Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yabancı dil olarak Türkçe (veya kısaca YADOT) eğitimi, ana dili Türkçe olmayan kimselere, Türkçe konuşulan ülkelerde veya kendi yaşadıkları ülkelerde verilen Türkçe eğitimidir.
Türkçenin yabancılara öğretilmesine yönelik yazılmış ilk eserin Kaşgarlı Mahmud tarafından yazılan Dîvânu Lugâti't-Türk olduğu bilinmektedir. 1074 yılında tamamlanan bu eserin Araplara Türkçe öğretmek maksadıyla bir dil bilgisi, bir sözlük, bir ansiklopedi niteliğinde yapılandırıldığı ifade edilmektedir.
Osmanlı döneminde Türkçe eğitimi
Osmanlı döneminde Avrupa ile artan ilişkilerin neticesinde Türkçe öğrenme isteğinde büyük bir artış olduğu ve Avrupa'da Türkçe öğrenmeye yönelik kitapların hazırlanmaya başladığı belirtilmektedir. Ayrıca misyonerlik ve espiyonaj faaliyetleri ile meşgul olan bazı kimseler de Türkçe eğitimine yönelik çalışmalarda bulunmuştur.
İtalyan Filippo Argenti'nin 1533 tarihli Regola del Parlare Turco adlı eserinin Avrupa'da yayımlanan ilk Türkçe gramer olduğu, Almanya'da ise H. Megiser'in 1612 tarihinde Latince olarak bir Türkçe gramer kitabı kaleme aldığı belirtilmektedir. Pietro Ferraguto'nun el yazısı ile yazılmış 1611 tarihli Dittionario della lingua turchesca adlı sözlüğünün Avrupa'daki en eski Türkçe sözlük olduğu bilinmekle birlikte en eski basılı sözlüğün yine Megiser tarafından hazırlanmış 1612 tarihli Dictionarium latino-turcicum olduğu ifade edilmektedir.
Osmanlı döneminde İngilizce konuşanlar için Türkçe öğretimine yönelik kitap hazırlanması faaliyetlerinin 1709 yılında başladığı ve 1910 yılına kadar 17 kitap yazıldığı tespit edilmiştir. Bunlar arasında J. W. Redhouse'un kısaca Lexicon olarak bilinen eserinin şimdiye kadar basılmış en kapsamlı Osmanlı Türkçesi sözlüğü olduğu ifade edilmektedir.
Macar Gábor Bálint de Szentkatolnai 1875 yılında kendi kendine Türkçe öğrenmeye yönelik Macarca bir el kitabı (Török Nyelvtan: Kézikönyvül És Magántanulásra) hazırlamıştır.
Osmanlı Devleti'nde Türkçenin yabancı dil olarak öğretilmesine yönelik ilk resmî adımın II. Abdülhamid döneminde atıldığı belirtilmektedir.
Türkiye Cumhuriyeti döneminde Türkçe eğitimi
II. Abdülhamid döneminde başlayan Türkçe eğitimi faaliyetlerinin Osmanlı Devleti'nin yıkılması ve Türkiye kurulduktan sonra da süren bazı problemler sebebiyle 1950 yılına kadar rafa kaldırıldığı, bu tarihten sonra üniversitelerde yeniden bu sahada faaliyetlerin görülmeye başladığı, özellikle 1960 yılından sonra Türkçe eğitimine yönelik yazılmış çok sayıda kitabın göze çarptığı ifade edilmektedir. Yabancı dil olarak Türkçe eğitimine yönelik kurulan ilk kurumun Ankara Üniversitesi bünyesinde TÖMER (1964) olduğu, sonradan birçok üniversite bünyesinde TÖMER kurulduğu, yurt dışında ise Yunus Emre Enstitüleri ve yabancı üniversitelerin Türkoloji bölümlerinde Türkçe eğitimi verildiği bilinmektedir. Türkiye'deki bazı üniversiteler ise Dil Öğretimi ve Araştırma Merkezi gibi farklı birimlerde (örneğin Pamukkale Üniversitesi'nde PADAM'da) yabancı öğrencilere Türkçe eğitimi vermektedir.
Geçmişte Gülen cemaati adıyla bilinen ve 15 Temmuz darbe girişiminden sonra FETÖ adıyla anılan yapılanmanın yurt dışında Türkçe eğitimine yönelik faaliyetlerinin Türkçeyi istismar ettikleri şeklinde yorumlandığı görülmekte ve bu eğitimin verildiği kurumların bir kısmının Türkiye Maarif Vakfı'na devredildiği belirtilmektedir.
Günümüzde yabancı dil olarak Türkçe öğretmenliği yapmak isteyenler çoğunlukla üniversitelerin ve Yunus Emre Enstitüsü gibi kurumların açtığı sertifika programlarına katılmakla birlikte bu sahada akademik çalışma yapmak isteyenler bazı üniversitelerdeki yüksek lisans ve doktora programlarına yönelmekte, bununla birlikte henüz Türkiye'deki herhangi bir üniversitede YADOT lisans programı bulunmamaktadır.
Özbekistan Devlet Televizyonu'nda "Türkçe Saati" adıyla bir program yapılması konusunda Yunus Emre Enstitüsü ile iş birliği yapılmasının görüşüleceği duyurulmuştur ve Özbekistan'da Milliy Teleradiokompaniyasi (MTRK) tarafından kurulan Foreign Languages adlı kanalda Türkçe derslerinin yanı sıra Türkçe televizyon programlarına yer verilmektedir.
Kaynaklar
- ^ Nurşat Biçer (2012), Hunlardan Günümüze Yabancılara Türkçe Öğretimi, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 1/4 2012 s. 107-133.
- ^ TDK, Dîvânu Lugâti't-Türk
- ^ Nurşat Biçer (2019). Osmanlı Dönemi’nde Matbaada Basılan İlk Yabancılara Türkçe Öğretimi Kitabı Üzerine . Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (1), 42-53
- ^ Pınar Koçak (2019), Harrison Gray Otis Dwight ve Osmanlı Devleti’nde Amerikan Misyonerlik Faaliyetleri (1830-1862), Yüksek Lisans Tezi.
- ^ Servet Avşar (2018), Birinci Dünya Savaşı'nda Casusluk Okulları, SSAD.
- ^ Bülent Gül (2006), Almanya'da Türkoloji Çalışmaları, Türkbilig 2016/11, 56-117.
- ^ A. Tietze (çev. D. Köse, D. A. Ay 2019), Türk Yazı Dillerinin Sözlükbilimi I: Osmanlı Türkçesi-Türkiye Türkçesi, Türkiyat Mecmuası 29, 2, s. 679-694.
- ^ Erhan Yeşilyurt (2016), Osmanlı Döneminde İngilizlere Türkçe Öğretmek Amacıyla Yazılan Kitapların Dil Öğretimi Açısından Değerlendirilmesi, Ana Dili Eğitimi Dergisi 4(3), 277-294.
- ^ Toplumsal tarih, 157-160. sayılar, s. 38.
- ^ Kebikeç Dergisi, Sayı: 6, s. 240.
- ^ H. Y. I. ve Celile Eren Ökten (2022), 19. Yüzyılda Macarlara Türkçe Öğretmek Amacıyla Yazılmış Türkçe Dil Bilgisi: El Kitabı – Kendi Kendine Öğrenme, Türkiyat Mecmuası.
- ^ H.H. Mutlu ve B.B. Ayrancı (2017), Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Geçmişten Günümüze Süregelen Problemler, JILSES, 3(2), 66-74.
- ^ a b H.H. Mutlu ve B.B. Ayrancı (2017), a.g.e.
- ^ Dr. Can Ceylan, 14/07/2019, FETÖ Çöplüğü 15 Temmuz'da patladı, Yeni Birlik.
- ^ 24/07/2021, Türkiye Maarif Vakfı Başkanı'ndan FETÖ açıklaması, Yeni Şafak.
- ^ Prof. Dr. Adem İşcan (2020), Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminin Sorunlarına İlişkin Bir Değerlendirme, Aydın TÖMER, yıl: 5 sayı: 1, s. 119-138.
