Gustav V (16 Haziran 1858 - 29 Ekim 1950), İsveç Kralı II. Oscar ile Norveç Kraliçesi Sofia of Nassau en büyük oğullarıdır. 1907 yılında tahta çıktı ve 1950 yılında vefat edene kadar tahtta kaldı.
V. Gustaf | |||||
---|---|---|---|---|---|
İsveç kralı | |||||
Hüküm süresi | 8 Aralık 1907 – 29 Ekim 1950 | ||||
Önce gelen | II. Oscar | ||||
Sonra gelen | VI. Gustaf Adolf | ||||
Başbakanlar | |||||
Doğum | 16 Haziran 1858 Stockholm, İsveç | ||||
Ölüm | 29 Ekim 1950 (92 yaşında) Stockholm, İsveç | ||||
Defin | 9 Kasım 1950 Riddarholm Kilisesi | ||||
Eş(ler)i | Baden Prensesi Victoria (e. 1881; ö. 1930) | ||||
Çocuk(lar)ı | İsveç Kralı VI. Gustaf Adolf Södermanland Dükü Prens Wilhelm Västmanland Dükü Prens Erik | ||||
| |||||
Hanedan | Bernadotte | ||||
Babası | İsveç Kralı II. Oscar | ||||
Annesi | |||||
Dini | İsveç Kilisesi |
İsveç yönetimine direkt olarak karışan son kraldır. 1916 yılında savunma bütçesiyle ilgili uyuşmazlık yaşadı. Tutucu biri olmasına rağmen demokratik hareketi ve işçi ücret haklarını tasvip etti. Son İsveç Başkomutanı olan kraldır.
I. Dünya Savaşı boyunca Alman yanlısı bir politika izledi. Bu siyasetini Alman asıllı eşi etkiledi. 18 Aralık 1904 tarihinde iki İskandinav kralıyla birbirlerine destek vermek amacıyla bir görüşme gerçekleştirdi, diğer taraftan üçlü kral konferansıyla kuşkuya mahal vermemek ve Almanya safında savaşta katılmak istiyordu.
Torunu Prens Adolf, II. Dünya Savaşı'ndan önce Nazi liderleriyle beraber hareket etmiş olmalarına rağmen bu muhtemelen sadece diplomatik amaçlıydı. Tarihçi Jörgen Weilbul'un notlarına göre müessir Macaristan'ın insanlık adına Yahudileri korumasını desteklemişlerdi. ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt'in isteğiyle, Adolf Hitler'e barış için müzakere yapılmasını önerdi. 1938 yılındaki bu teklife göre barış her iki tarafın menfaatine olacak bir barış olacaktı.
Başbakan Per Albin Hansson, eğer Almanya'nın isteklerine izin vermezse istifa etmek zorunda kalacağı konusunda gözdağı vermekteydi. (Almanya İsveç topraklarında Kuzey Finlandiya ve Kuzey Norveç'teki gibi askeri birim, araç vs. bulundurmak için üs istemekteydi). 1947 yılında bu talebin doğruluğu tartışıldı. 1939-1941 yılları arasında İsveç başbakanı olarak görev yapan Per Albin Hansson'a göre kral, açıklamalarında Almanya ile olabilecek herhangi bir çatışmadan kaçındığını belirtti. Ernst Wigtors, V. Gustav ve Prens Gustav, İsveç Hükûmetine müttefik devletlere askeri araç ve asker bulundurabilecekleri bir üs verme konusunda razı etmeye çalıştılarsa da hükûmet bu isteği geri çevirdi. Çünkü Almanya yüzünden ileride ceza alabileceklerini farkındaydılar.
