Mehmet Yaşar Büyükanıt (1 Eylül 1940, İstanbul - 21 Kasım 2019, İstanbul), Türk asker. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 25. Genelkurmay Başkanı.
Yaşar Büyükanıt P.1961-2 | |
---|---|
2001'de Genelkurmay II. Başkanıyken. | |
25. TSK Genelkurmay Başkanı | |
Görev süresi 28 Ağustos 2006 - 28 Ağustos 2008 | |
Yerine geldiği | Hilmi Özkök |
Yerine gelen | İlker Başbuğ |
Türk Kara Kuvvetleri Komutanı | |
Görev süresi 29 Ağustos 2004 - 25 Ağustos 2006 | |
Yerine geldiği | Aytaç Yalman |
Yerine gelen | İlker Başbuğ |
1. Ordu Komutanı | |
Görev süresi 20 Ağustos 2003 - 20 Ağustos 2004 | |
Yerine geldiği | Çetin Doğan |
Yerine gelen | Hurşit Tolon |
TSK Genelkurmay II. Başkanı | |
Görev süresi 30 Ağustos 2000 - 30 Ağustos 2003 | |
Yerine geldiği | Edip Başer |
Yerine gelen | İlker Başbuğ |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1 Eylül 1940 Eyüp, İstanbul, Türkiye |
Ölüm | 21 Kasım 2019 (79 yaşında) Acıbadem Maslak Hastanesi, Sarıyer, İstanbul, Türkiye |
Ölüm nedeni | Solunum ve kalp yetmezliği |
Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul |
Evlilik(ler) | Bilge Filiz Büyükanıt (e. 1971; ö. 2019) |
Çocuk(lar) | 1 |
Bitirdiği okul | |
Mesleği | Asker |
Ödülleri | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Türkiye |
Branşı | Türk Kara Kuvvetleri |
Hizmet yılları | 1961-2008 |
Rütbesi | Orgeneral |
Birimi |
|
Komutası |
Eğitim ve askerlik kariyeri
1 Eylül 1940'ta İstanbul'un Eyüp ilçesinde doğdu. 1959 yılında Erzincan Askerî Lisesinden, 1961 yılında Kara Harp Okulundan mezun oldu. 1963 yılında Piyade Okulunu bitirdi. 1983-1986 yılları arasında Kuleli Askerî Lisesi Komutanlığı, 1986-1988 yılları arasında da Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanlığı yaptı.
1988'de tuğgeneral rütbesine terfi ederek 2. Zırhlı Tugay komutanlığı ve AFSOUTH İstihbarat daire başkanlığı yaptı. 1992 yılında tümgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede Genelkurmay Başkanlığı Genel Sekreterliği ve 3 yıl süreyle Kara Harp Okulu Komutanlığı görevlerini yürüttü. 1996 yılında korgeneral rütbesine terfi etti. 2000 yılında orgeneral rütbesine terfi etti. 2004 yılında Kara Kuvvetleri Komutanlığına atandı. Büyükanıt, eğer 2 gün erken doğsaydı bu görevinden emekli olacaktı ancak 1 Eylül doğumlu olduğu için 31 Temmuz 2006 tarihinde de Genelkurmay Başkanlığına atandı. 30 Ağustos 2008 tarihinde emekli oldu.
Politik tartışmalar
9 Kasım 2005 Şemdinli olayları sırasında olay mahallînde bomba ve silahlarla yakalanan astsubay Ali Kaya hakkında yaptığı "Tanırız kendisini, iyi çocuktur." şeklindeki beyanatıyla yargıyı etkilemeye çalıştığı öne sürüldü ve olay ile ilgili savcılık iddianamesinde "örgüt kurmak, sahte belge düzenlemek ve görevi kötüye kullanmak" iddialarıyla Genelkurmay tarafından hakkında soruşturma açılması istenildi. Genelkurmay Başkanlığı ise bir bildiri yayınlayarak Savcı Ferhat Sarıkaya'yı eleştirdi. Yaşar Büyükanıt 2009 yılında yayınlanan sunumunu Mehmet Ali Birand'ın üstlendiği 32. Gün programında sözlerinin çarpıtıldığını aslında Ali Kaya'nın yargılanmasından önce "Tanırım bunu iyi çocuktur ama bir suç işlemişse cezasını çeker. Bunu kestiniz mi anlam gidiyor tamamen." ve buna ek olarak "Bir meczubun ifadesine dayanarak. Hiçbir belge yok, ne alakası var çete kurmakla." ve "Bir gazeteci arkadaşım iddianame yayınlanınca üzüntülerini bildirmek için aradı ben de ona üzülme biz dağda da bunlarla boğuştuk mahkemede de boğuşuruz avukat tutmaya bile ihtiyaç duymam çıkar kendimi savunurum" dedi.
Kendi döneminde, 2007 cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesindeki Genelkurmay internet sitesinden yayınlanan bir bildiri nedeni ile uzun süre gündemde kalmış, açıklama, medya tarafından E-muhtıra olarak adlandırılmıştır. Emekli olduktan 8 ay sonra ilk kez 32.Gün programında verdiği 7 Mayıs 2009 tarihli röportajda, E-muhtırayı bizzat kaleme aldığını açıklamıştır. 4 Mayıs 2007 tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Dolmabahçe Sarayı'nda yaptıkları ikili görüşme, çeşitli iddialara neden olmuş, fakat her iki taraf da görüşülenlerin gizliliğini korumuştur.
WikiLeaks'in 29 Kasım 2010 tarihinde yayınladığı diplomatik belgelerin 22 Mart 2011'de yerel basında yer alan kısmına göre, Özkök'e karşı olan yedi general şöyle isimlendiriliyordu: Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Aytaç Yalman, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Şener Eruygur, 1. Ordu Komutanı Orgeneral Çetin Doğan, Ege Ordu Komutanı Orgeneral Hurşit Tolon, 2. Ordu Komutanı Orgeneral Fevzi Türkeri ve MGK Genel Sekreteri Orgeneral Tunçer Kılınç. Aynı belgede Büyükanıt'ın ise ikili oynadığı söyleniyordu.
Özel hayatı ve ölümü
17 Kasım 2019'da ölümüne kadar Filiz Büyükanıt'la evli olup bir kız çocukları vardı. İngilizce bilen Büyükanıt ayrıca Beykent TV'de, Kırmızı Çizgi adlı programı sunmuştur. Beykent Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Merkezi (BÜSAM)'da danışman olarak çalışmıştır. Yaşar Büyükanıt İstanbul'da kalp yetmezliği tedavisi gördüğü bir hastanede 21 Kasım 2019'da 79 yaşında öldü. Cenazesi askerî törenin ardından Karacaahmet Mezarlığı'nda defnedildi.
Yaşar Büyükanıt, Fenerbahçe Spor Kulübü'nün 6040 sicil numaralı üyesiydi ve Fenerbahçe taraftarıydı. Ayrıca Diyarbakır'da 7. Kolordu Komutanı olarak bulunduğu sırada Diyarbakırspor'un maçlarına da giderdi.
- Yaşar Büyükanıt'ın Karacaahmet Mezarlığı'ndaki mezarı
- Yaşar Büyükanıt'ın Karacaahmet Mezarlığı'ndaki mezar taşı
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Vikisöz'de Yaşar Büyükanıt ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- ^ . Genelkurmay Başkanlığı. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2021.
- ^ Büyükanıt'a soruşturma yok 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hürriyet 20 Mart 2006
- ^ https://youtu.be/G0wS7ZKkKtM?t=3140 32. Gün, Birand Mehmet Ali
- ^ Büyükanıt: 27 Nisan bildirisini ben yazdım 12 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., NTVMSNBC, 8 Mayıs 2009.
- ^ "Amerika’nın Darbe Günlüğü" 3 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Taraf, 22 Mart 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2014.
- ^ Gökhan, Karakaş (24 Kasım 2019). "Büyükanıt, askeri törenle uğurlandı". Milliyet. 25 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Yasar Buyukanit 1 Eylul 1940 Istanbul 21 Kasim 2019 Istanbul Turk asker Turk Silahli Kuvvetlerinin 25 Genelkurmay Baskani Yasar Buyukanit P 1961 22001 de Genelkurmay II Baskaniyken 25 TSK Genelkurmay BaskaniGorev suresi 28 Agustos 2006 28 Agustos 2008Yerine geldigi Hilmi OzkokYerine gelen Ilker BasbugTurk Kara Kuvvetleri KomutaniGorev suresi 29 Agustos 2004 25 Agustos 2006Yerine geldigi Aytac YalmanYerine gelen Ilker Basbug1 Ordu KomutaniGorev suresi 20 Agustos 2003 20 Agustos 2004Yerine geldigi Cetin DoganYerine gelen Hursit TolonTSK Genelkurmay II BaskaniGorev suresi 30 Agustos 2000 30 Agustos 2003Yerine geldigi Edip BaserYerine gelen Ilker BasbugKisisel bilgilerDogum 1 Eylul 1940 1940 09 01 Eyup Istanbul TurkiyeOlum 21 Kasim 2019 79 yasinda Acibadem Maslak Hastanesi Sariyer Istanbul TurkiyeOlum nedeni Solunum ve kalp yetmezligiDefin yeri Karacaahmet Mezarligi IstanbulEvlilik ler Bilge Filiz Buyukanit e 1971 o 2019 Cocuk lar 1Bitirdigi okul Erzincan Askeri LisesiKara Harp OkuluPiyade OkuluKara Harp AkademisiMeslegi AskerOdulleriAskeri hizmetiBagliligi TurkiyeBransi Turk Kara KuvvetleriHizmet yillari 1961 2008Rutbesi OrgeneralBirimi AFSOUTH Istihbarat Daire BaskanligiGenelkurmay Genel SekreterligiGenelkurmay Harekat BaskanligiGenelkurmay II BaskanligiKomutasi Kuleli Askeri LisesiCumhurbaskanligi Muhafiz Alayi2 Zirhli TugayKara Harp Okulu7 Kolordu1 OrduTurk Kara KuvvetleriTurk Silahli KuvvetleriEgitim ve askerlik kariyeri1 Eylul 1940 ta Istanbul un Eyup ilcesinde dogdu 1959 yilinda Erzincan Askeri Lisesinden 1961 yilinda Kara Harp Okulundan mezun oldu 1963 yilinda Piyade Okulunu bitirdi 1983 1986 yillari arasinda Kuleli Askeri Lisesi Komutanligi 1986 1988 yillari arasinda da Cumhurbaskanligi Muhafiz Alayi Komutanligi yapti 1988 de tuggeneral rutbesine terfi ederek 2 Zirhli Tugay komutanligi ve AFSOUTH Istihbarat daire baskanligi yapti 1992 yilinda tumgeneral rutbesine terfi etti Bu rutbede Genelkurmay Baskanligi Genel Sekreterligi ve 3 yil sureyle Kara Harp Okulu Komutanligi gorevlerini yuruttu 1996 yilinda korgeneral rutbesine terfi etti 2000 yilinda orgeneral rutbesine terfi etti 2004 yilinda Kara Kuvvetleri Komutanligina atandi Buyukanit eger 2 gun erken dogsaydi bu gorevinden emekli olacakti ancak 1 Eylul dogumlu oldugu icin 31 Temmuz 2006 tarihinde de Genelkurmay Baskanligina atandi 30 Agustos 2008 tarihinde emekli oldu Politik tartismalar9 Kasim 2005 Semdinli olaylari sirasinda olay mahallinde bomba ve silahlarla yakalanan astsubay Ali Kaya hakkinda yaptigi Taniriz kendisini iyi cocuktur seklindeki beyanatiyla yargiyi etkilemeye calistigi one suruldu ve olay ile ilgili savcilik iddianamesinde orgut kurmak sahte belge duzenlemek ve gorevi kotuye kullanmak iddialariyla Genelkurmay tarafindan hakkinda sorusturma acilmasi istenildi Genelkurmay Baskanligi ise bir bildiri yayinlayarak Savci Ferhat Sarikaya yi elestirdi Yasar Buyukanit 2009 yilinda yayinlanan sunumunu Mehmet Ali Birand in ustlendigi 32 Gun programinda sozlerinin carpitildigini aslinda Ali Kaya nin yargilanmasindan once Tanirim bunu iyi cocuktur ama bir suc islemisse cezasini ceker Bunu kestiniz mi anlam gidiyor tamamen ve buna ek olarak Bir meczubun ifadesine dayanarak Hicbir belge yok ne alakasi var cete kurmakla ve Bir gazeteci arkadasim iddianame yayinlaninca uzuntulerini bildirmek icin aradi ben de ona uzulme biz dagda da bunlarla bogustuk mahkemede de bogusuruz avukat tutmaya bile ihtiyac duymam cikar kendimi savunurum dedi Kendi doneminde 2007 cumhurbaskanligi secimleri oncesindeki Genelkurmay internet sitesinden yayinlanan bir bildiri nedeni ile uzun sure gundemde kalmis aciklama medya tarafindan E muhtira olarak adlandirilmistir Emekli olduktan 8 ay sonra ilk kez 32 Gun programinda verdigi 7 Mayis 2009 tarihli roportajda E muhtirayi bizzat kaleme aldigini aciklamistir 4 Mayis 2007 tarihinde Basbakan Recep Tayyip Erdogan ile Dolmabahce Sarayi nda yaptiklari ikili gorusme cesitli iddialara neden olmus fakat her iki taraf da gorusulenlerin gizliligini korumustur WikiLeaks in 29 Kasim 2010 tarihinde yayinladigi diplomatik belgelerin 22 Mart 2011 de yerel basinda yer alan kismina gore Ozkok e karsi olan yedi general soyle isimlendiriliyordu Kara Kuvvetleri Komutani Orgeneral Aytac Yalman Jandarma Genel Komutani Orgeneral Sener Eruygur 1 Ordu Komutani Orgeneral Cetin Dogan Ege Ordu Komutani Orgeneral Hursit Tolon 2 Ordu Komutani Orgeneral Fevzi Turkeri ve MGK Genel Sekreteri Orgeneral Tuncer Kilinc Ayni belgede Buyukanit in ise ikili oynadigi soyleniyordu Ozel hayati ve olumu17 Kasim 2019 da olumune kadar Filiz Buyukanit la evli olup bir kiz cocuklari vardi Ingilizce bilen Buyukanit ayrica Beykent TV de Kirmizi Cizgi adli programi sunmustur Beykent Universitesi Stratejik Arastirmalar Merkezi BUSAM da danisman olarak calismistir Yasar Buyukanit Istanbul da kalp yetmezligi tedavisi gordugu bir hastanede 21 Kasim 2019 da 79 yasinda oldu Cenazesi askeri torenin ardindan Karacaahmet Mezarligi nda defnedildi Yasar Buyukanit Fenerbahce Spor Kulubu nun 6040 sicil numarali uyesiydi ve Fenerbahce taraftariydi Ayrica Diyarbakir da 7 Kolordu Komutani olarak bulundugu sirada Diyarbakirspor un maclarina da giderdi Yasar Buyukanit in Karacaahmet Mezarligi ndaki mezari Yasar Buyukanit in Karacaahmet Mezarligi ndaki mezar tasiAyrica bakinizE muhtiraKaynakcaVikisoz de Yasar Buyukanit ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Genelkurmay Baskanligi 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Arsivlenmis kopya 31 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2021 Buyukanit a sorusturma yok 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hurriyet 20 Mart 2006 https youtu be G0wS7ZKkKtM t 3140 32 Gun Birand Mehmet Ali Buyukanit 27 Nisan bildirisini ben yazdim 12 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde NTVMSNBC 8 Mayis 2009 Amerika nin Darbe Gunlugu 3 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Taraf 22 Mart 2011 Arsivlenmis kopya 4 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2014 Gokhan Karakas 24 Kasim 2019 Buyukanit askeri torenle ugurlandi Milliyet 25 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2020 Arsivlenmis kopya 29 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2021 Arsivlenmis kopya 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Arsivlenmis kopya 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2021