Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vinland Haritası, 15. yüzyıla ait olduğu iddia edilen ve özellikle Kuzey Amerika’daki Viking keşiflerinin gösterildiği Dünya haritası. Haritanın 20. yüzyılda hazırlanan sahte bir harita olduğuna dair şüpheler bulunmaktadır. Harita Afrika, Asya ve Avrupa kıtalarının yanı sıra Grönland’ı ve Grönland’ın güneybatısında ve Atlantik Okyanusunda Vinland olarak isimlendirilen bir toprak parçasını da gösterir. Haritada bu bölgenin Avrupalılarca 11. yüzyılda ziyaret edildiği iddia edilmektedir.
Harita, dünya kamuoyuna Yale Üniversitesi ve İngiliz Müzesi yetkilileri tarafından kaleme alınan bilimsel bir çalışmayla ilan edilse de Orta Çağ uzmanlarının haritanın fotoğraflarına ulaşma fırsatı olduktan sonra haritanın sahte olabileceğini dair şüpheler oluşmuş, haritanın mürekkebinde yapılan kimyasal analizlerde 20. yüzyıla ait bir yapay pigment bulunmuştur. Ancak buna rağmen haritanın orijinal olduğu da iddia edilmektedir.
Haritanın tarihçesi
Vinland Haritası ilk olarak 1957 yılında gün ışığına çıktı. Bu tarihte Londra’daki bir sahaf tarafından İngiltere Müzesine satılmaya çalışan Orta Çağ'dan kalma Hystoria Tartororum adlı kitabın arasında bulunuyordu. Sahaf kitabı satamaz ve kitabı alan başka bir Amerikalı, eseri Yale Üniversitesi önerir. Üniversite ise bir mezun öğrencisinden bu eseri almasını ister. Öğrenci ise kitabı alacağını ve eğer sahte değilse üniversiteye bağışlayacağını söyleyerek alır. Ancak içindeki haritanın önemini fark eden mezun öğrenci harita hakkında akademik bir eser yazılmadan haritanın kamuoyuna açıklanmamasını şart koşar. Eserin yazılması için üç uzman seçilir. Ancak çalışmanın bilimsel çevrelerden gizli yapılması eserin nesnelliğini etkileyecektir. Kitap 1964 yılında tamamlandıktan sonra eser yayımlanır ve kitabın mülkiyeti üniversiteye geçer. Akademik çevrelerde haritanın gerçekliğine dair ciddi kuşkular bulunduğu için Vinland Haritası Konferansı düzenlenecektir.
Akademik iddialar
Akademik çevrelerde haritanın sahte olduğuna yönelik iddiaların bazı dayanakları aşağıda sıralanmıştır:
- En önemli konu Grönland’ın resmedilmesidir. Haritada Grönland tamamıyla ada şeklinde ve gerçeğe çok yakın bir şekilde resmedilirken, adanın sömürge olarak bağlı bulunduğu Norveç oldukça hatalı şekilde resmedilmiştir. Ayrıca Arktik Denizi Grönland’ın çevresinin çepeçevre dolaşılmasına o dönemde izin vermiş olabileceğine dair bir kanıt bulunmamaktadır.
- O dönemde doğu kaynaklı haritalarda bile gösterilmeyen Honshu, Hokkaido ve Sakhalin Adaları haritada gösterilmiştir.
- Haritadaki Latince yazı 17. yüzyıl kaynaklarına benzemektedir. Özellikle kullanılan æ harfi dönemsel yazıda kullanılmamaktaydı.
- El yazısı uzmanları haritanın üzerindeki yer isimleriyle açıklama yazılarının farklı el yazıları olduğunu göstermişlerdir.
- Haritanın çizildiği parşömene yapılan karbon testinde 1423 ila 1445 yılları arasında imal edildiği belirlenmiştir. Ancak haritada kullanılan mürekkepte yapılan çok sayıda incelemede mürekkepte 20. yüzyıla ait renk pigmentleri bulunmuştur.
Haritanın değeri
Üzerindeki sahtecilik iddialarına rağmen harita 25 milyon dolara sigorta edilmiştir.
Yale Üniversitesinin duruşu
Haritaya dair farklı iddiaların ortada bulunmasına rağmen Yale Ünivesitesi yetkilileri iddialar hakkında görüş belirtmekten kaçınarak böylesi ilgi çekici bir belgeye sahip olmaktan dolayı gurur duyduklarını ve akademik çalışmaları ilgiyle izlediklerini belirtmişlerdir.
