Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yalancı kuvvet, d'Alembert kuvveti ya da eylemsizlik kuvveti, ivmeli referans çerçevesindeki gözlemcilerin, yine bu çerçeve içindeki olayları Newton'ın hareket yasalarıyla açıklayabilmek için var olduğunu düşündükleri kuvvet.
İvmeli referans çerçevesinde olaylar incelendiğinde bu kuvvetlerin olması gerekir ancak dışarıdan bakıldığında böyle bir kuvvetin olmasına gerek yoktur.
Yalancı kuvvetlerden ilki hızlanmakta ya yavaşlamakta olan araçta hissettiğimiz yalancı çizgisel kuvvettir. Bu kuvvet referans çerçevesinin ivmesinin çizgisel olmasından (yani dönme olmamasından) kaynaklanır. Diğer iki kuvvet referans çerçevesinin dönmesinden kaynaklanan Coriolis kuvveti ve merkezkaç kuvvetidir. Coriolis kuvveti yörüngeden sapmaya sebep olur. Örneğin 45 derecelik bir enlem açısına sahip bir noktadan kuzeye yapılan 30 km menzilli bir top atışında, top mermisi Coriolis kuvveti yüzünden hedefinden 25m kadar sapar. Merkezkaç kuvveti ise viraj dönen bir arabada dışa savrulmamıza sebep olan kuvvettir.
Çizgisel yalancı kuvvet
a ivmesiyle ivmelenen bir arabanın içinde tavana iple bağlı bir m kütleli cisim ivmeli ve ivmesiz referans çerçevelerinde aşağıdaki gibi incelenir.
- İvmesiz referans çerçevesi: Dışarıdan arabayı seyreden birine göre araba da cisim de a ivmesiyle hızlanmaktadır. Newton'ın 2.hareket yasasına göre cisme ivmenin yönünde ma kuvveti etki etmelidir. İp gerilmesinin yatay bileşeni bu kuvveti oluşturur. İvmenin tersi yönünde herhangi bir kuvvet etki etmez.
- İvmeli referans çerçevesi: Arabanın içinden cismi izleyen bir gözlemciye göre cisim ivmesizdir. (çünkü gözlemci de cisimle aynı ivmeye sahiptir) İvmesiz cisme hareket yasaları gereği herhangi bir kuvvet etki etmemelidir. Bu yüzden ip gerilmesini dengeleyecek ivmeye ters yönde bir -ma kuvveti etki etmelidir
Kaynakça
- ^ Lanczos, Cornelius (1986). The Variational Principles of Mechanics. New York: Courier Dover Publications. s. 100. . 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012.
- ^ NASA notes:(23) Accelerated Frames of Reference: Inertial Forces[]
- ^ "ITAP Fizik Olimpiyat Okulu, sayfa 43(Üyelik gerektiren bağlantı)". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yalanci kuvvet d Alembert kuvveti ya da eylemsizlik kuvveti ivmeli referans cercevesindeki gozlemcilerin yine bu cerceve icindeki olaylari Newton in hareket yasalariyla aciklayabilmek icin var oldugunu dusundukleri kuvvet Ivmeli referans cercevesinde olaylar incelendiginde bu kuvvetlerin olmasi gerekir ancak disaridan bakildiginda boyle bir kuvvetin olmasina gerek yoktur Yalanci kuvvetlerden ilki hizlanmakta ya yavaslamakta olan aracta hissettigimiz yalanci cizgisel kuvvettir Bu kuvvet referans cercevesinin ivmesinin cizgisel olmasindan yani donme olmamasindan kaynaklanir Diger iki kuvvet referans cercevesinin donmesinden kaynaklanan Coriolis kuvveti ve merkezkac kuvvetidir Coriolis kuvveti yorungeden sapmaya sebep olur Ornegin 45 derecelik bir enlem acisina sahip bir noktadan kuzeye yapilan 30 km menzilli bir top atisinda top mermisi Coriolis kuvveti yuzunden hedefinden 25m kadar sapar Merkezkac kuvveti ise viraj donen bir arabada disa savrulmamiza sebep olan kuvvettir Cizgisel yalanci kuvveta ivmesiyle ivmelenen bir arabanin icinde tavana iple bagli bir m kutleli cisim ivmeli ve ivmesiz referans cercevelerinde asagidaki gibi incelenir Ivmesiz referans cercevesi Disaridan arabayi seyreden birine gore araba da cisim de a ivmesiyle hizlanmaktadir Newton in 2 hareket yasasina gore cisme ivmenin yonunde ma kuvveti etki etmelidir Ip gerilmesinin yatay bileseni bu kuvveti olusturur Ivmenin tersi yonunde herhangi bir kuvvet etki etmez Ivmeli referans cercevesi Arabanin icinden cismi izleyen bir gozlemciye gore cisim ivmesizdir cunku gozlemci de cisimle ayni ivmeye sahiptir Ivmesiz cisme hareket yasalari geregi herhangi bir kuvvet etki etmemelidir Bu yuzden ip gerilmesini dengeleyecek ivmeye ters yonde bir ma kuvveti etki etmelidirKaynakca Lanczos Cornelius 1986 The Variational Principles of Mechanics New York Courier Dover Publications s 100 ISBN 0 486 65067 7 26 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2012 NASA notes 23 Accelerated Frames of Reference Inertial Forces olu kirik baglanti ITAP Fizik Olimpiyat Okulu sayfa 43 Uyelik gerektiren baglanti 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2012