Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
  • Vikipedi

Tshinvali Savaşı Gürcüce ცხინვალის ბრძოლა Rusça Бои за Цхинвали Güney O

Tshinvali Savaşı

Tshinvali Savaşı
www.wikipedia.tr-tr.nina.azhttps://www.wikipedia.tr-tr.nina.az

Tshinvali Savaşı (Gürcüce: ცხინვალის ბრძოლა; Rusça: Бои за Цхинвали), Güney Osetya eyaletinin ayrılıkçı başkenti Tshinvali şehri için yapılan bir savaştı. Rus-Gürcü Savaşı'ndaki tek büyük savaştı. Gürcü kara birlikleri, bir topçu saldırısından sonra 8 Ağustos 2008 başlarında şehre girdi. Gürcüler saatler içinde şehrin çoğunun kontrolünü ele geçirdi. Rus ana kuvvetleri, Roki tünelinden Güney Osetya'ya girmeye başladı. Başlangıçta geri çekilmeye zorlandıktan sonra, Gürcü birlikleri şehri geri almak için birkaç girişimde bulundu. Arazinin zorlu lojistiği nedeniyle, Rus takviye kuvvetlerinin gelişi yavaştı. Şiddetli çatışmalardan sonra Gürcü birlikleri nihayet 10 Ağustos akşamı şehirden çekilmek zorunda kaldı. 11 Ağustos'ta tüm Gürcü birlikleri Güney Osetya'dan ayrıldı. Üç günlük çatışmada Tshinvali'nin bazı kısımları harap oldu.

Tskhinvali Savaşı
image
Tskhinvali çevresindeki muhalif güçlerin hareketleri. Mavi oklar Gürcistan'ın hareketlerini, Kırmızı oklar ise Rusya'nın hareketlerini gösterir.
Tarih8-11 Ağustos 2008 (3 gün)
Bölge
Tskhinvali, Gürcistan
Sonuç

Ruslar kazandı

  • Gürcü kuvvetleri şehirden tamamen çekildi
Taraflar
image Gürcistan image Rusya
image Güney Osetya
Komutanlar ve liderler
image Mikheil Saakashvili
image Davit Kezerashvili
image
image Vano Merabishvili
image Zaza Gogava		 image  ×
image Marat Kulakhmetov
image Sulim Yamadayev
image Kazbek Friev
image Anatoly Barankevich
image Vasiliy Lunev
Çatışan birlikler
10,000 – 11,000
(özel kuvvetler dâhil)		 image:
496
(en yakın Rus taburundan)
488
(Kuzey Osetya'dan barış gücü olarak gelen destek)
10,000 takviyeler
image:
3,500
Kayıplar
169 kişi öldü
1 kayıp
(savaş sırasında toplam kayıp kişi)

image:
67 kişi öldü
283 yaralı
(savaş sırasında toplam yaralı)
3 kişi kayıp

image:
Savunma Bakanlığı:
26 kişi öldü,
İçişleri Bakanlığı:
6 kişi öldü
Gönüllü asker(ler):
50 kişi öldü

Savaş öncesi

Savaş başlamadan önce

5 Ağustos'ta Lenta.ru, Kuzey Osetya'dan 300 gönüllünün Güney Osetya'ya geldiğini ve Kuzey Kafkasya'da 2000'e kadar “gönüllü” ve Kazaklar seferberliğinin başladığını bildirdi. Bölgedeki düzenli Rus birliklerinin sayısı artıyordu.

7 Ağustos 2008'de Gürcü yetkililer, Rus birliklerinin Roki tüneline doğru hareketine ilişkin yabancı istihbarat raporları aldı. Rus birlikleri, Gürcü askerî müdahalesinden önce 7 Ağustos'a kadar Rus-Gürcü devlet sınırını yasa dışı bir şekilde geçerek Güney Osetya'ya ilerledi.Der Spiegel'e göre, Gürcü tanklarını mühürlemek için Roki Tüneli'ne ilerlemek zorunda kaldı. Gürcü uçağının hedefi yalnızca Güney Osetya'nın kuzey bölümünü Tşhinvali'nin bulunduğu güney kısmına bağlayan Gupta köprüsü idi.

7 Ağustos'ta Güney Osetya sınırına konuşlandırılan Gürcü kuvvetleri arasında 2, 3 ve 4. Piyade Tugayları, Topçu Tugayı, 1. Piyade Tugayı askerleri ve ayrı Gori Tank Taburu, ayrıca özel kuvvetler ve İçişleri Bakanlığı birlikleri de vardı - Moscow Defence Brief'e göre 16.000 asker vardı.Der Spiegel tarafından aktarılan Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü ve Batı istihbaratı, Gürcüler'in 7 Ağustos'a kadar Güney Osetya idari hattı yakınında yaklaşık 12.000 asker ve Gori yakınlarında 75 tank ve zırhlı personel taşıyıcı topladığını söyleyerek daha düşük bir tahmin sunmaktadır.

Der Spiegel tarafından aktarılan bir tahmine göre, karşı tarafta aynı zamanda Tşhinvali'yi savunmaya hazır 500 normal Rus askeri ve 500 Güney Oset savaşçı olduğu bilinmektedir.

Güney Osetya yetkilileri tarafından Bağımsız Uluslararası Bilgi Bulma Misyonu'na sunulan dokümana göre, Güney Osetya askeri kuvvetleri esas olarak ikincil topçu birimleri ve eski Sovyet yapımı zırhlı araçlara sahip hafif tüfek taburlarından oluşuyordu. Savaşa katılan yedek birimler de dâhil olmak üzere ayrılıkçı ordu ve kolluk kuvvetlerinin toplam gücü 3.500'den azdı.

Savaş

Gürcistan'ın saldırısı

Topçu hazırlığı

image
Savaştan önce Güney Osetya'daki durum.
image
Ağustos 2008: Savaştan sonra Tskhinvali. İşarette (Rusça) "Ortaokul #6" yazmaktadır.

7 Ağustos 23:35'te Gürcü topçu birlikleri Güney Osetya'ya duman bombası atmaya başladı. Kısa süre sonra 23.50'de Gürcü topçusu sabit ve hareketli düşman hedeflerine ateş açtı. Aralığın sivil nüfusun tehlikeli bölgeleri terk etmesine izin vermesi gerekiyordu. Topçu saldırısında kullanılan ekipmanlar arasında 27 roketatar, 152 milimetrelik silahlar ve misket bombası bulunuyordu.

Gürcü barış güçlerinin komutanı Mamuka Kurashvili, Ortak Barışı Koruma Kuvvetleri Komutanı tümgeneral Marat Kulakhmetov'a, Gürcistan'ın Güney Osetya'da anayasal düzenin kurulması için askerî harekâta başladığını resmen bildirdi. Gürcü kuvvetlerine ateş etme emri almış olmalarına rağmen Rus barış güçlerinin müdahale etmemeleri için güvenliklerini temin etti.

Gürcistan'ın ilerleyişi

image
Tskhinvali'deki Rus barış gücü üssü.
image
Güney Osetya'daki 58. Rus ordusunun BMP-2'si.

8 Ağustos sabahı erken saatlerde, Gürcistan bir kara saldırısının yanı sıra Tşhinvali'nin sol ve sağ kanatlarında operasyonlar başlattı. Sol kanat operasyonu Vaziani'den gelen 4. Piyade Tugayı tarafından üstlenilirken, Kutaisi'den 3. Piyade Tugayı sağ kanada geçti. Kanat operasyonlarının amacı, Tskhinvali çevresindeki önemli Yükseklikleri işgal etmek ve daha sonra kuzeye doğru ilerlemek, stratejik olarak önemli Gupta köprüsünün ve Roki Tüneli'nden Tskhinvali'ye giden Osetya kontrollü Dzara by-pass yolu da dâhil olmak üzere yolların kontrolünü ele geçirmekti. Bu plan, Rus birliklerinin tünelden Tskhinvali'ye gitmesini engellemek için yapıldı. Gürcü güçleri, şehrin yüksek kesimlerinde bulunan birkaç Güney Osetya köyünü ele geçirdi.

4. Tugay'ın topçuları saat 00:40'ta Khetagurovo içindeki hedefleri vurmaya başladı. 20 dakika sonra hafif piyade taburlarından ikisi ilerlemeye başladı ve hızla Muguti köyünü ateş açmadan ele geçirdi ve ardından aşağı bir Güney Oset kuvveti ile yapılan bir savaştan sonra Khetagurovo köyünü ele geçirdi. Başka bir tabur, Znaur Bölgesi'nin birkaç Osetya sınır köyünü direnişle karşılaşmadan şehrin batısına götürürken, Leningor Bölgesi'nin birkaç köyü İçişleri Bakanlığı'nın özel kuvvetleri tarafından çatışmadan işgal edildi.

Birkaç saatlik bombardımandan sonra, Gürcü kuvvetleri Tşinvali'ye doğru ilerlemeye başladı. Güney Osetya güçleri, Zemo Nikozi köyü yakınlarında toplanan Gürcü birliklerine karşı top ve havan topu kullandı, ancak bombardıman etkisizdi. Güney Osetya kaynaklarına göre, şehrin banliyölerine yönelik bir Gürcü tank saldırısı saat 03:46'da milisler tarafından püskürtüldü. Sabah saat 4:00'de, Tşinvali'ye yaklaşan Gürcü kuvvetleri, Güney Osetya düzenli kuvvetleri ve milisleriyle çatışmaya başladı. İlk başta Gürcü tankları, şehre girmeden düşman mevzilerini güvenli bir mesafeden bombaladı. Şafak vaktinde İçişleri Bakanlığı'na bağlı özel bir görev gücü Tşhinvali'nin batısındaki Kvaysa köyünü ele geçirmeye çalıştı, ancak Güney Osetya birliklerinden oluşan bir müfreze, kuvvetli mevkilerde görev yapan ve birkaç yaralıyı kaybeden bir takım tarafından püskürtüldü. Sabah saat 6:00'da Gürcü 3. Tugayı, Tşhinvali'nin doğusundaki Eredvi bölgesine bir saldırı başlatarak köyleri ve stratejik görüş noktalarını ele geçirdi. Kısa süre sonra, Prisi Tepeleri'ndeki müstahkem mevkilerden ateş eden şirket büyüklüğündeki bir Güney Osetya kuvvetinin direnişiyle karşılaştılar.

Tskhinvali yakınlarındaki yükseklikler güvence altına alındıktan sonra, Gürcü ordusu ve polisi şehre hareket etti. Saldırıları, topçu tanklar tarafından desteklendi. Gürcistan, Tskhinvali'ye girişin 06:00'da gerçekleştiğini bildirdi. Yaklaşık 250 askerin bulunduğu Rus barış güçlerinin güney yerleşkesi, kasaba girişinin hemen yakınına yerleştirildi. Gürcü birlikleri yerleşkeye yaklaştıktan sonra, Rus barış güçleriyle bir çatışma başladı. Gürcü Cobra araçları ağır makineli tüfeklerle üsse ateş açtı. Yanıt olarak Ruslar üssün çevresine üç BMP-1 aracı yerleştirdi. Gürcüler daha sonra tank desteğini çağırdı ve kısa bir süre sonra Bağımsız Kombine Tank Taburundan üç T-72 geldi. 6.30'da tanklar ateş açtı. İlk mermi, kompleksin çatısındaki bir gözlem direğini tahrip etti ve ilerleyen Gürcü piyadelerine karşı havan topu atışı yapan bir Rus barış görevlisini ve Güney Oset bir gözlemciyi öldürdü. Tanklar ayrıca üssün önünde konuşlanmış üç Rus BMP-1 aracını da bombalayarak beş mürettebatını öldürdü ve bu süreçte IFV'leri yok etti. Ölenler arasında Rusya 135. Motorlu Piyade Alayı askerleri de vardı. Çatışma sırasında, bir RPG-7 roketi tarafından hasar gören Gürcü tanklarından biri, kompleksin yakınındaki bir sulama hendeğine hapsoldu ve ekibi tarafından terk edildi. Diğer iki tank geri çekildi ve bileşiği uzaktan bombalamaya devam etti ve kısa süre sonra topçu ve havanlarla birleştiler. Bir Rus T-72B (M), Barış Muhafızları kışlasının yanındaki bombardıman sonucunda terk edildi ve daha sonra yok edildi. 8 Ağustos sabah saat 08:00'de, Gürcü piyade ve tankları Tshinvali'ye girdi ve Oset milisleri ve şehirde konuşlanmış Rus barışı koruma taburu ile şiddetli bir savaşa girdiler. 1.500 Gürcü kara birliği 8 Ağustos günü saat 10.00'a kadar Tşinvali'nin merkezine ulaştı.

