Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yadigar Muhammed Han (Tatarca: Yädegär Möxämmäd) (? - 1565), 1552 yılında hüküm sürmüş son Kazan Hanı.
| Yadigar Muhammed Han | |
|---|---|
| Kazan Hanlığı Devletinin Hanı | |
| Hüküm süresi | 1552 |
| Önce gelen | Şah Ali Han |
| Sonra gelen | Hanlık yıkıldı. |
| Ölüm | 1565 |
| Defin | Kazan |
| Babası | |
Babası 1504-1532 yılları arasında Astrahan Hanı olan II. Kasım Han’dır. 1542 yılında Moskova elçisi Fedor Nevejin Astarhan Hanlığı’na gönderilmiş ve buradaki temaslar sonucunda Yadigâr Muhammed, Moskova Büyük Knezi’nin hizmetine girerek Kâsım Hanı Şah Ali’nin yanına yerleştirilmiştir. Ruslar, Kasım Hanlığı üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu gibi Kazan Hanlarının seçiminde de aktif rol oynamaktaydı. 1549 yılında Ötemiş Giray'ın Rusya Çarı IV. İvan’ın onayı olmadan Kazanlılar tarafından han seçilmesi üzerine çar bu durumu kabul etmemiş ve 1550 yılında Kazan üzerine harekete geçmiştir. Bu sefere Rus ordusunun yanında katılanlar arasında Şah Ali ile birlikte Yadigar Muhammed’de bulunuyordu. 1519-1521 ve 1546 yılında olmak üzere Kazan Hanı olan Şah Ali’nin 16 Ağustos 1551’de Rusların yardımıyla yeniden Kazan Han’ı olmasıyla hanlık topraklarında yeniden Rus etkisi görülmeye başlamıştı. Hanlık topraklarının “dağlık” olarak belirtilen bölümünün Ruslara bırakılmasının ülkede huzursuzluklara yola açması üzerine Ruslar hanlığı doğrudan topraklarına katıp, valileri eliyle yönetmeyi kararlaştırılınca Şah Ali 1552 yılı Mart’ında hanlık görevden ayrılmıştı. Ancak Kazan halkı bu durumu kabul etmeyerek Rus valisini şehre sokmadıkları gibi yeni bir han seçmeye karar vermişlerdi. Nogayların desteğini almak amacıyla Ejderhan sülalesinden Yadigar’ı şehre davet ederek han ilan ettiler. Yadigar Muhammed han olur olmaz diğer hanlıklardan yardım istedi. Ruslarda büyük bir kuvvetle Kazan üzerine doğru yürümeye başladı. Yadigar’ın yardım talebine çok az bir destek geldiği gibi Kırım Hanlığının Ruslar üzerine hareketinin başarısız olması Rus ilerleyişini de durduramadı. 13 Ağustos’ta Ruslarla Züye kalesinde buluşan Şah Ali, Yadigar’ı teslim olmaya davet etse de bu talebi Yadigar tarafından kabul görmemiş, bunun sonucunda Ruslarda 23 Ağustosta şehri kuşatmıştı. İki aylık kuşatma sonunda Ekim’in ilk haftası Yadigar Han teslim olmak zorunda kaldı.
Esir düşen Yadigar, Korkunç İvan’ın zoruyla Simeon Kasayevich adıyla vaftiz edilerek Hristiyanlaştırılmıştır. 1565 yılı kayıtlarında Livonya Savaşı sırasında Litvanya üzerine harekete geçen Rus ordusunun Velikiye Luki şehrinde toplandığında ismi geçen Simeon (Yadigar), Rus ordusunun sağ kanadında görev almıştı. 1565 yılındaki çatışmalarda ölen Yadigar, Korkunç İvan tarafından Kazan’ da yaptırılan Blagovetşeniye kilisesine gömülmüştür.
Kaynakça
- ^ Kurat, A.,N., "Kazan Hanlığı (1437-1556)", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt:12, Sayı:3-4 (1954). URL: http://dtcfdergisi.ankara.edu.tr/index.php/dtcf/article/view/3988 30 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2018-06-14
- ^ Fuks, K., "Kazan Tarihi", Tarih Dergisi / Turkish Journal of History 0 (2012). URL: http://dergipark.gov.tr/iutarih/issue/9615/120113 11 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2018-06-14
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yadigar Muhammed Han Tatarca Yadegar Moxammad 1565 1552 yilinda hukum surmus son Kazan Hani Yadigar Muhammed HanKazan Hanligi Devletinin HaniHukum suresi1552Once gelenSah Ali HanSonra gelenHanlik yikildi Olum1565DefinKazanBabasi Babasi 1504 1532 yillari arasinda Astrahan Hani olan II Kasim Han dir 1542 yilinda Moskova elcisi Fedor Nevejin Astarhan Hanligi na gonderilmis ve buradaki temaslar sonucunda Yadigar Muhammed Moskova Buyuk Knezi nin hizmetine girerek Kasim Hani Sah Ali nin yanina yerlestirilmistir Ruslar Kasim Hanligi uzerinde onemli bir etkiye sahip oldugu gibi Kazan Hanlarinin seciminde de aktif rol oynamaktaydi 1549 yilinda Otemis Giray in Rusya Cari IV Ivan in onayi olmadan Kazanlilar tarafindan han secilmesi uzerine car bu durumu kabul etmemis ve 1550 yilinda Kazan uzerine harekete gecmistir Bu sefere Rus ordusunun yaninda katilanlar arasinda Sah Ali ile birlikte Yadigar Muhammed de bulunuyordu 1519 1521 ve 1546 yilinda olmak uzere Kazan Hani olan Sah Ali nin 16 Agustos 1551 de Ruslarin yardimiyla yeniden Kazan Han i olmasiyla hanlik topraklarinda yeniden Rus etkisi gorulmeye baslamisti Hanlik topraklarinin daglik olarak belirtilen bolumunun Ruslara birakilmasinin ulkede huzursuzluklara yola acmasi uzerine Ruslar hanligi dogrudan topraklarina katip valileri eliyle yonetmeyi kararlastirilinca Sah Ali 1552 yili Mart inda hanlik gorevden ayrilmisti Ancak Kazan halki bu durumu kabul etmeyerek Rus valisini sehre sokmadiklari gibi yeni bir han secmeye karar vermislerdi Nogaylarin destegini almak amaciyla Ejderhan sulalesinden Yadigar i sehre davet ederek han ilan ettiler Yadigar Muhammed han olur olmaz diger hanliklardan yardim istedi Ruslarda buyuk bir kuvvetle Kazan uzerine dogru yurumeye basladi Yadigar in yardim talebine cok az bir destek geldigi gibi Kirim Hanliginin Ruslar uzerine hareketinin basarisiz olmasi Rus ilerleyisini de durduramadi 13 Agustos ta Ruslarla Zuye kalesinde bulusan Sah Ali Yadigar i teslim olmaya davet etse de bu talebi Yadigar tarafindan kabul gormemis bunun sonucunda Ruslarda 23 Agustosta sehri kusatmisti Iki aylik kusatma sonunda Ekim in ilk haftasi Yadigar Han teslim olmak zorunda kaldi Esir dusen Yadigar Korkunc Ivan in zoruyla Simeon Kasayevich adiyla vaftiz edilerek Hristiyanlastirilmistir 1565 yili kayitlarinda Livonya Savasi sirasinda Litvanya uzerine harekete gecen Rus ordusunun Velikiye Luki sehrinde toplandiginda ismi gecen Simeon Yadigar Rus ordusunun sag kanadinda gorev almisti 1565 yilindaki catismalarda olen Yadigar Korkunc Ivan tarafindan Kazan da yaptirilan Blagovetseniye kilisesine gomulmustur Kaynakca Kurat A N Kazan Hanligi 1437 1556 Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Dergisi Cilt 12 Sayi 3 4 1954 URL http dtcfdergisi ankara edu tr index php dtcf article view 3988 30 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2018 06 14 Fuks K Kazan Tarihi Tarih Dergisi Turkish Journal of History 0 2012 URL http dergipark gov tr iutarih issue 9615 120113 11 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2018 06 14