Wallis ve Futuna Adaları ya da resmî kullanımı ile Wallis ve Futuna Adaları Bölgesi(Fransızca: Territoire des îles Wallis et Futuna) Fransa'nın denizaşırı bölgelerinden biridir. Konum itibarıyla Pasifik Okyanusu'nda, Fiji Adaları'nın kuzeyinde bulunan ada, birbirinden yaklaşık 200 km uzak olan iki ana ada grubundan oluşmaktadır. Adanın başkenti adasında bulunan Mata-Utu şehridir.
Wallis ve Futuna Adaları Territoire des îles Wallis et Futuna Wallis ve Futuna Adaları | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Arma | |||||||||
Slogan n/a | |||||||||
Başkent ve | Mata-Utu | ||||||||
Resmî dil(ler) | Fransızca [], [] | ||||||||
Etnik gruplar | Polinez | ||||||||
Demonim | Wallisli ve Futunalı | ||||||||
Hükûmet | Fransız denizaşırı etki alanı | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
• Su (%) | çok az | ||||||||
Nüfus | |||||||||
• Temmuz 2008 tahminî | 13.484 (219..) | ||||||||
GSYİH (SAGP) | 2005 tahminî | ||||||||
• Toplam | 188 milyon ABD Doları (-.) | ||||||||
• Kişi başına | 12.640 $ (-.) | ||||||||
Para birimi | CFP frangı (XPF) | ||||||||
Zaman dilimi | UTC+12 | ||||||||
Telefon kodu | 681 | ||||||||
İnternet alan adı | .wf |
Coğrafya
Fransa'nın bu bölgesi iki ana ada grubundan oluşmaktadır. Bunlardan biri kuzeydoğuda bulunan ana adası Uvea ile Wallis Adaları, diğeri ise güneybatıda bulunan ana adaları Futuna ve Alofi ile Horne Adaları'dır. Bu iki adalar topluluğu arasındaki mesafe yaklaşık olarak 200 km'dir. Güney Pasikik Okyanusu'nda takribi olarak Yeni Zelanda ile Hawaii adaları arasında konuşlanmıştır. Adalar topluluğunun üç ana adası olan Futuna, Alofi ve Uvea volkanik adalardır ve sık ormanlarla kaplıdır. Ama enerji konusunda yaşanan sıkıntılar nedeniyle son dönemlerde ağaç kesimleri hız kazanmıştır. Adaların bazı bölgeleri, yaşanan tatlı su sıkıntısından dolayı yaşanmaya elverişli değildir. Tüm adalarda tropik iklim hakimdir. Kasım ile Nisan ayları arasında hava çok sıcak ve yağmurlu, Mayıs ve Ekim ayları arasında ise serin ve kurak geçer. Adada yıllık yağış ortalamaları 2.500 ila 3.000 mm arasındadır. Bölgedeki nem oranı %80 civarı olup, yıllık ortalama sıcaklığı ise 26,6 °C'dır. Adalar topluluğunun en yüksek noktası 765 metre ile Singavi tepesidir.
Nüfus
Adalar topluluğunda yaşayan nüfusun yaklaşık üçte ikisi Wallis Adası'nda ikamet etmektedir. Geri kalan üçte birlik nüfus ise Futuna Adası'nda yaşamaktadır. Yaşayanların çok büyük bir bölümü Polinezyalı olmakla beraber, küçük bir grup ise bu adayı fetheden Fransızların soyundan gelmektedir. Adada yaşayan nüfustan daha fazla kişi Yeni Kaledonya'ya göç etmiş durumdadır. Ada halkı Fransızcanın yanı sıra Wallis ya da Futuna dillerini konuşmaktadır. Ama halkın yaklaşık olarak %10'u Fransızcayı ana dil (birinci dil) olarak konuşmaktadır. Okuma yazma oranının düşük olduğu adalar topluluğunda 15 yaşını geçen nüfusun sadece yarısı okuma yazma bilmektedir. 2008 yılındaki nüfus sayımına göre adada toplam nüfus 2003 yılına göre %2'lik bir düşüş göstererek, 13.484 olarak tespit edilmiştir.
Tarih
Futuna ve Alofi adaları 1616 yılında Hollandalı kaşifler Jacob Le Maire ve Willem Cornelisz Schouten tarafından bulunmuş ve onlar tarafından Horne Adaları olarak adlandırılmıştır. İngiliz gezgin Samuel Wallis tarafından bulunan ve onun adı verilen Wallis Adaları ise bu olaydan yaklaşık 150 yıl sonra keşfedilmiştir. 1842 yılında Fransa adaların kendi aidiyetinde olduğu açıkladı ve 1888 yılında da adaları işgal etti. 27 Aralık 1959 yılında yapılan bir referandumda ada halkının yaklaşık %95'inin evet oyu kullanmasıyla, ada tamamen Fransa Cumhuriyeti'ne bağlı bir bölge haline geldi. 1961 yılında Wallis ve Fortuna, Fransa'nın denizaşırı bölgesi olarak tanımlandı. Bununla birlikte adada yaşayanlara Fransa vatandaşlığı verildi.
Kaynakça
- ^ "World factbook: Wallis and Futuna". 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2009.
- ^ "Kapeliele Faupala crowned new king of Wallis". . 25 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2009.
- ^ . "Les populations des circonscriptions du Territoire des îles Wallis et Futuna". . 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2009. (Fransızca)
- ^ a b (Fransızca) INSEE, CEROM. (PDF). 9 Eylül 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2008.
Dış bağlantılar
- Wallis Ve Futuna Adaları[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Wallis ve Futuna Adalari ya da resmi kullanimi ile Wallis ve Futuna Adalari Bolgesi Fransizca Territoire des iles Wallis et Futuna Fransa nin denizasiri bolgelerinden biridir Konum itibariyla Pasifik Okyanusu nda Fiji Adalari nin kuzeyinde bulunan ada birbirinden yaklasik 200 km uzak olan iki ana ada grubundan olusmaktadir Adanin baskenti adasinda bulunan Mata Utu sehridir Wallis ve Futuna AdalariTerritoire des iles Wallis et Futuna Wallis ve Futuna AdalariBayrak ArmaSlogan n aMilli mars La MarseillaiseBaskent veMata UtuResmi dil ler Fransizca kaynak belirtilmeli kaynak belirtilmeli Etnik gruplarPolinezDemonimWallisli ve FutunaliHukumetFransiz denizasiri etki alani Fransa cumhurbaskaniEmmanuel Macron Yuksek Komiser Wallis ve Futuna Bolgesel Meclisi Krallar2008 den bu yana Krali 2008 den bu yana Krali 2004 ten bu yana Krali 1959 Fransa ya bagli bir bolge olarak Su cok azNufus Temmuz 2008 tahmini13 484 219 GSYIH SAGP 2005 tahmini Toplam188 milyon ABD Dolari Kisi basina12 640 Para birimiCFP frangi XPF Zaman dilimiUTC 12Telefon kodu681Internet alan adi wfCografyaFransa nin bu bolgesi iki ana ada grubundan olusmaktadir Bunlardan biri kuzeydoguda bulunan ana adasi Uvea ile Wallis Adalari digeri ise guneybatida bulunan ana adalari Futuna ve Alofi ile Horne Adalari dir Bu iki adalar toplulugu arasindaki mesafe yaklasik olarak 200 km dir Guney Pasikik Okyanusu nda takribi olarak Yeni Zelanda ile Hawaii adalari arasinda konuslanmistir Adalar toplulugunun uc ana adasi olan Futuna Alofi ve Uvea volkanik adalardir ve sik ormanlarla kaplidir Ama enerji konusunda yasanan sikintilar nedeniyle son donemlerde agac kesimleri hiz kazanmistir Adalarin bazi bolgeleri yasanan tatli su sikintisindan dolayi yasanmaya elverisli degildir Tum adalarda tropik iklim hakimdir Kasim ile Nisan aylari arasinda hava cok sicak ve yagmurlu Mayis ve Ekim aylari arasinda ise serin ve kurak gecer Adada yillik yagis ortalamalari 2 500 ila 3 000 mm arasindadir Bolgedeki nem orani 80 civari olup yillik ortalama sicakligi ise 26 6 C dir Adalar toplulugunun en yuksek noktasi 765 metre ile Singavi tepesidir NufusAdalar toplulugunda yasayan nufusun yaklasik ucte ikisi Wallis Adasi nda ikamet etmektedir Geri kalan ucte birlik nufus ise Futuna Adasi nda yasamaktadir Yasayanlarin cok buyuk bir bolumu Polinezyali olmakla beraber kucuk bir grup ise bu adayi fetheden Fransizlarin soyundan gelmektedir Adada yasayan nufustan daha fazla kisi Yeni Kaledonya ya goc etmis durumdadir Ada halki Fransizcanin yani sira Wallis ya da Futuna dillerini konusmaktadir Ama halkin yaklasik olarak 10 u Fransizcayi ana dil birinci dil olarak konusmaktadir Okuma yazma oraninin dusuk oldugu adalar toplulugunda 15 yasini gecen nufusun sadece yarisi okuma yazma bilmektedir 2008 yilindaki nufus sayimina gore adada toplam nufus 2003 yilina gore 2 lik bir dusus gostererek 13 484 olarak tespit edilmistir TarihFutuna ve Alofi adalari 1616 yilinda Hollandali kasifler Jacob Le Maire ve Willem Cornelisz Schouten tarafindan bulunmus ve onlar tarafindan Horne Adalari olarak adlandirilmistir Ingiliz gezgin Samuel Wallis tarafindan bulunan ve onun adi verilen Wallis Adalari ise bu olaydan yaklasik 150 yil sonra kesfedilmistir 1842 yilinda Fransa adalarin kendi aidiyetinde oldugu acikladi ve 1888 yilinda da adalari isgal etti 27 Aralik 1959 yilinda yapilan bir referandumda ada halkinin yaklasik 95 inin evet oyu kullanmasiyla ada tamamen Fransa Cumhuriyeti ne bagli bir bolge haline geldi 1961 yilinda Wallis ve Fortuna Fransa nin denizasiri bolgesi olarak tanimlandi Bununla birlikte adada yasayanlara Fransa vatandasligi verildi Kaynakca World factbook Wallis and Futuna 17 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2009 Kapeliele Faupala crowned new king of Wallis 25 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2009 Les populations des circonscriptions du Territoire des iles Wallis et Futuna 18 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2009 Fransizca a b Fransizca INSEE CEROM PDF 9 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Temmuz 2008 Dis baglantilarWallis Ve Futuna Adalari olu kirik baglanti