Rus kaynaklarına göre Gürcü birlikleri, Rus barış güçlerinin Güney Üssü'nü sabah 11:00'de ele geçirmiş ve kuzey barışı koruma üssünü ele geçirmeye çalışıyorlardı. Gürcü güçleri daha sonra Rus barış güçleri ve Oset milisleri tarafından sunulan direnişi ezmek için zırhlı birimler gönderdi. Kuzey üssünde bulunan askerler beş Gürcü saldırısını püskürttüler ve ezici Gürcü güçleriyle çatışmaya devam ettiler. Bu noktada Rus tarafına göre barış güçleri ilk kayıplarını verdi: iki asker öldü ve beşi yaralandı. Gürcistan, sadece Rus barış güçlerini kendilerinden ateş aldıktan sonra nefsi müdafaa için hedef aldığını iddia etti. 8 Ağustos sabah saat 12:15'te, Rus JPKF barış gücü komutanı Marat Kulakhmetov, AGİT gözlemcilerine biriminin ateş altında olduğunu ve can kayıplarının olduğunu bildirdi. Üst düzey bir Rus askeri komutanına göre, Tşhinvali'deki çatışmalar sırasında 10'dan fazla Rus barış gücü askeri öldürüldü.

Gürcü topçuları, Tşhinvali'nin bazı binalarını harabe hâlinde bırakmıştı.Der Spiegel'e göre barışı koruma görevlilerinin kafeteryası tamamen yıkıldı ve tüm binaları alevler içinde kaldı. Rus televizyonu Tşhinvali'de hasarlı evleri ve apartmanları gösterdi. Osetya kaynağına göre, Gürcü birlikleri Güney Osetya Kültür Bakanlığı'nı yaktı ve Parlamento'ya zarar verdi. Apartman binaları ateşe verildi ve sokaklarda çok sayıda bomba krateri oluştu. Bir Guardian muhabiri, bazı mahallelerin sağlam olmasına rağmen, "korkunç yıkım bölgeleri olduğunu" iddia etti.

Rusya'nın saldırısı

Rus takviye kuvvetlerinin gelişi

image
Güney Osetya'da bir Rus zırhlı birlik.
image
Rus Ordusu'nun Güney Osetya'daki Vostok Taburu.
image
Tskhinvali'de yıkılmış bir Gürcü tankı.

Der Spiegel tarafından aktarılan Batı istihbarat teşkilatlarına göre, Rusya'nın Gori'nin güneybatısındaki Borjomi kentindeki askerî ve hükûmet sığınaklarına karşı SS-21 kısa menzilli balistik füzeleri fırlattığı 8 Ağustos günü saat 07:30'da Rus düzenli kuvvetlerinin müdahalesi başladı. İlk Rus hava saldırısı, iki saat sonra, saat 09:00'da Gori İlçesine bağlı Shavshvebi köyünde yapıldı.

8 Ağustos günü 02:00'de (öğleden önce), CAST'e göre, Rus Ordusu Güney Osetya'ya gelmeye başladı, 693. ve 135. motorlu tüfek Alaylarından gelen taburlar Güney Osetya'ya Roki Tüneli üzerinden gelmeye başladı. Rus kuvvetlerinin bölgeye güvenli girişini sağlamak için bireysel müfrezeler Roki Tüneli'nden Tskhinvali'ye giden yoldaki pozisyonları güvence altına almaya başladı.

Rus kaynaklarına göre, Güney Osetya Güvenlik Konseyi, yardım talebinde bulunmak üzere 8 Ağustos saat 11:00 civarında Rusya'ya başvurdu. Moscow Defence Brief'e göre, 8 Ağustos sabahı Rus hükûmeti, Gürcistan'ın Güney Osetya topraklarını ele geçirmesini engellemek için bir operasyon yapma kararı aldı. Rusya, barış güçlerine yönelik bir saldırıya yanıt verdiğini ve Güney Osetli sivilleri savunduğunu iddia etti. Rusya, amacının " barışı sağlamak" olduğunu iddia etti. Rusya Gürcistan'ı "soykırım" yapmakla suçladı. Rus yetkililer, Tşhinvali'deki sivil kayıpların 2.000 olduğunu bildirdi. Bildirilen sayılar değişkenlik gösterdi ve 23 Aralık 2008 itibarıyla 162 kayıp olduğu bildirildi.

135. Alay'ın kaptanı Denis Sidristy, Krasnaya Zvezda tarafından yayımlanan röportajda, birimine 7 Ağustos'ta Tshinvali'ye taşınmasının emredildiğini söyledi. Sidristy, Gürcistan'ın gece yarısı Tşhinvali'ye yönelik saldırısına tanık olduğunu söyledi. Üst düzey bir Rus yetkiliye göre, ilk Rus muharebe birimi olan General Uvarov, 135. Motorlu Tüfek Alayı'nın Birinci Taburu'na 8 Ağustos şafağında Roki Tüneli'nden geçme emri verildi. Ona göre birim 14:30'a kadar tünelden geçmedi. Ona göre, Gürcülerden gelen yoğun direnişle ertesi akşam Tshinvali'ye ulaştı. Gürcistan, 8 Ağustos şafağından çok önce tünelin yakınında Rus kuvvetleriyle yoğun bir çatışma içinde olduğunu söyleyerek itiraz etti.Der Spiegel'e göre, Rus birlikleri tünelden 8 Ağustos'ta kabaca saat 11.00'e kadar yürümeye başlamadı.

Gürcü kaynaklarına göre, ilk Rus birlikleri 8 Ağustos günü saat 05:30'da tüneli geçerek Java'dan geçerek Dzara yolunu kullanarak Tşhinvali üzerinde ilerlemeye başladı. Rus tankları, zırhlı araçları ve mühimmat kamyonlarından oluşan ilk konvoy 18:44'te Tşhinvali'ye ulaştı ve şehirdeki ve çevresindeki yüksekliklerdeki Gürcü kuvvetlerine ateş açtı. Yine Roki tüneliyle Rusya'dan gelen ikinci konvoy, Tşhinvali'nin 7 kilometre kuzeyindeki Gürcistan kontrolündeki Dmenisi bölgesi yakınlarında durduruldu ve Ruslar, Gürcü kuvvetlerine şiddetli ateş açtı. Tşhinvali ve çevresinde Gürcü kuvvetlerine karşı Rus topçu ateşinin Grad bombardımanını içerdiği ve daha fazla ikincil hasara neden olduğu bildirildi.

Ana Rus kara kuvvetleri, 58. Ordu'ya aitti ve İkinci Çeçen Savaşı gazileriydi. 58. Ordu, 76. Muhafız Hava Saldırı Bölümü tarafından takviye edildi. Kazaklar da Gürcülerle savaşmak için taşındı.

Güney Osetya'daki hava operasyonları

8 Ağustos'un erken saatlerinde uçmaya başlayan Rus uçağı, Gori bölgesindeki Gürcü hava savunma tesislerini hedef aldı. Savaş sırasında kullanılan uçak türleri arasında Suhoy Su-24, Suhoy Su-25, Suhoy Su-27 ve Mikoyan MiG-29 bulunuyordu.Der Spiegel'e göre, Rus hava kuvvetleri hava üstünlüğü kurmayı başardı. Bununla birlikte, Stratejiler ve Teknolojiler Analiz Merkezi'ne (CAST) göre Rusya, Güney Osetya tiyatrosunda hiçbir zaman hava üstünlüğü kazanamadı, çünkü Rus Hava Kuvvetleri Gürcü uçaksavar ateşine erken kayıplar (üç Su-25) aldı ve iki gün boyunca çıkış yapmayı bıraktı. Görgü tanıklarının raporlarına atıfta bulunan CAST, "...8 Ağustos'ta veya ertesi gün -yani çatışmanın en kritik döneminde- Tşhinvali üzerinde hiç Rus uçağı yoktu. Gerçekte, Rus askeri komutanlığı, önce sayı ve ateş gücü bakımından üstünlük kazanmadan, motorlu tüfek birimlerini yürüyüşten savaşa getirmek zorunda kaldı." dedi. Rus havacılığı yalnızca 10 Ağustos'ta yeniden ortaya çıktı. Gürcü birlikleri, nispeten modern Buk-M1 kundağı motorlu SAM sistemlerinden en az bir tabur, en az iki tabur (toplam sekiz birim) Osa-AK kundağı motorlu SAM sistemlerine ve yükseltilmiş Osa-AKM'den 6 ila 10 tanesine sahipti. Gürcü ordusu, çatışma bölgesinde güçlü hava savunmaları kurmayı başardı.

Savaşın ilk aşamalarında iki Rus uçağının, bir Suhoy Su-25 ve bir Tupolev Tu- 22M'nin kayıp olduğu, Rus Genelkurmay Başkanı Anatoliy Nogovitsyn tarafından doğrulandı. Pilotlarının kaderi o zamanlar bilinmiyordu. Reuters, bir Rus pilotun muhtemelen esir alındığını bildirdi. Güney Osetya, askerlerinin iki Gürcü uçağını düşürdüğünü iddia etti.

Rus Hava Kuvvetleri savaş sırasında Gürcistan'daki görevler de dâhil olmak üzere yaklaşık 200 çıkış yaptı. Gece görüş ekipmanının olmaması nedeniyle, çoğunlukla gündüz çalışırken, Gürcü Hava Kuvvetleri gece de görev yapabiliyordu. Ancak bir gün, Rus uçakları pistleri bozunca Gürcü hava kuvvetleri çatışmada hareketsiz hâle geldi. Gürcistan hava savunmasını bastırmadaki sorunlar (kısmen bu görevde eğitim eksikliğinden dolayı), Rus hava kuvvetlerinin başlangıçta kendi birliklerine doğrudan destek sağlayamayacağı anlamına geliyordu. Moscow Defence Brief, Rus Hava Kuvvetleri'nin performansını şiddetle eleştirerek, ordu ile hava kuvvetleri arasında ve savaş sırasında kaybedilen altı Rus uçağının yarısı olduğunu söyleyerek, Rus Hava Kuvvetlerinin performansını şiddetle eleştirdi.

