Türkiye Hahambaşılığı, Türkiye sınırları içinde yaşayan Sefarad ve Aşkenaz Musevilerinin dinî önderi Hahambaşı'nın yönettiği kuruma verilen addır. Merkezi Beyoğlu, İstanbul'da bulunmaktadır. Papalık ya da patrikhane gibi ruhani bir makam değildir, zira dünyadaki hahambaşılıklar arasında hiyerarşik bir düzen yoktur. Sayıları 80 dolaylarında olan Karay cemaati Türkiye Hahambaşılığı'nın yetkisini kabul etmemekte ve özerk bir topluluk teşkil etmektedirler.
Geçmişi
Bizans döneminde de İstanbul'da yaşayan Yahudilerin bir dinî önderi bulunuyordu. Bu gelenek, II. Mehmet önderliğinde Türklerin şehri ele geçirmesinin ardından da sürdü. Ancak bu dinî önderin, Ermeni ve Rum cemaati önderlerinin aksine, resmî bir statüsü ya da yetkisi yoktu. Yahudi cemaati bu önderi kendi içinde seçiyor, yalnızca sonucu padişaha bildiriyorlardı. 1835 yılında, dönemin padişahı II. Mahmut'a başvuruda bulunan cemaat yetkilileri resmen tanınma isteminde bulundular. Talepleri kabul edildi ve Hahambaşılık resmen kurulmuş oldu.
Osmanlı topraklarında İstanbul, İzmir, Bursa, Edirne, Musul, Kudüs, Selanik gibi Yahudilerin yoğun olarak yaşadığı kentlerde yaşayan Yahudilerin hahambaşları ayrıydı. İstanbul'da resmiyete dökülen hahambaşılık makamı, bu kentlerdeki hahambaşılardan yetki olarak üstün değildi. Ancak Türkiye'de cumhuriyetin ilanıyla Türkiye Yahudi cemaatinin tek resmî önderi makamı İstanbul'da bulunan hahambaşı oldu.
Türkiye hahambaşıları
Osmanlı İmparatorluğu'nun son demlerinde, görev başında olan hahambaşı Haim Nahum'un görevinden istifa etmesiyle, yerine vekaleten Edirne hahambaşı Haim Moşe Becerano geldi. vekillik görevini 1931 yılına dek sürdürdü. Ölümünün ardından Türkiye Musevi cemaati, 1952 yılına dek hahambaşı seçmedi. Bu süreç boyunca bet din görevlileri vekaleten bu görevi yürüttü. İlk olarak görevi devralan vekil, 'ydi. Şaki, 1940 yılında öldü ve ikinci vekil olarak Rafael David Saban göreve geldi. 1952 yılına dek vekillik yapan David Saban, daha sonra seçim kararı alınca resmî olarak hahambaşı seçildi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin seçilmiş ilk hahambaşı oldu.
David Saban, 26 Kasım 1960 günü ölünce, 21 Ağustos 1961 günü yapılan yeni seçimde Rav David Asseo Türkiye Cumhuriyet'inin ikinci seçilmiş hahambaşı olmuştur. Rav David de 14 Temmuz 2002 tarihinde ölmüş ve yerine 24 Ekim 2002 tarihinde yinelenen seçimle Rav İzak Haleva üçüncü Hahambaşı olmuştur.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Türk Yahudi Toplumu ve Yahudi Kültürünü Tanıtma Projesi resmî sitesi 24 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b c d e f . 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2010. (WebCite® 6 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- ^ . 14 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2010. (WebCite® 15 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye Hahambasiligi Turkiye sinirlari icinde yasayan Sefarad ve Askenaz Musevilerinin dini onderi Hahambasi nin yonettigi kuruma verilen addir Merkezi Beyoglu Istanbul da bulunmaktadir Papalik ya da patrikhane gibi ruhani bir makam degildir zira dunyadaki hahambasiliklar arasinda hiyerarsik bir duzen yoktur Sayilari 80 dolaylarinda olan Karay cemaati Turkiye Hahambasiligi nin yetkisini kabul etmemekte ve ozerk bir topluluk teskil etmektedirler GecmisiOsmanli daki bir Hahambasi Halep Osmanli Imparatorlugu 1908 Bizans doneminde de Istanbul da yasayan Yahudilerin bir dini onderi bulunuyordu Bu gelenek II Mehmet onderliginde Turklerin sehri ele gecirmesinin ardindan da surdu Ancak bu dini onderin Ermeni ve Rum cemaati onderlerinin aksine resmi bir statusu ya da yetkisi yoktu Yahudi cemaati bu onderi kendi icinde seciyor yalnizca sonucu padisaha bildiriyorlardi 1835 yilinda donemin padisahi II Mahmut a basvuruda bulunan cemaat yetkilileri resmen taninma isteminde bulundular Talepleri kabul edildi ve Hahambasilik resmen kurulmus oldu Osmanli topraklarinda Istanbul Izmir Bursa Edirne Musul Kudus Selanik gibi Yahudilerin yogun olarak yasadigi kentlerde yasayan Yahudilerin hahambaslari ayriydi Istanbul da resmiyete dokulen hahambasilik makami bu kentlerdeki hahambasilardan yetki olarak ustun degildi Ancak Turkiye de cumhuriyetin ilaniyla Turkiye Yahudi cemaatinin tek resmi onderi makami Istanbul da bulunan hahambasi oldu Turkiye hahambasilariOsmanli Imparatorlugu nun son demlerinde gorev basinda olan hahambasi Haim Nahum un gorevinden istifa etmesiyle yerine vekaleten Edirne hahambasi Haim Mose Becerano geldi vekillik gorevini 1931 yilina dek surdurdu Olumunun ardindan Turkiye Musevi cemaati 1952 yilina dek hahambasi secmedi Bu surec boyunca bet din gorevlileri vekaleten bu gorevi yuruttu Ilk olarak gorevi devralan vekil ydi Saki 1940 yilinda oldu ve ikinci vekil olarak Rafael David Saban goreve geldi 1952 yilina dek vekillik yapan David Saban daha sonra secim karari alinca resmi olarak hahambasi secildi ve Turkiye Cumhuriyeti nin secilmis ilk hahambasi oldu David Saban 26 Kasim 1960 gunu olunce 21 Agustos 1961 gunu yapilan yeni secimde Rav David Asseo Turkiye Cumhuriyet inin ikinci secilmis hahambasi olmustur Rav David de 14 Temmuz 2002 tarihinde olmus ve yerine 24 Ekim 2002 tarihinde yinelenen secimle Rav Izak Haleva ucuncu Hahambasi olmustur Ayrica bakinizTurkiye hahambasilari listesi Turkiye deki sinagoglar Turkiye de YahudilikDis baglantilarTurk Yahudi Toplumu ve Yahudi Kulturunu Tanitma Projesi resmi sitesi 24 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b c d e f 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Agustos 2010 WebCite 6 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde 14 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2010 WebCite 15 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde