Bu madde uygun değildir. |
Türk-Alman Dostluk Paktı, Almanya ve Türkiye arasında 18 Haziran 1941 yılında imzalanmış bir saldırmazlık ve dostluk antlaşmadır.
Türk-Alman Dostluk ve Saldırmazlık Paktı | |
---|---|
![]() Türk - Alman dostluk paktı açıklanırken, 1941 | |
Tür | Pakt |
İmzalanma | 18 Haziran 1941 |
Yer | Türkiye, Ankara |
İmzacılar | |
Taraflar |
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlsTDJVNUwwUmxkWFJ6WTJobGMxOVNaV2xqYUhOblpYTmxkSHBpYkdGMGRGODBNVlF5WHpBeU9GOHdNall4TG1wd1p5OHlNakJ3ZUMxRVpYVjBjMk5vWlhOZlVtVnBZMmh6WjJWelpYUjZZbXhoZEhSZk5ERlVNbDh3TWpoZk1ESTJNUzVxY0djPS5qcGc=.jpg)
Öncesi
II.Dünya Savaşı'nın başlamasıyla beraber Nazi Almanyası'nın Avrupa'da ve özellikle de Balkanlar'daki seferleri Türk Hükûmetini endişelendirmekteydi. Türk-Bulgar sınırlarında bulunan Alman Kuvvetleri'nin Türkiye'ye verdiği endişeyi fark eden Hitler, Türkiye'nin cumhurbaşkanına mektup gönderir. Mektupta, Almanya'nın Türkiye'ye herhangi bir saldırıda bulunmayacağını, Yunanistan'da artan İngiliz tehdidi yüzünden Balkanlar'a sefer düzenlemek zorunda kaldığını beyan edecekti. Ayrıca, Türkiye'yi tehditkâr bir tutumla da uyarmaktan geri kalmayacaktı. Mektupta Hitler şöyle diyecekti: "Bulgaristan’da ilerleyen Alman birliklerinin, Türk sınırından, orada bulunmalarının maksadı hakkında yanlış bir yorumda bulunulmasına meydan vermeyecek kadar uzak kalmalarını emrettim. Şu kayıtla ki, Türk hükümeti, bizi, bu tutumumuzda bir değişiklik yapmaya mecbur edecek tedbirlere tevessül etmeyi lüzumlu görmesin."
Mektubu okuyan İsmet İnönü, Hitler'in takındığı tavırla, Hitler'e mektup gönderir. Mektupta Hitler'in haklı olduğunu ve olası bir felaketin meydana gelmemesi için İsmet İnönü şöyle demektedir:"Biz inanıyorduk ve bugün de, hâlâ inanıyoruz ki, ortada Türk ordularıyla Alman ordularını karşı karşıya getirecek bir sebep yoktur. Ve Almanya, Türkiye’nin emniyetinin ve istiklâlinin gereklerine karşı anlayışlı davrandığı müddetçe böyle bir felâket meydana gelemez." Mektuplaşmalar ve tebrikler 18 Haziran 1941'e kadar devam edecek ve bir dostluk antlaşması imzalanmasıyla son bulacaktı.
Mektuplaşma
ÖZEL TREN, 1 Mart 1941 Saat 1.00 DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI ŞİFRE BÜROSU N:128 Türkiye Cumhurbaşkanı,
Ekselâns Bay İsmet İnönü/Ankara Bay Başkan, Alman Hükûmeti’nin arzusu hilâfına ve İngiltere ve Fransa’nın 3 Eylül 1939’daki savaş ilânı karariyle Alman halkına empoze edilen savaşta, Alman Reich’ının şu sıradaki hedefi, Avrupa kıtasında İngiliz nüfuzunu bertaraf etmektir. Bu; asırlardan beri devam eden, Avrupa’daki devletleri birbirine karşı oynayarak yıpratma metoduna son vermenin bir şartını teşkil etmektedir. İngiltere’nin, Avrupa’nın çeşitli bölgelerinde askerî nüfuz kazanma yolundaki gayretleri, Alman Reich’ını, bu bölgelerde, toprak kazanma yönünde veya siyasi mahiyette herhangi bir başka maksada mâtuf olmayan önleme tedbirleri almaya mecbur kılmaktadır. Bu bakımdan Ekselâns, size, Yunan topraklarına yerleşme yolundaki İngiliz tedbirlerinin gitgide tehditkâr bir mahiyet aldığı şu sırada, bu şartların gerektirdiği muayyen mukabil tedbirleri almaya karar verdiğimi açıklamak isterim. Bu sebeple Bulgar Hükûmeti’nden, Alman Silâhlı Kuvvetleri’nin bir kısım birliklerine, bu yoldaki belirli emniyet tedbirlerini uygulamak için müsaade etmesini rica etmiş bulunuyorum. Öteden beri Almanya’ya karşı dostluk münasebetleri içinde bulunan Bulgaristan, bu münasebetleri, Üçlü Pakta katılmak suretiyle daha da takviye etmiş ve alınacak tedbirlerin Türkiye’ye yönelmeyeceğinden emin olarak, bunların uygulanması için gerekli müsaadeyi vermiştir. Ben de Ekselâns, size, bu fırsattan istifade ederek resmen bildiririm ki, Almanya’nın bu tedbirleri, hiçbir şekilde Türkiye’nin toprak bütünlüğüne veya siyasi bütünlüğüne yönelmiş değildir. Aksine, birlikte yürüttüğümüz büyük ve hayati savaşın hatıralarıyla ve bu savaşı takibeden ızdıraplı yılların hatıralarıyla meşbû olarak, size, Almanya ve Türkiye arasında gerçek dostluğa dayanan bir işbirliği için istikbalde dahi bütün şartların mevcut olduğuna kesin olarak inandığımı belirtmek isterim. Zira; 1) Almanya bu bölgelerde hiçbir toprak menfaati peşinde değildir. Alman birlikleri, bahis konusu tehlikelerin giderilmesinden hemen sonra Bulgaristan’ı ve -Devlet Başkanı Antenoscu ile mutabakat halinde- Romanya’yı terk edeceklerdir. 2) Savaşın sona ermesinden sonra Avrupa’nın yaralarını sarma yolunda başlayacak ekonomik gelişme, Almanya’yı ve Türkiye’yi zaruri olarak, tekrar yakın münasebetler içine sokacaktır. Bu alanda önemli bir faktör, Almanya’nın menfaatini, sadece kendi endüstri mallarının satışında görmediği, aynı zamanda en büyük alıcı olma eğilimini de taşıdığıdır. Bunların dışında inanıyorum ki, savaştan sonra gerçekleşecek yeni sınırlar nizamı, Almanya’yı hiçbir şekilde Türk hükûmetinin hedefleriyle karşı karşıya getirmeyecek, aksine iki devletin yakınlaşması, bu alanda da, hem Türkiye’nin, hem de mihver devletlerinin menfaatine olacaktır. Bu bakımdan ben şimdi olduğu gibi istikbalde de, Almanya ile Türkiye’yi karşı karşıya getirebilecek hiçbir sebep olamayacağı görüşündeyim. Bu düşüncelerle, Bulgaristan’da ilerleyen Alman birliklerinin, Türk sınırından, orada bulunmalarının maksadı hakkında yanlış bir yorumda bulunulmasına meydan vermeyecek kadar uzak kalmalarını emrettim. Şu kayıtla ki, Türk hükûmeti, bizi, bu tutumumuzda bir değişiklik yapmaya mecbur edecek tedbirlere tevessül etmeyi lüzumlu görmesin. Ancak böyle bir hal dahi, Almanya’nın Yunan topraklarına yerleşme maksadını taşıyan İngiliz tedbirlerine karşı çıkma hususundaki azminde bir değişiklik yapmayacaktır. Bu mektubumu Ekselâns, Almanya ile Türkiye arasındaki münasebetleri hiçbir şart altında kötüleştirmemek, aksine, mümkün olan her şekilde iyileştirmek ve uzak istikbalde dahi iki taraf için verimli olacak şekilde tanzim etmek yolundaki samimi arzumun bir ifadesi telakki ediniz. Adolf Hitler
Sonrası
Hitler'in istediği olmuştu. 18 Haziran 1941 yılında Türk-Alman dostluk paktı imzalanmış ve Balkan kanadında herhangi bir tehdit kalmamıştı. Balkanlar'ı imzaladığı ve işgal ettiği ülkeler sayesinde uzun süredir istediği Barbarossa Harekâtı'nı başlatabilirdi. Hitler, Türkiye'yle imzaladığı antlaşmadan 4 gün sonra, Barbarossa Harekâtı'nı başlattı. Doğu Cephesi adını alan bu harekât, tarihin en büyük çarpışmalarına şahit olacaktı.
Bu dostluk antlaşması, 9 Ekim'de yüz milyon liralık ticaret antlaşmasıyla pekiştirilmiştir. Almanya, 1943 yılına kadar bu ticaret antlaşması gereği 100 milyon liralık alışveriş yapacağının taahhüdünde bulunmuştur.
Antlaşmayı Almanya adına Franz von Papen imzalarken, Türkiye'de dönemin dışişleri bakanı Şükrü Saraçoğlu imzalamıştır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTloTDJFM0wwSmxiR2R2Y205a1ZIVnlhMVJwWjJWeVNTNXFjR2N2TWpJd2NIZ3RRbVZzWjI5eWIyUlVkWEpyVkdsblpYSkpMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
1943 yılında Türk gözlemci heyetlerinin Almanya'ya davetleri sonrasında, ihracat gereği Alman tankları Türk Silahlı Kuvvetleri'nin envanterine katılmıştır.
1945
Pakt, 23 Şubat 1945 yılında yani II. Dünya Savaşı'nın bitmine iki ay kala bozulmuştur. Türkiye'nin Almanya'ya savaş ilan etmesiyle birlikte pakt feshedilmiştir. Bu savaş ilanı, daha çok kağıt üzerine yapılmasına tepki gösteren Sovyetler, Türkiye'yi mihver tarafını tutmakla suçlamış ve Sovyetlerle Kars Antlaşmasından beri uzatılan saldırmazlık antlaşmasının sonunu getirmiştir. Bunun üzerine Türkiye, Sovyetlere karşılık Amerika ile yakınlaşmaya başlamış ve Kore Savaşı'nın ardından NATO'ya katılmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ (PDF). 18 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi standartlarina uygun degildir Sayfayi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Turk Alman Dostluk Pakti Almanya ve Turkiye arasinda 18 Haziran 1941 yilinda imzalanmis bir saldirmazlik ve dostluk antlasmadir Turk Alman Saldirmazlik PaktiTurk Alman Dostluk ve Saldirmazlik PaktiTurk Alman dostluk pakti aciklanirken 1941TurPaktImzalanma18 Haziran 1941YerTurkiye AnkaraImzacilarFranz von Papen Sukru SaracogluTaraflar Almanya Turkiye1941 Alman Turk Dostluk Antlasmasi resmi gazetedeOncesiII Dunya Savasi nin baslamasiyla beraber Nazi Almanyasi nin Avrupa da ve ozellikle de Balkanlar daki seferleri Turk Hukumetini endiselendirmekteydi Turk Bulgar sinirlarinda bulunan Alman Kuvvetleri nin Turkiye ye verdigi endiseyi fark eden Hitler Turkiye nin cumhurbaskanina mektup gonderir Mektupta Almanya nin Turkiye ye herhangi bir saldirida bulunmayacagini Yunanistan da artan Ingiliz tehdidi yuzunden Balkanlar a sefer duzenlemek zorunda kaldigini beyan edecekti Ayrica Turkiye yi tehditkar bir tutumla da uyarmaktan geri kalmayacakti Mektupta Hitler soyle diyecekti Bulgaristan da ilerleyen Alman birliklerinin Turk sinirindan orada bulunmalarinin maksadi hakkinda yanlis bir yorumda bulunulmasina meydan vermeyecek kadar uzak kalmalarini emrettim Su kayitla ki Turk hukumeti bizi bu tutumumuzda bir degisiklik yapmaya mecbur edecek tedbirlere tevessul etmeyi luzumlu gormesin Mektubu okuyan Ismet Inonu Hitler in takindigi tavirla Hitler e mektup gonderir Mektupta Hitler in hakli oldugunu ve olasi bir felaketin meydana gelmemesi icin Ismet Inonu soyle demektedir Biz inaniyorduk ve