V. Louis (yak. 967 – 21 Mayıs 987), "Tembel" (Fransızca: le Fainéant) olarak anılır. 21 Mayıs 987 (20 yaşında) iken ölümüne kadar Batı Frankiya kralı. Çocuksuz olduğu ve Karolenj Hanedanı'ndan kral oğlu olan tek kişi olduğu için ile Karolenj Hanedanıʼnın devlet yönetimi de sona erdi.
V. Louis | |
---|---|
V. Louis'in XIV. yüzyıl yapımı minyatürlü bir yazma eserde taç giyme töreni resmi | |
Babası Lothaire ile Ortak Franklar Krallı Franklar Kralı (Batı Frankiya) | |
Hüküm süresi | Ortak Kralː 8 Haziran 979 - 2 Mart 986 Tek başına kralː 2 Mart 986 - 21 Mayıs 987 |
Taç giymesi | 8 Haziran 979 Saint-Corneille Manastırı, Compiègne |
Önce gelen | Lothaire |
Sonra gelen | Hugues Capet |
Doğum | yak. 967 |
Ölüm | 21 Mayıs 987 (20 yaşında) Halatte Ormanı yakınları, Fransa Krallığı |
Defin | Saint-Corneille Manastırı, Compiègne |
Eş(ler)i | Adelaide-Blanche Anjoulu |
Hanedan | Karolenj Hanedanı |
Babası | Lothair |
Annesi | İtalyalı Emma |
Dini | Roma Katoliği |
Hayatı
V. Louis yak. 966-967'de doğmuştu. Babası Franklar Kralı Lothaire ve annesi Karolenj hanedanından 'nın kızı "İtalyalı Emma" idi.
8 Haziran 979'da babası Lothaire birlikte Saint-Corneille Manastırı'nda Rheims Başpiskoposu "Adelbaron" tarafından yapılan bir dinsel taç giyme töreni ile oğlu ile birlikte ortak Franklar Kralı olarak hükümdar oldular. Babası Lothaire ölünceye kadar V. Louis ancak törensel olarak krallık yaptı ve babası devlet işlerini yürüttü.
982'de genç V. Louis yaklaşık 15 yaşında iken, yapılan devlet anlaşmalarına uyularak, Clermont-Ferrand ile arasında bulunan) "Vieux-Brioude"'da "Adelaide-Blanche Anjoulu" ile evlendi. Bu evlilik yapan çiftin yaşları ve hayat tecrübeleri birbirine hiç uyuşmamakta idi. Adelaide "Anjou Kontu I. Geoffroy Anjoulu"'nun ve le Puy Piskoposu "Guy d'Anjoulu"'nun kız kardeşi idi. 40 yaşından daha yaşlı idi. İlk defa Brioude Kontu, Étienne de Gévaudan ve ikinci defa Toulouse Kontu Raymond'dan sonra üçüncü evliliğini yapmakta idi. Louis daha 15 yaşında olduğu için çiftin evliliğinden hiçbir çocuk olmayacağı açıktı.
Bu çiftin evlenmesi üzerinde hak iddialarına bağlı idi. 845'te Akitanya Düklüğü Franklar Krallığı'nın bir tabi düklüğü olarak yeni kurulup düklük unvanı Poitiers Kontu Ramnulf'a verilmişti. Bundan sonra bu düklüğü kimin alacağı sorunu Ramnulf'un selefler arasında (893'e kadar süren) kargaşalık ve çatışma doğurmuştu. Bu kargaşalık ortamda yeni evlenen Louis ve Adelaide-Blanche Anjoulu çifti evlenme günü yapılan diğer bir dinsel törenle Akitanya Dükü ve Düşesi olarak ilan edildiler. Yine de bu evlilik ve yeni dük ve düşes ilanı Akitanya Düklüğü üzerinde entrikaları ve çatışmaları sona erdirmedi.
