Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yaratıcı coğrafya ya da yapay manzara, 1920'lerin başında Rus film yönetmeni ve teorisyeni Lev Kuleşhov tarafından bulunan bir film tekniğidir. Farklı yerlerde ve/veya farklı zamanlarda gerçekleştirilen birden fazla çekimin, devamlı aynı yerde ya da aynı zamanda çekilmiş gibi görünecek şekilde montajlanmasıdır. Yaratıcı coğrafya tekniği, sinema ve televizyon filmlerinde sürekli olarak kullanılmaktadır.
Yaratıcı coğrafyanın en yaygın örneklerinden birisi, dışardan, bir karakterin bir binaya girerkenki görüntüsünü, karakterin başka bir mekanın içinde çekilmiş görüntüsüyle eşlemektir. İzleyici bu ikisinin aynı bina olduğunu düşünür. Oysa çoğunlukla o iç mekan o binanın içinde değil, bambaşka bir yerdedir.
Bir başka örnek: Moskova'da bir sokakta yürüyen bir kadın birden durur ve kameranın dışında bir noktaya doğru bakarak el sallar. Bir sonraki planda, gerçekte kadından kilometrelerce uzakta olan bir adamı görürüz. O da aynı şekilde el sallar. İkisi üçüncü bir yerde buluşur ve el sıkışırlar. Birlikte dönüp kameranın dışında bir noktaya bakarlar ve biz mesela, Washington, DC'deki belediye binasını görürüz. Böylece, gerçekte farklı yerlerde hatta farklı zamanlarda çekilmiş görüntüler izleyiciye tam bir devamlılık içinde görünür.
Tekniğin, “yapay insan” olarak adlandırılan diğer versiyonunda, örneğin, makyaj masasında oturan bir kızı görürüz. Bu görüntüyü, farklı farklı kadınlardan alınmış, yakın plan dudak, el ve bacak görüntüleri izler. İzleyici bu farkı hissetmez, hepsi tek bir kadınmış ve bu kesintisiz bir çekimmiş gibi algılar. Oysa gerçek hayatta böyle bir kadın yoktur.
Sinema tarihinden örnekler
Lev Kuleşov, 1918 yılında gerçekleştirdiği Proekt inzhenera Prayta filminin çekimleri sırasında montaj tekniklerini araştırmaya ve denemeler yapmaya girişmiştir. Farklı çekimleri birleştirme o zamanlar henüz keşfedilmemiş bir alandı ve Kuleşov bir yönetmen olarak kariyerinin bir bölümünü teorik çalışmalara adamıştır. Filmde, karakterlerin elektrik direklerini nasıl izleyecekleri konusunda elinde bir çözüm yoktu. Bu meseleyi çözmek için bir planda sadece karakterlerini araziye bakarken diğer planda ise sadece elektrik direklerini göstermeye karar verdi. Karakterler direklerle aynı bölgede değillerdi, çekimler Moskova'nın farklı bölgelerinde yapılmıştı. Ancak montajda yaratıcı coğrafya etkisini gösterdi ve onları aynı yerdelermiş gibi perdeye taşıdı.
Kuleşov'un yaratıcı coğrafyayı etkili şekilde kullandığı filmlerinden birisi de 1924 yapımı, Необычайные приключения мистера Веста в стране Большевиков (Batı Efendi'nin Bolşeviklerin Memleketindeki Olağanüstü Maceraları) adlı filmdir. Batı Efendi, Bolşeviklere karşı önyargılarla dolu tipik bir Amrikalıdır. Rusya'ya seyahatinde kaçırılır ve Moskova'da oradan oraya taşınır. Batı Efendi sonunda gerçek Bolşevik polisler tarafından kurtarılır. Bu filmde Kuleşov yaratıcı coğrafyanın pek çok örneğini serilemiştir.
Yaratıcı coğrafyanın dikkate değer, yenilikçi örneklerinden birisi, Doktor Who filmindeki TARDIS (Time And Relative Dimension In Space) adlı zaman makinesidir. TARDIS dışardan bakıldığında bir telefon kulübesi büyülüğündedir. Oysa içi çok daha geniştir..İzleyici içten içe kulübenin dekor olduğunu, iç çekimlerin ise stüdyoda gerçekleştiğini bilir. Fakat yaratıcı coğrafya ve "kuşkunun askıya alınması" olguları birleşir ve izleyici bu geçişi sorunsuz algılar.
Yaratıcı coğrafyanın uç bir örneğine filminde, David Bowie ve Marlene Dietrich'in canlandırdığı karakterlerin arasında geçen bir diyalogda rastlanır. Bowie ve Dietrich'in replikleri iki ayrı odada, birbirinden aylar sonra filme alınmıştır. Montajda çekimler eşlenerek izleyiciye ikisinin aynı anda aynı odada oldukları izlenimi verilmiştir. Bir noktada, Dietrich'in karakteri Bowie'nin karakterine bir hatıra eşyası verir. Bunu başarmak için, Dietrich eşyayı daha sonra kadrajdan çıkıp gidecek olan bir ekstraya uzatır. Başka bir çekimde, (aynı kişiyi canlandıran) farklı bir ekstra kadraja girer ve hatıra eşyayı Bowie'ye uzatır.
Kaynaklar
Kaynakça
- ^ "What happens between shots happens between your ears". David Bordwell's Website on Cinema. 4 Şubat 2008. 17 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından .
- ^ El cine y el fin del arte : teoría y práctica cinematográfica en Lev Kuleshov.
- ^ "The Extraordinary Adventures of Mr. West in The Land of The Bolsheviks". YouTube. 28 Aralık 2014 tarihinde kaynağından .
- ^ "Kuleshov's montage techniques as seen in The Extraordinary Adventures of Mr. West in the Land of the Bolsheviks". Slavische Studies. 12 Ekim 2014. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından .
- ^ Bradshaw (11 Ocak 2016). "Bowie the film star: imaginative, daring and endlessly charismatic". The Guardian. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yaratici cografya ya da yapay manzara 1920 lerin basinda Rus film yonetmeni ve teorisyeni Lev Kuleshov tarafindan bulunan bir film teknigidir Farkli yerlerde ve veya farkli zamanlarda gerceklestirilen birden fazla cekimin devamli ayni yerde ya da ayni zamanda cekilmis gibi gorunecek sekilde montajlanmasidir Yaratici cografya teknigi sinema ve televizyon filmlerinde surekli olarak kullanilmaktadir Yaratici cografyanin en yaygin orneklerinden birisi disardan bir karakterin bir binaya girerkenki goruntusunu karakterin baska bir mekanin icinde cekilmis goruntusuyle eslemektir Izleyici bu ikisinin ayni bina oldugunu dusunur Oysa cogunlukla o ic mekan o binanin icinde degil bambaska bir yerdedir Bir baska ornek Moskova da bir sokakta yuruyen bir kadin birden durur ve kameranin disinda bir noktaya dogru bakarak el sallar Bir sonraki planda gercekte kadindan kilometrelerce uzakta olan bir adami goruruz O da ayni sekilde el sallar Ikisi ucuncu bir yerde bulusur ve el sikisirlar Birlikte donup kameranin disinda bir noktaya bakarlar ve biz mesela Washington DC deki belediye binasini goruruz Boylece gercekte farkli yerlerde hatta farkli zamanlarda cekilmis goruntuler izleyiciye tam bir devamlilik icinde gorunur Teknigin yapay insan olarak adlandirilan diger versiyonunda ornegin makyaj masasinda oturan bir kizi goruruz Bu goruntuyu farkli farkli kadinlardan alinmis yakin plan dudak el ve bacak goruntuleri izler Izleyici bu farki hissetmez hepsi tek bir kadinmis ve bu kesintisiz bir cekimmis gibi algilar Oysa gercek hayatta boyle bir kadin yoktur Sinema tarihinden orneklerLev Kulesov 1918 yilinda gerceklestirdigi Proekt inzhenera Prayta filminin cekimleri sirasinda montaj tekniklerini arastirmaya ve denemeler yapmaya girismistir Farkli cekimleri birlestirme o zamanlar henuz kesfedilmemis bir alandi ve Kulesov bir yonetmen olarak kariyerinin bir bolumunu teorik calismalara adamistir Filmde karakterlerin elektrik direklerini nasil izleyecekleri konusunda elinde bir cozum yoktu Bu meseleyi cozmek icin bir planda sadece karakterlerini araziye bakarken diger planda ise sadece elektrik direklerini gostermeye karar verdi Karakterler direklerle ayni bolgede degillerdi cekimler Moskova nin farkli bolgelerinde yapilmisti Ancak montajda yaratici cografya etkisini gosterdi ve onlari ayni yerdelermis gibi perdeye tasidi Kulesov un yaratici cografyayi etkili sekilde kullandigi filmlerinden birisi de 1924 yapimi Neobychajnye priklyucheniya mistera Vesta v strane Bolshevikov Bati Efendi nin Bolseviklerin Memleketindeki Olaganustu Maceralari adli filmdir Bati Efendi Bolseviklere karsi onyargilarla dolu tipik bir Amrikalidir Rusya ya seyahatinde kacirilir ve Moskova da oradan oraya tasinir Bati Efendi sonunda gercek Bolsevik polisler tarafindan kurtarilir Bu filmde Kulesov yaratici cografyanin pek cok ornegini serilemistir Yaratici cografyanin dikkate deger yenilikci orneklerinden birisi Doktor Who filmindeki TARDIS Time And Relative Dimension In Space adli zaman makinesidir TARDIS disardan bakildiginda bir telefon kulubesi buyulugundedir Oysa ici cok daha genistir Izleyici icten ice kulubenin dekor oldugunu ic cekimlerin ise studyoda gerceklestigini bilir Fakat yaratici cografya ve kuskunun askiya alinmasi olgulari birlesir ve izleyici bu gecisi sorunsuz algilar Yaratici cografyanin uc bir ornegine filminde David Bowie ve Marlene Dietrich in canlandirdigi karakterlerin arasinda gecen bir diyalogda rastlanir Bowie ve Dietrich in replikleri iki ayri odada birbirinden aylar sonra filme alinmistir Montajda cekimler eslenerek izleyiciye ikisinin ayni anda ayni odada olduklari izlenimi verilmistir Bir noktada Dietrich in karakteri Bowie nin karakterine bir hatira esyasi verir Bunu basarmak icin Dietrich esyayi daha sonra kadrajdan cikip gidecek olan bir ekstraya uzatir Baska bir cekimde ayni kisiyi canlandiran farkli bir ekstra kadraja girer ve hatira esyayi Bowie ye uzatir KaynaklarKaynakca What happens between shots happens between your ears David Bordwell s Website on Cinema 4 Subat 2008 17 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan El cine y el fin del arte teoria y practica cinematografica en Lev Kuleshov The Extraordinary Adventures of Mr West in The Land of The Bolsheviks YouTube 28 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Kuleshov s montage techniques as seen in The Extraordinary Adventures of Mr West in the Land of the Bolsheviks Slavische Studies 12 Ekim 2014 10 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Bradshaw 11 Ocak 2016 Bowie the film star imaginative daring and endlessly charismatic The Guardian 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2020