Turgut Pura (d. 1922, Bursa ö. 1979, Ankara), Türk heykeltıraş.
1973 yılında İzmir Devlet Resim ve Heykel Müzesi'nin kurulmasını sağlamıştır.
Yaşamı
1922’de Bursa’da dünyaya geldi. Annesi Hamdiye Hanım, babası Üsküplü bir tüccarın oğlu olan İbrahim Bey’dir. İki çocuklu ailenin ilk çocuğudur, Naci adında bir kardeşi vardır.
Küçük yaşta babasını kaybetti. Öğrenimine Ankara’daki amcalarının yanında başladı. Resme merakı, amcası ressam Numan Pura’nın resim çalışmalarını izlerken başladı. 1934’te Soyadı Kanunu çıktığında baba tarafının soyadı olan “Pura” ismini aldı. Mimar Kemalettin İlkokulu, Kurtuluş Ortaokulu ve Gazi Lisesi’ni öğrenim gördü. Resim çalışmalarına lise yıllarında Eşref Üren ile devam etti.
Lise öğrenimi sırasında Ankara Halkevi’nde açılan heykel kurslarına katılan Turgut Pura, 1941’de halkevinin düzenlediği bir yarışmaya babaannesinin büstü ile katıldı ve heykel dalında birinci oldu. Ertesi sene İstanbul’da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Heykel bölümünde eğitim almaya hak kazandı. Rudolf Belling ve yardımcıları Mahir Tomruk, , Zühtü Müridoğlu, Hadi Bara, Nusret Suman eşliğinde heykel eğitimi gördü. Eğitimi sırasında kimi azınlık okullarında Türkçe öğretmenliği yaptı. Sağlık sorunları nedeniyle eğitimine bir süre ara veren Pura, 1948 yılında okuldan mezun oldu. Mezuniyetinden sonra okulda kalarak çalışmalarına devam etti. 1 Nisan 1948’deki Akademi Yangını’ndan sonra hasar gören bazı eserlerin benzerlerinin yapılması ve zarar gören pek çok eserin onarılmasında çalıştı. Kadro sorunu nedeniyle okulda asistan olarak kalması mümkün olmayınca annesi ve kardeşiyle birlikte 1950’lerin ortalarında İstanbul’dan ayrıldı, İzmir’e taşındı.
İzmir’de küçük bir atölye kiralayarak sanat çalışmalarını sürdürdü ve köprü tamiri, çeşme onarma gibi işlerle geçimini sağlamaya çalıştı. Bu arada ilk evliliğini yapan sanatçı “Murat” adında bir erkek çocuk sahibi oldu. Birkaç yıl sonra sonlanan evliliğin ardından yaşamını oğlu ve kardeşi Naci ile sürdürdü. Geçim sıkıntısı ve sağlık sorunları gibi nedenlerle altı ay kadar atölyesini kapatıp, Balıklıova’da balıkçılıkla uğraştı. Denizle baş başa kaldığı bu moladan sonra küskünlüğünü yenip atölyesine döndü ve sanatını sürdürdü.
Özel derslerin yanı sıra İzmir Eğitim Enstitüsü’nde resim dersleri de veren Pura, ikinci evliliğini aynı kurumda felsefe dersleri veren Güngör Hanım ile yaptı.
1963 yılı sonlarında İzmir Devlet Resim ve Heykel Galerisi Müdürlüğü’ne getirildi. Bu, yaşamında büyük bir dönüm noktası oldu. Birçok ünlü ismin İzmir’de sergi açmasına vesile oldu. 1973 yılında galerinin Resim ve Heykel Müzesi’ne dönüşmesini sağladı.
İlk kişisel sergisini 1969’da Ankara Devlet Resim ve Heykel Galerisi’nde açtı. Bu, heykel ve resim karışık bir sergi idi. 1970’lere kadar soyut heykel çalışmalarına ağırlık verdi. Ancak aldığı siparişler üzerine İlk Kurşun Anıtı gibi anıt heykeller ve ünlülerin büstlerini de yaptı. 1972 yılında İzmir Türk Amerikan Derneği’nde heykel sergisi, 1976’da İzmir Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nde resim ve heykel sergisi, 1979’da Ankara Evren Sanat Galerisi’nde küçük natürmontlarından oluşan bir resim sergisi açtı. Bu sergi esnasında 10 Mayıs 1979’da tüberküloz nedeniyle Ankara’da öldü.
Eserleri
Sanatçı eserlerinde doğanın yanı sıra balıkçıları, kız kaçırma gibi güncel sorunları, çömlekçileri, horan tepenleri, Aşık Veysel’i konu alan resim ve heykel denemelerinde bulunmuştur Büstlerinde alçı, mermer, bakır, bronz gibi malzemeler kullandı. Soyut heykel çalışmalarında kaideye yer vermemeye çalıştı.
Ödülleri
- 1971 - TRT Heykel Yarışması, Başarı Ödülü
- 1972 - 34. Devlet Resim Heykel Yarışması, Birincilik Ödülü
Vakıf
Sanatçının ölümünden iki yıl sonra eşi Güngör Pura tarafından Turgut Pura Vakfı adlı sanat vakfı kurulmuştur. Vakıf, her yıl Turgut Pura adına resim ve heykel ödülleri verir.