Louis, babası Lothair'in karıştığı bir başka anlaşmazlık ve çatışmaya da katılmak zorunda kaldı. Babası'nın üyesi olduğu Karolenj Hanedanı Franklar Krallığı kral hanedanı idi. Ama Lothair tahta çıkmadan önce bu hanedanın tahta geçmesine üç defa ara verilmişti. Anjoululardan olan "Roberterian" hanedanından 888-898 döneminde ve I. Robert 922-923 döneminde ve Burgonyalılardan olan "Bosnoid Sülelesi"'den 923-936 döneminde Franklar Krallığı kralı olmuşlardı. Roberterianlar ve Bosnoidler Karolenj Sülalesinden olan Lothair ve oğlu Louis aleyhine tahta iddialarına ve entrikalarına devam ederken, Roma'da papalığın koruyucusu olarak kendini gören İmparator , Fransa'daki papazlar ve kilise hiyerarşisini Lothair'e ve Louis'e karşı olarak entrikalara sokmuştu. Kral Lothair son yıllarında İmparator II. Otto'nun tarafını tutan ve bu imparator sayesinde Fransa'da en önemli kilise hiyerarşisi mensubu olan Rheims Başpiskoposu Adalberon ile çatışmaya geçmişti ve 986'da onu devlete ihanet ile itham edip yargılamıştı.
Tam bu sırada Louis'in babası Lothair 2 Mart 986'da öldü. Louis gelenek gereğince tek başına kral olarak Batı Frankiya devletini yönetime devam etti. Louis'nin annesi dul "İtalyalı Emma" tam o sırada II. Otto'nun yakın akrabalarından biri ile evlenince Karolenjliler (ve oğlu Louis) aleyhine döndü. V. Louis tek kral olduğunu asiller temsilcilerinin de teyit etmesini sağlayıp, politik iktidarını güçlendirmek için Compiègne'de Franklar asillerini sırf benzer asillerden oluşan bir assemble toplantısına çağırdı. Bu assemble aynı zamanda Rheims Başpiskoposu Adalberon'u da tekrar II. Otto'nun tarafını tuttuğu için devlete ihanet ile yargılayacaktı. Bu toplantı başlamadan hemen bir gün önce Louis yakında bulunan ve Hugues Capetʼin feodal sahibi olduğu Senlis civarındaki "Halette Ormanı" içinde de bir sürek avına katıldı. Bu avlanma sırasında genç Kral atından düştü ve hayatını kaybetti. Bu at düşme kazasında ölmesi sırasında V. Louis 20 yaşında idi ve ancak 1 yıl tek başına krallık yapmıştı. Bu gayet kısa hükûmet döneminde hiçbir politikayı sonuçlandırmıştı. Bunun için ölümünden sonra Orta Çağ biyograficileri ve tarihçileri tarafından qui nihil fecit (Hiçbir şey yapmayan) olarak isimlendirildi ve buna dayalı olarak "Tembel (Le Fainéant)" lakabı ile anılmaya başlandı.
Naaşı Compiegne'de "Saint-Corneille Manastır"'na gömüldü.
V. Louis'in hiçbir meşru selefi bulunmamakta idi. Bu veraseti konuşma hedefiyle V, Louis'in Compiègne'de topladiğı assemble hemen hedef değiştirerek yeni bir hükümdar bulmak üzere toplantılara başladı. V. Louis'in amcası olan Dükü Charles Karolenj Henadanına en yakın sülaleden kişi olarak selef kral görünmekte idi. Fakat Compiègne'de assemble toplantısında bulunan ve İmparator II. Otto'yu tutup Karolenjler aleyhinde olan Katolik papazlar ve hiyerarşi üyeleri için yeni bir Kral adayı bulmuşlardı. Adalberon ve diğer bir başpiskopos olan (sonradan II. Sylvester adı ile Papa seçilecek) Gerbert hareketleri, tedbirli politikası ve başarılı askeri tecrübesi ile, hem de Karolenj kraliyet ailesine akrabalık yakınlığı ile en iyi Franklar Kralı adayının Paris Kontu Hugues Capet olduğunu savundular. Hugues Capet bu kilise büyükleri ve kilise hıyerasişinin adayı oldu ve bu 'deki assemble toplantısında Franklar Kralı olarak seçildi. Bu kararın verilmesi ile hemen 3 Şubat 87'de Noyon Katedrali'nde Rheims Başpiskoposu Adalberon tarafından Franklar Kralı olarak taç giyme töreni yapıldı.