29 Ekim 1950 tarihinde öldü ve yerine büyük oğlu VI. Gustav Adolf geçti.
V. Gustaf Doğumu: 16 Haziran 1858 Ölümü: 29 Ekim 1950 | ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen II. Oscar | İsveç kralı 1907–1950 | Sonra gelen VI. Gustaf Adolf |
Kraliyet Unvanları | ||
Boş Başka isim ile kullanılan makam XV. Karl | İsveç Veliaht Prensi 1872–1907 | Sonra gelen Gustaf Adolf |
Norveç Veliaht Prensi 1872–1905 | Sonra gelen Olav | |
Boş Başka isim ile kullanılan makam Carl Adolf | Värmland Dükü 1858–1907 | Boş Sonraki tarafından düzenlenen makam Carl Philip |
Siyasi görevi | ||
Boş Başka isim ile kullanılan makam XV. Karl | Norveç Genel Valisi 1884 | Boş |
Ödüller ve başarılar | ||
Önce gelen | Time Dergisi Kapağı 30 Ekim 1939 | Sonra gelen |
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gustav V 16 Haziran 1858 29 Ekim 1950 Isvec Krali II Oscar ile Norvec Kralicesi Sofia of Nassau en buyuk ogullaridir 1907 yilinda tahta cikti ve 1950 yilinda vefat edene kadar tahtta kaldi V GustafIsvec kraliHukum suresi8 Aralik 1907 29 Ekim 1950Once gelenII OscarSonra gelenVI Gustaf AdolfBasbakanlarListeyi gor Arvid Lindman Karl Staaff Hjalmar Hammarskjold Carl Swartz Nils Eden Hjalmar Branting Gerhard Louis De Geer Oscar von Sydow Ernst Trygger Rickard Sandler Carl Gustaf Ekman Arvid Lindman Felix Hamrin Per Albin Hansson Axel Pehrsson Bramstorp Tage ErlanderDogum16 Haziran 1858 1858 06 16 Stockholm IsvecOlum29 Ekim 1950 92 yasinda Stockholm IsvecDefin9 Kasim 1950 Riddarholm KilisesiEs ler iBaden Prensesi Victoria e 1881 o 1930 Cocuk lar iIsvec Krali VI Gustaf Adolf Sodermanland Duku Prens Wilhelm Vastmanland Duku Prens ErikTam adiOscar Gustaf AdolfHanedanBernadotteBabasiIsvec Krali II OscarAnnesiDiniIsvec Kilisesi Isvec yonetimine direkt olarak karisan son kraldir 1916 yilinda savunma butcesiyle ilgili uyusmazlik yasadi Tutucu biri olmasina ragmen demokratik hareketi ve isci ucret haklarini tasvip etti Son Isvec Baskomutani olan kraldir I Dunya Savasi boyunca Alman yanlisi bir politika izledi Bu siyasetini Alman asilli esi etkiledi 18 Aralik 1904 tarihinde iki Iskandinav kraliyla birbirlerine destek vermek amaciyla bir gorusme gerceklestirdi diger taraftan uclu kral konferansiyla kuskuya mahal vermemek ve Almanya safinda savasta katilmak istiyordu Torunu Prens Adolf II Dunya Savasi ndan once Nazi liderleriyle beraber hareket etmis olmalarina ragmen bu muhtemelen sadece diplomatik amacliydi Tarihci Jorgen Weilbul un notlarina gore muessir Macaristan in insanlik adina Yahudileri korumasini desteklemislerdi ABD Baskani Franklin D Roosevelt in istegiyle Adolf Hitler e baris icin muzakere yapilmasini onerdi 1938 yilindaki bu teklife gore baris her iki tarafin menfaatine olacak bir baris olacakti Basbakan Per Albin Hansson eger Almanya nin isteklerine izin vermezse istifa etmek zorunda kalacagi konusunda gozdagi vermekteydi Almanya Isvec topraklarinda Kuzey Finlandiya ve Kuzey Norvec teki gibi askeri birim arac vs bulundurmak icin us istemekteydi 1947 yilinda bu talebin dogrulugu tartisildi 1939 1941 yillari arasinda Isvec basbakani olarak gorev yapan Per Albin Hansson a gore kral aciklamalarinda Almanya ile olabilecek herhangi bir catismadan kacindigini belirtti Ernst Wigtors V Gustav ve Prens Gustav Isvec Hukumetine muttefik devletlere askeri arac ve asker bulundurabilecekleri bir us verme konusunda razi etmeye calistilarsa da hukumet bu istegi geri cevirdi Cunku Almanya yuzunden ileride ceza alabileceklerini farkindaydilar 29 Ekim 1950 tarihinde oldu ve yerine buyuk oglu VI Gustav Adolf gecti V GustafBernadotte HanedaniDogumu 16 Haziran 1858 Olumu 29 Ekim 1950Resmi unvanlarOnce gelen II Oscar Isvec krali 1907 1950 Sonra gelen VI Gustaf AdolfKraliyet UnvanlariBosBaska isim ile kullanilan makamXV Karl Isvec Veliaht Prensi 1872 1907 Sonra gelen Gustaf AdolfNorvec Veliaht Prensi 1872 1905 Sonra gelen OlavBosBaska isim ile kullanilan makamCarl Adolf Varmland Duku 1858 1907 BosSonraki tarafindan duzenlenen makamCarl PhilipSiyasi goreviBosBaska isim ile kullanilan makamXV Karl Norvec Genel Valisi 1884 BosOduller ve basarilarOnce gelen Time Dergisi Kapagi 30 Ekim 1939 Sonra gelenKaynakca Elgan Elisabeth 2015 Historical dictionary of Sweden 3 bas Lanham Maryland Rowman amp Littlefield Publishers ISBN 978 1442250703 Pierre Jan 2016 The Oxford handbook of Swedish politics 1 bas Oxford Birlesik Krallik Oxford University Press ISBN 978 0198803119