Dış bağlantılar
- Turgut Pura Vakfı web sitesi28 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turgut Pura d 1922 Bursa o 1979 Ankara Turk heykeltiras 1973 yilinda Izmir Devlet Resim ve Heykel Muzesi nin kurulmasini saglamistir Yasami1922 de Bursa da dunyaya geldi Annesi Hamdiye Hanim babasi Uskuplu bir tuccarin oglu olan Ibrahim Bey dir Iki cocuklu ailenin ilk cocugudur Naci adinda bir kardesi vardir Kucuk yasta babasini kaybetti Ogrenimine Ankara daki amcalarinin yaninda basladi Resme meraki amcasi ressam Numan Pura nin resim calismalarini izlerken basladi 1934 te Soyadi Kanunu ciktiginda baba tarafinin soyadi olan Pura ismini aldi Mimar Kemalettin Ilkokulu Kurtulus Ortaokulu ve Gazi Lisesi ni ogrenim gordu Resim calismalarina lise yillarinda Esref Uren ile devam etti Lise ogrenimi sirasinda Ankara Halkevi nde acilan heykel kurslarina katilan Turgut Pura 1941 de halkevinin duzenledigi bir yarismaya babaannesinin bustu ile katildi ve heykel dalinda birinci oldu Ertesi sene Istanbul da Devlet Guzel Sanatlar Akademisi Heykel bolumunde egitim almaya hak kazandi Rudolf Belling ve yardimcilari Mahir Tomruk Zuhtu Muridoglu Hadi Bara Nusret Suman esliginde heykel egitimi gordu Egitimi sirasinda kimi azinlik okullarinda Turkce ogretmenligi yapti Saglik sorunlari nedeniyle egitimine bir sure ara veren Pura 1948 yilinda okuldan mezun oldu Mezuniyetinden sonra okulda kalarak calismalarina devam etti 1 Nisan 1948 deki Akademi Yangini ndan sonra hasar goren bazi eserlerin benzerlerinin yapilmasi ve zarar goren pek cok eserin onarilmasinda calisti Kadro sorunu nedeniyle okulda asistan olarak kalmasi mumkun olmayinca annesi ve kardesiyle birlikte 1950 lerin ortalarinda Istanbul dan ayrildi Izmir e tasindi Izmir de kucuk bir atolye kiralayarak sanat calismalarini surdurdu ve kopru tamiri cesme onarma gibi islerle gecimini saglamaya calisti Bu arada ilk evliligini yapan sanatci Murat adinda bir erkek cocuk sahibi oldu Birkac yil sonra sonlanan evliligin ardindan yasamini oglu ve kardesi Naci ile surdurdu Gecim sikintisi ve saglik sorunlari gibi nedenlerle alti ay kadar atolyesini kapatip Balikliova da balikcilikla ugrasti Denizle bas basa kaldigi bu moladan sonra kuskunlugunu yenip atolyesine dondu ve sanatini surdurdu Ozel derslerin yani sira Izmir Egitim Enstitusu nde resim dersleri de veren Pura ikinci evliligini ayni kurumda felsefe dersleri veren Gungor Hanim ile yapti 1963 yili sonlarinda Izmir Devlet Resim ve Heykel Galerisi Mudurlugu ne getirildi Bu yasaminda buyuk bir donum noktasi oldu Bircok unlu ismin Izmir de sergi acmasina vesile oldu 1973 yilinda galerinin Resim ve Heykel Muzesi ne donusmesini sagladi Ilk kisisel sergisini 1969 da Ankara Devlet Resim ve Heykel Galerisi nde acti Bu heykel ve resim karisik bir sergi idi 1970 lere kadar soyut heykel calismalarina agirlik verdi Ancak aldigi siparisler uzerine Ilk Kursun Aniti gibi anit heykeller ve unlulerin bustlerini de yapti 1972 yilinda Izmir Turk Amerikan Dernegi nde heykel sergisi 1976 da Izmir Devlet Resim ve Heykel Muzesi nde resim ve heykel sergisi 1979 da Ankara Evren Sanat Galerisi nde kucuk naturmontlarindan olusan bir resim sergisi acti Bu sergi esnasinda 10 Mayis 1979 da tuberkuloz nedeniyle Ankara da oldu EserleriSanatci eserlerinde doganin yani sira balikcilari kiz kacirma gibi guncel sorunlari comlekcileri horan tepenleri Asik Veysel i konu alan resim ve heykel denemelerinde bulunmustur Bustlerinde alci mermer bakir bronz gibi malzemeler kullandi Soyut heykel calismalarinda kaideye yer vermemeye calisti Odulleri1971 TRT Heykel Yarismasi Basari Odulu 1972 34 Devlet Resim Heykel Yarismasi Birincilik OduluVakifSanatcinin olumunden iki yil sonra esi Gungor Pura tarafindan Turgut Pura Vakfi adli sanat vakfi kurulmustur Vakif her yil Turgut Pura adina resim ve heykel odulleri verir Dis baglantilarTurgut Pura Vakfi web sitesi28 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b c d 10 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2012