Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vinča kültürü, Turdaş kültürü ya da Turdaş-Vinča kültürü olarak da bilinir. Balkanlar'da bulunan bir Cilalı Taş Devri arkeolojik kültürüdür. MÖ 5500-4500 arasına tarihlenir. 1908 yılında Sırp arkeolog tarafından bulunan Vinča-Belo Brdo adındaki bir sitede bulunan örneklerden yola çıkarak sitenin adıyla anılmıştır.
Coğrafya ve Demokrasi
Turdaș kültürü veya Turdaș – Vinča kültürü olarak da bilinen Vinča kültürü [ʋîːntʃa], güneydoğu Avrupa'da, günümüz Sırbistan'ında ve Bulgaristan, Kosova, Makedonya ve Romanya'nın (özellikle Transilvanya) daha küçük kısımlarında Neolitik bir arkeolojik kültürdü. 5700-4500 BC veya 5300-4700 / 4500 MÖ dönemine. Sırp arkeolog Miloje Vasić tarafından 1908'de keşfedilen büyük bir yerleşim yeri olan Vinča-Belo Brdo, adını kendi tipine alan Vinča-Belo Brdo, esas olarak yerleşim düzeni ve ritüel davranışıyla ayırt edilen tarih öncesi bir toplumun maddi kalıntılarını temsil ediyor. Bölgeye ilk olarak İlk Ilıman Neolitik döneminde tanıtılan tarım teknolojisi, Vinča kültürü tarafından daha da geliştirilerek nüfus patlamasını körükledi ve tarih öncesi Avrupa'daki en büyük yerleşim yerlerinden bazılarını üretti. Bu yerleşim yerleri, uzun mesafeli ritüel öğelerin değişimi yoluyla yüksek derecede kültürel tekdüzelik sürdürdü, ancak muhtemelen politik olarak birleşik değillerdi. Çeşitli zoomorfik ve antropomorfik figürin stilleri, bazılarının proto-yazmanın en eski formu olduğu varsayımına göre Vinča sembolleri gibi kültürün ayırt edici özellikleridir. Geleneksel olarak Kalkolitik veya "Bakır Çağı" nın bir parçası olarak görülmese de Vinča kültürü, bakır metalurjisinin bilinen en eski örneğini sağlar.
Nüfus
Erken Vinča yerleşimindeki nüfus yoğunluğu hektar başına 50-200 kişiydi, sonraki aşamalarda hektar başına ortalama 50–100 kişi yaygındı. Divostin bölgesi MÖ 4900-4650 arasında iki kez işgal edildi. ve 17 eve dayalı bir tahmin, ev başına 56 yıllık bir ömür verildiğini göstermektedir. Bu dönemde, 868 ile 2864 arasında olduğu tahmin edilen nihai nüfus büyüklüğünde 1028 ev inşa edildi. Diğer bir büyük site MÖ 4850 / 4800'den Stubline idi. maksimum 4.000 kişilik bir nüfusu içermiş olabilir. Parţa yerleşiminde aynı anda 1,575 kişi yaşıyordu.
DNA analizleri, birçok örneğin baba haplogrup H2'ye ait olduğunu göstermektedir. Haplogroup G-M201 de sıkça bulundu.
Kronoloji
Vinča kültürünün kökenleri tartışılıyor. Radyokarbon tarihlemesinin ortaya çıkmasından önce, tipolojik benzerlikler temelinde Vinča ve 'Koyu Açkılı Seramik' kompleksine ait diğer Neolitik kültürlerin Anadolu'dan Balkanlar'a göçlerin ürünü olduğu düşünülüyordu. Bunun, Karanlık Açkılı Mal kompleksinin batıya doğru göçün varsayılan başlangıç noktası olan Truva I'den en az bir bin yıl önce ortaya çıktığını gösteren radyokarbon tarihleri ışığında yeniden değerlendirilmesi gerekiyordu. Vinča kültürünün önceki Starčevo kültüründen yerel olarak geliştiği alternatif bir hipotez - ilk olarak 1969'da Colin Renfrew tarafından önerildi - şimdi birçok bilim insanı tarafından kabul ediliyor, ancak kanıtlar kesin değil.
| Vinča kültürü | Vinča-Belo Brdo | Yıllar MÖ |
|---|---|---|
| Erken Vinča dönemi | Vinča A | 4800–4200 |
| Vinča B | ||
| Vinča C | ||
| Geç Vinča dönemi | Vinča D | 5700–4800 |
| Terk Edilmiş |
Gerileme
Daha sonraki aşamada Vinča ağının merkezi Vinča-Belo Brdo'dan Vršac'a kaydı ve sırasıyla modern Macaristan ve Ege'den obsidiyen ve Spondylus eserlerinin uzun mesafeli değişimi Vinča figürinlerinden daha önemli hale geldi. Sonunda ağ bütünlüğünü kaybetti ve düşüşe geçti. İki bin yıllık yoğun tarımın ardından, toprak verimliliğinin azalmasının neden olduğu ekonomik streslerin bu düşüşten kısmen sorumlu olması muhtemeldir. Marija Gimbutas'a göre Vinča kültürü, Neolitik dönemde Avrupa'yı işgal eden nispeten homojen, barışçıl ve ana kademe bir kültür olan Eski Avrupa'nın bir parçasıydı. Bu hipoteze göre, düşüş dönemini, Pontic-Hazar bozkırlarından ata binen savaşçı, Proto-Hint-Avrupa kabilelerinin istilası izledi.
Ekonomi
Geçim
Vinča yerleşim yerlerindeki çoğu insan yiyecek sağlamakla meşgul olacaktı. Tarım, hayvancılık, avcılık ve toplayıcılığın artan Vinca nüfusunun beslenmesine katkıda bulunduğu karma bir geçim ekonomisi uyguladılar. İlk Ilıman Neolitik'in (Cilalı Taş Devri) önceki kültürleriyle karşılaştırıldığında, bu uygulamalar, artan nüfus yoğunluğu ile tutarlı olarak, yüksek verimli tahıl mahsulleri ve evcilleştirilmiş hayvanların ikincil ürünlerinde artan uzmanlaşma ile yoğunlaştırıldı.
Vinča tarımı, Avrupa'yı ılımanlaştırmak için yaygın buğday, yulaf ve keteni tanıttı ve Neolitikkültürlerinden daha fazla arpa kullandı. Bu yenilikler mahsul verimini artırdı ve bitkisel tekstil ürünleri ile hayvansal ürünlerden (yani deri ve yün) yapılan giysilerin üretimine izin verdi. Vinča çiftçilerinin, tarım için gerekli insan emeği miktarı üzerinde büyük bir etkiye sahip olacak ve çiftçilik için yeni arazi alanı açacak olan sığır güdümlü saban kullandığına dair dolaylı kanıtlar var. En büyük Vinča alanlarının çoğu, çiftçilik gerektiren toprak türlerinin hakim olduğu bölgeleri işgal eder.
Daha az ekilebilir potansiyele sahip alanlar, ova köylerinden grupların hayvanlarını mevsimlik olarak yakındaki yüksek arazilere taşıdıkları yaylacılık yoluyla istismar edildi. Sığırlar, Vinča sürülerinde koyun ve keçilerden daha önemliydi ve Neolitik kültürlerine kıyasla, çiftlik hayvanları yalnızca et yerine süt, deri ve taslak hayvanlar için giderek daha fazla tutuldu. Yüksek arazilere mevsimsel hareket de taş ve maden kaynaklarının sömürülmesiyle motive edildi. Bunların özellikle zengin olduğu yerlerde, daha çok geçim için hayvancılığa dayanan kalıcı yayla yerleşimleri kuruldu.
Giderek daha fazla evcilleştirilmiş bitki ve hayvanlara odaklanmasına rağmen, Vinča geçim ekonomisi hala yabani gıda kaynaklarını kullanıyordu. Geyik, yaban domuzu ve yaban öküzü avı, sazan ve yayın balığı avlama, kabuk toplama, yabani tahıllar, orman meyveleri ve sert kabuklu yemişlerin avlanması ve toplanması bazı Vinča bölgelerinde beslenmenin önemli bir bölümünü oluşturuyordu. Ancak bunlar azınlıktaydı; yerleşim yerleri değişmez bir şekilde yabani gıda potansiyeli göz önünde bulundurularak tarımsal olarak konumlandırıldı ve alan ekilebilir verimlilik açısından düşük olmadıkça yabani kaynaklar genellikle yetersiz kullanıldı.
Endüstri
Genel olarak Vinča ağı içinde zanaat üretimi ev düzeyinde gerçekleştirildi; bireysel ekonomik uzmanlaşma için çok az kanıt vardır. Yine de, bazı Vinča eserleri hatırı sayılır düzeyde teknik beceri ile yapılmıştır. 'Üstü Siyah' ve 'Gökkuşağı Eşyası' olarak bilinen cilalı, çok renkli kaplamalı çömlek üretmek için iki aşamalı bir yöntem kullanıldı. Bazen fırınlanmış kile dekorasyon için toz zinober ve limonit uygulanmıştır. Vinča kıyafetlerinin tarzı, açık yakalı tuniklerle ve süslü eteklerle tasvir edilen figürlerden anlaşılabilir. Kumaş hem ketenden hem de yünden dokunuyordu (keten daha sonraki Vinča döneminde daha önemli hale geldi) ve kabuk veya taştan yapılmış düğmeler de kullanıldı.
Pločnik'in Vinča sitesi, dünyadaki en eski bakır alet örneğini üretmiştir. Bununla birlikte, Vinča ağının insanları yalnızca erken ve sınırlı bir metalurji biçimi uyguladı. Bakır cevherleri, Rudna Glava gibi yerlerde büyük ölçekte çıkarıldı, ancak yalnızca bir kısmı eritildi ve metal eserler haline getirildi - bunlar, yontma taş, kemikten yapılmaya devam edilen işlevsel aletlerden ziyade süs eşyaları ve biblolardı ve boynuz. Maden cevherlerinin birincil kullanımının, çömlek üretiminde veya bedensel dekorasyon olarak, toz halinde olması muhtemeldir.
Başlıca Vinča Şehirleri
- Belogradchik
- Crkvine
- Drenovac
- Gomolava
- Gornja Tuzla
- Pločnik
- Rudna Glava
- Selevac
- Tărtăria
- Turdaş
- Vinča-Belo Brdo
- Vratsa
- Vršac
Genetik
Nature'da yayınlanan 2017 tarihli bir genetik çalışmada, Vinča kültürüne atfedilen altı kişinin kalıntıları analiz edildi. Çıkarılan üç Y-DNA örneğinden biri G2a2b2a1a'ya, biri G2a2a'ya ve biri H2'ye aitti. Çıkarılan mtDNA, U, H, T ve K'nın çeşitli alt kladlarıdır.
Kaynakça
- ^ Chapman 2000, s. 239.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Vin%C4%8Da_culture 7 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Chapman, John (1981a). The Vinča Culture of South-East Europe: Studies in Chronology, Economy and Society. 1. Oxford: BAR. ISBN . 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2020.
- Chapman, John (1981b). The Vinča Culture of South-East Europe: Studies in Chronology, Economy and Society. 2. Oxford: BAR. ISBN .
- Chapman, John (2000). Fragmentation in Archaeology: People, Places, and Broken Objects. Londra: Routledge. ISBN .
- Cvekic, Ljilja (12 Kasım 2007). "Prehistoric women had passion for fashion". Reuters. 21 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Eylül 2010.
- "Parallel palaeogenomic transects reveal complex genetic history of early European farmers". Nature. . 551 (7680): 368-372. 16 Kasım 2017. doi:10.1038/nature24476. (PMC) 5973800 $2. (PMID) 29144465.
- Gimbutas, Marija A., (Ed.) (1976). Neolithic Macedonia as reflected by excavation at Anza, southeast Yugoslavia. Los Angeles: Institute of Archaeology, University of California.
- Narasimhan, Vagheesh M. (6 Eylül 2019). "The formation of human populations in South and Central Asia". Science. American Association for the Advancement of Science. 365 (6457): eaat7487. 292581 $2. doi:10.1126/science.aat7487. (PMC) 6822619 $2. (PMID) 31488661.
- Perić, Slaviša (Haziran 2017). "Drenovac: a Neolithic settlement in the Middle Morava Valley, Serbia". Antiquity. 91 (357). doi:10.15184/aqy.2017.41
![image]()
. - Suciu, Cosmin Ioan (2011). "Early Vinča Culture Dynamic in South-Eastern Transylvania". Mills, Steve; Mirea, Pavel (Ed.). The Lower Danube in Prehistory: Landscape Changes and Human-Environment Interactions. Bükreş: Editura Renaissance. ss. 75-86. ISBN .
- . srbijomkrozvekove.rs. 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vinca kulturu Turdas kulturu ya da Turdas Vinca kulturu olarak da bilinir Balkanlar da bulunan bir Cilali Tas Devri arkeolojik kulturudur MO 5500 4500 arasina tarihlenir 1908 yilinda Sirp arkeolog tarafindan bulunan Vinca Belo Brdo adindaki bir sitede bulunan orneklerden yola cikarak sitenin adiyla anilmistir Kulturun etkiledigi bolgeler Kazinarak giyim tasvirleri verilen bir antromorfik figur Cografya ve DemokrasiTurdaș kulturu veya Turdaș Vinca kulturu olarak da bilinen Vinca kulturu ʋiːntʃa guneydogu Avrupa da gunumuz Sirbistan inda ve Bulgaristan Kosova Makedonya ve Romanya nin ozellikle Transilvanya daha kucuk kisimlarinda Neolitik bir arkeolojik kulturdu 5700 4500 BC veya 5300 4700 4500 MO donemine Sirp arkeolog Miloje Vasic tarafindan 1908 de kesfedilen buyuk bir yerlesim yeri olan Vinca Belo Brdo adini kendi tipine alan Vinca Belo Brdo esas olarak yerlesim duzeni ve rituel davranisiyla ayirt edilen tarih oncesi bir toplumun maddi kalintilarini temsil ediyor Bolgeye ilk olarak Ilk Iliman Neolitik doneminde tanitilan tarim teknolojisi Vinca kulturu tarafindan daha da gelistirilerek nufus patlamasini korukledi ve tarih oncesi Avrupa daki en buyuk yerlesim yerlerinden bazilarini uretti Bu yerlesim yerleri uzun mesafeli rituel ogelerin degisimi yoluyla yuksek derecede kulturel tekduzelik surdurdu ancak muhtemelen politik olarak birlesik degillerdi Cesitli zoomorfik ve antropomorfik figurin stilleri bazilarinin proto yazmanin en eski formu oldugu varsayimina gore Vinca sembolleri gibi kulturun ayirt edici ozellikleridir Geleneksel olarak Kalkolitik veya Bakir Cagi nin bir parcasi olarak gorulmese de Vinca kulturu bakir metalurjisinin bilinen en eski ornegini saglar Nufus Erken Vinca yerlesimindeki nufus yogunlugu hektar basina 50 200 kisiydi sonraki asamalarda hektar basina ortalama 50 100 kisi yaygindi Divostin bolgesi MO 4900 4650 arasinda iki kez isgal edildi ve 17 eve dayali bir tahmin ev basina 56 yillik bir omur verildigini gostermektedir Bu donemde 868 ile 2864 arasinda oldugu tahmin edilen nihai nufus buyuklugunde 1028 ev insa edildi Diger bir buyuk site MO 4850 4800 den Stubline idi maksimum 4 000 kisilik bir nufusu icermis olabilir Parţa yerlesiminde ayni anda 1 575 kisi yasiyordu DNA analizleri bircok ornegin baba haplogrup H2 ye ait oldugunu gostermektedir Haplogroup G M201 de sikca bulundu KronolojiVinca kulturunun kokenleri tartisiliyor Radyokarbon tarihlemesinin ortaya cikmasindan once tipolojik benzerlikler temelinde Vinca ve Koyu Ackili Seramik kompleksine ait diger Neolitik kulturlerin Anadolu dan Balkanlar a goclerin urunu oldugu dusunuluyordu Bunun Karanlik Ackili Mal kompleksinin batiya dogru gocun varsayilan baslangic noktasi olan Truva I den en az bir bin yil once ortaya ciktigini gosteren radyokarbon tarihleri isiginda yeniden degerlendirilmesi gerekiyordu Vinca kulturunun onceki Starcevo kulturunden yerel olarak gelistigi alternatif bir hipotez ilk olarak 1969 da Colin Renfrew tarafindan onerildi simdi bircok bilim insani tarafindan kabul ediliyor ancak kanitlar kesin degil Vinca kulturu Vinca Belo Brdo Yillar MOErken Vinca donemi Vinca A 4800 4200Vinca BVinca CGec Vinca donemi Vinca D 5700 4800Terk EdilmisGerileme Daha sonraki asamada Vinca aginin merkezi Vinca Belo Brdo dan Vrsac a kaydi ve sirasiyla modern Macaristan ve Ege den obsidiyen ve Spondylus eserlerinin uzun mesafeli degisimi Vinca figurinlerinden daha onemli hale geldi Sonunda ag butunlugunu kaybetti ve dususe gecti Iki bin yillik yogun tarimin ardindan toprak verimliliginin azalmasinin neden oldugu ekonomik streslerin bu dususten kismen sorumlu olmasi muhtemeldir Marija Gimbutas a gore Vinca kulturu Neolitik donemde Avrupa yi isgal eden nispeten homojen bariscil ve ana kademe bir kultur olan Eski Avrupa nin bir parcasiydi Bu hipoteze gore dusus donemini Pontic Hazar bozkirlarindan ata binen savasci Proto Hint Avrupa kabilelerinin istilasi izledi EkonomiGecim Vinca yerlesim yerlerindeki cogu insan yiyecek saglamakla mesgul olacakti Tarim hayvancilik avcilik ve toplayiciligin artan Vinca nufusunun beslenmesine katkida bulundugu karma bir gecim ekonomisi uyguladilar Ilk Iliman Neolitik in Cilali Tas Devri onceki kulturleriyle karsilastirildiginda bu uygulamalar artan nufus yogunlugu ile tutarli olarak yuksek verimli tahil mahsulleri ve evcillestirilmis hayvanlarin ikincil urunlerinde artan uzmanlasma ile yogunlastirildi Vinca tarimi Avrupa yi ilimanlastirmak icin yaygin bugday yulaf ve keteni tanitti ve Neolitikkulturlerinden daha fazla arpa kullandi Bu yenilikler mahsul verimini artirdi ve bitkisel tekstil urunleri ile hayvansal urunlerden yani deri ve yun yapilan giysilerin uretimine izin verdi Vinca ciftcilerinin tarim icin gerekli insan emegi miktari uzerinde buyuk bir etkiye sahip olacak ve ciftcilik icin yeni arazi alani acacak olan sigir gudumlu saban kullandigina dair dolayli kanitlar var En buyuk Vinca alanlarinin cogu ciftcilik gerektiren toprak turlerinin hakim oldugu bolgeleri isgal eder Daha az ekilebilir potansiyele sahip alanlar ova koylerinden gruplarin hayvanlarini mevsimlik olarak yakindaki yuksek arazilere tasidiklari yaylacilik yoluyla istismar edildi Sigirlar Vinca surulerinde koyun ve kecilerden daha onemliydi ve Neolitik kulturlerine kiyasla ciftlik hayvanlari yalnizca et yerine sut deri ve taslak hayvanlar icin giderek daha fazla tutuldu Yuksek arazilere mevsimsel hareket de tas ve maden kaynaklarinin somurulmesiyle motive edildi Bunlarin ozellikle zengin oldugu yerlerde daha cok gecim icin hayvanciliga dayanan kalici yayla yerlesimleri kuruldu Giderek daha fazla evcillestirilmis bitki ve hayvanlara odaklanmasina ragmen Vinca gecim ekonomisi hala yabani gida kaynaklarini kullaniyordu Geyik yaban domuzu ve yaban okuzu avi sazan ve yayin baligi avlama kabuk toplama yabani tahillar orman meyveleri ve sert kabuklu yemislerin avlanmasi ve toplanmasi bazi Vinca bolgelerinde beslenmenin onemli bir bolumunu olusturuyordu Ancak bunlar azinliktaydi yerlesim yerleri degismez bir sekilde yabani gida potansiyeli goz onunde bulundurularak tarimsal olarak konumlandirildi ve alan ekilebilir verimlilik acisindan dusuk olmadikca yabani kaynaklar genellikle yetersiz kullanildi Endustri Genel olarak Vinca agi icinde zanaat