Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vedat Ar (1907, İstanbul - 12 Mart 2001, İstanbul) Türk seramik sanatçısı, dekoratör, animasyon sanatçısı, film rejisörü, belgesel yapımcısı, reklamcı, profesör.
Vedat Ar | |
|---|---|
| Doğum | Ömer Vedat Ar İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 12 Mart 2001 İstanbul |
| Defin yeri | Nafi Baba Türbesi |
| Meslek | Sanatçı |
| Evlilik | İclal Ar |
Muhsin Ertuğrul'un tek başına egemen olduğu, sinemamızda Tiyatrocular Dönemi diye adlandırılan dönemde Ertuğrul'un yönettiği filmlerin dekorlarını Vedat Ar hazırlamıştır.
Hayatı
Vedat Ar 1928'de Sanayi-i Nefise Mektebi (sonra İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi) Afiş Şubesi'ni bitirir, açılan bir yarışmayı kazanıp burslu öğrenci olarak Paris’e gider. 1928-1931 arasında Ecole Municipale des Arts Appliqués à l'Industrie'de (Uygulamalı El Sanatları Bölümü) öğrenim görürken 25-30 filmin çekim setlerinde bulunur. René Clair’in dekoratörüne yardımcılık yapar. İpekçilerle, Muhsin Ertuğrul’la oraya geldiklerinde tanışır.
İstanbul'a dönünce Güzel Sanatlar Akademisi Seramik bölümünde öğretim üyeliğine başlar, karşılaştığı çok ilkel bir atölye olur. Vedat Ar kalıp çıkararak çoğaltma yöntemini uygular ilk kez. 1942’de Akademi’nin 60. yıl sergisini gezen "Milli Şef" İsmet İnönü, onu tebrik eder ve Sümerbank’a seramik fabrikası açılması buyruğunu verir. Vedat Ar, Yıldız Fabrikası kurulurken danışman olarak çalışır.
Bir yandan İpek Film Stüdyosu'nda ve Dârülbedâyi’de (sonra Şehir Tiyatroları) dekoratörlük yapmaya başlar. Muhsin Ertuğrul'un yönettiği 7 sinema filminin dekoratörlüğünü yapar. Vedat Ar 1933'te İclâl hanımla evlenirken Muhsin Ertuğrul nikâh şahitliğini yapar.
1936-1944 yılları arasında İzmir Fuarı'ndaki pek çok pavyon dekorasyonu gerçekleştirir.
İkinci Dünya Savaşı sırasında, Basın Yayın Umum Müdürü Selim Sarper'in isteği üzerine, halkı tifüs salgınına karşı uyarıcı bir film de hazırlayan Vedat Ar, bu film için balmumundan bitler yaptırmıştı.
Akademi’de kurs açarak birkaç öğrenciye çizgi film yapımı tekniklerini öğretir. Savaş dolayısıyla selüloit bulunamadığından, 1947’de ilk Türk canlandırma filmi "Zeybek Oyunu" öğrencilerce pelür kâğıtları üzerine çizilerek gerçekleştirilir. 3 dakikalık Zeybek Oyunu ilk Türk animasyonu olarak anılmaktadır. Bu çizgi filmle ilgili 4 Nisan 1947 tarihli Vatan Gazetesi'nde şu haber yayınlanmış: "Haber aldığımıza göre Güzel Sanatlar Akademisi talebelerinden Ali Ferruh Durukan, Adnan Çoker ve Orhan Dağ, Walt Disney’in Miki Fare filmleri gibi resimlerin hareketleri ile bir film çevirmeğe muvaffak olmuşlardır. Üç dakikalık ilk tecrübe filmi bugünlerde hususi olarak gösterilecektir. Genç talebelere hocaları Prof. Vedat Ar yardım etmektedir. İlk büyük film fabrikatör Eflatun Nuri’nin yardımı ile bugünlerde hazırlanmaya başlanacaktır."
1950'li yıllara doğru bazı iş adamları ve kuruluşlar sinema reklamcılığının önemini fark ettiler ve film prodüksiyon kuruluşlarına basit de olsa reklam filmleri yaptırarak sinema mecrasına girdiler. Bu işin öncülüğünü, o günlerde Vedat Ar üstlendi ve kurduğu Filmar adlı şirket aracılığıyla, 1948-1970 yılları arasında üç yüzü aşkın reklam filmi çekti.