Gürcistan'ın ilerlemesi durduruldu

8 Ağustos öğleden sonra, Gürcü kuvvetleri Tşhinvali'nin büyük bir bölümünü ele geçirdi, ancak Kuzey mahallesini ve şehir merkezinin bir bölümünü alamadı. Ancak Gürcüler, Rus hava kuvvetleri ve topçuları da dahil olmak üzere karşı taraftan ağır bir direnişle karşılaştı. Öğleden sonra 2:00 civarında, bir Gürcü T-72 tankı, tüm mürettebatıyla birlikte General Barankevich tarafından imha edildi. Birkaç dakika sonra aynı sokakta, Güney Oset milisleri iki Gürcü T-72 tankına daha vurdu. Üç Gürcü tankının imha edilmesiyle hemen hemen aynı anda, bir çift iki Rus Su-25 uçağı, Tshinvali'nin batı eteklerindeki Gürcü mevzilerine baskın düzenleyerek 20'den fazla Gürcü askerini öldürdü. Gürcü taburu panik içinde kaçtı ve arkasında ölülerini ve en az üç T-72 tankı da dâhil olmak üzere ekipmanın çoğunu bıraktı.

Gürcü kanat operasyonları, Gupta Köprüsü'nü ve Roki Tüneli ve Java üssünden Tskhinvali'ye giden ana yolları bloke etme hedefinde başarısız oldu. Gupta köprüsüne yapılan bir Gürcü hava saldırısının köprüye zarar verdiği bildirildi, ancak köprü hızla onarıldı.Rus özel birliklerinin, Gürcü sabotajcıların diğer yolların kapasitesi yetersiz olduğu için Rus askerî operasyonlarını engelleyebilecek olan Roki Tüneli'ni patlatmasını engellediği bildirildi.

Gürcistan ve Rus kuvvetleri arasında savaş

image
Çatışmadan sonra Güney Osetya Parlamentosu.

8 Ağustos günü Moskova Savunma Brifing'ine göre, Kuzey Kafkasya Askeri Bölgesi 58. Ordusu 19. Motorlu Tüfek Tümeni (Vladikavkaz merkezli) 135, 503 ve 693. Motorlu Tüfek Alaylarından üç taktik taburu savaşta konuşlandırıldı. Java ve Gufta formasyonu ve günün sonunda Gürcü güçlerini Dzari, Kverneti ve Tbeti bölgeleri çevresindeki yollardan ve tepelerden Tşhinvali'nin batı kenarına kadar itti.

Artan direnişle karşılaşan Gürcü kuvvetleri, Tshkinvali'nin merkezinden çekildi, ancak yine de kasabanın güney kısımlarında konumlarını korudular. Senaki'den 2. Piyade Tugayı tarafından yeniden gruplandırılıp takviye edildi. Bildirildiğine göre, 4. Tugay İçişleri Bakanlığı özel birliklerini Tshkinvali'de takviye ederken, 4. Tugay'ın sol kanattaki mevzileri ve hedefleri 2. Tugaya aktarıldı. 8 Ağustos akşamı, bildirildiğine göre Tşhinvali bölgesinde şiddetli çatışmalar yaşandı.

8 Ağustos'ta bildirildiği üzere resmî askerî zayiatın 30 Gürcü olduğu iddia edildi ve Moskova, 21 Rus askerinin hayatını kaybettiğini iddia etti. Rus medyası, gece boyunca Rus ve Gürcü askerleri arasında çatışmaların devam ettiğini bildirdi.

Rus kuvvetlerinin dar Roki Tüneli'nden ve dağ yollarından geçişi yavaştı ve Ruslar, birliklerini bir araya getirmekte güçlükler yaşadı ve onları, kuvvetlerini tabur ile savaş taburuna getirmeye zorladı. 9 Ağustos öğleden sonra, yeniden bir araya gelen Gürcü birlikleri, Tşinvali'deki mevzi kontrollerini yeniden kazanmaya çalıştı. Gürcüler, bazıları tanklarla da dâhil olmak üzere birkaç saldırı başlattı. Saldırı, direnişle karşılandı; Gürcüler kayıplara uğradı ve geri çekilmeye zorlandılar. Askerlerdeki kademeli artış nedeniyle Güney Osetya'da toplanan Rus kuvvetleri, 9 Ağustos'ta Gürcülerden neredeyse ikiye bir sayıca üstündü.Der Spiegel'e göre 5.500 ila 10.000 Rus askeri, Roki Tüneli üzerinden Güney Osetya'ya taşındı.

Pusu

9 Ağustos'ta, Rusya'nın 58. Ordu komutanı Korgeneral Anatoly Khrulyov liderliğindeki 30 araçlık bir konvoy, Roki Tüneli'nden Tskhinvali'ye taşındı ve kasabanın girişine yakın topçu ve tanklar tarafından bombalandı. İlerlerken özel kuvvetler tarafından kuşatıldılar ve pusuya düşürüldüler. Eşzamanlı olarak, Zemo Nikosi'de polis ve ordudan oluşan karma bir güç yeniden toplanmış ve Tşhinvali'ye başka bir saldırı başlatmıştı. Çaba yedekte tutulan 2. Piyade Tugayı tarafından desteklendi. Ana taarruz, iletişimi engelleyen karşı saldırılar ve hava saldırıları nedeniyle başarısız olurken, Gürcü özel kuvvetleri, tuzağa düşen Rus konvoyunu sistematik olarak yok etmeye devam etti. Daha sonra bölgeye hareket eden bazı piyade ve polis unsurları tarafından desteklendiler. Rus tarafı generalin yakalanmasının Gürcüler için öncelikli hedef olduğunu iddia ediyor, ancak böyle bir iddiada bulunulmamıştır. Gürcü saldırısı fırsatçıydı. General Khrulyov, daha önceki bombardımanda aracında yaralandığı sırada savaş alanından çoktan taşındı. Birime eşlik eden ve gösteriye tanık olan iki Rus gazeteci, çıkan çatışmada yaralandı ve tahliye edildi. Denis Vetchinov adlı bir Rus binbaşı, kalan güçlerin komutasını aldı ve bir savunma çevresi oluşturdu. Vetchinov, her iki bacağında da yaralanırken yakalanan bir makineli tüfekle bir Gürcü askerini veya özel polis memurunu öldürdüğü iddia edildi. Daha sonra, baskıcı ateş sağlarken başına vuruldu ve hastaneye giderken öldü. Vetchinov, ölümünden sonra Rusya Federasyonu Kahramanı unvanını aldı. Kapana kısılmış Rus birlikleri, daha küçük müfrezelere bölünerek tam bir yıkımdan kaçındılar, ancak bildirildiğine göre bu öncü kuvvetin 30 araçtan 25'inin imha edildiği bildirildi.

Russia Today zaman çizelgesine göre, 9 Ağustos sabah saat 05.00 sıralarında meydana gelen ağır kayıplara rağmen bir Rus birliği, kuşatma altındaki barış güçlerinin kampına girerek yaralıları tahliye etmeye başladı. Bu noktada Gürcü birlikleri geri çekilmişti ve başka bir saldırı için hazırlanıyorlardı.

Dönüm noktası ve Gürcistan'ın geri çekilmesi

image
18 Ağustos'ta Tskhinvali'de bir bina.
image
Tskhinvali'de hasarlı bir apartman binası.

Gürcü birlikleri 9 Ağustos boyunca ve hatta 10 Ağustos boyunca Tshinvali'nin eteklerinde taktik inisiyatifini sürdürdü. 10 Ağustos sabahı, Gürcüler Tşhinvali'nin neredeyse tamamını ele geçirerek, Oset güçlerini ve Rus barışı koruma taburunu şehrin kuzey kesimlerine çekilmeye zorladı. Bununla birlikte, Moscow Defense Brief: "...tam da bu gün bölgedeki Rus kuvvetlerinin birikimi nihayet meyvesini verdi ve Güney Osetya'daki savaş bir dönüm noktasına ulaştı. 10 Ağustos akşamına doğru Tşhinvali, şehrin güneyine çekilen Gürcü kuvvetlerinden tamamen temizlendi. Gürcü kuvvetleri de önemli Prisi tepelerinden püskürtüldü. Gürcistan'ın topçularının büyük kısmı yenildi. Bu arada, Oset güçleri, Rus tümenlerinin desteğiyle, kuzeyden Tskhinvali'ye yaklaşırken Tamarasheni, Kekhvi, Kurta ve Achabeti'yi aldı. Birçok Gürcü yerleşim bölgesindeki Gürcü kuvvetleri ortadan kaldırıldı." dedi. Moscow Defence Brief'e göre, Gürcü topçuları Tşhinvali'yi bombalamaya devam etti. Güney Osetya hükûmet temsilcisi, Gürcü birliklerinin bodrumları sel basmak ve sivillerin sığınak aramasını engellemek için sulama kanalını açtığını iddia etti.

Dönemin Gürcü cumhurbaşkanı Mikheil Saakashvili, 10 Ağustos'ta tüm Gürcü askerî operasyonlarını fiilen durduran genel ateşkes emri verirken, Rus kuvvetleri herhangi bir muhalefete karşı hareket etmeye devam etti. 11 Ağustos sonunda Güney Osetya Gürcü kuvvetlerinden tamamen temizlendi. Çekilme sırasında, Gürcü 4. Mekanize Piyade Tugayı, Rus uçakları tarafından bombalandı ve birim ağır kayıplar verdi. Küçük izole Gürcü birimleri direnişe devam etti. Rus ilerleyişi, Zemo-Nikozi ve Shindisi köylerinde kısa bir süre durduruldu, Ruslar geri çekilen Gürcü piyade unsurlarıyla savaşta tüm mürettebatıyla birlikte bir T-72B ve bir BMD-2 kaybetti, ancak Çeçen birlikleri Zemo-Nikosi'yi temizledikten sonra devam etti. Rus kuvvetleri tarafından işgal edilen Shindisi köyünde, 2. Piyade Tugayına ait bir Gürcü Sapper konvoyunun köyü geçmesine izin verildiğinde tartışmalı bir çatışma yaşandı ve bu noktada büyük çatışmalar sona erdi. Hafif silahlı birim, Landrovers ve kamyonlarla nakledildi. Karışıklık ya da Gürcü tarafı tarafından hesaplanmış bir hareket olarak tanımlanan durumda, Mühendis grubu, terk edilmiş bir tren istasyonuna ulaşır ulaşmaz kuşatıldı ve saldırıya uğradı. Çatışmada tüm araçlar imha edildi ve 17 Gürcü askeri öldürülürken, kısmen yaralanan 5 asker kaçmayı başardı ve onları Rus ordusundan saklayan yerel sakinler tarafından korunup bakıldı. Rus kaynaklarına göre, konvoy bir Rus mekanize birliğini geçerken saldırıya uğradı ve Rus askerleri ona saldırarak tepki gösterdi. O günün ilerleyen saatlerinde, yerel Gürcü rahipler, başlangıçta reddedilen, ancak kısa bir süre sonra sorumlu Rus komutan tarafından izin verilen ölü askerlerin cesetlerinin alınmasını talep etti.

CAST'a göre, sonunda Gürcistan'ın ilerlemesini durduran Rus Hava Kuvvetleri değil, barış güçleri ve Tşhinvali'de bulunan hafif silahlı, zayıf örgütlü Güney Osetya birimleri tarafından sunulan direnişti. Gürcü birlikleri, şiddetli kentsel savaş için psikolojik olarak hazırlıklı olmadıkları için Tshinvali'yi almayı başaramadı. Gürcü yetkililerin yanı sıra Gürcü ordusunun iddialarına göre, Rus hava harekâtlarının çoğu iletişim varlığını yok ederek ve önemli toplanma noktalarını hedef alarak tüm büyük askeri çabaları etkili bir şekilde baltaladı. Gürcü ordusu da en ağır zayiatını Rus hava saldırılarıyla geri çekilirken verdi.