- ^ Yunus Emre Enstitüsü, 03/12/2021, Özbekistan’da Türkçe Sertifika Sınavları Gerçekleştirildi
- ^ Yeni Ufuk Gazetesi, 10.06.2023, "Türk Lehçeleri Neden Önemli?"
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yabanci dil olarak Turkce veya kisaca YADOT egitimi ana dili Turkce olmayan kimselere Turkce konusulan ulkelerde veya kendi yasadiklari ulkelerde verilen Turkce egitimidir Turkcenin yabancilara ogretilmesine yonelik yazilmis ilk eserin Kasgarli Mahmud tarafindan yazilan Divanu Lugati t Turk oldugu bilinmektedir 1074 yilinda tamamlanan bu eserin Araplara Turkce ogretmek maksadiyla bir dil bilgisi bir sozluk bir ansiklopedi niteliginde yapilandirildigi ifade edilmektedir Osmanli doneminde Turkce egitimiOsmanli doneminde Avrupa ile artan iliskilerin neticesinde Turkce ogrenme isteginde buyuk bir artis oldugu ve Avrupa da Turkce ogrenmeye yonelik kitaplarin hazirlanmaya basladigi belirtilmektedir Ayrica misyonerlik ve espiyonaj faaliyetleri ile mesgul olan bazi kimseler de Turkce egitimine yonelik calismalarda bulunmustur Italyan Filippo Argenti nin 1533 tarihli Regola del Parlare Turco adli eserinin Avrupa da yayimlanan ilk Turkce gramer oldugu Almanya da ise H Megiser in 1612 tarihinde Latince olarak bir Turkce gramer kitabi kaleme aldigi belirtilmektedir Pietro Ferraguto nun el yazisi ile yazilmis 1611 tarihli Dittionario della lingua turchesca adli sozlugunun Avrupa daki en eski Turkce sozluk oldugu bilinmekle birlikte en eski basili sozlugun yine Megiser tarafindan hazirlanmis 1612 tarihli Dictionarium latino turcicum oldugu ifade edilmektedir Osmanli doneminde Ingilizce konusanlar icin Turkce ogretimine yonelik kitap hazirlanmasi faaliyetlerinin 1709 yilinda basladigi ve 1910 yilina kadar 17 kitap yazildigi tespit edilmistir Bunlar arasinda J W Redhouse un kisaca Lexicon olarak bilinen eserinin simdiye kadar basilmis en kapsamli Osmanli Turkcesi sozlugu oldugu ifade edilmektedir Macar Gabor Balint de Szentkatolnai 1875 yilinda kendi kendine Turkce ogrenmeye yonelik Macarca bir el kitabi Torok Nyelvtan Kezikonyvul Es Magantanulasra hazirlamistir Osmanli Devleti nde Turkcenin yabanci dil olarak ogretilmesine yonelik ilk resmi adimin II Abdulhamid doneminde atildigi belirtilmektedir Turkiye Cumhuriyeti doneminde Turkce egitimiII Abdulhamid doneminde baslayan Turkce egitimi faaliyetlerinin Osmanli Devleti nin yikilmasi ve Turkiye kurulduktan sonra da suren bazi problemler sebebiyle 1950 yilina kadar rafa kaldirildigi bu tarihten sonra universitelerde yeniden bu sahada faaliyetlerin gorulmeye basladigi ozellikle 1960 yilindan sonra Turkce egitimine yonelik yazilmis cok sayida kitabin goze carptigi ifade edilmektedir Yabanci dil olarak Turkce egitimine yonelik kurulan ilk kurumun Ankara Universitesi bunyesinde TOMER 1964 oldugu sonradan bircok universite bunyesinde TOMER kuruldugu yurt disinda ise Yunus Emre Enstituleri ve yabanci universitelerin Turkoloji bolumlerinde Turkce egitimi verildigi bilinmektedir Turkiye deki bazi universiteler ise Dil Ogretimi ve Arastirma Merkezi gibi farkli birimlerde ornegin Pamukkale Universitesi nde PADAM da yabanci ogrencilere Turkce egitimi vermektedir Gecmiste Gulen cemaati adiyla bilinen ve 15 Temmuz darbe girisiminden sonra FETO adiyla anilan yapilanmanin yurt disinda Turkce egitimine yonelik faaliyetlerinin Turkceyi istismar ettikleri seklinde yorumlandigi gorulmekte ve bu egitimin verildigi kurumlarin bir kisminin Turkiye Maarif Vakfi na devredildigi belirtilmektedir Gunumuzde yabanci dil olarak Turkce ogretmenligi yapmak isteyenler cogunlukla universitelerin ve Yunus Emre Enstitusu gibi kurumlarin actigi sertifika programlarina katilmakla birlikte bu sahada akademik calisma yapmak isteyenler bazi universitelerdeki yuksek lisans ve doktora programlarina yonelmekte bununla birlikte henuz Turkiye deki herhangi bir universitede YADOT lisans programi bulunmamaktadir Ozbekistan Devlet Televizyonu nda Turkce Saati adiyla bir program yapilmasi konusunda Yunus Emre Enstitusu ile is birligi yapilmasinin gorusulecegi duyurulmustur ve Ozbekistan da Milliy Teleradiokompaniyasi MTRK tarafindan kurulan Foreign Languages adli kanalda Turkce derslerinin yani sira Turkce televizyon programlarina yer verilmektedir Kaynaklar Nursat Bicer 2012 Hunlardan Gunumuze Yabancilara Turkce Ogretimi Uluslararasi Turkce Edebiyat Kultur Egitim Dergisi Sayi 1 4 2012 s 107 133 TDK Divanu Lugati t Turk Nursat Bicer 2019 Osmanli Donemi nde Matbaada Basilan Ilk Yabancilara Turkce Ogretimi Kitabi Uzerine Muallim Rifat Egitim Fakultesi Dergisi 1 1 42 53 Pinar Kocak 2019 Harrison Gray Otis Dwight ve Osmanli Devleti nde Amerikan Misyonerlik Faaliyetleri 1830 1862 Yuksek Lisans Tezi Servet Avsar 2018 Birinci Dunya Savasi nda Casusluk Okullari SSAD Bulent Gul 2006 Almanya da Turkoloji Calismalari Turkbilig 2016 11 56 117 A Tietze cev D Kose D A Ay 2019 Turk Yazi Dillerinin Sozlukbilimi I Osmanli Turkcesi Turkiye Turkcesi Turkiyat Mecmuasi 29 2 s 679 694 Erhan Yesilyurt 2016 Osmanli Doneminde Ingilizlere Turkce Ogretmek Amaciyla Yazilan Kitaplarin Dil Ogretimi Acisindan Degerlendirilmesi Ana Dili Egitimi Dergisi 4 3 277 294 Toplumsal tarih 157 160 sayilar s 38 Kebikec Dergisi Sayi 6 s 240 H Y I ve Celile Eren Okten 2022 19 Yuzyilda Macarlara Turkce Ogretmek Amaciyla Yazilmis Turkce Dil Bilgisi El Kitabi Kendi Kendine Ogrenme Turkiyat Mecmuasi H H Mutlu ve B B Ayranci 2017 Yabanci Dil Olarak Turkce Ogretiminde Gecmisten Gunumuze Suregelen Problemler JILSES 3 2 66 74 a b H H Mutlu ve B B Ayranci 2017 a g e Dr Can Ceylan 14 07 2019 FETO Coplugu 15 Temmuz da patladi Yeni Birlik 24 07 2021 Turkiye Maarif Vakfi Baskani ndan FETO aciklamasi Yeni Safak Prof Dr Adem Iscan 2020 Turkcenin Yabanci Dil Olarak Ogretiminin Sorunlarina Iliskin Bir Degerlendirme Aydin TOMER yil 5 sayi 1 s 119 138 Yunus Emre Enstitusu 03 12 2021 Ozbekistan da Turkce Sertifika Sinavlari Gerceklestirildi Yeni Ufuk Gazetesi 10 06 2023 Turk Lehceleri Neden Onemli Bu madde bir taslaktir Bu maddeyi gelistirerek veya ozellestirilmis taslak sablonlarindan birini koyarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz