Uzak Doğu Cumhuriyeti (Rusça: Дальневосто́чная Респу́блика, ДВР; Dalnevostochnaya Respublika, DVR) Rus İç Savaşı döneminde merkezi Bolşevik yönetiminden bağımsız olarak kurulan tampon devlet. Başkenti Blagoveşçensk olan devlet Rusya Uzak Doğusu ile Sibirya’yı kapsamaktaydı. İç savaşa Beyaz Ordu lehine müdahale eden İtilaf Devletleri ve özellikle de Japon İmparatorluğu bölgeye yoğun asker çıkartarak Bolşevik denetimindeki topraklarla arada tampon görevi üstlenen bu cumhuriyeti destekleyecektir. İç savaşın Bolşeviklerin zaferiyle sona ermesinden sonra bölgedeki silahlı kuvvetler çekilince cumhuriyet 15 Kasım 1922 tarihli VtsIK kararıyla Sovyetler Birliği'ne katılır.
Дальневосточная Республика Uzak Doğu Cumhuriyeti | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1920-1922 | |||||||||
Bayrak Arma | |||||||||
Başkent | Blagoveşçensk Chita | ||||||||
Yaygın dil(ler) | Rusça | ||||||||
Hükûmet | Cumhuriyet | ||||||||
Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
Para birimi | Ruble | ||||||||
|
Tarihçe
I. Dünya Savaşı sürmekteyken 1917 yılı Şubat Devrimi ile yıkılan Rus İmparatorluğunda Ekim Devrimi ile iktidarı Lenin önderliğindeki Bolşevikler alır. Kurulan Sovyet yönetimi monarşi yanlıları tarafından tanınmaz ve Rus İç Savaşı patlak verir. Bolşevikler savaş halinde oldukları Almanya İmparatorluğu ile Brest Litovsk Antlaşmasını yaparak savaşta çekilirler. Sürmekte olan savaştaki müttefiklerinin yeniden savaşmasını sağlamak isteyen İtilaf Devletleri Bolşevikleri devirmek isteyen Monarşi yanlısı Beyaz Orduyu destekleyecek ve iç savaşa müdahil olacaktır. Bölgedeki Bolşevik önderlerden olan başkanlığında kurulması düşünülen bir tampon devlet fikri Bolşeviklerle ateşkes sağlamak isteyen başta Japonya olmak üzere İtilaf Devletleri tarafından desteklenir. İç savaşın durumuna göre bazı bölgeler cumhuriyet sınırlarına dahil olup, kaybedilirken 1920 yılı Aralık ayında Vladivostok da topraklara dahil edilir. İç savaşta artık Bolşevik zaferi kesinleştiği dönemlerde cumhuriyetin varlık sebebi ortadan kalkar. Cumhuriyet 15 Kasım 1922 tarihinde kesin olarak Sovyetler Birliğine dahil edilir. İç savaş döneminde Uzakdoğu'daki Rus topraklarının işgal edilmesini engellemek için Bolşeviklerce ortaya atılan ve gerçekleştirilen fikir, savaşın kazanılmasıyla beraber geçerliliğini yitirir.
Toprakları
Cumhuriyetin sınırları Baykal Gölünün batı sınırları, Moğolistan ve Çin kuzey sınırları boyunca ilerler ve Kamçatka Yarımadasını kapsayacak şekilde devam eder. Ancak cumhuriyetin devam ettiği dönemde sınırlar sürmekte olan iç savaş nedeniyle değişmekte, bazı topraklar da doğrudan Japonya silahlı kuvvetleri tarafından işgal edilmekteydi.
Posta pulları
Uzak Doğu Cumhuriyeti kısa ömrü sırasında çok sayıda posta pulu basmıştır. İlk pul 1920 yılında sahil bölgesinde kullanılmak için önceki Çarlık pulları değiştirilerek tedavüle çıkmıştır. İlk özgün tasarıma sahip dört farklı pul 1921 yılında kullanılmaya başlanmıştır. Bu pullar 1924 yılına kullanılacaktır. Çok sayıda basılmış olan bu pulların bazılarına bugün bile kolaylıkla rastlanırken çok ender bulunanlar da vardır.
Devlet başkanları
- Aleksandr Krasnoşçiyokov (geçici) 6 Nisan – 29 Nisan 1920
- Aleksandr Krasnoşçiyokov 29 Nisan 1920 – Aralık 1921
- Nikolay Matveyev Aralık 1921 – 15 Kasım 1922
Başbakanlar
- Aleksandr Krasnoşçiyokov 6 Nisan 1920 – Kasım 1920
- Boris Şumyatski Kasım 1920 – Nisan 1921
- Piyotr Nikiforov 8 Mayıs 1921 – Aralık 1921
- Nikolay Matveyev Aralık 1921 – 14 Kasım 1922
- Piyotr Kobozev 14 Kasım 1922 – 15 Kasım 1922
Kaynakça
- ^ 1880 yılında doğan Bolşevik parti üyesi Krasnoşçiyokov 1917 yılında önce ABD'de sosyalist hareket içinde yer alır. Ekim Devrimi ile beraber Vladivostok'a döner. Burada yerel sovyet organlarında çalışır. İç savaşın kazanılmasından sonra SSCB Merkez Bankasında görev alır. Yolsuzluk suçundan yargılanır, hapis yatsa da 1925 yılında affedilir. Tarım Bakanlığında çalışmaya başlar. 16 Temmuz 1937 tarihinde Büyük Temizlik sırasında tutuklanır 25 Kasım 1937 tarihinde suçlu bulunarak idam edilir.
Konuyla ilgili yazılan eserler
- Шишкин С. Н. Гражданская война на Дальнем Востоке 1918—1922 гг. М., 1957
- Никифоров П. М. Записки премьера ДВР (1917—1922 гг.). М., 1963
- Куликова Л. К., Маслова А. Н. Дальний Восток в период Великой Октябрьской революции и гражданской войны. Библиографич. указатель. Хабаровск, 1968
- Егунов П. П. Очерки истории Дальневосточной республики. Улан-Удэ, 1972
- Гражданская война на Дальнем Востоке (1918—1922). Воспоминания ветеранов. М., 1973
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uzak Dogu Cumhuriyeti Rusca Dalnevosto chnaya Respu blika DVR Dalnevostochnaya Respublika DVR Rus Ic Savasi doneminde merkezi Bolsevik yonetiminden bagimsiz olarak kurulan tampon devlet Baskenti Blagovescensk olan devlet Rusya Uzak Dogusu ile Sibirya yi kapsamaktaydi Ic savasa Beyaz Ordu lehine mudahale eden Itilaf Devletleri ve ozellikle de Japon Imparatorlugu bolgeye yogun asker cikartarak Bolsevik denetimindeki topraklarla arada tampon gorevi ustlenen bu cumhuriyeti destekleyecektir Ic savasin Bolseviklerin zaferiyle sona ermesinden sonra bolgedeki silahli kuvvetler cekilince cumhuriyet 15 Kasim 1922 tarihli VtsIK karariyla Sovyetler Birligi ne katilir Dalnevostochnaya Respublika Uzak Dogu Cumhuriyeti1920 1922Bayrak ArmaBaskentBlagovescensk ChitaYaygin dil ler RuscaHukumetCumhuriyetTarihce Kurulusu1920 Dagilisi1922Para birimiRubleOnculler ArdillarRusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Rusya Sovyet Federatif Sosyalist CumhuriyetiTarihceI Dunya Savasi surmekteyken 1917 yili Subat Devrimi ile yikilan Rus Imparatorlugunda Ekim Devrimi ile iktidari Lenin onderligindeki Bolsevikler alir Kurulan Sovyet yonetimi monarsi yanlilari tarafindan taninmaz ve Rus Ic Savasi patlak verir Bolsevikler savas halinde olduklari Almanya Imparatorlugu ile Brest Litovsk Antlasmasini yaparak savasta cekilirler Surmekte olan savastaki muttefiklerinin yeniden savasmasini saglamak isteyen Itilaf Devletleri Bolsevikleri devirmek isteyen Monarsi yanlisi Beyaz Orduyu destekleyecek