Typecasting

Filmde, televizyonda ve tiyatroda typecasting, bir oyuncunun belirli bir karakterle veya aynı özelliklere sahip, aynı sosyal sınıfa mensup veya aynı etnik gruplardan gelen karakterlerle güçlü bir şekilde özdeşleştirildiği süreçtir. Bir oyuncunun, başka karakterleri canlandırmak için iş bulmalarını zorlaştıracak kadar güçlü bir şekilde eski rolleriyle özdeşleştirildiği durumlar olmuştur. Bununla birlikte bazı yönetmenler, seyircide dramatik bir etki yaratmak amacıyla bilinçli bir şekilde oyuncuyu alışılmadık bir rolde oynatmayı seçerek durumu avantajlarına kullanabilirler.

Örnekler

John Larroquette, art arda dört Emmy Ödülü kazandığı dizinin ardından şöyle demiştir: "Night Court'un bitmesinden 10 yıl sonra ancak baba rolü aldım. Dan Fielding çok tuhaf bir karakter olduğu için, öyle bir izlenim bırakmıştı ki, karakterle özleşirildim. Teklif edilen her rol ya biraz adi bir avukattı ya da biraz adi bu ya da biraz adi şuydu."

Ed O'Neill'in komedi dizisi Evli ve Çocuklu’da oynadığı yıllarda, ekrandayken test izleyicisinin gülmesinden dolayı drama filmi Flight of the Intruder (1991)'den sahneleri çıkartıldı.

Jon Hamm, , Mad Men'in başarısından sonra, Don Draper karakteri gibi "hepsi 60'larda geçen ya da reklamcıları içeren yaklaşık 40 senaryo" aldığını belirtti.

Nebahat Çehre, Aşk-ı Memnu dizisinden sonra kendisine hep salon kadını ya da köşk içeren roller geldiğini, daha farklı örneğin varoş roller istediğini söyledi.

Tipe karşı oynamak

Bazı aktörler, bilindik rol türlerinin tam tersi roller seçerek typecastingden kaçmaya çalışırlar. Ya da bir yönetmen, dramatik veya komik bir etki yaratması için bilinçli bir şekilde oyuncuyu alışılmadık bir rolde oynatmayı seçebilir. Buna "türe karşı oynamak" veya "tipe karşı seçilmek" denir. Dikkate değer örnekler şunları içerir:

• Tim Burton, Michael Keaton’ı aksiyon drama türündeki Batman (1989) filminde Bruce Wayne/Batman’i oynaması için seçti. Keaton daha önce genelde başarılı “kendini iyi hisset” komedilerinde oynamıştı. Bu role seçilmesi alışıldık bir durum değildi.
• Bryan Cranston, komedi dizisi olan Malcolm in the Middle’da pek olgunlaşmamış ve biraz salak bir karakteri oynamıştı. Vince Gilligan, AMC kanalına Breaking Bad, dizisinde ahlaki olarak çelişkili Walter White rolü için onu önerdiğinde kanal oyuncunun role uymayabileceğinden endişelenmişti. Çünkü eski rolleri daha uçarı rollerdi. Oyuncu, bu dizideki performansı ile Emmy Ödülü kazandı.
• Tony Curtis "Hollywood'un en yakışıklı idolü" olarak bilinirdi ve The Boston Strangler (1968) filminde bir seri katil olan Albert DeSalvo’yu oynadığında bu tipe karşı bir role seçilmişti.
• Matt Damon, Good Will Hunting (1997) filminde olduğu gibi kariyerinin başında dramatik performansları ile tanınıyordu ve aksiyon türündeki Jason Bourne filmlerine tipe karşı seçilmişti.
• Gordon Jump, WKRP in Cincinnati'deki Arthur Carlson rolü çekingen, korkak rollerde ancak Diff'rent Strokes'un "The Bicycle Man" bölümünde bir çocuk tacizcisini oynamıştı. Jump rolünü "en acı verici ama en yapmaya değer/faydalı bölümlerden biri” olarak tanımlamıştı." ve bu rolü 2003’te ölümünden sonra Jump'ın kariyerinin hatırlanan rollerinden biri oldu.
• Sergio Leone genelde ahlaki olarak üstün kişilikler ve herkesin sevdiği kahraman rolleri ile tanınan Henry Fonda’yı Western filmi olan Batıda Kan Var (1968) filminde sadistik bir kötü olarak oynattı.
• Fred MacMurray genelde romantik komedi rolleri ile tanınmasına rağmen Double Indemnity (1944) filminde kocasını öldürmesi için kadını ikna etmeye çalışan sigorta danışmanı rolünde oynadı.
• Ezgi Eyüboğlu, masum, tatlı ve güler yüzlü karakterleri oynaması ile tanınırken Teşkilat dizisinde soğukkanlı bir katil ve düşman ajanı olan Ceren’i canlandırdı.

Kaynakça

1. ^ Rioux, Terry Lee (2005). From Sawdust to Stardust: The Biography of DeForest Kelley, Star Trek's Dr. McCoy. Simon and Schuster. ss. 166-167, 297. ISBN . 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
2. ^ "'Star Trek' Ace Is Former Pilot". Beaver County Times. Beaver, Pennsylvania. United Press International. 21 Nisan 1969. ss. B12. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2011. 
3. ^ Rabin (5 Haziran 2008). "Random Roles: John Larroquette". The A.V. Club. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2012. 
4. ^ Porter, Donald (July 1995). "Ed O'Neill, July 1995". Standard-Examiner. Ogden, Utah. 15 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2013. 
5. ^ Brooks (9 Eylül 2010). "Mad Men's Jon Hamm is the talk of The Town". The Guardian. Birleşik Krallık. 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Eylül 2010. 
6. ^ "'Köşklerden sıkıldım, varoş olmak istiyorum'". CNNTürk. 26 Ocak 2019. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2021. 
7. ^ "Batman". Burton on Burton. Londra: Faber and Faber. 2006. ss. 70-83. ISBN . 
8. ^ . Showbiz Cheat Sheet (İngilizce). 13 Aralık 2020. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2021. 
9. ^ ^{a b} . Den of Geek. 10 Haziran 2016. 17 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2021. 
10. ^ Grossberg (12 Ağustos 1997). "A Jump Shot". . Home Final. s. 08E. 
11. ^ Ross (3 Ekim 2003). "Legacy". Entertainment Weekly. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2020. 
12. ^ . E! Online. 23 Eylül 2003. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2020. 
13. ^ Oliver (24 Eylül 2003). "Gordon Jump, 71; Was 'Maytag Man' in Ads, 'Big Guy' on 'WKRP' TV Series". Los Angeles Times. 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2020. 
14. ^ Cavanaugh (23 Eylül 2003). "They Really Do Come In Threes". . 9 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2020. 
15. ^ . Time. Time Inc. 25 Nisan 2007. 9 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2016. 
16. ^ . www.filmnoirblonde.com. 9 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
17. ^ . Milliyet. milliyet.com.tr. 21 Mart 2021. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2021.