uretimi ev duzeyinde gerceklestirildi bireysel ekonomik uzmanlasma icin cok az kanit vardir Yine de bazi Vinca eserleri hatiri sayilir duzeyde teknik beceri ile yapilmistir Ustu Siyah ve Gokkusagi Esyasi olarak bilinen cilali cok renkli kaplamali comlek uretmek icin iki asamali bir yontem kullanildi Bazen firinlanmis kile dekorasyon icin toz zinober ve limonit uygulanmistir Vinca kiyafetlerinin tarzi acik yakali tuniklerle ve suslu eteklerle tasvir edilen figurlerden anlasilabilir Kumas hem ketenden hem de yunden dokunuyordu keten daha sonraki Vinca doneminde daha onemli hale geldi ve kabuk veya tastan yapilmis dugmeler de kullanildi Plocnik in Vinca sitesi dunyadaki en eski bakir alet ornegini uretmistir Bununla birlikte Vinca aginin insanlari yalnizca erken ve sinirli bir metalurji bicimi uyguladi Bakir cevherleri Rudna Glava gibi yerlerde buyuk olcekte cikarildi ancak yalnizca bir kismi eritildi ve metal eserler haline getirildi bunlar yontma tas kemikten yapilmaya devam edilen islevsel aletlerden ziyade sus esyalari ve biblolardi ve boynuz Maden cevherlerinin birincil kullaniminin comlek uretiminde veya bedensel dekorasyon olarak toz halinde olmasi muhtemeldir Baslica Vinca SehirleriBelogradchik Crkvine Drenovac Gomolava Gornja Tuzla Plocnik Rudna Glava Selevac Tărtăria Turdas Vinca Belo Brdo Vratsa VrsacGenetikNature da yayinlanan 2017 tarihli bir genetik calismada Vinca kulturune atfedilen alti kisinin kalintilari analiz edildi Cikarilan uc Y DNA orneginden biri G2a2b2a1a ya biri G2a2a ya ve biri H2 ye aitti Cikarilan mtDNA U H T ve K nin cesitli alt kladlaridir Kaynakca Chapman 2000 s 239 https en wikipedia org wiki Vin C4 8Da culture 7 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Chapman John 1981a The Vinca Culture of South East Europe Studies in Chronology Economy and Society 1 Oxford BAR ISBN 9780860541394 19 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2020 Chapman John 1981b The Vinca Culture of South East Europe Studies in Chronology Economy and Society 2 Oxford BAR ISBN 9780860541394 Chapman John 2000 Fragmentation in Archaeology People Places and Broken Objects Londra Routledge ISBN 978 0 415 15803 9 Cvekic Ljilja 12 Kasim 2007 Prehistoric women had passion for fashion Reuters 21 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Eylul 2010 Parallel palaeogenomic transects reveal complex genetic history of early European farmers Nature 551 7680 368 372 16 Kasim 2017 doi 10 1038 nature24476 PMC 5973800 2 PMID 29144465 Gimbutas Marija A Ed 1976 Neolithic Macedonia as reflected by excavation at Anza southeast Yugoslavia Los Angeles Institute of Archaeology University of California Narasimhan Vagheesh M 6 Eylul 2019 The formation of human populations in South and Central Asia Science American Association for the Advancement of Science 365 6457 eaat7487 292581 2 doi 10 1126 science aat7487 PMC 6822619 2 PMID 31488661 Peric Slavisa Haziran 2017 Drenovac a Neolithic settlement in the Middle Morava Valley Serbia Antiquity 91 357 doi 10 15184 aqy 2017 41 Suciu Cosmin Ioan 2011 Early Vinca Culture Dynamic in South Eastern Transylvania Mills Steve Mirea Pavel Ed The Lower Danube in Prehistory Landscape Changes and Human Environment Interactions Bukres Editura Renaissance ss 75 86 ISBN 978 606 8321 01 1 srbijomkrozvekove rs 9 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2017