Tosine Reşid (d. 22 Haziran 1941, Eçmiadzin) çağdaş Sovyet Kürdü Yezîdî yazar, şair ve oyun yazarı.
Hayatı
Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Eçmiadzin ilçesine bağlı Kûrekend (Ferik) köyünde dünyaya geldi. 'nün Fizik-Matematik Fakültesi'ni bitirdi ve 1964 yılında mezun oldu. Kirovakan (günümüzde Vanadzor) ilinde öğretmenliğe başladı. İki ay sonra burada bir yıl sürecek olan askerliğe başladı. Askerliğin ardından 1966 yılında Erivan Enstitüsü Kimya bölümünde araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladı. 1970 yılında Erivan Devlet Üniversitesi'ne ilk önce araştırma görevlisi, sonra öğretmen olarak devam etti. 1975 yılında kimya doktorasını aldı. Aynı yıl ilk kitabı olan Yol Türküleri (Kilamê Rê) yayınladı. 1966 yılında önce ile, daha sonra ise tek başına Erivan Radyosu Kürtçe bölümü için “Kürtçe Ansiklopedi” isimli programı hazırladı. Program yaklaşık 12-13 yıl boyunca devam etti. 1967 yılında Nûra Cewarî ile Ermenistan Kürtleri adına, Gürcistan, Kazakistan ve Kırgızistan'a gitti ve binlerce folklorik şarkı-deyiş topladı. 1993 yılının 27 Haziran günü Avustralya'nın Melbourne şehrine göç etti.
Sovyetler Birliği'nde yaşarken 1960'lı yıllarda Kürt hareketine dahil oldu. O dönemde yaşadığını şöyle anlatmaktadır:
“ | Ve o şiirlerle ilk defa Kürdistan adı ile, o ismin ardındaki gerçek ile karşılaştım. 1963 yılına dek Sovyetler Birliği'ndeki hiçbir Kürt yazar, eserlerinde Kürdistan sözcüğünü kullanmamıştı. Korku vardı, zira 1937-38'de çok sayıda Kürt aydını milliyetçilik suçlamasıyla tutuklanıp cezaevine atılmıştı. | „ |
1985 yılında eşi Nûra Cewarî ile Zozan adını verdikleri müzik grubunu kurdu. Grup, Erivan ve Tiflis'te birçok kez konser verdi. Yazdığı Siyabend û Xecê adlı oyun 1980 yılında Gürcistan Kürt Tiyatrosu'nda sahnelendi. Yine Kürt bolşevik Ferik Polatbekov'un () üzerine Tirej isimli piyesi kaleme aldı.
Eserleri
- Kilamê Rê, (Yol Türküleri), Şiir koleksiyonu I, 1975
- Zozan, (Yayla) Şiir koleksiyonu II, 1983
- Nîvro, Şiir koleksiyonu III, 1987
- Siyabend û Xecê, Oyun, 1988
- Şeva bê Xew, Kısa Hikâye Koleksiyonu, 2000
- Qanatê Kurdo anısına (Husên Hebeş ile), 2000
- Min Bêriya Şevên Spî Kiriye, Kısa Hikâye Koleksiyonu, 2005
- Mestûre, Serê Hêjayî Tac Bû, (tarihi roman), 2005
- 100 salîya zana û nivîskarê kurd Qanatê Kurdo, 2009
- Kurdên Yekîtiya Sovyetê: Berê û Niha, (Sovyetler Birliği Kürtleri: Öncesi ve Sonrası), 2010
- Evîna te ez parastim, 2010,
- Em bi zimanê xwe kurd in (dil ve edebiyat üzerine makale), 2011
Yazar ayrıca A. Puşkin, L. Tolstoy, A. Çehov, A. Bunin, A. Voznesenskî, A. İsahakiyan, P. Sevak, , M. Lermontov gibi isimlerin şiir ve öykülerini Kürtçeye tercüme etti.
Kaynakça
- ^ "Tocънe Peшид, Клaмe Pe, Нeширата Найаcтан, Ерeван, 1975" (PDF). 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Haziran 2015.
- ^ "Ez Tosinê Reşîd, Kurê Reşîdê Ozman!." 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2015.
- ^ "Ülkem, Kürdistan (Tosinê Reşîd)". 9 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2015.
- ^ "Notaya çekilen bir ömür Nûra Cewarî". 22 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2015.
- ^ . 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2015.