Böylece iki ay gibi kısa bir zaman içinde son Karolenj Hanedanı kralı yerine Franklar Krallığı yeni bir hanedan olan Capet Hanedanı eline geçti. Karolenj Hanedanı üyeleri 765-987 döneminde Franklar kralları olmuşlardı; 987-1328 döneminde ise ̺Capet Hanedanı üyeleri Franklar ve Fransa kralları olacaklardı.
Kaynakça
- ^ Tarihçiler "Tembel (le Fainaent)" lakabının yaşadığı zamanda kullanılmadığını ve ancak sonradan gayet kısa bir hükûmet sürme sonundan 20 yaşında iken beklenmedik ölümü dolayısıyla hiçbir siyasi karar alıp uygulayamadığını ifade etmek için bu lakabın kullanıldığını bildirirler.
- ^ Schwennicke, Detlev (1984) Europäişche Stammtafeln: Stammtafeln zur Geschichte der Europäişchen Staaten, Neue Folge, Band II (Marburg, Germany: Verlag von J. A. Stargardt), Tafel 1
- ^ Riché, Pierre (İng. çev. Michael Idomır Allen) (1993), The Carolingians; A Family who Forged Europe, Philadelphia: University of Pennsylvania Press,
Dış kaynaklar
- Riché, Pierre (İng. çev.ːMichael Idomir Allen) (1993) The Carolingians; A Family who Forged Europe, (Philadelphia: University of Pennsylvania Press, (İngilizce)
- Bradbury, Jim (2007) The Capetians: Kings of France, 987-1328 Londra: Hambledon Continuum, (İngilizce)
Önce gelen: Lothaire | Bati Frankiya Kralı 2 Mart 986 - 21 Mayıs 987 | Sonra gelen: Hugues Capet |
Önce gelen: II. Ramnulf Akitanyalı | 986–987 | Sonra gelen: Hugues Capet |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
V Louis yak 967 21 Mayis 987 Tembel Fransizca le Faineant olarak anilir 21 Mayis 987 20 yasinda iken olumune kadar Bati Frankiya krali Cocuksuz oldugu ve Karolenj Hanedani ndan kral oglu olan tek kisi oldugu icin ile Karolenj Hanedaniʼnin devlet yonetimi de sona erdi V LouisV Louis in XIV yuzyil yapimi minyaturlu bir yazma eserde tac giyme toreni resmiBabasi Lothaire ile Ortak Franklar Kralli Franklar Krali Bati Frankiya Hukum suresiOrtak Kralː 8 Haziran 979 2 Mart 986 Tek basina kralː 2 Mart 986 21 Mayis 987Tac giymesi8 Haziran 979 Saint Corneille Manastiri CompiegneOnce gelenLothaireSonra gelenHugues CapetDogumyak 967Olum21 Mayis 987 20 yasinda Halatte Ormani yakinlari Fransa KralligiDefinSaint Corneille Manastiri CompiegneEs ler iAdelaide Blanche AnjouluHanedanKarolenj HanedaniBabasiLothairAnnesiItalyali EmmaDiniRoma KatoligiHayatiV Louis yak 966 967 de dogmustu Babasi Franklar Krali Lothaire ve annesi Karolenj hanedanindan nin kizi Italyali Emma idi 8 Haziran 979 da babasi Lothaire birlikte Saint Corneille Manastiri nda Rheims Baspiskoposu Adelbaron tarafindan yapilan bir dinsel tac giyme toreni ile oglu ile birlikte ortak Franklar Krali olarak hukumdar oldular Babasi Lothaire olunceye kadar V Louis ancak torensel olarak krallik yapti ve babasi devlet islerini yuruttu 982 de genc V Louis yaklasik 15 yasinda iken yapilan devlet anlasmalarina uyularak Clermont Ferrand ile arasinda bulunan Vieux