Tlınçonlar (Tlınçonca Tłı̨chǫ, Tłı̨chǫ gotʼı̨ı̨̀, Tłı̨chǫ done İngilizce: Tlicho, Dogrib, Dogrib Indians, Fransızca: Tlichos, Flancs-de-chien, Plats-côtés-de-chien), Kanada'nın Kuzeybatı Toprakları'nda Kuzey Slave Bölgesi ile Güney Slave Bölgesi'nde yaşayan, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist ya da şamanist Subarktik Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. En yakın akrabaları birlikte Kuzey Atabaskları içinde Doğu Atabaskları (ya da Deneler) grubunu oluşturan Sarıbıçaklar, Denesulineler, Satular ve Denetalardır. Diğer Kanada Kızılderilileri gibi Tlınçonlar da yasal olarak Kızılderili rezervi adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar. 2006 sayımına göre dillerini konuşabilenlerin sayısı, Sarıbıçak lehçesi dahil, 2.640 kişidir. ile rezervlerindeki Sarıbıçaklarla evlilik yaparlar
![]() Tlınçon tipi çadırları | |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Diller | |
Din | |
Adlandırma
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTloTDJFMkwwUnZaMTloYm1GMGIyMTVYMnhoZEdWeVlXeGZjMnRsYkdWMGIyNWZkbWxsZHk1cWNHY3ZNVFV3Y0hndFJHOW5YMkZ1WVhSdmJYbGZiR0YwWlhKaGJGOXphMlZzWlhSdmJsOTJhV1YzTG1wd1p3PT0uanBn.jpg)
Tlınçon < Tłı̨chǫ > Tlicho adı tłı̨ («köpek / dog») ile echǫǫ̀ («kaburga bölgesi, göğüs / rib area, flank») kelimelerinden birleşerek oluşturulmuştur ve harfiyen «köpek kaburgalı» anlamına gelir. Tlınçoncada harfiyen «büyük köpek / big dog» anlamına gelen tłı̨cho («at / horse») ile kendilerini ifade ederken kullandıkları tłı̨chǫ kelimelerini birbirine karıştırmamak gerekir.Tłı̨chǫ done (eski: Thlingchadinne) yazımı da görülür ve done «kişi, insan, adam / person, human, man, people» anlamına gelir. İngilizce yaygın tarihi adı Dogrib de yerlice adın çevirisinden oluşur ve benzeri Fransızca Flancs-de-chien ile Plats-côtés-de-chien adlandırmasında da görülür.
Günümüzdeki gruplar
Kızılderili rezervi! Hükûmet/band | Kabile Konseyi | Yerleşimler | |
---|---|---|---|
Tanınmışlık
- (K'aàwidaà - “highest trader”, Francis Yambi, Eyambi, Eyirape olarak da bilinir, 1852 - 1913),
- (Ekawi Dzimi, Frank Russel: Jimmie), Old Fort Rae'de donek'awi (ticaret şefi)
- (Frank Russel: Rabesca), Old Fort Rae'de donek'awi (ticaret şefi), K'awo (leader) of the Et'aa got'in (“People Next to Another People”)
- (Dry Geese), 'da (Įndàà, Deninoo Kue) donek'awi (ticaret şefi)
- , Fort Resolution'da donek'awi (ticaret şefi)
- , Fort Resolution'da donek'awi (ticaret şefi)
- , Fort Resolution'da donek'awi (ticaret şefi)
- , (Ewaro'A - “Small Mouth”, Mayıs 21,1866 - 1936),donek'awi (ticaret şefi), Dechi Laot'i (“Edge of the Woods People”)'nin lideri (K'awo) oldu.
- , The Lesser Blessed yazarı
- , sanatçı.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ocak 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2012.
- ^ (PDF). 13 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012.
- ^ List of Reserves/Settlements/Villages 20 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . from
- ^ he was known by many names: Toby Kochilea's Father - Grave marker at Lac Ste. Croix, Gochiatà - Elders in Rae Lakes, Naohmby, The Bear Lake Chief - Frank Russell, Gots'ia Weta (“Gots'ia Father”) - Naedzo
- ^ June Helm: The People of Denendeh: Ethnohistory of the Indians of Canada's Northwest Territories, University of Iowa Press; November 2000,
- ^ (PDF). 6 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012.
Bibliyografya
- Dogrib Treaty 11 Council. Tłįchǫ Agreement Implementation Plan. [Ottawa]: Queen's Printer for Canada, 2003.
- Football, Virginia. Dogrib Legends. Yellowknife, Canada: Curriculum Division, Dept. of Education, Northwest Territories, 1972.
- Helm, June. Prophecy and Power Among the Dogrib Indians. Studies in the anthropology of North American Indians. Lincoln: University of Nebraska Press, 1994.
- Helm, June, Nancy Oestreich Lurie, and . The Dogrib Hand Game. Ottawa: [Queen's Printer], 1966.
- Helm, June, and Jordan Paper. 1996. "Prophecy and Power Among the Dogrib Indians". The Journal of Religion. 76, no. 4: 675.
- Helm, June, and Nancy Oestreich Lurie. The Subsistence Economy of the Dogrib Indians of Lac La Martre in the Mackenzie District of the Northwest Territories. Ottawa: Northern Co-ordination and Research Centre, Dept. of Northern Affairs and National Resources, 1961.
- Moffitt PM. 2004. "Colonialization: a Health Determinant for Pregnant Dogrib Women". Journal of Transcultural Nursing : Official Journal of the Transcultural Nursing Society / Transcultural Nursing Society. 15, no. 4: 323-30.
