Uitlander, Afrikaans dilinde “yabancı” (outlander) anlamında gelen, 1886’da altının keşfinin ardından bağımsız Transvaal Cumhuriyeti’nde Witwatersrand Gold Rush sırasında yabancı (çoğu İngiliz) verilen isimdir. Bu gruba bağımsız Boer Cumhuriyetlerinin verdiği kısıtlı haklar, İkinci Boer Savaşı’nın başlama sebeplerinden birisiydi.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh5THpKbUwxQnBiR2R5YVcwbE1qZHpYMUpsYzNRd01pNXFjR2N2TWpJd2NIZ3RVR2xzWjNKcGJTVXlOM05mVW1WemREQXlMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
İkinci Boer Savaşı
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTg0THpnekwxTnNiM2RmWVc1a1gxTjFjbVZmTFY5S1RWOVRkR0Z1YVdadmNuUm9MbkJ1Wnk4eU1qQndlQzFUYkc5M1gyRnVaRjlUZFhKbFh5MWZTazFmVTNSaGJtbG1iM0owYUM1d2JtYz0ucG5n.png)
Geniş altın yatakları 1886’da keşfedildi ve on yıl içinde Transvaal’ın Uitlander nüfusunun etnik Boerleri ikiye katladığı düşünülüyordu. Bu işçiler öncelikle Johannesburg bölgesi çevresinde yoğunlaşmıştı.
Başkan Paul Kruger yönetimindeki Transvaal hükûmeti, bu büyük işçi akınının Transvaal’ın bağımsızlığı üzerindeki etkisi hakkında endişeliydi. Uitlanderler neredeyse tamamen İngiliz tebaasıydı. Bu nedenle, İngilizlerin Güney Afrika’daki sömürge hakimiyetini sağlamlaştırmaya hevesli olduğu bir zamanda Uitlanderlere imtiyaz vermek güçlü bir beşinci kol yaratma riski doğuruyordu, bu da nihayetinde bir güç kaymasına ve Transvaal’ın İngilizlerin eline geçmesine ve sonunda bir koloniye dönüşmesine yol açabilirdi. Sonuç olarak 1890’dan itibaren Transvaal hükûmeti, cumhuriyette on dört yıldır ikamet etmemiş ve kırk yaşın üzerinde olan göçmenlere oy haklarını ve vatandaşlığını reddeden bir dizi yasa çıkardı. Bu, Uitlanderleri herhangi bir anlamlı siyasi rolden başarıyla mahrum etti.
Bu politikaya ek olarak yüksek vergilendirmenin de etkisiyle önemli bir huzursuzluk ortamı doğdu. Bu muamele, 1895’teki bahanesi oldu. Cecil Rhodes, Johannesburg’daki Uitlanderlerin ayaklanmasıyla aynı zamana denk gelecek şekilde Transvaal’ı işgal etmeyi planladı. Dr. Jameson’ın güçleri ülkeyi işgal etti ancak beklenen ayaklanma asla gerçekleşmedi ve işgalci güç hızla etkisiz hale getirildi ve Jameson tutuklandı.
1897’den itibaren Güney Afrika ve Joseph Chamberlain, Transvaal’a karşı ana saldırı noktaları olarak Uitlanderlerin haklarının reddini kullandı. Uitlander ajitasyonunu teşvik ettiler ve Kruger hükûmetine örtülü bir savaş tehdidiyle Uitlander haklarınının tanınmasını istediler.
En nihayetinde, İngilizlerin ısrarları ve Kruger’in uzlaşmazlığı sonucunda 1899’da İkinci Boer Savaşı patlak verdi.
1902’deki yenilgisinden sonra Transvaal bir İngiliz kolonisi oldu. Bundan sonra Transvaal’ın tüm sakinleri İngiliz tebaası oldu ve bu yüzden Uitlander terimi önemini yitirdi.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ 60,000 Uitlander’e karşı 30,000 vatandaşın olduğu düşünülmektedir.
Kaynakça
- ^ James Percy Fitzpatrick (July 1899). The Transvaal from Within. William Heinemann, London. s. 73-76. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2022.
- ^ James Percy Fitzpatrick (July 1899). The Transvaal from Within. William Heinemann, London. s. 73-76. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Eylül 2021.
Bibliyografya
- Marais, JS - The Fall of Kruger's Republic, (1961, Clarendon Press)
Dış Bağlantılar
- Imperialism in the dock - the Boer War 9 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Uitlander Franchise 6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uitlander Afrikaans dilinde yabanci outlander anlaminda gelen 1886 da altinin kesfinin ardindan bagimsiz Transvaal Cumhuriyeti nde Witwatersrand Gold Rush sirasinda yabanci cogu Ingiliz verilen isimdir Bu gruba bagimsiz Boer Cumhuriyetlerinin verdigi kisitli haklar Ikinci Boer Savasi nin baslama sebeplerinden birisiydi Uitlander mezarligi MpumalangaIkinci Boer Savasi1899 da bir cizdigi bir politik karikatur Transvaal Baskani ni Paul Kruger oy haklari icin ikamet sartini azaltarak Uitlanderleri yatistirmaya calisirken tasvir ediyor Koloni Sekreteri Joseph Chamberlain arka planda kollarini kavusturmus iki adama bakiyor Genis altin yataklari 1886 da kesfedildi ve on yil icinde Transvaal in Uitlander nufusunun etnik Boerleri ikiye katladigi dusunuluyordu Bu isciler oncelikle Johannesburg bolgesi cevresinde yogunlasmisti Baskan Paul Kruger yonetimindeki Transvaal hukumeti bu buyuk isci akininin Transvaal in bagimsizligi uzerindeki etkisi hakkinda endiseliydi Uitlanderler neredeyse tamamen Ingiliz tebaasiydi Bu nedenle Ingilizlerin Guney Afrika daki somurge hakimiyetini saglamlastirmaya hevesli oldugu bir zamanda Uitlanderlere imtiyaz vermek guclu bir besinci kol yaratma riski doguruyordu bu da nihayetinde bir guc kaymasina ve Transvaal in Ingilizlerin eline gecmesine ve sonunda bir koloniye donusmesine yol acabilirdi Sonuc olarak 1890 dan itibaren Transvaal hukumeti cumhuriyette on dort yildir ikamet etmemis ve kirk yasin uzerinde olan gocmenlere oy haklarini ve vatandasligini reddeden bir dizi yasa cikardi Bu Uitlanderleri herhangi bir anlamli siyasi rolden basariyla mahrum etti Bu politikaya ek olarak yuksek vergilendirmenin de etkisiyle onemli bir huzursuzluk ortami dogdu Bu muamele 1895 teki bahanesi oldu Cecil Rhodes Johannesburg daki Uitlanderlerin ayaklanmasiyla ayni zamana denk gelecek sekilde Transvaal i isgal etmeyi planladi Dr Jameson in gucleri ulkeyi isgal etti ancak beklenen ayaklanma asla gerceklesmedi ve isgalci guc hizla etkisiz hale getirildi ve Jameson tutuklandi 1897 den itibaren Guney Afrika ve Joseph Chamberlain Transvaal a karsi ana saldiri noktalari olarak Uitlanderlerin haklarinin reddini kullandi Uitlander ajitasyonunu tesvik ettiler ve Kruger hukumetine ortulu bir savas tehdidiyle Uitlander haklarininin taninmasini istediler En nihayetinde Ingilizlerin israrlari ve Kruger in uzlasmazligi sonucunda 1899 da Ikinci Boer Savasi patlak verdi 1902 deki yenilgisinden sonra Transvaal bir Ingiliz kolonisi oldu Bundan sonra Transvaal in tum sakinleri Ingiliz tebaasi oldu ve bu yuzden Uitlander terimi onemini yitirdi Ayrica bakinizBoerehaatNotlar 60 000 Uitlander e karsi 30 000 vatandasin oldugu dusunulmektedir Kaynakca James Percy Fitzpatrick July 1899 The Transvaal from Within William Heinemann London s 73 76 27 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2022 James Percy Fitzpatrick July 1899 The Transvaal from Within William Heinemann London s 73 76 27 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Eylul 2021 BibliyografyaMarais JS The Fall of Kruger s Republic 1961 Clarendon Press Dis BaglantilarImperialism in the dock the Boer War 9 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Uitlander Franchise 6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde