Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yassısolucanlar ya da Platyhelminthes, üç embriyonik tabakadan oluşmuş, bilateral simetrili, çoğunlukla yassı yapılı hayvanlar şubesidir.
| Platyhelminthes | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ernst Haeckel'den "Platodes" (1909) | |||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||
| |||||||
| Sinonimler | |||||||
| |||||||
Parazit yaşayanlarda döldeğişimi ve başkalaşım görülür. Sindirim kanalı tek bir açıklığa sahiptir. Vücutlarında sölom, yalancısölom ve dolaşım sistemi yoktur. Merkezi bir beyin içeren sinir sistemi vardır. Boşaltım sistemi olarak alev hücreleri görev yapar. Çoğalmalarında hermafroditizm görülür. Yaklaşık 13.000 türü bilinmektedir. Bilateral simetri ilk defa bu filumda ortaya çıkar. Bilateral simetride duyu organlarının ve sinir sistemi merkezlerinin vücudun ön kısmında toplanmasıyla baş bölgesinin oluşumu görülür. Bilateral simetrili canlılarda sesil (hareketsiz) yaşam görülmez.
Genel özellikleri
Solucanlar
- 2000'e yaklaşık türleri vardır.
- Az gelişmiş omurgasız hayvanlardır.
- Tekrar başından koptuklarında üreyebiliirler.
- Çoğu tatlı sularda, denizlerde ya da dip çamurlarda yaşarlar.
- Hareketlerini uzunlamasına kasların uzayıp kısalmasıyla sağlarlar.
- Çoğu hermafrodittir.Çoğu solucan hem sperm hem yumurta hücresi üretir.
- Boyları birkaç mm’den 4 metreye kadar uzanır.
- Parazit olan türlerin tutunma organları gelişmiştir.
- Sürekli karanlıkta yaşadıklarından gözleri gelişmemiştir.
- Gelişmişlik düzeylerine göre yassı solucanlar, yuvarlak solucanlar, halkalı solucanlar şeklinde sıralanır.
Özellikleri
- Parazit yaşarlar.
- Vücutları baş, boyun ve gövdeden oluşur.
- Sindirim sistemleri gelişmemiştir.
- İnsan ve omurgalıların bağırsaklarında yaşarlar ve bu canlılara zarar verirler.
- Örnekler:Karaciğer kelebeği, planarya, tenya.
Sınıflandırma
5. Phylum (Şube): Platyhelminthes (Yassı Solucanlar)
Acoelomata'nın ilk şubesidir. Sindirim kanalı boşluğu bulunur, ancak bu boşluk sölom olarak kabul edilmez. Bilateral simetri, triploblasti, spiral segmentasyon ve buna bağlı olarak da mozaik gelişim görülür. Organizasyon organ-sistem düzeyindedir.
Protostomia üyeleri oldukları için, sadece ağız bulunur ve anüs olmaması nedeniyle sindirim tek yönlüdür. Boşaltım sistemleri bulunur. Alev hücreleri taşıyan protonefridiumları vardır.
Vücut dorso-ventral olarak (alt-üst yönünde) yassılaşmıştır. Solunum, iskelet ve dolaşım sistemleri bulunmaz. Basit duyu organlarına sahiptirler.
Çoğu tür monoiktir. Bazı denizel formlarda, silli ve serbest yüzücü olan Müller larvası görülür.
Taksonomi
Yassı solucanlar şubesine bağlı taksonlar (2023):
×
- ' -
- Altşubeler
- Catenulida
- Neodermata
- Rhabditophora - Ehlers, 1985
- Cinsler
- Centrostomum - Diesing, 1859
- Darwinia - Pereyaslawzewa, 1892
- Diplonchus - Stimpson, 1857
- Endocelis - Schmankewitsch, 1873
- Glossostoma - Le Conte, 1851
- Monotus - Diesing, 1862
- Niobe - Girard, 1852
- Plagiostomula - Westblad, 1956
- Polyporus - Plehn, 1897
- Trachyplana - Stimpson, 1857
- Tricelis - Quatrefage, 1845
- Turbella - Ehrenberg, 1831
- Typhlolepta - Ørsted, 1843
- Vortex - Ehrenberg, 1831
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Yassı solucanlar ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.![image]()
Vikitür'de Yassı solucanlar ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
- ^ Dentzien-Dias, Paula C.; Jr, George Poinar; Figueiredo, Ana Emilia Q. de; Pacheco, Ana Carolina L.; Horn, Bruno L. D.; Schultz, Cesar L. (30 Ocak 2013). "Tapeworm Eggs in a 270 Million-Year-Old Shark Coprolite". PLOS ONE (İngilizce). 8 (1): e55007. doi:10.1371/journal.pone.0055007. ISSN 1932-6203. (PMC) 3559381 $2. (PMID) 23383033. 2 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2022.
- ^ Walker, J.C.; Anderson, D.T. (2001). "The Platyhelminthes". In Anderson, D.T. (ed.). Invertebrate Zoology. Oxford University Press. ss. 58-80.
- ^ . 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yassisolucanlar ya da Platyhelminthes uc embriyonik tabakadan olusmus bilateral simetrili cogunlukla yassi yapili hayvanlar subesidir Platyhelminthes Yasadigi donem araligi 270 0 myo Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNErnst Haeckel den Platodes 1909 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaUst sube PlatyzoaSube Platyhelminthes Minot 1876SinonimlerTurbellaria Graffia Levinsen 1879 Dalyellioidarum Steinbock 1948 Coleophora Steinbock 1932 Thalattoplana Bock 1925 Celidotus Diesing 1862 Disorus Diesing 1862 Graffiella Korotneff 1912 Goharia Beltagi 1958 Gyrator Ehrenberg 1831 Anotocelis Diesing 1862 Goniocarena Schmarda 1859 Ommatoplea Diesing 1862 Diporoplana Steinbock 1932 Lamelliposthia Steinbock 1932 Planaridium Pease 1860 Anomalocoelus Haswell 1905 Derostoma Orsted 1844 Diotis Schmarda 1859 Chonostomum Schmarda 1859 Megastomum Schmarda 1859 Brederweldia Karling 1978 Mesopharynx Schmarda 1859 Nemertoscolex Greeff 1877 Platamonia Busch 1851 Heteroplana Willey 1897 Spiroclytus Schmidt 1857 Prostomum A L Duges 1828 Proteola Czerniavsky 1880 Typhloplanidarum Steinbock 1948 Pseudogyratrix Meixner 1938 Tetracotylus Korotneff 1912 Polysolenoposthia Steinbock 1932 Telostomum Schmarda 1859 Rhynchota Schmarda 1859 Rhynchoprobolus Schmarda 1859 Gyrator marginstus Graff 1882 Gyrator littorales Orsted 1843 Chonostomum crenulatum Schmarda 1859 Derostoma truncatum Schmarda 1859 Derostoma notops A L Duges 1828 Derostoma leucocelis Schmarda 1859 Diotis grisea Schmarda 1859 Ommatoplea armata A L Duges 1830 Platamonia tergestina Busch 1851 Pseudogyratrix helgolandicum Meixner 1938 Rhynchoprobolus erythrophthalmus Schmarda 1859 Rhynchoprobolus tetrophthalmus Schmarda 1859 Prostomum littorale Orsted 1843 Prostomum elipsinoideum A L Duges 1830 Tetracotylus tenax Korotneff 1912 Curtisia ambigua Bohmig 1902 Bipalium modiglianii Graff 1894 Coleophora levinseni Steinbock 1932 Anotocelis flavicaris Ehrenberg 1831 Anomalocoelus caecus Haswell 1905 Nemertoscolex parasiticus Greeff 1877 Lamelliposthia rubromaculata Steinbock and Lanser 1932 Megastomum ferrugineum Schmarda 1859 Planaria ambigua Bohmig 1902 Elasmodes obtusus Collingwood 1876 Dugesia ambigua Bohmig 1902 Derostoma selenops A L Duges 1830 Diporoplana cnidophora Steinbock 1932 Disorus viridis Ehrenberg 1831 Diporoplana fulgipenis Steinbock 1932 Derostoma mutabils A L Duges 1830 Derostoma flavicaris Ehrenberg 1831 Derostoma claudiopolitanum Sekera 1904 Derostoma lanceolatum A L Duges 1828 Derostoma laticeps A L Duges 1830 Derostoma angusticeps A L Duges 1830 Derostoma benedenii Francotte 1883 Graffia capitata Levinsen 1879 Gyrator album Silliman 1884 Graffiella lamelli rostris Korotneff 1912 Goharia obscuria Beltagi 1958 Goniocarena capitata Orsted 1844 Gyrator tetrophthalmus Schmarda 1859 Gyrator viridis Busch 1851 Gyratoris viridis Busch 1851 Gyrator erythrophthalmus Schmarda 1859 Gyrator helgolandicus Attems 1897 Gyrator notops A L Duges 1828 Gyrator papillosus Schmarda 1859 Heteroplana newtoni Willey 1897 Telostomum ferrugineum Schmarda 1859 Proporus viridis Busch 1851 Vortex capitata Orsted 1844 Vortex crenulatum Schmarda 1859 Vortex selenops Graff 1882 Turbella truncata Schmarda 1859 Turbella leucocelis Schmarda 1859 Turbella lanceolatum A L Duges 1828 Turbella selenops A L Duges 1830 Polysolenoposthia bathycola Steinbock and Lanser 1932 Polysolenoposthia porsildi Steinbock and Lanser 1932 Turbella crenulata Schmarda 1859 Rhynchota tetrophthalmus Schmarda 1859 Rhynchota papillosus Schmarda 1859 Rhynchota erythrophthalmus Schmarda 1859 Rhynchoprobolus papillosus Schmarda 1859 Rhynchoscolex papillosus Schmarda 1859 Spiroclytus capitata Orsted 1844 Prostomum armatum A L Duges 1830 Proteola hyalina Czerniavsky 1881 Parazit yasayanlarda doldegisimi ve baskalasim gorulur Sindirim kanali tek bir acikliga sahiptir Vucutlarinda solom yalancisolom ve dolasim sistemi yoktur Merkezi bir beyin iceren sinir sistemi vardir Bosaltim sistemi olarak alev hucreleri gorev yapar Cogalmalarinda hermafroditizm gorulur Yaklasik 13 000 turu bilinmektedir Bilateral simetri ilk defa bu filumda ortaya cikar Bilateral simetride duyu organlarinin ve sinir sistemi merkezlerinin vucudun on kisminda toplanmasiyla bas bolgesinin olusumu gorulur Bilateral simetrili canlilarda sesil hareketsiz yasam gorulmez Pseudobiceros hancockanusBir yassisolucanin yandan gorunusuGenel ozellikleriSolucanlar 2000 e yaklasik turleri vardir Az gelismis omurgasiz hayvanlardir Tekrar basindan koptuklarinda ureyebiliirler Cogu tatli sularda denizlerde ya da dip camurlarda yasarlar Hareketlerini uzunlamasina kaslarin uzayip kisalmasiyla saglarlar Cogu hermafrodittir Cogu solucan hem sperm hem yumurta hucresi uretir Boylari birkac mm den 4 metreye kadar uzanir Parazit olan turlerin tutunma organlari gelismistir Surekli karanlikta yasadiklarindan gozleri gelismemistir Gelismislik duzeylerine gore yassi solucanlar yuvarlak solucanlar halkali solucanlar seklinde siralanir Ozellikleri Parazit yasarlar Vucutlari bas boyun ve govdeden olusur Sindirim sistemleri gelismemistir Insan ve omurgalilarin bagirsaklarinda yasarlar ve bu canlilara zarar verirler Ornekler Karaciger kelebegi planarya tenya Siniflandirma 5 Phylum Sube Platyhelminthes Yassi Solucanlar Acoelomata nin ilk subesidir Sindirim kanali boslugu bulunur ancak bu bosluk solom olarak kabul edilmez Bilateral simetri triploblasti spiral segmentasyon ve buna bagli olarak da mozaik gelisim gorulur Organizasyon organ sistem duzeyindedir Protostomia uyeleri olduklari icin sadece agiz bulunur ve anus olmamasi nedeniyle sindirim tek yonludur Bosaltim sistemleri bulunur Alev hucreleri tasiyan protonefridiumlari vardir Vucut dorso ventral olarak alt ust yonunde yassilasmistir Solunum iskelet ve dolasim sistemleri bulunmaz Basit duyu organlarina sahiptirler Cogu tur monoiktir Bazi denizel formlarda silli ve serbest yuzucu olan Muller larvasi gorulur TaksonomiYassi solucanlar subesine bagli taksonlar 2023 AltsubelerCatenulida Neodermata Rhabditophora Ehlers 1985CinslerCentrostomum Diesing 1859 Darwinia Pereyaslawzewa 1892 Diplonchus Stimpson 1857 Endocelis Schmankewitsch 1873 Glossostoma Le Conte 1851 Monotus Diesing 1862 Niobe Girard 1852 Plagiostomula Westblad 1956 Polyporus Plehn 1897 Trachyplana Stimpson 1857 Tricelis Quatrefage 1845 Turbella Ehrenberg 1831 Typhlolepta Orsted 1843 Vortex Ehrenberg 1831Dis baglantilarWikimedia Commons ta Yassi solucanlar ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Yassi solucanlar ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Kaynakca Dentzien Dias Paula C Jr George Poinar Figueiredo Ana Emilia Q de Pacheco Ana Carolina L Horn Bruno L D Schultz Cesar L 30 Ocak 2013 Tapeworm Eggs in a 270 Million Year Old Shark Coprolite PLOS ONE Ingilizce 8 1 e55007 doi 10 1371 journal pone 0055007 ISSN 1932 6203 PMC 3559381 2 PMID 23383033 2 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2022 KB1 bakim PMC bicimi link Walker J C Anderson D T 2001 The Platyhelminthes In Anderson D T ed Invertebrate Zoology Oxford University Press ss 58 80 30 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Mayis 2023