- ^ Ji arşiva Bella Sturkî (Kasoeva, Bella Sergeevna[]
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2015.
- ^ "Tosinê Reşît". 22 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2015.
Dış bağlantılar
- (in Kurdish).
- Min Bêriya Şevên Spî Kiriye12 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- , Avesta Kurd Online Journal (in Kurdish).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tosine Resid d 22 Haziran 1941 Ecmiadzin cagdas Sovyet Kurdu Yezidi yazar sair ve oyun yazari Tosine Resid Washington daHayatiErmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nin Ecmiadzin ilcesine bagli Kurekend Ferik koyunde dunyaya geldi nun Fizik Matematik Fakultesi ni bitirdi ve 1964 yilinda mezun oldu Kirovakan gunumuzde Vanadzor ilinde ogretmenlige basladi Iki ay sonra burada bir yil surecek olan askerlige basladi Askerligin ardindan 1966 yilinda Erivan Enstitusu Kimya bolumunde arastirma gorevlisi olarak calismaya basladi 1970 yilinda Erivan Devlet Universitesi ne ilk once arastirma gorevlisi sonra ogretmen olarak devam etti 1975 yilinda kimya doktorasini aldi Ayni yil ilk kitabi olan Yol Turkuleri Kilame Re yayinladi 1966 yilinda once ile daha sonra ise tek basina Erivan Radyosu Kurtce bolumu icin Kurtce Ansiklopedi isimli programi hazirladi Program yaklasik 12 13 yil boyunca devam etti 1967 yilinda Nura Cewari ile Ermenistan Kurtleri adina Gurcistan Kazakistan ve Kirgizistan a gitti ve binlerce folklorik sarki deyis topladi 1993 yilinin 27 Haziran gunu Avustralya nin Melbourne sehrine goc etti Sovyetler Birligi nde yasarken 1960 li yillarda Kurt hareketine dahil oldu O donemde yasadigini soyle anlatmaktadir Ve o siirlerle ilk defa Kurdistan adi ile o ismin ardindaki gercek ile karsilastim 1963 yilina dek Sovyetler Birligi ndeki hicbir Kurt yazar eserlerinde Kurdistan sozcugunu kullanmamisti Korku vardi zira 1937 38 de cok sayida Kurt aydini milliyetcilik suclamasiyla tutuklanip cezaevine atilmisti 1985 yilinda esi Nura Cewari ile Zozan adini verdikleri muzik grubunu kurdu Grup Erivan ve Tiflis te bircok kez konser verdi Yazdigi Siyabend u Xece adli oyun 1980 yilinda Gurcistan Kurt Tiyatrosu nda sahnelendi Yine Kurt bolsevik Ferik Polatbekov un uzerine Tirej isimli piyesi kaleme aldi EserleriKilame Re Yol Turkuleri Siir koleksiyonu I 1975 Zozan Yayla Siir koleksiyonu II 1983 Nivro Siir koleksiyonu III 1987 Siyabend u Xece Oyun 1988 Seva be Xew Kisa Hikaye Koleksiyonu 2000 Qanate Kurdo anisina Husen Hebes ile 2000 Min Beriya Seven Spi Kiriye Kisa Hikaye Koleksiyonu 2005 Mesture Sere Hejayi Tac Bu tarihi roman 2005 100 saliya zana u niviskare kurd Qanate Kurdo 2009 Kurden Yekitiya Sovyete Bere u Niha Sovyetler Birligi Kurtleri Oncesi ve Sonrasi 2010 Evina te ez parastim 2010 Em bi zimane xwe kurd in dil ve edebiyat uzerine makale 2011 Yazar ayrica A Puskin L Tolstoy A Cehov A Bunin A Voznesenski A Isahakiyan P Sevak M Lermontov gibi isimlerin siir ve oykulerini Kurtceye tercume etti Kaynakca Tocne Peshid Klame Pe Neshirata Najactan Erevan 1975 PDF 5 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Haziran 2015 Ez Tosine Resid Kure Reside Ozman 5 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2015 Ulkem Kurdistan Tosine Resid 9 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2015 Arsivlenmis kopya 22 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2015 Notaya cekilen bir omur Nura Cewari 22 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2015 16 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2015 Ji arsiva Bella Sturki Kasoeva Bella Sergeevna olu kirik baglanti 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2015 Tosine Resit 22 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2015 Dis baglantilar in Kurdish Min Beriya Seven Spi Kiriye12 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Avesta Kurd Online Journal in Kurdish