Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Uluru (UFA: /uluɻu/) Ayers Rock olarak da bilinir, Avustralya çöl bölgesinde kumtaşından oluşan bir kaya formasyonu. Uluru-Kata Tjuta Milli Parkı'nın içinde bulunur. Alice Springs'in yaklaşık 340 km güneybatısında Northern Territory'dedir.
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 Uluru'nun havadan bir görünümü | |
| Konum |  Avustralya |
| (Kriter) | Doğal: v, vi, vii, ix |
| Referans | 447 |
| Tescil | 1987 (11. oturum) |
| Bölge | Asya-Pasifik |
| Koordinatlar | 25°20′42″G 131°02′10″D / 25.34500°G 131.03611°D |
Uluru adı, (lokal yerleşmiş Aborjinler) dilinden gelir. Bu, derinlemesine bir anlamı olmayan yer tanımlamasıdır.
Coğrafya
Uluru yaklaşık 2 km uzunlukta, 1,7 km'yi bulan genişliktedir ve çevresi 10 kilometredir. Zirve deniz seviyesinden 869 metre yüksekte olup, Orta Avustralya'nın zemini üzerinde 350 metre yükselir. Bir kenarı oval üçgen şeklindedir.
Uluru, Uluru-Kata Tjuta Milli Parkı içinde, Alice Springs'in yaklaşık 390 km güneybatısındaki yerleşim merkezinin yakınındadır. 1336 km² büyüklüğündeki milli park, Uluru'nun yanında, buraya komşu Kata Tjuta'yı da kapsar ve UNESCO tarafından, Dünya Kültür ve Dünya Doğa Mirası olarak ilan edilmiştir.
Jeoloji ve oluşum
Uluru komşusu Kata Tjuta ile beraber yaklaşık 600 Milyon yıl önce oluşmuştur. Çakıl birikinti ve çamur, bir arazi çöküntüsünde toplanmış ve yüksek basınçta yoğurulmuştur. Bu yoğrultunun bir kısmı depremlerlerin akabinde tekrar yüzeye çıkmıştır. Uluru'nun arka tarafında, Aborjinler tarafından kutsal olarak kabul edilen su havzaları bulunur. Uluru, o zamandan beri sürekli bir şekilde havanın bozucu etkisine maruz kalan, paslı kırmızı renkte -kumtaşından (arkoz: kırmızı bir kayaç) oluşmuştur. Rengi, yüksek oranda demir içermesinden ileri gelir.
Uluru, yaygın görüşün aksine, aslında monolit olmayıp, ayrıca Kata Tjuta'yı da kapsayan ve büyük kısmı yer altındaki bir kaya formasyonunun sadece bir parçasıdır. Formasyonun 5 km kalınlığa ve 100 km genişliğe sahip olduğu tahmin edilir. Buna karşın, bu bünye içinde hesap edilen ise artık bu oluşuma dahil değildir. Uluru'nun dünyanın en büyük monoliti olması iddiası böylece her iki bağlamda yanlıştır. Birincisi Uluru monolit değilidir, diğer yandan aynı şekilde Avustralya'da bulunan Mt. Augustus, Uluru'dan büyük olup, bu iddiayi kendi adına taşır.
Tarihçe
Uluru, 1873'te Avrupalı kâşif tarafından "Ayers Rock" olarak (Güney Avustralya'nın o zamanki başbakanı adıyla) adlandırır. Uluru bölgesinde yaşar.
İngiliz sömürgecilerin keşfinden evvel, Avustralya yerlileri Aborjinler tarafından, kutsal kabul edilen ve törensel ritüeller yapılarak, tarihsel birikimlerinin korunduğu bir kutsal alan olduğu bilinmektedir. Ayrıca Avustrulya yerlilerine ait, bölgede bulunan, kutsi ve tarihi eşyalar; bir kısmı Sömürgeciler tarafından yağmalanarak Müzelere götürülmüş, bir kısmı ise yerli Aborjin kabileleri tarafından boşaltılmıştır.
Halihazırda Dünya Mirası (World Heritage) Listesinde ulusal park kabul edilerek korunmakta olan bölge, günümüzde "Uluru-Kata Tjuta Ulusal Park"ı olarak isimlendirilmiştir.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Uluru ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Uluru / Ayers Rock Fotos 25 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- (Kısmi)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uluru UFA uluɻu Ayers Rock olarak da bilinir Avustralya col bolgesinde kumtasindan olusan bir kaya formasyonu Uluru Kata Tjuta Milli Parki nin icinde bulunur Alice Springs in yaklasik 340 km guneybatisinda Northern Territory dedir Uluṟu Kata Tjuṯa Milli ParkiUNESCO Dunya MirasiUluru nun havadan bir gorunumuKonum AvustralyaKriterDogal v vi vii ixReferans447Tescil1987 11 oturum BolgeAsya PasifikKoordinatlar25 20 42 G 131 02 10 D 25 34500 G 131 03611 D 25 34500 131 03611Uluru da Ayers Rock gunes batimi Uluru adi lokal yerlesmis Aborjinler dilinden gelir Bu derinlemesine bir anlami olmayan yer tanimlamasidir CografyaUluru yaklasik 2 km uzunlukta 1 7 km yi bulan genisliktedir ve cevresi 10 kilometredir Zirve deniz seviyesinden 869 metre yuksekte olup Orta Avustralya nin zemini uzerinde 350 metre yukselir Bir kenari oval ucgen seklindedir Uluru Uluru Kata Tjuta Milli Parki icinde Alice Springs in yaklasik 390 km guneybatisindaki yerlesim merkezinin yakinindadir 1336 km buyuklugundeki milli park Uluru nun yaninda buraya komsu Kata Tjuta yi da kapsar ve UNESCO tarafindan Dunya Kultur ve Dunya Doga Mirasi olarak ilan edilmistir Uluru havadan resmiJeoloji ve olusumUluru komsusu Kata Tjuta ile beraber yaklasik 600 Milyon yil once olusmustur Cakil birikinti ve camur bir arazi cokuntusunde toplanmis ve yuksek basincta yogurulmustur Bu yogrultunun bir kismi depremlerlerin akabinde tekrar yuzeye cikmistir Uluru nun arka tarafinda Aborjinler tarafindan kutsal olarak kabul edilen su havzalari bulunur Uluru o zamandan beri surekli bir sekilde havanin bozucu etkisine maruz kalan pasli kirmizi renkte kumtasindan arkoz kirmizi bir kayac olusmustur Rengi yuksek oranda demir icermesinden ileri gelir Uluru yaygin gorusun aksine aslinda monolit olmayip ayrica Kata Tjuta yi da kapsayan ve buyuk kismi yer altindaki bir kaya formasyonunun sadece bir parcasidir Formasyonun 5 km kalinliga ve 100 km genislige sahip oldugu tahmin edilir Buna karsin bu bunye icinde hesap edilen ise artik bu olusuma dahil degildir Uluru nun dunyanin en buyuk monoliti olmasi iddiasi boylece her iki baglamda yanlistir Birincisi Uluru monolit degilidir diger yandan ayni sekilde Avustralya da bulunan Mt Augustus Uluru dan buyuk olup bu iddiayi kendi adina tasir TarihceUluru 1873 te Avrupali kasif tarafindan Ayers Rock olarak Guney Avustralya nin o zamanki basbakani adiyla adlandirir Uluru bolgesinde yasar Ingiliz somurgecilerin kesfinden evvel Avustralya yerlileri Aborjinler tarafindan kutsal kabul edilen ve torensel ritueller yapilarak tarihsel birikimlerinin korundugu bir kutsal alan oldugu bilinmektedir Ayrica Avustrulya yerlilerine ait bolgede bulunan kutsi ve tarihi esyalar bir kismi Somurgeciler tarafindan yagmalanarak Muzelere goturulmus bir kismi ise yerli Aborjin kabileleri tarafindan bosaltilmistir Halihazirda Dunya Mirasi World Heritage Listesinde ulusal park kabul edilerek korunmakta olan bolge gunumuzde Uluru Kata Tjuta Ulusal Park i olarak isimlendirilmistir Dis baglantilarWikimedia Commons ta Uluru ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Uluru Ayers Rock Fotos 25 Agustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b Coskun Susoy Yolngu ve Balanda Aralik 96 Sayi 9 olu kirik baglanti Bir Cift Yurek Mutant Massage Down Under Yazar Marlo Morgan Klan Yayinlari 25 Baski Syf 185 186 Kismi