Vinland’ın varlığına dair kanıt
Haritanın gerçek olup olmamasından bağımsız olarak Grönland’ın Vikingler tarafından MS 970’li yıllardan itibaren 15. yüzyıl sonralarına kadar yerleşim yeri olarak kullanıldığı biliniyor. Kuzey Amerika’da ise günümüz Kanada Newfoundland bölgesindeki L'Anse aux Meadows’da yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında burada Vikinglerin yaşadığına dair kanıtlar bulunmuştur. Bu yerleşim yeri bölgeye 1497 yılında gelen ilk Avrupalı olan John Cabot’dan yaklaşık 500 yıl öncedir.
Kaynakça
- ^ Skelton, Raleigh A. (ve diğerleri) (1995). The Vinland map and the Tartar Relation, 2nd edition. New Haven, CT: Yale University Press.
- ^ Seaver, Kirsten A. (2004). Maps, Myths and Men. Stanford, CA: Stanford University Press.
- ^ Toew, Clark, Seaver (2008). Analysing The Vinland Map: A Critical Review of a Crtical Review 01 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir[]
- ^ "Brown, Clark (2002). Analysis of Pigmentary Materials on the Vinland Map and Tartar Relation by Raman Microprobe Spectroscopy 03 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir". 3 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
- ^ "17 Temmuz 2009 tarihli Reuters haberi, 1 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir". 8 Eylül 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
- ^ 1957 yılı Vikinglerin Kuzey Amerika’daki L'Anse aux Meadows’da yerleştiklerinin genel olarak kabul gördüğü 1960 yılından önce olması açısından önemlidir.
- ^ Washburn, Wilcomb E. (1971). Proceedings of the Vinland Map Conference. Chicago, IL: University of Chicago Press
- ^ Grönland’ın çevresi 20. yüzyıla kadar tamamen dolaşılamamıştır.
- ^ Harita bu yüzden ilk olarak British Museum yetkililerince sahte olarak değerlendirilerek satın alınmamıştır.
- ^ "Kenneth Towe akademik makalesi (2004) 03 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir". 5 Ocak 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
- ^ "13 Şubat 1996 New York Times haberine 03 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir". 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
- ^ . 14 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vinland Haritasi 15 yuzyila ait oldugu iddia edilen ve ozellikle Kuzey Amerika daki Viking kesiflerinin gosterildigi Dunya haritasi Haritanin 20 yuzyilda hazirlanan sahte bir harita olduguna dair supheler bulunmaktadir Harita Afrika Asya ve Avrupa kitalarinin yani sira Gronland i ve Gronland in guneybatisinda ve Atlantik Okyanusunda Vinland olarak isimlendirilen bir toprak parcasini da gosterir Haritada bu bolgenin Avrupalilarca 11 yuzyilda ziyaret edildigi iddia edilmektedir Vinland Haritasi Harita dunya kamuoyuna Yale Universitesi ve Ingiliz Muzesi yetkilileri tarafindan kaleme alinan bilimsel bir calismayla ilan edilse de Orta Cag uzmanlarinin haritanin fotograflarina ulasma firsati olduktan sonra haritanin sahte olabilecegini dair supheler olusmus haritanin murekkebinde yapilan kimyasal analizlerde 20 yuzyila ait bir yapay pigment bulunmustur Ancak buna ragmen haritanin orijinal oldugu da iddia edilmektedir Haritanin tarihcesiVinland Haritasi ilk olarak 1957 yilinda gun isigina cikti Bu tarihte Londra daki bir sahaf tarafindan Ingiltere Muzesine satilmaya calisan Orta Cag dan kalma Hystoria Tartororum adli kitabin arasinda bulunuyordu Sahaf kitabi satamaz ve kitabi alan baska bir Amerikali eseri Yale Universitesi onerir Universite ise bir mezun ogrencisinden bu eseri almasini ister Ogrenci ise kitabi alacagini ve eger sahte degilse universiteye bagislayacagini soyleyerek alir Ancak icindeki haritanin onemini fark eden mezun ogrenci harita hakkinda akademik bir eser yazilmadan haritanin kamuoyuna aciklanmamasini sart kosar Eserin yazilmasi icin uc uzman secilir Ancak calismanin bilimsel cevrelerden gizli yapilmasi eserin nesnelligini etkileyecektir Kitap 1964 yilinda tamamlandiktan sonra eser yayimlanir ve kitabin mulkiyeti universiteye gecer Akademik cevrelerde haritanin gercekligine dair ciddi kuskular bulundugu icin Vinland Haritasi Konferansi duzenlenecektir Akademik iddialarAkademik cevrelerde haritanin sahte olduguna yonelik iddialarin bazi dayanaklari asagida siralanmistir En onemli konu Gronland in resmedilmesidir Haritada Gronland tamamiyla ada seklinde ve gercege cok yakin bir sekilde resmedilirken adanin somurge olarak bagli bulundugu Norvec oldukca hatali sekilde resmedilmistir Ayrica Arktik Denizi Gronland in cevresinin cepecevre dolasilmasina o donemde izin vermis olabilecegine dair bir kanit bulunmamaktadir O donemde dogu kaynakli haritalarda bile gosterilmeyen Honshu Hokkaido ve Sakhalin Adalari haritada gosterilmistir Haritadaki Latince yazi 17 yuzyil kaynaklarina benzemektedir Ozellikle kullanilan ae harfi donemsel yazida kullanilmamaktaydi El yazisi uzmanlari haritanin uzerindeki yer isimleriyle aciklama yazilarinin farkli el yazilari oldugunu gostermislerdir Haritanin cizildigi parsomene yapilan karbon testinde 1423 ila 1445 yillari arasinda imal edildigi belirlenmistir Ancak haritada kullanilan murekkepte yapilan cok sayida incelemede murekkepte 20 yuzyila ait renk pigmentleri bulunmustur Haritanin degeriUzerindeki sahtecilik iddialarina ragmen harita 25 milyon dolara sigorta edilmistir Yale Universitesinin durusu Haritaya dair farkli iddialarin ortada bulunmasina ragmen Yale Univesitesi yetkilileri iddialar hakkinda gorus belirtmekten kacinarak boylesi ilgi cekici bir belgeye sahip olmaktan dolayi gurur duyduklarini ve akademik calismalari ilgiyle izlediklerini belirtmislerdir Vinland in varligina dair kanitHaritanin gercek olup olmamasindan bagimsiz olarak Gronland in Vikingler tarafindan MS 970 li yillardan itibaren 15 yuzyil sonralarina kadar yerlesim yeri olarak kullanildigi biliniyor Kuzey Amerika da ise gunumuz Kanada Newfoundland bolgesindeki L Anse aux Meadows da yapilan arkeolojik kazi calismalarinda burada Vikinglerin yasadigina dair kanitlar bulunmustur Bu yerlesim yeri bolgeye 1497 yilinda gelen ilk Avrupali olan John Cabot dan yaklasik 500 yil oncedir Kaynakca Skelton Raleigh A ve digerleri 1995 The Vinland map and the Tartar Relation 2nd edition New Haven CT Yale University Press ISBN 0 300 06520 5 Seaver Kirsten A 2004 Maps Myths and Men Stanford CA Stanford University Press ISBN 0 8047 4963 9 Toew Clark Seaver 2008 Analysing The Vinland Map A Critical Review of a Crtical Review 01 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir olu kirik baglanti Brown Clark 2002 Analysis of Pigmentary Materials on the Vinland Map and Tartar Relation by Raman Microprobe Spectroscopy 03 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir 3 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2009 17 Temmuz 2009 tarihli Reuters haberi 1 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir 8 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2009 1957 yili Vikinglerin Kuzey Amerika daki L Anse aux Meadows da yerlestiklerinin genel olarak kabul gordugu 1960 yilindan once olmasi acisindan onemlidir Washburn Wilcomb E 1971 Proceedings of the Vinland Map Conference Chicago IL University of Chicago Press Gronland in cevresi 20 yuzyila kadar tamamen dolasilamamistir Harita bu yuzden ilk olarak British Museum yetkililerince sahte olarak degerlendirilerek satin alinmamistir Kenneth Towe akademik makalesi 2004 03 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir 5 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2009 13 Subat 1996 New York Times haberine 03 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir 13 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2009 14 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2009