Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hiperenflasyon, Weimar Cumhuriyeti'nin para birimi olan 1921 ve 1923 yılları arasında, özellikle 1923'te etkiledi. Ülkede kayda değer bir iç siyasi istikrarsızlığa, Fransa ve Belçika tarafından Ruhr'un işgaline ve genel halk için sefalete neden oldu.
Arka plan
Almanya, devam etmekte olan I. Dünya Savaşı'nın büyük maliyetini karşılamak için, savaş patlak verdiğinde altın standardı'nı (para biriminin altına çevrilebilirliği) askıya aldı. Savaşın masraflarını karşılamak için ilk gelir vergisini uygulayan Fransa'nın aksine, Alman İmparatoru II. Wilhelm ve Reichstag oybirliğiyle savaşı tamamen borçlanma yoluyla finanse etmeye karar verdi. Hükûmet, savaşı kazanarak ve mağlup Müttefiklere savaş tazminatı yükleyerek borcu ödeyebileceğine inanıyordu. Bu, batı ve doğudaki kaynak zengini sanayi bölgelerini ilhak ederek ve Almanya'nın 1870'te Fransa'ya karşı kazandığı zaferin ardından gelen "Fransız tazminatı" benzeri nakit ödemeleri Almanya'ya dayatarak yapılacaktı. Böylece, markın Amerikan doları karşısındaki döviz kuru, dolar başına 4.2'den 7.9'a kadar sürekli olarak değer kaybetti. 2'den 7,9'a yükseldi ve savaş sonrası aşırı enflasyonun ön uyarısı oldu. Bu strateji, Almanya'nın savaşı kaybetmesiyle başarısızlığa uğradı ve yeni Weimar Cumhuriyeti'ni karşılayamayacağı, toplam 132 milyar altın markı tutarındaki devasa savaş borçlarıyla baş başa bıraktı. (33 milyar ABD Doları), daha sonra Young Planı kapsamında 112 milyar mark (26.3 milyar ABD Doları) olarak revize edildi. Borç sorunu, destekleyecek herhangi bir ekonomik kaynak olmadan para basılmasıyla daha da kötüleşti.Versay Antlaşması'nda I. Dünya Savaşı tazminatları için talep, markın değerindeki düşüşü daha da hızlandırdı ve 1919'un sonlarında bir ABD doları satın almak için 48 kağıt mark gerekiyordu. Daha sonra, Alman para birimi 1921'in ilk yarısında dolar başına yaklaşık 90 markta nispeten istikrarlı bir seyir izledi. Savaşın Batı Cephesi çoğunlukla Fransa ve Belçika'da gerçekleştiğinden, Almanya savaştan endüstriyel altyapısının büyük bir kısmı bozulmadan çıktı ve bu da onu Avrupa kıtasında baskın ekonomik güç olmak için daha iyi bir konumda bıraktı Müttefiklerin Almanya'yı ödemeleri karşılamaya zorlayacak ekonomik yaptırımlar uygulama ültimatomundan sonradan ilk ödeme Haziran 1921'de vadesi geldiğinde yapıldı ve dolar başına yaklaşık 330 marka düşen markın giderek daha hızlı bir şekilde devalüe edilmesinin başlangıcına işaret etti. Talep edilen toplam tazminat 132 milyar altın marktı, ancak Almanya o dönemde sadece 50 milyar mark ödemek zorunda kaldı, çünkü tazminatların hızla değer kaybeden olarak değil, sabit para birimi olarak geri ödenmesi gerekiyordu. Ağustos 1921'den itibaren Almanya mark ile her fiyattan döviz satın almaya başladı, ancak bu sadece markın değerindeki çöküşün hızını artırdı, yani Tazminat Komisyonu tarafından talep edilen dövizi satın almak için giderek daha fazla mark gerekiyordu. 1922'nin ilk yarısında mark, dolar başına yaklaşık 320 markta sabitlendi. Uluslararası tazminat konferansları düzenleniyordu. Bunlardan biri Haziran 1922'de Amerikalı yatırım bankeri J. P. Morgan, Jr. tarafından organize edildi. Toplantılar uygulanabilir bir çözüm üretmedi ve enflasyon hiperenflasyona dönüşerek Aralık 1922'de mark ABD doları başına 7.400 marka düştü. Hayat pahalılığı endeksi Haziran 1922'de 41 iken Aralık ayında 685'e çıkarak yaklaşık 17 kat arttı. 1922 sonbaharında Almanya tazminat ödemelerini yapamaz hale geldi.
Almanya'nın savaş tazminatlarını ödemek için kullandığı strateji, yabancı para satın almak için toplu banknot basmaktı ve bu banknotlar daha sonra tazminatları ödemek için kullanılıyordu, ancak bu strateji kağıt markın enflasyonunu büyük ölçüde şiddetlendirdi. 1922 sonbaharında mark pratikte değersiz olduğundan, Almanya'nın kağıt mark kullanarak döviz veya altın satın alması imkansızdı. Almanya'nın 1922 sonlarında Fransa'ya tazminat taksitini zamanında ödeyememesinin ardından, Fransız ve Belçikalı birlikler Ocak 1923'te Almanya'nın ana sanayi bölgesi olan Ruhr vadisini işgal etti. Tazminatlar kömür gibi mallarla ödenecekti ve işgalin tazminat ödemelerini güvence altına alması gerekiyordu. Alman hükûmetinin buna yanıtı Ruhr'da pasif direniş politikası uygulamak oldu; işçilere, işgalcilere yardımcı olacak hiçbir şey yapmamaları söylendi. Bu politika pratikte işgali protesto etmek için bir genel grev anlamına gelse de, grevci işçilere yine de mali destek verilmesi gerekiyordu. Hükûmet bu işçilere daha fazla banknot basarak ödeme yaptı ve Almanya kısa süre içinde kağıt paraya boğuldu ve hiperenflasyon daha da şiddetlendi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Evans, s. 103.
- ^ Officer, Lawrence. "Exchange Rates Between the United States Dollar and Forty-one Currencies". MeasuringWorth. 18 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2015.
- ^ a b c Board of Governors of the Federal Reserve System (1943). Banking and Monetary Statistics 1914-1941. Washington, DC. s. 671. 9 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ Laursen ve Pedersen, sayfa 134
- ^ Marks, sayfa 53
- ^ (2012). The Weimar Republic. Translated by P.S. Falla (2.2isbn=978-0-415-09077-3 bas.). Routledge. ss. 41-42. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ Fergusson, sayfa 38.
- ^ Marks (1978), s. 237
- ^ a b Shapiro, sayfa 187
- ^ Balderston, sayfa 21
- ^ Evans, s. 104.
- ^ Fergusson, sayfa 36
- ^ "Hyperinflation". 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ Civilisation in the West, Seventh Edition, Kishlansky, Geary, and O'Brien, New York, sayfa 807.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hiperenflasyon Weimar Cumhuriyeti nin para birimi olan 1921 ve 1923 yillari arasinda ozellikle 1923 te etkiledi Ulkede kayda deger bir ic siyasi istikrarsizliga Fransa ve Belcika tarafindan Ruhr un isgaline ve genel halk icin sefalete neden oldu Hiperenflasyon sirasinda Reichsbank ta dagitilmayi bekleyen yeni Notgeld banknotlari yigini Almanya 1923 banknotlar kagit paralar o kadar cok deger kaybetti ki duvar kagidi olarak kullanildilar Arka planAlmanya devam etmekte olan I Dunya Savasi nin buyuk maliyetini karsilamak icin savas patlak verdiginde altin standardi ni para biriminin altina cevrilebilirligi askiya aldi Savasin masraflarini karsilamak icin ilk gelir vergisini uygulayan Fransa nin aksine Alman Imparatoru II Wilhelm ve Reichstag oybirligiyle savasi tamamen borclanma yoluyla finanse etmeye karar verdi Hukumet savasi kazanarak ve maglup Muttefiklere savas tazminati yukleyerek borcu odeyebilecegine inaniyordu Bu bati ve dogudaki kaynak zengini sanayi bolgelerini ilhak ederek ve Almanya nin 1870 te Fransa ya karsi kazandigi zaferin ardindan gelen Fransiz tazminati benzeri nakit odemeleri Almanya ya dayatarak yapilacakti Boylece markin Amerikan dolari karsisindaki doviz kuru dolar basina 4 2 den 7 9 a kadar surekli olarak deger kaybetti 2 den 7 9 a yukseldi ve savas sonrasi asiri enflasyonun on uyarisi oldu Bu strateji Almanya nin savasi kaybetmesiyle basarisizliga ugradi ve yeni Weimar Cumhuriyeti ni karsilayamayacagi toplam 132 milyar altin marki tutarindaki devasa savas borclariyla bas basa birakti 33 milyar ABD Dolari daha sonra Young Plani kapsaminda 112 milyar mark 26 3 milyar ABD Dolari olarak revize edildi Borc sorunu destekleyecek herhangi bir ekonomik kaynak olmadan para basilmasiyla daha da kotulesti Versay Antlasmasi nda I Dunya Savasi tazminatlari icin talep markin degerindeki dususu daha da hizlandirdi ve 1919 un sonlarinda bir ABD dolari satin almak icin 48 kagit mark gerekiyordu Daha sonra Alman para birimi 1921 in ilk yarisinda dolar basina yaklasik 90 markta nispeten istikrarli bir seyir izledi Savasin Bati Cephesi cogunlukla Fransa ve Belcika da gerceklestiginden Almanya savastan endustriyel altyapisinin buyuk bir kismi bozulmadan cikti ve bu da onu Avrupa kitasinda baskin ekonomik guc olmak icin daha iyi bir konumda birakti Muttefiklerin Almanya yi odemeleri karsilamaya zorlayacak ekonomik yaptirimlar uygulama ultimatomundan sonradan ilk odeme Haziran 1921 de vadesi geldiginde yapildi ve dolar basina yaklasik 330 marka dusen markin giderek daha hizli bir sekilde devalue edilmesinin baslangicina isaret etti Talep edilen toplam tazminat 132 milyar altin markti ancak Almanya o donemde sadece 50 milyar mark odemek zorunda kaldi cunku tazminatlarin hizla deger kaybeden olarak degil sabit para birimi olarak geri odenmesi gerekiyordu Agustos 1921 den itibaren Almanya mark ile her fiyattan doviz satin almaya basladi ancak bu sadece markin degerindeki cokusun hizini artirdi yani Tazminat Komisyonu tarafindan talep edilen dovizi satin almak icin giderek daha fazla mark gerekiyordu 1922 nin ilk yarisinda mark dolar basina yaklasik 320 markta sabitlendi Uluslararasi tazminat konferanslari duzenleniyordu Bunlardan biri Haziran 1922 de Amerikali yatirim bankeri J P Morgan Jr tarafindan organize edildi Toplantilar uygulanabilir bir cozum uretmedi ve enflasyon hiperenflasyona donuserek Aralik 1922 de mark ABD dolari basina 7 400 marka dustu Hayat pahaliligi endeksi Haziran 1922 de 41 iken Aralik ayinda 685 e cikarak yaklasik 17 kat artti 1922 sonbaharinda Almanya tazminat odemelerini yapamaz hale geldi Almanya nin savas tazminatlarini odemek icin kullandigi strateji yabanci para satin almak icin toplu banknot basmakti ve bu banknotlar daha sonra tazminatlari odemek icin kullaniliyordu ancak bu strateji kagit markin enflasyonunu buyuk olcude siddetlendirdi 1922 sonbaharinda mark pratikte degersiz oldugundan Almanya nin kagit mark kullanarak doviz veya altin satin almasi imkansizdi Almanya nin 1922 sonlarinda Fransa ya tazminat taksitini zamaninda odeyememesinin ardindan Fransiz ve Belcikali birlikler Ocak 1923 te Almanya nin ana sanayi bolgesi olan Ruhr vadisini isgal etti Tazminatlar komur gibi mallarla odenecekti ve isgalin tazminat odemelerini guvence altina almasi gerekiyordu Alman hukumetinin buna yaniti Ruhr da pasif direnis politikasi uygulamak oldu iscilere isgalcilere yardimci olacak hicbir sey yapmamalari soylendi Bu politika pratikte isgali protesto etmek icin bir genel grev anlamina gelse de grevci iscilere yine de mali destek verilmesi gerekiyordu Hukumet bu iscilere daha fazla banknot basarak odeme yapti ve Almanya kisa sure icinde kagit paraya boguldu ve hiperenflasyon daha da siddetlendi Ayrica bakinizVersay Antlasmasi Buyuk Buhran Ruhr un isgali Renanya nin isgali Alman tekrar silahlanmasi Adolf Hitler in iktidara yukselisi Nazi Almanyasi ekonomisiKaynakca a b Evans s 103 Officer Lawrence Exchange Rates Between the United States Dollar and Forty one Currencies MeasuringWorth 18 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2015 a b c Board of Governors of the Federal Reserve System 1943 Banking and Monetary Statistics 1914 1941 Washington DC s 671 9 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Temmuz 2022 Laursen ve Pedersen sayfa 134 Marks sayfa 53 2012 The Weimar Republic Translated by P S Falla 2 2isbn 978 0 415 09077 3 bas Routledge ss 41 42 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Temmuz 2022 Fergusson sayfa 38 Marks 1978 s 237 a b Shapiro sayfa 187 Balderston sayfa 21 Evans s 104 Fergusson sayfa 36 Hyperinflation 13 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Temmuz 2022 Civilisation in the West Seventh Edition Kishlansky Geary and O Brien New York sayfa 807