Brioude da Adelaide Blanche Anjoulu ile evlendi Bu evlilik yapan ciftin yaslari ve hayat tecrubeleri birbirine hic uyusmamakta idi Adelaide Anjou Kontu I Geoffroy Anjoulu nun ve le Puy Piskoposu Guy d Anjoulu nun kiz kardesi idi 40 yasindan daha yasli idi Ilk defa Brioude Kontu Etienne de Gevaudan ve ikinci defa Toulouse Kontu Raymond dan sonra ucuncu evliligini yapmakta idi Louis daha 15 yasinda oldugu icin ciftin evliliginden hicbir cocuk olmayacagi acikti Bu ciftin evlenmesi uzerinde hak iddialarina bagli idi 845 te Akitanya Duklugu Franklar Kralligi nin bir tabi duklugu olarak yeni kurulup dukluk unvani Poitiers Kontu Ramnulf a verilmisti Bundan sonra bu duklugu kimin alacagi sorunu Ramnulf un selefler arasinda 893 e kadar suren kargasalik ve catisma dogurmustu Bu kargasalik ortamda yeni evlenen Louis ve Adelaide Blanche Anjoulu cifti evlenme gunu yapilan diger bir dinsel torenle Akitanya Duku ve Dusesi olarak ilan edildiler Yine de bu evlilik ve yeni duk ve duses ilani Akitanya Duklugu uzerinde entrikalari ve catismalari sona erdirmedi Louis babasi Lothair in karistigi bir baska anlasmazlik ve catismaya da katilmak zorunda kaldi Babasi nin uyesi oldugu Karolenj Hanedani Franklar Kralligi kral hanedani idi Ama Lothair tahta cikmadan once bu hanedanin tahta gecmesine uc defa ara verilmisti Anjoululardan olan Roberterian hanedanindan 888 898 doneminde ve I Robert 922 923 doneminde ve Burgonyalilardan olan Bosnoid Sulelesi den 923 936 doneminde Franklar Kralligi krali olmuslardi Roberterianlar ve Bosnoidler Karolenj Sulalesinden olan Lothair ve oglu Louis aleyhine tahta iddialarina ve entrikalarina devam ederken Roma da papaligin koruyucusu olarak kendini goren Imparator Fransa daki papazlar ve kilise hiyerarsisini Lothair e ve Louis e karsi olarak entrikalara sokmustu Kral Lothair son yillarinda Imparator II Otto nun tarafini tutan ve bu imparator sayesinde Fransa da en onemli kilise hiyerarsisi mensubu olan Rheims Baspiskoposu Adalberon ile catismaya gecmisti ve 986 da onu devlete ihanet ile itham edip yargilamisti Tam bu sirada Louis in babasi Lothair 2 Mart 986 da oldu Louis gelenek geregince tek basina kral olarak Bati Frankiya devletini yonetime devam etti Louis nin annesi dul Italyali Emma tam o sirada II Otto nun yakin akrabalarindan biri ile evlenince Karolenjliler ve oglu Louis aleyhine dondu V Louis tek kral oldugunu asiller temsilcilerinin de teyit etmesini saglayip politik iktidarini guclendirmek icin Compiegne de Franklar asillerini sirf benzer asillerden olusan bir assemble toplantisina cagirdi Bu assemble ayni zamanda Rheims Baspiskoposu Adalberon u da tekrar II Otto nun tarafini tuttugu icin devlete ihanet ile yargilayacakti Bu toplanti baslamadan hemen bir gun once Louis yakinda bulunan ve Hugues Capetʼin feodal sahibi oldugu Senlis civarindaki Halette Ormani icinde de bir surek avina katildi Bu avlanma sirasinda genc Kral atindan dustu ve hayatini kaybetti Bu at dusme kazasinda olmesi sirasinda V Louis 20 yasinda idi ve ancak 1 yil tek basina krallik yapmisti Bu gayet kisa hukumet doneminde hicbir politikayi sonuclandirmisti Bunun icin olumunden sonra Orta Cag biyograficileri ve tarihcileri tarafindan qui nihil fecit Hicbir sey yapmayan olarak isimlendirildi ve buna dayali olarak Tembel Le Faineant lakabi ile anilmaya baslandi Naasi Compiegne de Saint Corneille Manastir na gomuldu V Louis in hicbir mesru selefi bulunmamakta idi Bu veraseti konusma hedefiyle V Louis in Compiegne de topladigi assemble hemen hedef degistirerek yeni bir hukumdar bulmak uzere toplantilara basladi V Louis in amcasi olan Duku Charles Karolenj Henadanina en yakin sulaleden kisi olarak selef kral gorunmekte idi Fakat Compiegne de assemble toplantisinda bulunan ve Imparator II Otto yu tutup Karolenjler aleyhinde olan Katolik papazlar ve hiyerarsi uyeleri icin yeni bir Kral adayi bulmuslardi Adalberon ve diger bir baspiskopos olan sonradan II Sylvester adi ile Papa secilecek Gerbert hareketleri tedbirli politikasi ve basarili askeri tecrubesi ile hem de Karolenj kraliyet ailesine akrabalik yakinligi ile en iyi Franklar Krali adayinin Paris Kontu Hugues Capet oldugunu savundular Hugues Capet bu kilise buyukleri ve kilise hiyerasisinin adayi oldu ve bu deki assemble toplantisinda Franklar Krali olarak secildi Bu kararin verilmesi ile hemen 3 Subat 87 de Noyon Katedrali nde Rheims Baspiskoposu Adalberon tarafindan Franklar Krali olarak tac giyme toreni yapildi Boylece iki ay gibi kisa bir zaman icinde son Karolenj Hanedani krali yerine Franklar Kralligi yeni bir hanedan olan Capet Hanedani eline gecti Karolenj Hanedani uyeleri 765 987 doneminde Franklar krallari olmuslardi 987 1328 doneminde ise Capet Hanedani uyeleri Franklar ve Fransa krallari olacaklardi Kaynakca Tarihciler Tembel le Fainaent lakabinin yasadigi zamanda kullanilmadigini ve ancak sonradan gayet kisa bir hukumet surme sonundan 20 yasinda iken beklenmedik olumu dolayisiyla hicbir siyasi karar alip uygulayamadigini ifade etmek icin bu lakabin kullanildigini bildirirler Schwennicke Detlev 1984 Europaische Stammtafeln Stammtafeln zur Geschichte der Europaischen Staaten Neue Folge Band II Marburg Germany Verlag von J A Stargardt Tafel 1 Riche Pierre Ing cev Michael Idomir Allen 1993 The Carolingians A Family who Forged Europe Philadelphia University of Pennsylvania Press Dis kaynaklarRiche Pierre Ing cev ːMichael Idomir Allen 1993 The Carolingians A Family who Forged Europe Philadelphia University of Pennsylvania Press Ingilizce Bradbury Jim 2007 The Capetians Kings of France 987 1328 Londra Hambledon Continuum Ingilizce Once gelen Lothaire Bati Frankiya Krali 2 Mart 986 21 Mayis 987 Sonra gelen Hugues CapetOnce gelen II Ramnulf Akitanyali 986 987 Sonra gelen Hugues Capet