- Szathmary EJ, and N Holt. 1983. "Hyperglycemia in Dogrib Indians of the Northwest Territories, Canada: Association with Age and a Centripetal Distribution of Body Fat". Human Biology; an International Record of Research. 55, no. 2: 493–515.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Tlınçonlar ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Tlicho home page*15 Ocak 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
- Dogrib author, storyteller & children's book author
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tlinconlar Tlinconca Tli chǫ Tli chǫ gotʼi i Tli chǫ done Ingilizce Tlicho Dogrib Dogrib Indians Fransizca Tlichos Flancs de chien Plats cotes de chien Kanada nin Kuzeybati Topraklari nda Kuzey Slave Bolgesi ile Guney Slave Bolgesi nde yasayan avci ve toplayici yari gocebe anasoylu animist ya da samanist Subarktik Kizilderilileri kultur grubundan Kizilderili halki En yakin akrabalari birlikte Kuzey Atabasklari icinde Dogu Atabasklari ya da Deneler grubunu olusturan Saribicaklar Denesulineler Satular ve Denetalardir Diger Kanada Kizilderilileri gibi Tlinconlar da yasal olarak Kizilderili rezervi adi verilen kamp benzeri toplama yerlesimlerde yasamak zorundadirlar 2006 sayimina gore dillerini konusabilenlerin sayisi Saribicak lehcesi dahil 2 640 kisidir ile rezervlerindeki Saribicaklarla evlilik yaparlarTlinconlar Tli chǫ Tlincon tipi cadirlariOnemli nufusa sahip bolgelerDillerTlinconca IngilizceDinHristiyanlik Animizm SamanizmAdlandirmaKopek kaburgasi Tlincon lt Tli chǫ gt Tlicho adi tli kopek dog ile echǫǫ kaburga bolgesi gogus rib area flank kelimelerinden birleserek olusturulmustur ve harfiyen kopek kaburgali anlamina gelir Tlinconcada harfiyen buyuk kopek big dog anlamina gelen tli cho at horse ile kendilerini ifade ederken kullandiklari tli chǫ kelimelerini birbirine karistirmamak gerekir Tli chǫ done eski Thlingchadinne yazimi da gorulur ve done kisi insan adam person human man people anlamina gelir Ingilizce yaygin tarihi adi Dogrib de yerlice adin cevirisinden olusur ve benzeri Fransizca Flancs de chien ile Plats cotes de chien adlandirmasinda da gorulur Gunumuzdeki gruplarKizilderili rezervi Hukumet band Kabile Konseyi YerlesimlerTaninmislik K aawidaa highest trader Francis Yambi Eyambi Eyirape olarak da bilinir 1852 1913 Ekawi Dzimi Frank Russel Jimmie Old Fort Rae de donek awi ticaret sefi Frank Russel Rabesca Old Fort Rae de donek awi ticaret sefi K awo leader of the Et aa got in People Next to Another People Dry Geese da Įndaa Deninoo Kue donek awi ticaret sefi Fort Resolution da donek awi ticaret sefi Fort Resolution da donek awi ticaret sefi Fort Resolution da donek awi ticaret sefi Ewaro A Small Mouth Mayis 21 1866 1936 donek awi ticaret sefi Dechi Laot i Edge of the Woods People nin lideri K awo oldu The Lesser Blessed yazari sanatci Kaynakca Arsivlenmis kopya 5 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2012 PDF 13 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2012 List of Reserves Settlements Villages 20 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde from he was known by many names Toby Kochilea s Father Grave marker at Lac Ste Croix Gochiata Elders in Rae Lakes Naohmby The Bear Lake Chief Frank Russell Gots ia Weta Gots ia Father Naedzo June Helm The People of Denendeh Ethnohistory of the Indians of Canada s Northwest Territories University of Iowa Press November 2000 ISBN 978 0 87745 735 0 PDF 6 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2012 BibliyografyaDogrib Treaty 11 Council Tlįchǫ Agreement Implementation Plan Ottawa Queen s Printer for Canada 2003 ISBN 0 662 34972 5 Football Virginia Dogrib Legends Yellowknife Canada Curriculum Division Dept of Education Northwest Territories 1972 Helm June Prophecy and Power Among the Dogrib Indians Studies in the anthropology of North American Indians Lincoln University of Nebraska Press 1994 ISBN 0 585 26644 1 Helm June Nancy Oestreich Lurie and The Dogrib Hand Game Ottawa Queen s Printer 1966 Helm June and Jordan Paper 1996 Prophecy and Power Among the Dogrib Indians The Journal of Religion 76 no 4 675 Helm June and Nancy Oestreich Lurie The Subsistence Economy of the Dogrib Indians of Lac La Martre in the Mackenzie District of the Northwest Territories Ottawa Northern Co ordination and Research Centre Dept of Northern Affairs and National Resources 1961 Moffitt PM 2004 Colonialization a Health Determinant for Pregnant Dogrib Women Journal of Transcultural Nursing Official Journal of the Transcultural Nursing Society Transcultural Nursing Society 15 no 4 323 30 Szathmary EJ and N Holt 1983 Hyperglycemia in Dogrib Indians of the Northwest Territories Canada Association with Age and a Centripetal Distribution of Body Fat Human Biology an International Record of Research 55 no 2 493 515 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Tlinconlar ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Tlicho home page 15 Ocak 2013 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi Dogrib author storyteller amp children s book author