Vedat Ar o günleri Alpay Kabacalı'ya şöyle anlatmıştı: "Zevk aldığım için, sevgiyle yapıyordum. Ticari tarafı ikinci plandaydı. Bir ara film yarışmaları açıldı. Reklam filmleri için de yarışma açalım, demişler. Karşı çıkanlar olmuş. 'Yalnız Filmar yapıyor, o da Avrupa'dan, Amerika'dan alıp burada seslendiriyor' demişler. Bunu işitince, aman öyle bilsinler, dedim; daha iyisini yapmaya çalıştım. Televizyon yayına başlayıp da reklam filmleri kabulü için bir sürü şart öne sürünce firmayı kapadım."
Vedat Ar 1950'de Nâzım Hikmet’le İpek Film Stüdyosu’nda tanışır. Bir yıl süren dostluk ve iş arkadaşlığı sırasında Vedat Ar, senaryosunu Nâzım Hikmet’in takma adla yazdığı iki film yönetir: Üçüncü Selim'in Gözdesi ve Lale Devri. Vedat Ar şöyle anlatmış: "Ben stüdyoda dekoratör olarak çalıştım uzun yıllar. Filmleri Muhsin Ertuğrul yönetirdi. O sıra Muhsin Ankara’ya gitmiş, Nâzım da hapisten yeni çıkmıştı. Nâzım ilk senaryoyu yazdıktan sonra, ‘Buna bir modern kısım ekleyelim’ dedi. Doğrudan doğruya tarihi bir film yapsaydık, gülünç olurdu. Çünkü eldeki imkânlar çok dar. Otantik bir tarihi film yapmak, büyük para, bol vakit işi... Konservatuar öğrencileri bir eser sahneye koysunlar, olaylar aynı zamanda sahnede geçmiş olsun, dedim. Nâzım da kabul etti. İki filmde de böyle modern kısımlar vardır. Bir de fiyasko... Lâle Devri’nde, padişah gece havuz başında kızlarla oturmuş, fanuslarda mumlar yanıyor, şarkılar söyleniyor, iyş ü nûş var... Havuz başına güvercinler geliyor... Gece güvercin uçar mı? Ayaklarından bağlatıp çekmiştim. Sonra Ulunay eleştirdi haklı olarak. Ama kimse güvercinlerin gece uçmadığını söylemedi, bizim de aklımıza gelmedi."
Birçok başarılı seramikçi yetiştirmenin yanı sıra, Türkiye'yi tanıtan belgesel filmlere de imza attı. Maliye Bakanlığı’nca açılan Madeni Paralar Yarışması’nda iki kez birincilik aldı. 1982'de DGSA'nın 100. kuruluş yıldönümünde Onur Ödülü'ne layık görülen Prof. Vedat Ar 12 Mart 2001'de, 94 yaşında İstanbul'da öldü.
Filmografi
Yönetmen
- Üçüncü Selim'in Gözdesi 1950 (Senaryo: Nâzım Hikmet, İhsan İpekçi)
- Lale Devri 1951
Senarist
- Lale Devri 1951 (İhsan İpekçi ile)
Dekor Tasarım
- Kaçakçılar (Muhsin Ertuğrul) 1929
- İstanbul Sokaklarında (Muhsin Ertuğrul) 1931
- Bir Millet Uyanıyor (Muhsin Ertuğrul) 1932
- Cici Berber (Muhsin Ertuğrul, Nâzım Hikmet) 1933 ( da Vedat Ar'a ait)
- Söz Bir Allah Bir (Muhsin Ertuğrul) 1933
- Karım Beni Aldatırsa (Muhsin Ertuğrul) 1933
- Milyon Avcıları (Muhsin Ertuğrul) 1934
- Barbaros Hayrettin Paşa (Baha Gelenbevi) 1951 (Gemi Maketleri ve Trükler)
Dış bağlantılar
- Vedat Ar28 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., ekşi sözlük
Kaynakça
- ^ . Gökhan Akçura. 6 Ekim 2007. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Vedat Ar". Animasyon Gastesi. 2 Şubat 2016. 30 Mart 2018 tarihinde kaynağından .
- ^ Canlı Resimlerden İlk Türk Filmi. Vatan Gazetesi. 4 Nisan 1947.
- ^ "Türkiye'de Reklama Emek Verenler - Vedat Ar". 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ Alpay Kabacalı. Kültürümüzden İnsan Adaları. Yapı Kredi Yayınları.
- ^ "Ömer Vedat Ar". İstanbul Büyükşehir Belediyesi-Vefat Bilgisi Sorgulama.
- ^ "Üçüncü Selim'in Gözdesi". imdb. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ a b "Lale Devri". imdb. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Kaçakçılar". TSA. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "İstanbul Sokaklarında". TSA. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Bir Millet Uyanıyor". TSA. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Cici Berber". TSA. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Söz Bir Allah Bir". TSA. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Karım Beni Aldatırsa". TSA. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Milyon Avcıları". TSA. 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ "Barbaros Hayrettin Pasa". imdb. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vedat Ar 1907 Istanbul 12 Mart 2001 Istanbul Turk seramik sanatcisi dekorator animasyon sanatcisi film rejisoru belgesel yapimcisi reklamci profesor Vedat ArDogumOmer Vedat Ar Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum12 Mart 2001 IstanbulDefin yeriNafi Baba TurbesiMeslekSanatciEvlilikIclal Ar Muhsin Ertugrul un tek basina egemen oldugu sinemamizda Tiyatrocular Donemi diye adlandirilan donemde Ertugrul un yonettigi filmlerin dekorlarini Vedat Ar hazirlamistir HayatiVedat Ar 1928 de Sanayi i Nefise Mektebi sonra Istanbul Guzel Sanatlar Akademisi Afis Subesi ni bitirir acilan bir yarismayi kazanip burslu ogrenci olarak Paris e gider 1928 1931 arasinda Ecole Municipale des Arts Appliques a l Industrie de Uygulamali El Sanatlari Bolumu ogrenim gorurken 25 30 filmin cekim setlerinde bulunur Rene Clair in dekoratorune yardimcilik yapar Ipekcilerle Muhsin Ertugrul la oraya geldiklerinde tanisir Istanbul a donunce Guzel Sanatlar Akademisi Seramik bolumunde ogretim uyeligine baslar karsilastigi cok ilkel bir atolye olur Vedat Ar kalip cikararak cogaltma yontemini uygular ilk kez 1942 de Akademi nin 60 yil sergisini gezen Milli Sef Ismet Inonu onu tebrik eder ve Sumerbank a seramik fabrikasi acilmasi buyrugunu verir Vedat Ar Yildiz Fabrikasi kurulurken danisman olarak calisir Bir yandan Ipek Film Studyosu nda ve Darulbedayi de sonra Sehir Tiyatrolari dekoratorluk yapmaya baslar Muhsin Ertugrul un yonettigi 7 sinema filminin dekoratorlugunu yapar Vedat Ar 1933 te Iclal hanimla evlenirken Muhsin Ertugrul nikah sahitligini yapar 1936 1944 yillari arasinda Izmir Fuari ndaki pek cok pavyon dekorasyonu gerceklestirir Ikinci Dunya Savasi sirasinda Basin Yayin Umum Muduru Selim Sarper in istegi uzerine halki tifus salginina karsi uyarici bir film de hazirlayan Vedat Ar bu film icin balmumundan bitler yaptirmisti Akademi de kurs acarak birkac ogrenciye cizgi film yapimi tekniklerini ogretir Savas dolayisiyla seluloit bulunamadigindan 1947 de ilk Turk canlandirma filmi Zeybek Oyunu ogrencilerce pelur kagitlari uzerine cizilerek gerceklestirilir 3 dakikalik Zeybek Oyunu ilk Turk animasyonu olarak anilmaktadir Bu cizgi filmle ilgili 4 Nisan 1947 tarihli Vatan Gazetesi nde su haber yayinlanmis Haber aldigimiza gore Guzel Sanatlar Akademisi talebelerinden Ali Ferruh Durukan Adnan Coker ve Orhan Dag Walt Disney in Miki Fare filmleri gibi resimlerin hareketleri ile bir film cevirmege muvaffak olmuslardir Uc dakikalik ilk tecrube filmi bugunlerde hususi olarak gosterilecektir Genc talebelere hocalari Prof Vedat Ar yardim etmektedir Ilk buyuk film fabrikator Eflatun Nuri nin yardimi ile bugunlerde hazirlanmaya baslanacaktir 1950 li yillara dogru bazi is adamlari ve kuruluslar sinema reklamciliginin onemini fark ettiler ve film produksiyon kuruluslarina basit de olsa reklam filmleri yaptirarak sinema mecrasina girdiler Bu isin onculugunu o gunlerde Vedat Ar ustlendi ve kurdugu Filmar adli sirket araciligiyla 1948 1970 yillari arasinda uc yuzu askin reklam filmi cekti Vedat Ar o gunleri Alpay Kabacali ya soyle anlatmisti Zevk aldigim icin sevgiyle yapiyordum Ticari tarafi ikinci plandaydi Bir ara film yarismalari acildi Reklam filmleri icin de yarisma acalim demisler Karsi cikanlar olmus Yalniz Filmar yapiyor o da Avrupa dan Amerika dan alip burada seslendiriyor demisler Bunu isitince aman oyle bilsinler dedim daha iyisini yapmaya calistim Televizyon yayina baslayip da reklam filmleri kabulu icin bir suru sart one surunce firmayi kapadim Vedat Ar 1950 de Nazim Hikmet le Ipek Film Studyosu nda tanisir Bir yil suren dostluk ve is arkadasligi sirasinda Vedat Ar senaryosunu Nazim Hikmet in takma adla yazdigi iki film yonetir Ucuncu Selim in Gozdesi ve Lale Devri Vedat Ar soyle anlatmis Ben studyoda dekorator olarak calistim uzun yillar Filmleri Muhsin Ertugrul yonetirdi O sira Muhsin Ankara ya gitmis Nazim da hapisten yeni cikmisti Nazim ilk senaryoyu yazdiktan sonra Buna bir modern kisim ekleyelim dedi Dogrudan dogruya tarihi bir film yapsaydik gulunc olurdu Cunku eldeki imkanlar cok dar Otantik bir tarihi film yapmak buyuk para bol vakit isi Konservatuar ogrencileri bir eser sahneye koysunlar olaylar ayni zamanda sahnede gecmis olsun dedim Nazim da kabul etti Iki filmde de boyle modern kisimlar vardir Bir de fiyasko Lale Devri nde padisah gece havuz basinda kizlarla oturmus fanuslarda mumlar yaniyor sarkilar soyleniyor iys u nus var Havuz basina guvercinler geliyor Gece guvercin ucar mi Ayaklarindan baglatip cekmistim Sonra Ulunay elestirdi hakli olarak Ama kimse guvercinlerin gece ucmadigini soylemedi bizim de aklimiza gelmedi Bircok basarili seramikci yetistirmenin yani sira Turkiye yi tanitan belgesel filmlere de imza atti Maliye Bakanligi nca acilan Madeni Paralar Yarismasi nda iki kez birincilik aldi 1982 de DGSA nin 100 kurulus yildonumunde Onur Odulu ne layik gorulen Prof Vedat Ar 12 Mart 2001 de 94 yasinda Istanbul da oldu FilmografiYonetmen Ucuncu Selim in Gozdesi 1950 Senaryo Nazim Hikmet Ihsan Ipekci Lale Devri 1951Senarist Lale Devri 1951 Ihsan Ipekci ile Dekor Tasarim Kacakcilar Muhsin Ertugrul 1929 Istanbul Sokaklarinda Muhsin Ertugrul 1931 Bir Millet Uyaniyor Muhsin Ertugrul 1932 Cici Berber Muhsin Ertugrul Nazim Hikmet 1933 da Vedat Ar a ait Soz Bir Allah Bir Muhsin Ertugrul 1933 Karim Beni Aldatirsa Muhsin Ertugrul 1933 Milyon Avcilari Muhsin Ertugrul 1934 Barbaros Hayrettin Pasa Baha Gelenbevi 1951 Gemi Maketleri ve Trukler Dis baglantilarVedat Ar28 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde eksi sozlukKaynakca Gokhan Akcura 6 Ekim 2007 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Vedat Ar Animasyon Gastesi 2 Subat 2016 30 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Canli Resimlerden Ilk Turk Filmi Vatan Gazetesi 4 Nisan 1947 Turkiye de Reklama Emek Verenler Vedat Ar 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Alpay Kabacali Kulturumuzden Insan Adalari Yapi Kredi Yayinlari Omer Vedat Ar Istanbul Buyuksehir Belediyesi Vefat Bilgisi Sorgulama Ucuncu Selim in Gozdesi imdb 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan a b Lale Devri imdb 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Kacakcilar TSA 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Istanbul Sokaklarinda TSA 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Bir Millet Uyaniyor TSA 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Cici Berber TSA 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Soz Bir Allah Bir TSA 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Karim Beni Aldatirsa TSA 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Milyon Avcilari TSA 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Barbaros Hayrettin Pasa imdb 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan