Bu madde, ; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur.Eylül 2022) ( |
Bu maddede belli bir etnik grubun bakış açısının ağırlıkta olduğu bir tür sistemik yanlılık sorununun bulunduğu düşünülmektedir. Maddenin evrenselleştirilmesi ve uygun hâle getirilmesi için lütfen katılınız. Şablonu maddeden çıkarmadan önce şablonun lütfen inceleyiniz. |
Trabzon olayları, II. Meşrutiyet sonrası Trabzon ve Samsun illerinde neden oldukları olaylardır. Periyodik olarak tekrarlanmış ve ağırlıklı olarak 1917 Bolşevik İhtilali’ne kadar devam etmiştir.
Olayların gelişimi
Samsun ve Trabzon konumları itibarıyla Karadeniz’in Anadolu’ya açılan kapıları hükmündeydiler. Bu konum bugün de güncelliğini korumaktadır. Ermeni komiteciler de bu önemin farkında olarak Erzincan, Erzurum, Sivas, Şebinkârahisar, Van ve Elazığ gibi illere yaptıkları silah sevkiyatını, bu limanları kullanan ve eşya ticareti yapan tüccarlar aracılığıyla yapmaktaydılar. Savaş ilanından önce bu bölgede çok yaygın bir şubeleşmeye giden komiteciler, Rusya’nın bölgedeki konsoloslarından bilgi almakta, aynı zamanda yine Rusya’nın telgraf hatlarını kullanarak bölgesel koordinasyonlarını sağlamaktaydılar.
Tahkikat ve isyan girişimi
Silah ithali için Giresun iskelesine büyük önem verilmişti. Bu bölgedeki silah kaçakçılığı, Vahan Badelyan ve Kel Artin isimli iki Ermeni tarafından kontrol ediliyordu. Bir gün Rus vapurlarından çıkartılmakta olan bir saman balyasının vinçten boşalarak dağılması üzerine, samanların arasında bulunan 400 martin ile çok sayıda mavzer tüfekleri ve mermiler ortaya çıktı. Böylece gümrük ambarlarında yapılan aramalar ve tahkikat sonucunda, ticaret eşyaları arasında çok sayıda tüfek ve cephane ele geçirildi.
Bir başka olay da Giresun'da gerçekleşmişti. Giresun’un Rus torpidosu tarafından bombardımanı sırasında Ermeniler, büyük sevinç gösterileri yapmışlar ve Müslüman halk ile hükûmet memurlarına hakaretler yağdırmışlardı. Ayrıca Samsun’da yapılan bir aramada birçok silah ve cephaneden başka Ermeni kilisesinin zeminliğinde büyük çapta 20 memeli bomba ile bomba yapımında kullanılan çokça araç ve gereç bulunmuştur. Bu sandıkların üzerinde ise Ermenice ‘’Samsun Ermeni Piskoposluğuna verilecektir’’ ibaresi bulunmuştu.
Sonuç
Ermeniler, bu bölgede, yüksek iktisadi durumları sayesinde asker kontrolünden ve idari baskılardan nispeten kurtulmuşlardı. Bu rahatlık onların limanları istedikleri gibi kontrol etmelerine ve silah sevkiyatını kolayca yapabilmelerine imkân sağlamaktaydı. Rus konsolosluklarının bölgedeki etkinliği onlara ayrıca büyük bir güç sağlamış oluyordu. Bölgede çıkan karışıklıkların, Rus saldırıları ile paralel zamanlarda olmasından anlaşıldığı üzere Ermeniler dış güçler ile paralel hareket etmeleri sayesinde bu güce sahip olmuşlardı.
Kaynakça
- ^ SAKARYA, İhsan-, Belgelerle Ermeni Sorunu, 2. Baskı, Genelkurmay ATASE Yayınları, Ankara 1984, s. 198-199
- ^ Hocaoğlu, Mehmet, Arşiv Vesikalarıyla Tarihte Ermeni Mezalimi ve Ermeniler, İstanbul: Anda Dağıtım, 1976;579.
- ^ "Ermeni Sorunu-Tranzon olayları". 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2014.
- ^ Hocaoğlu, a.g.e.;579.
- ^ Cengiz, Erdoğan, Ermeni Komitelerinin A’mal ve Harekat-ı İhtilaliyyesi, Ankara: Başbakanlık Basımevi, 1985;194.
- ^ Anadol, Cemal, Tarih Boyunca Türk-Ermeni Meselesi, İstanbul: Bilge Karınca Yayınları, 2007;290.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde oksuz maddedir zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmis bir baglanti yoktur Lutfen ilgili maddelerden bu sayfaya baglanti vermeye calisin Eylul 2022 Bu maddede belli bir etnik grubun bakis acisinin agirlikta oldugu bir tur sistemik yanlilik sorununun bulundugu dusunulmektedir Maddenin evrensellestirilmesi ve uygun hale getirilmesi icin lutfen tartismaya katiliniz Sablonu maddeden cikarmadan once sablonun yardim sayfasini lutfen inceleyiniz Trabzon olaylari II Mesrutiyet sonrasi Trabzon ve Samsun illerinde neden olduklari olaylardir Periyodik olarak tekrarlanmis ve agirlikli olarak 1917 Bolsevik Ihtilali ne kadar devam etmistir Olaylarin gelisimiSamsun ve Trabzon konumlari itibariyla Karadeniz in Anadolu ya acilan kapilari hukmundeydiler Bu konum bugun de guncelligini korumaktadir Ermeni komiteciler de bu onemin farkinda olarak Erzincan Erzurum Sivas Sebinkarahisar Van ve Elazig gibi illere yaptiklari silah sevkiyatini bu limanlari kullanan ve esya ticareti yapan tuccarlar araciligiyla yapmaktaydilar Savas ilanindan once bu bolgede cok yaygin bir subelesmeye giden komiteciler Rusya nin bolgedeki konsoloslarindan bilgi almakta ayni zamanda yine Rusya nin telgraf hatlarini kullanarak bolgesel koordinasyonlarini saglamaktaydilar Tahkikat ve isyan girisimiSilah ithali icin Giresun iskelesine buyuk onem verilmisti Bu bolgedeki silah kacakciligi Vahan Badelyan ve Kel Artin isimli iki Ermeni tarafindan kontrol ediliyordu Bir gun Rus vapurlarindan cikartilmakta olan bir saman balyasinin vincten bosalarak dagilmasi uzerine samanlarin arasinda bulunan 400 martin ile cok sayida mavzer tufekleri ve mermiler ortaya cikti Boylece gumruk ambarlarinda yapilan aramalar ve tahkikat sonucunda ticaret esyalari arasinda cok sayida tufek ve cephane ele gecirildi Bir baska olay da Giresun da gerceklesmisti Giresun un Rus torpidosu tarafindan bombardimani sirasinda Ermeniler buyuk sevinc gosterileri yapmislar ve Musluman halk ile hukumet memurlarina hakaretler yagdirmislardi Ayrica Samsun da yapilan bir aramada bircok silah ve cephaneden baska Ermeni kilisesinin zeminliginde buyuk capta 20 memeli bomba ile bomba yapiminda kullanilan cokca arac ve gerec bulunmustur Bu sandiklarin uzerinde ise Ermenice Samsun Ermeni Piskoposluguna verilecektir ibaresi bulunmustu SonucErmeniler bu bolgede yuksek iktisadi durumlari sayesinde asker kontrolunden ve idari baskilardan nispeten kurtulmuslardi Bu rahatlik onlarin limanlari istedikleri gibi kontrol etmelerine ve silah sevkiyatini kolayca yapabilmelerine imkan saglamaktaydi Rus konsolosluklarinin bolgedeki etkinligi onlara ayrica buyuk bir guc saglamis oluyordu Bolgede cikan karisikliklarin Rus saldirilari ile paralel zamanlarda olmasindan anlasildigi uzere Ermeniler dis gucler ile paralel hareket etmeleri sayesinde bu guce sahip olmuslardi Kaynakca SAKARYA Ihsan Belgelerle Ermeni Sorunu 2 Baski Genelkurmay ATASE Yayinlari Ankara 1984 s 198 199 Hocaoglu Mehmet Arsiv Vesikalariyla Tarihte Ermeni Mezalimi ve Ermeniler Istanbul Anda Dagitim 1976 579 Ermeni Sorunu Tranzon olaylari 1 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2014 Hocaoglu a g e 579 Cengiz Erdogan Ermeni Komitelerinin A mal ve Harekat i Ihtilaliyyesi Ankara Basbakanlik Basimevi 1985 194 Anadol Cemal Tarih Boyunca Turk Ermeni Meselesi Istanbul Bilge Karinca Yayinlari 2007 290