bugun de hala inaniyoruz ki ortada Turk ordulariyla Alman ordularini karsi karsiya getirecek bir sebep yoktur Ve Almanya Turkiye nin emniyetinin ve istiklalinin gereklerine karsi anlayisli davrandigi muddetce boyle bir felaket meydana gelemez Mektuplasmalar ve tebrikler 18 Haziran 1941 e kadar devam edecek ve bir dostluk antlasmasi imzalanmasiyla son bulacakti MektuplasmaOZEL TREN 1 Mart 1941 Saat 1 00 DISISLERI BAKANLIGI SIFRE BUROSU N 128 Turkiye Cumhurbaskani Ekselans Bay Ismet Inonu Ankara Bay Baskan Alman Hukumeti nin arzusu hilafina ve Ingiltere ve Fransa nin 3 Eylul 1939 daki savas ilani karariyle Alman halkina empoze edilen savasta Alman Reich inin su siradaki hedefi Avrupa kitasinda Ingiliz nufuzunu bertaraf etmektir Bu asirlardan beri devam eden Avrupa daki devletleri birbirine karsi oynayarak yipratma metoduna son vermenin bir sartini teskil etmektedir Ingiltere nin Avrupa nin cesitli bolgelerinde askeri nufuz kazanma yolundaki gayretleri Alman Reich ini bu bolgelerde toprak kazanma yonunde veya siyasi mahiyette herhangi bir baska maksada matuf olmayan onleme tedbirleri almaya mecbur kilmaktadir Bu bakimdan Ekselans size Yunan topraklarina yerlesme yolundaki Ingiliz tedbirlerinin gitgide tehditkar bir mahiyet aldigi su sirada bu sartlarin gerektirdigi muayyen mukabil tedbirleri almaya karar verdigimi aciklamak isterim Bu sebeple Bulgar Hukumeti nden Alman Silahli Kuvvetleri nin bir kisim birliklerine bu yoldaki belirli emniyet tedbirlerini uygulamak icin musaade etmesini rica etmis bulunuyorum Oteden beri Almanya ya karsi dostluk munasebetleri icinde bulunan Bulgaristan bu munasebetleri Uclu Pakta katilmak suretiyle daha da takviye etmis ve alinacak tedbirlerin Turkiye ye yonelmeyeceginden emin olarak bunlarin uygulanmasi icin gerekli musaadeyi vermistir Ben de Ekselans size bu firsattan istifade ederek resmen bildiririm ki Almanya nin bu tedbirleri hicbir sekilde Turkiye nin toprak butunlugune veya siyasi butunlugune yonelmis degildir Aksine birlikte yuruttugumuz buyuk ve hayati savasin hatiralariyla ve bu savasi takibeden izdirapli yillarin hatiralariyla mesbu olarak size Almanya ve Turkiye arasinda gercek dostluga dayanan bir isbirligi icin istikbalde dahi butun sartlarin mevcut olduguna kesin olarak inandigimi belirtmek isterim Zira 1 Almanya bu bolgelerde hicbir toprak menfaati pesinde degildir Alman birlikleri bahis konusu tehlikelerin giderilmesinden hemen sonra Bulgaristan i ve Devlet Baskani Antenoscu ile mutabakat halinde Romanya yi terk edeceklerdir 2 Savasin sona ermesinden sonra Avrupa nin yaralarini sarma yolunda baslayacak ekonomik gelisme Almanya yi ve Turkiye yi zaruri olarak tekrar yakin munasebetler icine sokacaktir Bu alanda onemli bir faktor Almanya nin menfaatini sadece kendi endustri mallarinin satisinda gormedigi ayni zamanda en buyuk alici olma egilimini de tasidigidir Bunlarin disinda inaniyorum ki savastan sonra gerceklesecek yeni sinirlar nizami Almanya yi hicbir sekilde Turk hukumetinin hedefleriyle karsi karsiya getirmeyecek aksine iki devletin yakinlasmasi bu alanda da hem Turkiye nin hem de mihver devletlerinin menfaatine olacaktir Bu bakimdan ben simdi oldugu gibi istikbalde de Almanya ile Turkiye yi karsi karsiya getirebilecek hicbir sebep olamayacagi gorusundeyim Bu dusuncelerle Bulgaristan da ilerleyen Alman birliklerinin Turk sinirindan orada bulunmalarinin maksadi hakkinda yanlis bir yorumda bulunulmasina meydan vermeyecek kadar uzak kalmalarini emrettim Su kayitla ki Turk hukumeti bizi bu tutumumuzda bir degisiklik yapmaya mecbur edecek tedbirlere tevessul etmeyi luzumlu gormesin Ancak boyle bir hal dahi Almanya nin Yunan topraklarina yerlesme maksadini tasiyan Ingiliz tedbirlerine karsi cikma hususundaki azminde bir degisiklik yapmayacaktir Bu mektubumu Ekselans Almanya ile Turkiye arasindaki munasebetleri hicbir sart altinda kotulestirmemek aksine mumkun olan her sekilde iyilestirmek ve uzak istikbalde dahi iki taraf icin verimli olacak sekilde tanzim etmek yolundaki samimi arzumun bir ifadesi telakki ediniz Adolf HitlerSonrasiHitler in istedigi olmustu 18 Haziran 1941 yilinda Turk Alman dostluk pakti imzalanmis ve Balkan kanadinda herhangi bir tehdit kalmamisti Balkanlar i imzaladigi ve isgal ettigi ulkeler sayesinde uzun suredir istedigi Barbarossa Harekati ni baslatabilirdi Hitler Turkiye yle imzaladigi antlasmadan 4 gun sonra Barbarossa Harekati ni baslatti Dogu Cephesi adini alan bu harekat tarihin en buyuk carpismalarina sahit olacakti Bu dostluk antlasmasi 9 Ekim de yuz milyon liralik ticaret antlasmasiyla pekistirilmistir Almanya 1943 yilina kadar bu ticaret antlasmasi geregi 100 milyon liralik alisveris yapacaginin taahhudunde bulunmustur Antlasmayi Almanya adina Franz von Papen imzalarken Turkiye de donemin disisleri bakani Sukru Saracoglu imzalamistir Tiger I ile olusturulan 503 Agir Panzer Taburu nun manevrasini izleyen Turk subaylari Belgorod 26 Haziran 1943 1943 yilinda Turk gozlemci heyetlerinin Almanya ya davetleri sonrasinda ihracat geregi Alman tanklari Turk Silahli Kuvvetleri nin envanterine katilmistir 1945Pakt 23 Subat 1945 yilinda yani II Dunya Savasi nin bitmine iki ay kala bozulmustur Turkiye nin Almanya ya savas ilan etmesiyle birlikte pakt feshedilmistir Bu savas ilani daha cok kagit uzerine yapilmasina tepki gosteren Sovyetler Turkiye yi mihver tarafini tutmakla suclamis ve Sovyetlerle Kars Antlasmasindan beri uzatilan saldirmazlik antlasmasinin sonunu getirmistir Bunun uzerine Turkiye Sovyetlere karsilik Amerika ile yakinlasmaya baslamis ve Kore Savasi nin ardindan NATO ya katilmistir Ayrica bakinizII Dunya Savasi nda Turkiye Gertrude Operasyonu Barbarossa Harekati Dogu Cephesi Kursk Muharebesi Anti Komintern Pakti Alman Sovyet Saldirmazlik PaktiKaynakca PDF 18 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2019