ve ic savasa mudahil olacaktir Bolgedeki Bolsevik onderlerden olan baskanliginda kurulmasi dusunulen bir tampon devlet fikri Bolseviklerle ateskes saglamak isteyen basta Japonya olmak uzere Itilaf Devletleri tarafindan desteklenir Ic savasin durumuna gore bazi bolgeler cumhuriyet sinirlarina dahil olup kaybedilirken 1920 yili Aralik ayinda Vladivostok da topraklara dahil edilir Ic savasta artik Bolsevik zaferi kesinlestigi donemlerde cumhuriyetin varlik sebebi ortadan kalkar Cumhuriyet 15 Kasim 1922 tarihinde kesin olarak Sovyetler Birligine dahil edilir Ic savas doneminde Uzakdogu daki Rus topraklarinin isgal edilmesini engellemek icin Bolseviklerce ortaya atilan ve gerceklestirilen fikir savasin kazanilmasiyla beraber gecerliligini yitirir TopraklariCumhuriyetin sinirlari Baykal Golunun bati sinirlari Mogolistan ve Cin kuzey sinirlari boyunca ilerler ve Kamcatka Yarimadasini kapsayacak sekilde devam eder Ancak cumhuriyetin devam ettigi donemde sinirlar surmekte olan ic savas nedeniyle degismekte bazi topraklar da dogrudan Japonya silahli kuvvetleri tarafindan isgal edilmekteydi Posta pullariBasilan posta pullarina bir ornek Uzak Dogu Cumhuriyeti kisa omru sirasinda cok sayida posta pulu basmistir Ilk pul 1920 yilinda sahil bolgesinde kullanilmak icin onceki Carlik pullari degistirilerek tedavule cikmistir Ilk ozgun tasarima sahip dort farkli pul 1921 yilinda kullanilmaya baslanmistir Bu pullar 1924 yilina kullanilacaktir Cok sayida basilmis olan bu pullarin bazilarina bugun bile kolaylikla rastlanirken cok ender bulunanlar da vardir Devlet baskanlariDevlet baskani Aleksandr KrasnosciyokovAleksandr Krasnosciyokov gecici 6 Nisan 29 Nisan 1920 Aleksandr Krasnosciyokov 29 Nisan 1920 Aralik 1921 Nikolay Matveyev Aralik 1921 15 Kasim 1922BasbakanlarAleksandr Krasnosciyokov 6 Nisan 1920 Kasim 1920 Boris Sumyatski Kasim 1920 Nisan 1921 Piyotr Nikiforov 8 Mayis 1921 Aralik 1921 Nikolay Matveyev Aralik 1921 14 Kasim 1922 Piyotr Kobozev 14 Kasim 1922 15 Kasim 1922Kaynakca 1880 yilinda dogan Bolsevik parti uyesi Krasnosciyokov 1917 yilinda once ABD de sosyalist hareket icinde yer alir Ekim Devrimi ile beraber Vladivostok a doner Burada yerel sovyet organlarinda calisir Ic savasin kazanilmasindan sonra SSCB Merkez Bankasinda gorev alir Yolsuzluk sucundan yargilanir hapis yatsa da 1925 yilinda affedilir Tarim Bakanliginda calismaya baslar 16 Temmuz 1937 tarihinde Buyuk Temizlik sirasinda tutuklanir 25 Kasim 1937 tarihinde suclu bulunarak idam edilir Konuyla ilgili yazilan eserlerShishkin S N Grazhdanskaya vojna na Dalnem Vostoke 1918 1922 gg M 1957 Nikiforov P M Zapiski premera DVR 1917 1922 gg M 1963 Kulikova L K Maslova A N Dalnij Vostok v period Velikoj Oktyabrskoj revolyucii i grazhdanskoj vojny Bibliografich ukazatel Habarovsk 1968 Egunov P P Ocherki istorii Dalnevostochnoj respubliki Ulan Ude 1972 Grazhdanskaya vojna na Dalnem Vostoke 1918 1922 Vospominaniya veteranov M 1973Ayrica bakinizSibirya Mudahalesi