Gürcistan Savunma Bakanı daha sonra, Gürcü ordusunun toplamda üç kez Tshinvali'ye girmeye çalıştığını kabul etti. Son denemede, Gürcü subayların "cehennem gibi bir şey" olarak tanımladıkları çok ağır bir karşı saldırı yaptılar. Toplamda, Tskhinvali bölgesindeki çatışmalar üç gün üç gece sürdü. Güney Osetya'daki genel Gürcü saldırısına tahmini olarak 10.000–11.000 asker katıldı. 40 yaşından fazlası çoğunlukla Tşhinvali ve çevresinde çatışmalarda öldürülürken, 120'den fazlası çoğunlukla geri çekilme sırasında hava saldırıları, pusu ve topçu bombardımanlarına düştü. Yüzlerce kişi yaralandı ve onlarca esir alındı. Güney Osetya'daki çatışmalar dört gün sürdü.

Güney Osetya'dan geri çekilen Gürcü kuvvetleri Gori'de yeniden toplandı.Associated Press, bir Rus Ordusu Albayı'nın, birliklerini Gürcistan'ın derinliklerine taşımama emri aldığını söylediğini bildirdi; "Burada kalıyoruz" iddiasında bulundu.

Savaş sonrası ve değerlendirmeler

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Gürcü güçlerinin saldırı sırasında Grad roketleri, kundağı motorlu topları, havan toplarını ve obüs kullandığını bildirdi. Güney Osetya parlamento binası, çeşitli okullar ve kreşler ile birlikte Güney Osetya güçleri ve gönüllü milisler tarafından savunma pozisyonları veya operasyon mevzileri olarak kullanıldı. Gürcü topçu ateşi bu binaları hedef aldı ve vurdu. Toplanan köylerin çoğunda, Oset milis mevzileri sivil evlerin yakınındaydı. Gürcistan, saldırıların yalnızca "Gürcü mevzilerinin hedef alındığı yerden ateşleme mevzilerini etkisiz hâle getirmeyi" amaçladığını söyledi. HRW tanıkları, Güney Osetya güçleri tarafından sivil nesnelerin kullanıldığını ve böylece onları meşru askeri hedefler hâline getirdiğini belirten belgeledi. HRW, Güney Osetya kuvvetlerinin sivil yapıların yakın çevresinde veya doğrudan içinde savunma mevzileri oluşturarak sivilleri tehlikeye atmaktan sorumlu olduğu sonucuna vardı. Gürcistan aynı zamanda saldırılarının gelişigüzel doğasından ve sivillere yönelik riski en aza indirmeye yeterince odaklanılmamasından da sorumluydu. Güney Osetya ve Rus basınında çıkan haberlere göre, Rus kuvvetleri, Tskhinvali'yi Grad roketatarlar ile bombaladı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün görüştüğü Tşhinvali Hastanesi doktoru, hem askeri hem de sivil 273 yaralıdan ve hastaneye getirilen 44 cesedin, sözde şehirde öldürülen insanlardan bahsetti. Çatışma sırasında hastalar bodruma taşınmak zorunda kaldı ve hastanenin kendisi bir roketle hasar gördü.

General Khrulyov'un yaralandığı pusuya düşürülmüş Rus zırhlı koluna gömülen ikisi de dâhil olmak üzere birkaç gazetecinin kayıplar arasında olduğu bildirildi.

Kaynakça

  1. ^ (PDF) (Rusça). 21 January 2009. 13 March 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 October 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya" Анатолий Бибилов: «Мы защищали родной город, родную республику, что в этом героического?» (Rusça). 8 Ağustos 2009. 4 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  3. ^ (Rusça). 6 October 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 October 2008. 
  4. ^ (Rusça). 11 Ağustos 2008. 7 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya" Обороной Южной Осетии руководит выходец с Урала (Rusça). 11 Ağustos 2008. 24 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 October 2020. 
  6. ^ IIFFMCG Vol II, p. 214
  7. ^ a b IIFFMCG Vol III, p. 371
  8. ^ a b c d "Road to War in Georgia: The Chronicle of a Caucasian Tragedy". Spiegel. 25 Ağustos 2008. 28 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2008. 
  9. ^ a b IIFFMCG Vol. III, p. 520
  10. ^ "List of Casualties among the Georgian Military Servicemen". Ministry of Defence of Georgia. 7 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  11. ^ "Russia increases death toll in S. Ossetia conflict to 67 soldiers". RIA Novosti. 7 Ağustos 2009. 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  12. ^ a b "Russia lost 64 troops in Georgia war, 283 yaralı". Reuters. 21 Şubat 2009. 17 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  13. ^ (Rusça). ИА REGNUM. 20 October 2008. 22 March 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2012. 
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya" В Южной Осетии прошло открытие памятника погибшим в 2008 году бойцам ОМОН МВД РЮО (Rusça). Osinform.ru. 19 Kasım 2010. 28 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  16. ^ "В Цхинвали прибыли 300 добровольцев из Северной Осетии". lenta.ru. 6 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  17. ^ a b c "Russia's War in Georgia: Causes and Implications for Georgia and the World" (PDF). Central Asia-Caucasus Institute & Silk Road Studies Program Policy papers. Ağustos 2008. 26 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  18. ^ (PDF). web.archive.org. 22 Ocak 2017. 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  19. ^ (PDF). web.archive.org. 17 Nisan 2016. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  20. ^ . web.archive.org. 23 Mayıs 2012. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  21. ^ a b "Road to War in Georgia: The Chronicle of a Caucasian Tragedy". Spiegel. 25 Ağustos 2008. 2 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  22. ^ "Chief of Staff Testifies Before War Commission". Civil.Ge. 29 Ekim 2008. 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  23. ^ a b c d e f g h i Barabanov (12 Eylül 2008). . Moscow Defense Brief. Centre for Analysis of Strategies and Technologies. 3 (13). 15 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  24. ^ a b c "Russia's rapid reaction". International Institute for Strategic Studies. Eylül 2008. 21 Ekim 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  25. ^ a b "Did Saakashvili Lie? The West Begins to Doubt Georgian Leader". Spiegel. 15 Eylül 2008. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  26. ^ a b c d e IIFFMCG Vol II, p. 209
  27. ^ a b "Did Saakashvili Lie? The West Begins to Doubt Georgian Leader". Der Spiegel. 15 Eylül 2008. 17 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  28. ^ a b "Chronology of Events in South Ossetia 7-11 August 2008". ИА Рес. 13 Ekim 2008. 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  29. ^ . AFP. 22 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  30. ^ a b c d e f g h Tanks 2010.
  31. ^ IIFFMCG Vol III, p. 60
  32. ^ a b "Танковые потери российской армии - afivedaywar". sites.google.com. 8 Aralık 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2018. 
  33. ^ a b Peter Finn (17 Ağustos 2008). "A Two-Sided Descent into Full-Scale War". The Washington Post. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  34. ^ IIFFMCG Vol III, p. 370
  35. ^ IIFFMCG Vol III, p. 69
  36. ^ C. J. Chivers (6 Kasım 2008). "Georgia Claims on Russia War Called into Question". The New York Times. 8 Kasım 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  37. ^ "Over 10 Russian peacekeepers killed in S.Ossetia-agencies". Reuters. 8 Ağustos 2008. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2009. 
  38. ^ a b "2.2 Indiscriminate Shelling of Tskhinvali and Outlying Villages". 23 Ocak 2009. 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2014. 
  39. ^ Barnard (9 Ağustos 2008). "Georgia and Russia Nearing All-Out War". The New York Times. 24 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  40. ^ "Dozens of Unique Historical And Cultural Monuments Were Obliterated and Demolished On the Territory of the Republic of South Ossetia". 5 Ekim 2008. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  41. ^ Franchetti (10 Ağustos 2008). "'Bodies are lying everywhere. It's hell'". The Times. 12 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  42. ^ "'I've never heard anything so monstrous as people shelling a hospital'". The Guardian. 13 Ağustos 2008. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  43. ^ IIFFMCG Vol III, p. 107
  44. ^ IIFFMCG Vol III, p. 342
  45. ^ Petro (2008). "Legal Case for Russian Intervention in Georgia". Fordham International Law Journal. 32 (5). 27 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  46. ^ "Russia's president says operation in Georgia over". RIA Novosti. 12 Ağustos 2008. 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  47. ^ "Medvedev, Putin accuse Georgia of genocide". The Hindu. 11 Ağustos 2008. 24 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  48. ^ "Georgia declares 'state of war' over South Ossetia". The Guardian. 9 Ağustos 2008. 2 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mart 2014. 
  49. ^ "2.7 The Issue of Civilian Casualties in South Ossetia". 23 Ocak 2009. 22 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  50. ^ . CACI Analyst. 17 Eylül 2008. 20 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  51. ^ Chivers (15 Eylül 2008). "Georgia Offers Fresh Evidence on War's Start". The New York Times. 13 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  52. ^ . 1 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  53. ^ a b "Встреча у Рукского тоннеля" (Rusça). OSInform. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  54. ^ "Наши танки шли стальным потоком" (Rusça). Izvestia. 10 Ağustos 2008. 15 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  55. ^ "Россия, не включай заднюю…" (Rusça). MK.ru. 12 Ağustos 2008. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  56. ^ "Arşivlenmiş kopya" (Rusça). Army.lv. 13 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  57. ^ "Зассеева Лиана Шалвовна" (Rusça). 26 Eylül 2008. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  58. ^ "Russian Forces in the Georgian War: Preliminary Assessment and Recommendations". The Heritage Foundation. 20 Ağustos 2008. 14 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  59. ^ "The Russian-Georgian War: A Challenge for the U.S. and the World". The Heritage Foundation. 28 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  60. ^ IIFFMCG Vol II, p. 216
  61. ^ a b c "The Russian Air Force didn't perform well during the conflict in South Ossetia". . 15 Kasım 2008. 1 Şubat 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  62. ^ "Генштаб признал потерю двух самолетов в Южной Осетии" (Rusça). Lenta.ru. 9 Ağustos 2008. 11 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  63. ^ "Russia 'shot down its own planes'". BBC News. 9 Temmuz 2009. 15 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2009. 
  64. ^ a b c IIFFMCG Vol II, p. 210
  65. ^ a b "South-Ossetian standoff. Results and forecasts". RIA Novosti. 20 Ağustos 2008. 15 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  66. ^ "Russian troops near S.Ossetia capital, 10 peacekeepers killed". RIA Novosti. 8 Ağustos 2008. 10 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  67. ^ "Day-by-day: Georgia-Russia crisis". BBC News. 21 Ağustos 2008. 20 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  68. ^ "Стрельба в Цхинвали возобновилась: российские миротворцы ведут бой с грузинскими войсками" (Rusça). NEWSru.com. 9 Ağustos 2008. 10 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  69. ^ "NATO's Endless Caucasian Courtship". 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2018. 
  70. ^ "Here's How NATO Can Open a Path to Membership for Georgia". Atlantic Council. 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2018. 
  71. ^ "Arşivlenmiş kopya" (Rusça). Lenta.ru. 15 Ağustos 2008. 11 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  72. ^ "Разгром штабной колонны 58-й армии. Событие и анализ". АПН - Агентство Политических Новостей. 2 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2018. 
  73. ^ "«А майор, который спас мне жизнь, до госпиталя не доехал...»" (Rusça). Komsomolskaya Pravda. 10 Ağustos 2008. 11 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  74. ^ "Archived copy" (PDF). 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017. 
  75. ^ . Russia Today. 9 Ağustos 2008. 13 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  76. ^ "Грузию обвинили в попытке затопить Цхинвали" (Rusça). Lenta.ru. 11 Ağustos 2008. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  77. ^ "Russia takes control of South Ossetian capital after Georgian retreat". the Guardian. 10 Ağustos 2008. 2 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2018. 
  78. ^ "The Documentary Movie "Shindisi Heroes" performed in the Parliament". 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2018. 
  79. ^ "The Messenger - 7 years passed since Shindisi Battle". www.messenger.com.ge. 22 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2018. 
  80. ^ "Soldiers from 104th VDV regiment tell about battle on 11.08.2008. Последние новости на видео". novosti.re. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2018. 
  81. ^ "Heavy damage in Tskhinvali, mostly at gov't center". Associated Press. 12 Ağustos 2008. 19 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  82. ^ "Russia/Georgia: Investigate Civilian Deaths". Human Rights Watch. 13 Ağustos 2008. 17 Kasım 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  83. ^ "Journalists Suffered Combat Losses". Kommersant. 11 Ağustos 2008. 13 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  84. ^ (Rusça). . 10 Ağustos 2008. 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Tagliavini (2009), (PDF), Independent International Fact-Finding Mission on the Conflict in Georgia (IIFFMCG – CEIIG), 7 Ekim 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 6 Ekim 2020 
  • Tagliavini (2009), (PDF), Independent International Fact-Finding Mission on the Conflict in Georgia (IIFFMCG – CEIIG), 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 6 Ekim 2020 
  • Tagliavini (2009), (PDF), Independent International Fact-Finding Mission on the Conflict in Georgia (IIFFMCG – CEIIG), 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 6 Ekim 2020 
  • "The Tanks of August" (PDF). . 2010. 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 

Dış bağlantılar

  • İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından paylaşılan resimler 22 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .

wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

Tshinvali Savasi Gurcuce ცხინვალის ბრძოლა Rusca Boi za Chinvali Guney Osetya eyaletinin ayrilikci baskenti Tshinvali sehri icin yapilan bir savasti Rus Gurcu Savasi ndaki tek buyuk savasti Gurcu kara birlikleri bir topcu saldirisindan sonra 8 Agustos 2008 baslarinda sehre girdi Gurculer saatler icinde sehrin cogunun kontrolunu ele gecirdi Rus ana kuvvetleri Roki tunelinden Guney Osetya ya girmeye basladi Baslangicta geri cekilmeye zorlandiktan sonra Gurcu birlikleri sehri geri almak icin birkac girisimde bulundu Arazinin zorlu lojistigi nedeniyle Rus takviye kuvvetlerinin gelisi yavasti Siddetli catismalardan sonra Gurcu birlikleri nihayet 10 Agustos aksami sehirden cekilmek zorunda kaldi 11 Agustos ta tum Gurcu birlikleri Guney Osetya dan ayrildi Uc gunluk catismada Tshinvali nin bazi kisimlari harap oldu Tskhinvali SavasiTskhinvali cevresindeki muhalif guclerin hareketleri Mavi oklar Gurcistan in hareketlerini Kirmizi oklar ise Rusya nin hareketlerini gosterir Tarih8 11 Agustos 2008 3 gun BolgeTskhinvali GurcistanSonucRuslar kazandi Gurcu kuvvetleri sehirden tamamen cekildiTaraflarGurcistanRusya Guney OsetyaKomutanlar ve liderlerMikheil Saakashvili Davit Kezerashvili Vano Merabishvili Zaza Gogava Marat Kulakhmetov Sulim Yamadayev Kazbek Friev Anatoly Barankevich Vasiliy LunevCatisan birlikler10 000 11 000 ozel kuvvetler dahil 496 en yakin Rus taburundan 488 Kuzey Osetya dan baris gucu olarak gelen destek 10 000 takviyeler 3 500Kayiplar169 kisi oldu 1 kayip savas sirasinda toplam kayip kisi 67 kisi oldu 283 yarali savas sirasinda toplam yarali 3 kisi kayip Savunma Bakanligi 26 kisi oldu Icisleri Bakanligi 6 kisi oldu Gonullu asker ler 50 kisi olduSavas oncesiSavas baslamadan once 5 Agustos ta Lenta ru Kuzey Osetya dan 300 gonullunun Guney Osetya ya geldigini ve Kuzey Kafkasya da 2000 e kadar gonullu ve Kazaklar seferberliginin basladigini bildirdi Bolgedeki duzenli Rus birliklerinin sayisi artiyordu 7 Agustos 2008 de Gurcu yetkililer Rus birliklerinin Roki tuneline dogru hareketine iliskin yabanci istihbarat raporlari aldi Rus birlikleri Gurcu askeri mudahalesinden once 7 Agustos a kadar Rus Gurcu devlet sinirini yasa disi bir sekilde gecerek Guney Osetya ya ilerledi Der Spiegel e gore Gurcu tanklarini muhurlemek icin Roki Tuneli ne ilerlemek zorunda kaldi Gurcu ucaginin hedefi yalnizca Guney Osetya nin kuzey bolumunu Tshinvali nin bulundugu guney kismina baglayan Gupta koprusu idi 7 Agustos ta Guney Osetya sinirina konuslandirilan Gurcu kuvvetleri arasinda 2 3 ve 4 Piyade Tugaylari Topcu Tugayi 1 Piyade Tugayi askerleri ve ayri Gori Tank Taburu ayrica ozel kuvvetler ve Icisleri Bakanligi birlikleri de vardi Moscow Defence Brief e gore 16 000 asker vardi Der Spiegel tarafindan aktarilan Uluslararasi Stratejik Arastirmalar Enstitusu ve Bati istihbarati Gurculer in 7 Agustos a kadar Guney Osetya idari hatti yakininda yaklasik 12 000 asker ve Gori yakinlarinda 75 tank ve zirhli personel tasiyici topladigini soyleyerek daha dusuk bir tahmin sunmaktadir Der Spiegel tarafindan aktarilan bir tahmine gore karsi tarafta ayni zamanda Tshinvali yi savunmaya hazir 500 normal Rus askeri ve 500 Guney Oset savasci oldugu bilinmektedir Guney Osetya yetkilileri tarafindan Bagimsiz Uluslararasi Bilgi Bulma Misyonu na sunulan dokumana gore Guney Osetya askeri kuvvetleri esas olarak ikincil topcu birimleri ve eski Sovyet yapimi zirhli araclara sahip hafif tufek taburlarindan olusuyordu Savasa katilan yedek birimler de dahil olmak uzere ayrilikci ordu ve kolluk kuvvetlerinin toplam gucu 3 500 den azdi SavasGurcistan in saldirisi Topcu hazirligi Savastan once Guney Osetya daki durum Agustos 2008 Savastan sonra Tskhinvali Isarette Rusca Ortaokul 6 yazmaktadir 7 Agustos 23 35 te Gurcu topcu birlikleri Guney Osetya ya duman bombasi atmaya basladi Kisa sure sonra 23 50 de Gurcu topcusu sabit ve hareketli dusman hedeflerine ates acti Araligin sivil nufusun tehlikeli bolgeleri terk etmesine izin vermesi gerekiyordu Topcu saldirisinda kullanilan ekipmanlar arasinda 27 roketatar 152 milimetrelik silahlar ve misket bombasi bulunuyordu Gurcu baris guclerinin komutani Mamuka Kurashvili Ortak Barisi Koruma Kuvvetleri Komutani tumgeneral Marat Kulakhmetov a Gurcistan in Guney Osetya da anayasal duzenin kurulmasi icin askeri harekata basladigini resmen bildirdi Gurcu kuvvetlerine ates etme emri almis olmalarina ragmen Rus baris guclerinin mudahale etmemeleri icin guvenliklerini temin etti Gurcistan in ilerleyisi Tskhinvali deki Rus baris gucu ussu Guney Osetya daki 58 Rus ordusunun BMP 2 si 8 Agustos sabahi erken saatlerde Gurcistan bir kara saldirisinin yani sira Tshinvali nin sol ve sag kanatlarinda operasyonlar baslatti Sol kanat operasyonu Vaziani den gelen 4 Piyade Tugayi tarafindan ustlenilirken Kutaisi den 3 Piyade Tugayi sag kanada gecti Kanat operasyonlarinin amaci Tskhinvali cevresindeki onemli Yukseklikleri isgal etmek ve daha sonra kuzeye dogru ilerlemek stratejik olarak onemli Gupta koprusunun ve Roki Tuneli nden Tskhinvali ye giden Osetya kontrollu Dzara by pass yolu da dahil olmak uzere yollarin kontrolunu ele gecirmekti Bu plan Rus birliklerinin tunelden Tskhinvali ye gitmesini engellemek icin yapildi Gurcu gucleri sehrin yuksek kesimlerinde bulunan birkac Guney Osetya koyunu ele gecirdi 4 Tugay in topculari saat 00 40 ta Khetagurovo icindeki hedefleri vurmaya basladi 20 dakika sonra hafif piyade taburlarindan ikisi ilerlemeye basladi ve hizla Muguti koyunu ates acmadan ele gecirdi ve ardindan asagi bir Guney Oset kuvveti ile yapilan bir savastan sonra Khetagurovo koyunu ele gecirdi Baska bir tabur Znaur Bolgesi nin birkac Osetya sinir koyunu direnisle karsilasmadan sehrin batisina gotururken Leningor Bolgesi nin birkac koyu Icisleri Bakanligi nin ozel kuvvetleri tarafindan catismadan isgal edildi Birkac saatlik bombardimandan sonra Gurcu kuvvetleri Tsinvali ye dogru ilerlemeye basladi Guney Osetya gucleri Zemo Nikozi koyu yakinlarinda toplanan Gurcu birliklerine karsi top ve havan topu kullandi ancak bombardiman etkisizdi Guney Osetya kaynaklarina gore sehrin banliyolerine yonelik bir Gurcu tank saldirisi saat 03 46 da milisler tarafindan puskurtuldu Sabah saat 4 00 de Tsinvali ye yaklasan Gurcu kuvvetleri Guney Osetya duzenli kuvvetleri ve milisleriyle catismaya basladi Ilk basta Gurcu tanklari sehre girmeden dusman mevzilerini guvenli bir mesafeden bombaladi Safak vaktinde Icisleri Bakanligi na bagli ozel bir gorev gucu Tshinvali nin batisindaki Kvaysa koyunu ele gecirmeye calisti ancak Guney Osetya birliklerinden olusan bir mufreze kuvvetli mevkilerde gorev yapan ve birkac yaraliyi kaybeden bir takim tarafindan puskurtuldu Sabah saat 6 00 da Gurcu 3 Tugayi Tshinvali nin dogusundaki Eredvi bolgesine bir saldiri baslatarak koyleri ve stratejik gorus noktalarini ele gecirdi Kisa sure sonra Prisi Tepeleri ndeki mustahkem mevkilerden ates eden sirket buyuklugundeki bir Guney Osetya kuvvetinin direnisiyle karsilastilar Tskhinvali yakinlarindaki yukseklikler guvence altina alindiktan sonra Gurcu ordusu ve polisi sehre hareket etti Saldirilari topcu tanklar tarafindan desteklendi Gurcistan Tskhinvali ye girisin 06 00 da gerceklestigini bildirdi Yaklasik 250 askerin bulundugu Rus baris guclerinin guney yerleskesi kasaba girisinin hemen yakinina yerlestirildi Gurcu birlikleri yerleskeye yaklastiktan sonra Rus baris gucleriyle bir catisma basladi Gurcu Cobra araclari agir makineli tufeklerle usse ates acti Yanit olarak Ruslar ussun cevresine uc BMP 1 araci yerlestirdi Gurculer daha sonra tank destegini cagirdi ve kisa bir sure sonra Bagimsiz Kombine Tank Taburundan uc T 72 geldi 6 30 da tanklar ates acti Ilk mermi kompleksin catisindaki bir gozlem diregini tahrip etti ve ilerleyen Gurcu piyadelerine karsi havan topu atisi yapan bir Rus baris gorevlisini ve Guney Oset bir gozlemciyi oldurdu Tanklar ayrica ussun onunde konuslanmis uc Rus BMP 1 aracini da bombalayarak bes murettebatini oldurdu ve bu surecte IFV leri yok etti Olenler arasinda Rusya 135 Motorlu Piyade Alayi askerleri de vardi Catisma sirasinda bir RPG 7 roketi tarafindan hasar goren Gurcu tanklarindan biri kompleksin yakinindaki bir sulama hendegine hapsoldu ve ekibi tarafindan terk edildi Diger iki tank geri cekildi ve bilesigi uzaktan bombalamaya devam etti ve kisa sure sonra topcu ve havanlarla birlestiler Bir Rus T 72B M Baris Muhafizlari kislasinin yanindaki bombardiman sonucunda terk edildi ve daha sonra yok edildi 8 Agustos sabah saat 08 00 de Gurcu piyade ve tanklari Tshinvali ye girdi ve Oset milisleri ve sehirde konuslanmis Rus barisi koruma taburu ile siddetli bir savasa girdiler 1 500 Gurcu kara birligi 8 Agustos gunu saat 10 00 a kadar Tsinvali nin merkezine ulasti Rus kaynaklarina gore Gurcu birlikleri Rus baris guclerinin Guney Ussu nu sabah 11 00 de ele gecirmis ve kuzey barisi koruma ussunu ele gecirmeye calisiyorlardi Gurcu gucleri daha sonra Rus baris gucleri ve Oset milisleri tarafindan sunulan direnisi ezmek icin zirhli birimler gonderdi Kuzey ussunde bulunan askerler bes Gurcu saldirisini puskurttuler ve ezici Gurcu gucleriyle catismaya devam ettiler Bu noktada Rus tarafina gore baris gucleri ilk kayiplarini verdi iki asker oldu ve besi yaralandi Gurcistan sadece Rus baris guclerini kendilerinden ates aldiktan sonra nefsi mudafaa icin hedef aldigini iddia etti 8 Agustos sabah saat 12 15 te Rus JPKF baris gucu komutani Marat Kulakhmetov AGIT gozlemcilerine biriminin ates altinda oldugunu ve can kayiplarinin oldugunu bildirdi Ust duzey bir Rus askeri komutanina gore Tshinvali deki catismalar sirasinda 10 dan fazla Rus baris gucu askeri olduruldu Gurcu topculari Tshinvali nin bazi binalarini harabe halinde birakmisti Der Spiegel e gore barisi koruma gorevlilerinin kafeteryasi tamamen yikildi ve tum binalari alevler icinde kaldi Rus televizyonu Tshinvali de hasarli evleri ve apartmanlari gosterdi Osetya kaynagina gore Gurcu birlikleri Guney Osetya Kultur Bakanligi ni yakti ve Parlamento ya zarar verdi Apartman binalari atese verildi ve sokaklarda cok sayida bomba krateri olustu Bir Guardian muhabiri bazi mahallelerin saglam olmasina ragmen korkunc yikim bolgeleri oldugunu iddia etti Rusya nin saldirisi Rus takviye kuvvetlerinin gelisi Guney Osetya da bir Rus zirhli birlik Rus Ordusu nun Guney Osetya daki Vostok Taburu Tskhinvali de yikilmis bir Gurcu tanki Der Spiegel tarafindan aktarilan Bati istihbarat teskilatlarina gore Rusya nin Gori nin guneybatisindaki Borjomi kentindeki askeri ve hukumet siginaklarina karsi SS 21 kisa menzilli balistik fuzeleri firlattigi 8 Agustos gunu saat 07 30 da Rus duzenli kuvvetlerinin mudahalesi basladi Ilk Rus hava saldirisi iki saat sonra saat 09 00 da Gori Ilcesine bagli Shavshvebi koyunde yapildi 8 Agustos gunu 02 00 de ogleden once CAST e gore Rus Ordusu Guney Osetya ya gelmeye basladi 693 ve 135 motorlu tufek Alaylarindan gelen taburlar Guney Osetya ya Roki Tuneli uzerinden gelmeye basladi Rus kuvvetlerinin bolgeye guvenli girisini saglamak icin bireysel mufrezeler Roki Tuneli nden Tskhinvali ye giden yoldaki pozisyonlari guvence altina almaya basladi Rus kaynaklarina gore Guney Osetya Guvenlik Konseyi yardim talebinde bulunmak uzere 8 Agustos saat 11 00 civarinda Rusya ya basvurdu Moscow Defence Brief e gore 8 Agustos sabahi Rus hukumeti Gurcistan in Guney Osetya topraklarini ele gecirmesini engellemek icin bir operasyon yapma karari aldi Rusya baris guclerine yonelik bir saldiriya yanit verdigini ve Guney Osetli sivilleri savundugunu iddia etti Rusya amacinin barisi saglamak oldugunu iddia etti Rusya Gurcistan i soykirim yapmakla sucladi Rus yetkililer Tshinvali deki sivil kayiplarin 2 000 oldugunu bildirdi Bildirilen sayilar degiskenlik gosterdi ve 23 Aralik 2008 itibariyla 162 kayip oldugu bildirildi 135 Alay in kaptani Denis Sidristy Krasnaya Zvezda tarafindan yayimlanan roportajda birimine 7 Agustos ta Tshinvali ye tasinmasinin emredildigini soyledi Sidristy Gurcistan in gece yarisi Tshinvali ye yonelik saldirisina tanik oldugunu soyledi Ust duzey bir Rus yetkiliye gore ilk Rus muharebe birimi olan General Uvarov 135 Motorlu Tufek Alayi nin Birinci Taburu na 8 Agustos safaginda Roki Tuneli nden gecme emri verildi Ona gore birim 14 30 a kadar tunelden gecmedi Ona gore Gurculerden gelen yogun direnisle ertesi aksam Tshinvali ye ulasti Gurcistan 8 Agustos safagindan cok once tunelin yakininda Rus kuvvetleriyle yogun bir catisma icinde oldugunu soyleyerek itiraz etti Der Spiegel e gore Rus birlikleri tunelden 8 Agustos ta kabaca saat 11 00 e kadar yurumeye baslamadi Gurcu kaynaklarina gore ilk Rus birlikleri 8 Agustos gunu saat 05 30 da tuneli gecerek Java dan gecerek Dzara yolunu kullanarak Tshinvali uzerinde ilerlemeye basladi Rus tanklari zirhli araclari ve muhimmat kamyonlarindan olusan ilk konvoy 18 44 te Tshinvali ye ulasti ve sehirdeki ve cevresindeki yuksekliklerdeki Gurcu kuvvetlerine ates acti Yine Roki tuneliyle Rusya dan gelen ikinci konvoy Tshinvali nin 7 kilometre kuzeyindeki Gurcistan kontrolundeki Dmenisi bolgesi yakinlarinda durduruldu ve Ruslar Gurcu kuvvetlerine siddetli ates acti Tshinvali ve cevresinde Gurcu kuvvetlerine karsi Rus topcu atesinin Grad bombardimanini icerdigi ve daha fazla ikincil hasara neden oldugu bildirildi Ana Rus kara kuvvetleri 58 Ordu ya aitti ve Ikinci Cecen Savasi gazileriydi 58 Ordu 76 Muhafiz Hava Saldiri Bolumu tarafindan takviye edildi Kazaklar da Gurculerle savasmak icin tasindi Guney Osetya daki hava operasyonlari 8 Agustos un erken saatlerinde ucmaya baslayan Rus ucagi Gori bolgesindeki Gurcu hava savunma tesislerini hedef aldi Savas sirasinda kullanilan ucak turleri arasinda Suhoy Su 24 Suhoy Su 25 Suhoy Su 27 ve Mikoyan MiG 29 bulunuyordu Der Spiegel e gore Rus hava kuvvetleri hava ustunlugu kurmayi basardi Bununla birlikte Stratejiler ve Teknolojiler Analiz Merkezi ne CAST gore Rusya Guney Osetya tiyatrosunda hicbir zaman hava ustunlugu kazanamadi cunku Rus Hava Kuvvetleri Gurcu ucaksavar atesine erken kayiplar uc Su 25 aldi ve iki gun boyunca cikis yapmayi birakti Gorgu taniklarinin raporlarina atifta bulunan CAST 8 Agustos ta veya ertesi gun yani catismanin en kritik doneminde Tshinvali uzerinde hic Rus ucagi yoktu Gercekte Rus askeri komutanligi once sayi ve ates gucu bakimindan ustunluk kazanmadan motorlu tufek birimlerini yuruyusten savasa getirmek zorunda kaldi dedi Rus havaciligi yalnizca 10 Agustos ta yeniden ortaya cikti Gurcu birlikleri nispeten modern Buk M1 kundagi motorlu SAM sistemlerinden en az bir tabur en az iki tabur toplam sekiz birim Osa AK kundagi motorlu SAM sistemlerine ve yukseltilmis Osa AKM den 6 ila 10 tanesine sahipti Gurcu ordusu catisma bolgesinde guclu hava savunmalari kurmayi basardi Savasin ilk asamalarinda iki Rus ucaginin bir Suhoy Su 25 ve bir Tupolev Tu 22M nin kayip oldugu Rus Genelkurmay Baskani Anatoliy Nogovitsyn tarafindan dogrulandi Pilotlarinin kaderi o zamanlar bilinmiyordu Reuters bir Rus pilotun muhtemelen esir alindigini bildirdi Guney Osetya askerlerinin iki Gurcu ucagini dusurdugunu iddia etti Rus Hava Kuvvetleri savas sirasinda Gurcistan daki gorevler de dahil olmak uzere yaklasik 200 cikis yapti Gece gorus ekipmaninin olmamasi nedeniyle cogunlukla gunduz calisirken Gurcu Hava Kuvvetleri gece de gorev yapabiliyordu Ancak bir gun Rus ucaklari pistleri bozunca Gurcu hava kuvvetleri catismada hareketsiz hale geldi Gurcistan hava savunmasini bastirmadaki sorunlar kismen bu gorevde egitim eksikliginden dolayi Rus hava kuvvetlerinin baslangicta kendi birliklerine dogrudan destek saglayamayacagi anlamina geliyordu Moscow Defence Brief Rus Hava Kuvvetleri nin performansini siddetle elestirerek ordu ile hava kuvvetleri arasinda ve savas sirasinda kaybedilen alti Rus ucaginin yarisi oldugunu soyleyerek Rus Hava Kuvvetlerinin performansini siddetle elestirdi Gurcistan in ilerlemesi durduruldu 8 Agustos ogleden sonra Gurcu kuvvetleri Tshinvali nin buyuk bir bolumunu ele gecirdi ancak Kuzey mahallesini ve sehir merkezinin bir bolumunu alamadi Ancak Gurculer Rus hava kuvvetleri ve topculari da dahil olmak uzere karsi taraftan agir bir direnisle karsilasti Ogleden sonra 2 00 civarinda bir Gurcu T 72 tanki tum murettebatiyla birlikte General Barankevich tarafindan imha edildi Birkac dakika sonra ayni sokakta Guney Oset milisleri iki Gurcu T 72 tankina daha vurdu Uc Gurcu tankinin imha edilmesiyle hemen hemen ayni anda bir cift iki Rus Su 25 ucagi Tshinvali nin bati eteklerindeki Gurcu mevzilerine baskin duzenleyerek 20 den fazla Gurcu askerini oldurdu Gurcu taburu panik icinde kacti ve arkasinda olulerini ve en az uc T 72 tanki da dahil olmak uzere ekipmanin cogunu birakti Gurcu kanat operasyonlari Gupta Koprusu nu ve Roki Tuneli ve Java ussunden Tskhinvali ye giden ana yollari bloke etme hedefinde basarisiz oldu Gupta koprusune yapilan bir Gurcu hava saldirisinin kopruye zarar verdigi bildirildi ancak kopru hizla onarildi Rus ozel birliklerinin Gurcu sabotajcilarin diger yollarin kapasitesi yetersiz oldugu icin Rus askeri operasyonlarini engelleyebilecek olan Roki Tuneli ni patlatmasini engelledigi bildirildi Gurcistan ve Rus kuvvetleri arasinda savas Catismadan sonra Guney Osetya Parlamentosu 8 Agustos gunu Moskova Savunma Brifing ine gore Kuzey Kafkasya Askeri Bolgesi 58 Ordusu 19 Motorlu Tufek Tumeni Vladikavkaz merkezli 135 503 ve 693 Motorlu Tufek Alaylarindan uc taktik taburu savasta konuslandirildi Java ve Gufta formasyonu ve gunun sonunda Gurcu guclerini Dzari Kverneti ve Tbeti bolgeleri cevresindeki yollardan ve tepelerden Tshinvali nin bati kenarina kadar itti Artan direnisle karsilasan Gurcu kuvvetleri Tshkinvali nin merkezinden cekildi ancak yine de kasabanin guney kisimlarinda konumlarini korudular Senaki den 2 Piyade Tugayi tarafindan yeniden gruplandirilip takviye edildi Bildirildigine gore 4 Tugay Icisleri Bakanligi ozel birliklerini Tshkinvali de takviye ederken 4 Tugay in sol kanattaki mevzileri ve hedefleri 2 Tugaya aktarildi 8 Agustos aksami bildirildigine gore Tshinvali bolgesinde siddetli catismalar yasandi 8 Agustos ta bildirildigi uzere resmi askeri zayiatin 30 Gurcu oldugu iddia edildi ve Moskova 21 Rus askerinin hayatini kaybettigini iddia etti Rus medyasi gece boyunca Rus ve Gurcu askerleri arasinda catismalarin devam ettigini bildirdi Rus kuvvetlerinin dar Roki Tuneli nden ve dag yollarindan gecisi yavasti ve Ruslar birliklerini bir araya getirmekte guclukler yasadi ve onlari kuvvetlerini tabur ile savas taburuna getirmeye zorladi 9 Agustos ogleden sonra yeniden bir araya gelen Gurcu birlikleri Tsinvali deki mevzi kontrollerini yeniden kazanmaya calisti Gurculer bazilari tanklarla da dahil olmak uzere birkac saldiri baslatti Saldiri direnisle karsilandi Gurculer kayiplara ugradi ve geri cekilmeye zorlandilar Askerlerdeki kademeli artis nedeniyle Guney Osetya da toplanan Rus kuvvetleri 9 Agustos ta Gurculerden neredeyse ikiye bir sayica ustundu Der Spiegel e gore 5 500 ila 10 000 Rus askeri Roki Tuneli uzerinden Guney Osetya ya tasindi Pusu 9 Agustos ta Rusya nin 58 Ordu komutani Korgeneral Anatoly Khrulyov liderligindeki 30 araclik bir konvoy Roki Tuneli nden Tskhinvali ye tasindi ve kasabanin girisine yakin topcu ve tanklar tarafindan bombalandi Ilerlerken ozel kuvvetler tarafindan kusatildilar ve pusuya dusurulduler Eszamanli olarak Zemo Nikosi de polis ve ordudan olusan karma bir guc yeniden toplanmis ve Tshinvali ye baska bir saldiri baslatmisti Caba yedekte tutulan 2 Piyade Tugayi tarafindan desteklendi Ana taarruz iletisimi engelleyen karsi saldirilar ve hava saldirilari nedeniyle basarisiz olurken Gurcu ozel kuvvetleri tuzaga dusen Rus konvoyunu sistematik olarak yok etmeye devam etti Daha sonra bolgeye hareket eden bazi piyade ve polis unsurlari tarafindan desteklendiler Rus tarafi generalin yakalanmasinin Gurculer icin oncelikli hedef oldugunu iddia ediyor ancak boyle bir iddiada bulunulmamistir Gurcu saldirisi firsatciydi General Khrulyov daha onceki bombardimanda aracinda yaralandigi sirada savas alanindan coktan tasindi Birime eslik eden ve gosteriye tanik olan iki Rus gazeteci cikan catismada yaralandi ve tahliye edildi Denis Vetchinov adli bir Rus binbasi kalan guclerin komutasini aldi ve bir savunma cevresi olusturdu Vetchinov her iki bacaginda da yaralanirken yakalanan bir makineli tufekle bir Gurcu askerini veya ozel polis memurunu oldurdugu iddia edildi Daha sonra baskici ates saglarken basina vuruldu ve hastaneye giderken oldu Vetchinov olumunden sonra Rusya Federasyonu Kahramani unvanini aldi Kapana kisilmis Rus birlikleri daha kucuk mufrezelere bolunerek tam bir yikimdan kacindilar ancak bildirildigine gore bu oncu kuvvetin 30 aractan 25 inin imha edildigi bildirildi Russia Today zaman cizelgesine gore 9 Agustos sabah saat 05 00 siralarinda meydana gelen agir kayiplara ragmen bir Rus birligi kusatma altindaki baris guclerinin kampina girerek yaralilari tahliye etmeye basladi Bu noktada Gurcu birlikleri geri cekilmisti ve baska bir saldiri icin hazirlaniyorlardi Donum noktasi ve Gurcistan in geri cekilmesi 18 Agustos ta Tskhinvali de bir bina Tskhinvali de hasarli bir apartman binasi Gurcu birlikleri 9 Agustos boyunca ve hatta 10 Agustos boyunca Tshinvali nin eteklerinde taktik inisiyatifini surdurdu 10 Agustos sabahi Gurculer Tshinvali nin neredeyse tamamini ele gecirerek Oset guclerini ve Rus barisi koruma taburunu sehrin kuzey kesimlerine cekilmeye zorladi Bununla birlikte Moscow Defense Brief tam da bu gun bolgedeki Rus kuvvetlerinin birikimi nihayet meyvesini verdi ve Guney Osetya daki savas bir donum noktasina ulasti 10 Agustos aksamina dogru Tshinvali sehrin guneyine cekilen Gurcu kuvvetlerinden tamamen temizlendi Gurcu kuvvetleri de onemli Prisi tepelerinden puskurtuldu Gurcistan in topcularinin buyuk kismi yenildi Bu arada Oset gucleri Rus tumenlerinin destegiyle kuzeyden Tskhinvali ye yaklasirken Tamarasheni Kekhvi Kurta ve Achabeti yi aldi Bircok Gurcu yerlesim bolgesindeki Gurcu kuvvetleri ortadan kaldirildi dedi Moscow Defence Brief e gore Gurcu topculari Tshinvali yi bombalamaya devam etti Guney Osetya hukumet temsilcisi Gurcu birliklerinin bodrumlari sel basmak ve sivillerin siginak aramasini engellemek icin sulama kanalini actigini iddia etti Donemin Gurcu cumhurbaskani Mikheil Saakashvili 10 Agustos ta tum Gurcu askeri operasyonlarini fiilen durduran genel ateskes emri verirken Rus kuvvetleri herhangi bir muhalefete karsi hareket etmeye devam etti 11 Agustos sonunda Guney Osetya Gurcu kuvvetlerinden tamamen temizlendi Cekilme sirasinda Gurcu 4 Mekanize Piyade Tugayi Rus ucaklari tarafindan bombalandi ve birim agir kayiplar verdi Kucuk izole Gurcu birimleri direnise devam etti Rus ilerleyisi Zemo Nikozi ve Shindisi koylerinde kisa bir sure durduruldu Ruslar geri cekilen Gurcu piyade unsurlariyla savasta tum murettebatiyla birlikte bir T 72B ve bir BMD 2 kaybetti ancak Cecen birlikleri Zemo Nikosi yi temizledikten sonra devam etti Rus kuvvetleri tarafindan isgal edilen Shindisi koyunde 2 Piyade Tugayina ait bir Gurcu Sapper konvoyunun koyu gecmesine izin verildiginde tartismali bir catisma yasandi ve bu noktada buyuk catismalar sona erdi Hafif silahli birim Landrovers ve kamyonlarla nakledildi Karisiklik ya da Gurcu tarafi tarafindan hesaplanmis bir hareket olarak tanimlanan durumda Muhendis grubu terk edilmis bir tren istasyonuna ulasir ulasmaz kusatildi ve saldiriya ugradi Catismada tum araclar imha edildi ve 17 Gurcu askeri oldurulurken kismen yaralanan 5 asker kacmayi basardi ve onlari Rus ordusundan saklayan yerel sakinler tarafindan korunup bakildi Rus kaynaklarina gore konvoy bir Rus mekanize birligini gecerken saldiriya ugradi ve Rus askerleri ona saldirarak tepki gosterdi O gunun ilerleyen saatlerinde yerel Gurcu rahipler baslangicta reddedilen ancak kisa bir sure sonra sorumlu Rus komutan tarafindan izin verilen olu askerlerin cesetlerinin alinmasini talep etti CAST a gore sonunda Gurcistan in ilerlemesini durduran Rus Hava Kuvvetleri degil baris gucleri ve Tshinvali de bulunan hafif silahli zayif orgutlu Guney Osetya birimleri tarafindan sunulan direnisti Gurcu birlikleri siddetli kentsel savas icin psikolojik olarak hazirlikli olmadiklari icin Tshinvali yi almayi basaramadi Gurcu yetkililerin yani sira Gurcu ordusunun iddialarina gore Rus hava harekatlarinin cogu iletisim varligini yok ederek ve onemli toplanma noktalarini hedef alarak tum buyuk askeri cabalari etkili bir sekilde baltaladi Gurcu ordusu da en agir zayiatini Rus hava saldirilariyla geri cekilirken verdi Gurcistan Savunma Bakani daha sonra Gurcu ordusunun toplamda uc kez Tshinvali ye girmeye calistigini kabul etti Son denemede Gurcu subaylarin cehennem gibi bir sey olarak tanimladiklari cok agir bir karsi saldiri yaptilar Toplamda Tskhinvali bolgesindeki catismalar uc gun uc gece surdu Guney Osetya daki genel Gurcu saldirisina tahmini olarak 10 000 11 000 asker katildi 40 yasindan fazlasi cogunlukla Tshinvali ve cevresinde catismalarda oldurulurken 120 den fazlasi cogunlukla geri cekilme sirasinda hava saldirilari pusu ve topcu bombardimanlarina dustu Yuzlerce kisi yaralandi ve onlarca esir alindi Guney Osetya daki catismalar dort gun surdu Guney Osetya dan geri cekilen Gurcu kuvvetleri Gori de yeniden toplandi Associated Press bir Rus Ordusu Albayi nin birliklerini Gurcistan in derinliklerine tasimama emri aldigini soyledigini bildirdi Burada kaliyoruz iddiasinda bulundu Savas sonrasi ve degerlendirmelerInsan Haklari Izleme Orgutu HRW Gurcu guclerinin saldiri sirasinda Grad roketleri kundagi motorlu toplari havan toplarini ve obus kullandigini bildirdi Guney Osetya parlamento binasi cesitli okullar ve kresler ile birlikte Guney Osetya gucleri ve gonullu milisler tarafindan savunma pozisyonlari veya operasyon mevzileri olarak kullanildi Gurcu topcu atesi bu binalari hedef aldi ve vurdu Toplanan koylerin cogunda Oset milis mevzileri sivil evlerin yakinindaydi Gurcistan saldirilarin yalnizca Gurcu mevzilerinin hedef alindigi yerden atesleme mevzilerini etkisiz hale getirmeyi amacladigini soyledi HRW taniklari Guney Osetya gucleri tarafindan sivil nesnelerin kullanildigini ve boylece onlari mesru askeri hedefler haline getirdigini belirten belgeledi HRW Guney Osetya kuvvetlerinin sivil yapilarin yakin cevresinde veya dogrudan icinde savunma mevzileri olusturarak sivilleri tehlikeye atmaktan sorumlu oldugu sonucuna vardi Gurcistan ayni zamanda saldirilarinin gelisiguzel dogasindan ve sivillere yonelik riski en aza indirmeye yeterince odaklanilmamasindan da sorumluydu Guney Osetya ve Rus basininda cikan haberlere gore Rus kuvvetleri Tskhinvali yi Grad roketatarlar ile bombaladi Insan Haklari Izleme Orgutu nun gorustugu Tshinvali Hastanesi doktoru hem askeri hem de sivil 273 yaralidan ve hastaneye getirilen 44 cesedin sozde sehirde oldurulen insanlardan bahsetti Catisma sirasinda hastalar bodruma tasinmak zorunda kaldi ve hastanenin kendisi bir roketle hasar gordu General Khrulyov un yaralandigi pusuya dusurulmus Rus zirhli koluna gomulen ikisi de dahil olmak uzere birkac gazetecinin kayiplar arasinda oldugu bildirildi Kaynakca PDF Rusca 21 January 2009 13 March 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 October 2020 Arsivlenmis kopya Anatolij Bibilov My zashishali rodnoj gorod rodnuyu respubliku chto v etom geroicheskogo Rusca 8 Agustos 2009 4 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Rusca 6 October 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 October 2008 Rusca 11 Agustos 2008 7 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Arsivlenmis kopya Oboronoj Yuzhnoj Osetii rukovodit vyhodec s Urala Rusca 11 Agustos 2008 24 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 October 2020 IIFFMCG Vol II p 214 a b IIFFMCG Vol III p 371 a b c d Road to War in Georgia The Chronicle of a Caucasian Tragedy Spiegel 25 Agustos 2008 28 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2008 a b IIFFMCG Vol III p 520 List of Casualties among the Georgian Military Servicemen Ministry of Defence of Georgia 7 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Russia increases death toll in S Ossetia conflict to 67 soldiers RIA Novosti 7 Agustos 2009 26 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 a b Russia lost 64 troops in Georgia war 283 yarali Reuters 21 Subat 2009 17 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Rusca IA REGNUM 20 October 2008 22 March 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2012 Arsivlenmis kopya V Yuzhnoj Osetii proshlo otkrytie pamyatnika pogibshim v 2008 godu bojcam OMON MVD RYuO Rusca Osinform ru 19 Kasim 2010 28 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Arsivlenmis kopya PDF 10 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Ekim 2020 V Chinvali pribyli 300 dobrovolcev iz Severnoj Osetii lenta ru 6 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2020 a b c Russia s War in Georgia Causes and Implications for Georgia and the World PDF Central Asia Caucasus Institute amp Silk Road Studies Program Policy papers Agustos 2008 26 Subat 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 PDF web archive org 22 Ocak 2017 22 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2020 PDF web archive org 17 Nisan 2016 17 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2020 web archive org 23 Mayis 2012 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2020 a b Road to War in Georgia The Chronicle of a Caucasian Tragedy Spiegel 25 Agustos 2008 2 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Chief of Staff Testifies Before War Commission Civil Ge 29 Ekim 2008 7 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 a b c d e f g h i Barabanov 12 Eylul 2008 Moscow Defense Brief Centre for Analysis of Strategies and Technologies 3 13 15 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 a b c Russia s rapid reaction International Institute for Strategic Studies Eylul 2008 21 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 a b Did Saakashvili Lie The West Begins to Doubt Georgian Leader Spiegel 15 Eylul 2008 19 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 a b c d e IIFFMCG Vol II p 209 a b Did Saakashvili Lie The West Begins to Doubt Georgian Leader Der Spiegel 15 Eylul 2008 17 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 a b Chronology of Events in South Ossetia 7 11 August 2008 IA Res 13 Ekim 2008 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 AFP 22 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 a b c d e f g h Tanks 2010 IIFFMCG Vol III p 60 a b Tankovye poteri rossijskoj armii afivedaywar sites google com 8 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2018 a b Peter Finn 17 Agustos 2008 A Two Sided Descent into Full Scale War The Washington Post 6 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 IIFFMCG Vol III p 370 IIFFMCG Vol III p 69 C J Chivers 6 Kasim 2008 Georgia Claims on Russia War Called into Question The New York Times 8 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Over 10 Russian peacekeepers killed in S Ossetia agencies Reuters 8 Agustos 2008 19 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2009 a b 2 2 Indiscriminate Shelling of Tskhinvali and Outlying Villages 23 Ocak 2009 4 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2014 Barnard 9 Agustos 2008 Georgia and Russia Nearing All Out War The New York Times 24 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Dozens of Unique Historical And Cultural Monuments Were Obliterated and Demolished On the Territory of the Republic of South Ossetia 5 Ekim 2008 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Franchetti 10 Agustos 2008 Bodies are lying everywhere It s hell The Times 12 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 I ve never heard anything so monstrous as people shelling a hospital The Guardian 13 Agustos 2008 9 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 IIFFMCG Vol III p 107 IIFFMCG Vol III p 342 Petro 2008 Legal Case for Russian Intervention in Georgia Fordham International Law Journal 32 5 27 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Russia s president says operation in Georgia over RIA Novosti 12 Agustos 2008 23 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Medvedev Putin accuse Georgia of genocide The Hindu 11 Agustos 2008 24 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Georgia declares state of war over South Ossetia The Guardian 9 Agustos 2008 2 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mart 2014 2 7 The Issue of Civilian Casualties in South Ossetia 23 Ocak 2009 22 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 CACI Analyst 17 Eylul 2008 20 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Chivers 15 Eylul 2008 Georgia Offers Fresh Evidence on War s Start The New York Times 13 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 1 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 a b Vstrecha u Rukskogo tonnelya Rusca OSInform 8 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Nashi tanki shli stalnym potokom Rusca Izvestia 10 Agustos 2008 15 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Rossiya ne vklyuchaj zadnyuyu Rusca MK ru 12 Agustos 2008 8 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Arsivlenmis kopya Rusca Army lv 13 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Zasseeva Liana Shalvovna Rusca 26 Eylul 2008 8 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Russian Forces in the Georgian War Preliminary Assessment and Recommendations The Heritage Foundation 20 Agustos 2008 14 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 The Russian Georgian War A Challenge for the U S and the World The Heritage Foundation 28 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 IIFFMCG Vol II p 216 a b c The Russian Air Force didn t perform well during the conflict in South Ossetia 15 Kasim 2008 1 Subat 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Genshtab priznal poteryu dvuh samoletov v Yuzhnoj Osetii Rusca Lenta ru 9 Agustos 2008 11 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Russia shot down its own planes BBC News 9 Temmuz 2009 15 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2009 a b c IIFFMCG Vol II p 210 a b South Ossetian standoff Results and forecasts RIA Novosti 20 Agustos 2008 15 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Russian troops near S Ossetia capital 10 peacekeepers killed RIA Novosti 8 Agustos 2008 10 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Day by day Georgia Russia crisis BBC News 21 Agustos 2008 20 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Strelba v Chinvali vozobnovilas rossijskie mirotvorcy vedut boj s gruzinskimi vojskami Rusca NEWSru com 9 Agustos 2008 10 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 NATO s Endless Caucasian Courtship 25 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2018 Here s How NATO Can Open a Path to Membership for Georgia Atlantic Council 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2018 Arsivlenmis kopya Rusca Lenta ru 15 Agustos 2008 11 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Razgrom shtabnoj kolonny 58 j armii Sobytie i analiz APN Agentstvo Politicheskih Novostej 2 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2018 A major kotoryj spas mne zhizn do gospitalya ne doehal Rusca Komsomolskaya Pravda 10 Agustos 2008 11 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Archived copy PDF 15 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Agustos 2017 Russia Today 9 Agustos 2008 13 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Gruziyu obvinili v popytke zatopit Chinvali Rusca Lenta ru 11 Agustos 2008 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Russia takes control of South Ossetian capital after Georgian retreat the Guardian 10 Agustos 2008 2 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2018 The Documentary Movie Shindisi Heroes performed in the Parliament 23 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2018 The Messenger 7 years passed since Shindisi Battle www messenger com ge 22 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2018 Soldiers from 104th VDV regiment tell about battle on 11 08 2008 Poslednie novosti na video novosti re 23 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2018 Heavy damage in Tskhinvali mostly at gov t center Associated Press 12 Agustos 2008 19 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Russia Georgia Investigate Civilian Deaths Human Rights Watch 13 Agustos 2008 17 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Journalists Suffered Combat Losses Kommersant 11 Agustos 2008 13 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Rusca 10 Agustos 2008 5 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Konuyla ilgili yayinlarTagliavini 2009 PDF Independent International Fact Finding Mission on the Conflict in Georgia IIFFMCG CEIIG 7 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi erisim tarihi 6 Ekim 2020 Tagliavini 2009 PDF Independent International Fact Finding Mission on the Conflict in Georgia IIFFMCG CEIIG 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi erisim tarihi 6 Ekim 2020 Tagliavini 2009 PDF Independent International Fact Finding Mission on the Conflict in Georgia IIFFMCG CEIIG 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi erisim tarihi 6 Ekim 2020 The Tanks of August PDF 2010 10 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Dis baglantilarInsan Haklari Izleme Orgutu tarafindan paylasilan resimler 22 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde

Yayın tarihi: Haziran 29, 2024, 01:25 am
En çok okunan
  • Şubat 04, 2025

    İklim değişikliği komplo teorisi

  • Şubat 04, 2025

    İhsan Daxa

  • Şubat 02, 2025

    İfalar, Vol. 3 (anlam ayrımı)

  • Şubat 02, 2025

    İfalar, Vol. 2 (anlam ayrımı)

  • Şubat 02, 2025

    İfalar, Vol. 1 (anlam ayrımı)

Günlük

  • Rooney Mara

  • Jon Vitti

  • Öğrenci değişim programı

  • Simpson ailesi

  • Homer Simpson

  • 421

  • Baasçılık

  • Venedik Cumhuriyeti

  • Papa

  • Kehlsteinhaus

NiNa.Az - Stüdyo

  • Vikipedi

Bültene üye ol

Mail listemize abone olarak bizden her zaman en son haberleri alacaksınız.
Temasta ol
Bize Ulaşın
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Her hakkı saklıdır.
Telif hakkı: Dadaş Mammedov
Üst