Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yavuzlar, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.
| Yavuzlar | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Yavuzlar Yavuzlar'ın Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Göle |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 2076 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 103 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75700 |
Tarihçe
Yavuzlar köyünün bilinen eski adı Üç Kilise'dir. Bu yer adı köydeki üç kiliseye bağlı olarak ortaya çıkmıştır. Nitekim Birinci Dünya Savaşı sırasında Ardahan bölgesini gezmiş olan Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli köyde üç kilisenin bulunduğunu yazmıştır. Bir kiliseye ait Gürcüce yazılı bir taş, buranın eski bir Gürcü köyü olduğunu göstermekle birlikte yerleşimin Gürcüce adı bilinmemektedir. Üç Kilise, 1886 tarihli Rus nüfus sayımında "Uç-Kilisa" ((Уч-Килиса) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Üç Kilisa" (اوچ كلیسا) olarak geçer.
Üç Kilisa köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan tarihsel bölgelerden biri olan Kola'da yer alır. Nitekim bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyde günümüze kalıntıları ulaşan bir kilisenin 10-11. yüzyıla tarihlenen Gürcüce yazıtı, köyün Gürcü Krallığı döneminde bir Gürcü yerleşimi olduğunu göstermektedir. Öte yandan Kola bölgesi, sadece Gürcü tarihinde değil, dokuz azizle bağlantılı olarak Gürcü Ortodoks inancında da önemli bir yere sahiptir.
Üç Kilisa, uzun süre Osmanlı yönetiminde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından 1878'de imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. 1886 nüfus sayımıda Rus idaresinin Üç-Kilisa (Учь-Килиса) şeklinde kaydettiği köy, Ardahan sancağının Göle kazasına bağlı Yunan nahiyesinin 13 köyünden biriydi. Köyün nüfusu, 51'i erkek ve 55'i kadın olmak üzere, 19 hanede yaşayan 106 kişiden oluşuyordu. Hem köyün hem de nahiyenin nüfusunun tamamı Rumlardan oluşuyordu. Bu nüfus 1896 yılında 138 kişiye, 1906 yılında 242 kişiye ulaşmıştır.
Göle bölgesinde 1907 yılında araştırma gezisi yapan Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili'nin verdiği bilgiye göre, 1907 yılında Üç Kilise köyünde iki kilisenin küçük çaplı kalıntıları duruyordu. Üçüncü kilise, Rumlar tarafından yıkılıp yeniden inşa edilmişti. Nitekim Takaişvili, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Müslüman Gürcülerden boşalmış olan yerlere, Osmanlı ülkesinden Rusların egemenliğine geçen topraklara göç etmiş olan Rumların ve Ermenilerin yerleştirilmiş olduğunu yazmıştır. Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli ise, Üç Kilise’nin bir Rum köyü olduğunu, burada üç kilise bulunduğunu yazmıştır. Rumlar eski üç kiliseden birini yıkmış, taşlarıyla yeni bir kilise inşa etmişlerdi. Diğer iki kilise ise, o tarihte görece sağlamdı, ama Rumlar kiliselerin duvarlarından bazı taşları söküp almışlardı.
Üç Kilisa köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre fiilen Ermenistan'ın sınırları içinde kaldı. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca köy Türkiye'ye bırakıldı.
Üç Kilise köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Üç Kilisa" (اوچ كلیسا) adıyla Kars vilayetinin Göle kazasının Okam nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında "Üç Kilise" biçiminde yazılmış olan köy, aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 194 kişiden oluşuyordu. Üç Kilisa / Üç Kilise aadı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Yavuzlar olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Yavuzlar köyünün nüfusu 497 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde sadece 107 kişi okuma yazma biliyordu.
Yavuzlar köyünün eski adının kaynağı olan üç kiliseden geriye çeşitli kalıntılar ulaşmıştır. İlk kiliseden temel seviyesinde iki duvar parçası kalmıştır. Bu kiliseden alınmış bir pencere alınlığı köyde bir evin duvarında kullanılmıştır. Bir başka taşta Asomtavruli harflerle iki satırlık Gürcüce yazı „ესე ჯუარნი საფლავსა ზედა“ ("Bu haçlar yukarıdaki mezarın") şeklinde okunmuştur. Söz konusu yazı 10-11. yüzyıla tarihlendirilmiştir. İkinci kilise bugünkü caminin yerinde bulunuyordu. Ne var ki kilisenin bulunduğu yerde herangi bir kalıntı bulunmamaktadır. Ancak hemen yakınındaki bir evde kiliseden alınmış sütun ve iki sütun başlığı tespit edilmiştir. Üçüncü kilise ise köydeki çeşmenin yanında bulunuyordu. Bu kiliseden geriye pilaster olduğu tahmin edilen bir taş kalmıştır.
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 53 km, Göle ilçe merkezine ise 36 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 103 |
| 2021 | 109 |
| 2020 | 114 |
| 2019 | 113 |
| 2018 | 125 |
| 2017 | 118 |
| 2016 | 103 |
| 2015 | 111 |
| 2014 | 128 |
| 2013 | 147 |
| 2012 | 126 |
| 2011 | 119 |
| 2010 | 123 |
| 2009 | 117 |
| 2008 | 122 |
| 2007 | 123 |
| 2000 | 155 |
| 1990 | 222 |
| 1985 | 360 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Göle Yavuzlar Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde" (Gürcüce), Sakartvelo gazetesi, 9 Ekim 1917, sayı. 221". 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2023.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 133 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı: Sıra no: 466. 11 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .}
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 771.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2015, s. 133 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 113, .
- ^ "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), Paris, 1938, s. 10, 15". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2021.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 352.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 775". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 359.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 133-134 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Yavuzlar, Göle için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yavuzlar Ardahan ilinin Gole ilcesine bagli bir koydur YavuzlarKoyArdahan in konumuYavuzlarYavuzlar in Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceGoleCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim2076 mNufus 2022 Toplam103Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75700TarihceYavuzlar koyunun bilinen eski adi Uc Kilise dir Bu yer adi koydeki uc kiliseye bagli olarak ortaya cikmistir Nitekim Birinci Dunya Savasi sirasinda Ardahan bolgesini gezmis olan Gurcu arastirmaci Konstantine Martvileli koyde uc kilisenin bulundugunu yazmistir Bir kiliseye ait Gurcuce yazili bir tas buranin eski bir Gurcu koyu oldugunu gostermekle birlikte yerlesimin Gurcuce adi bilinmemektedir Uc Kilise 1886 tarihli Rus nufus sayiminda Uc Kilisa Uch Kilisa ve 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Uc Kilisa اوچ كلیسا olarak gecer Uc Kilisa koyu tarihsel Gurcistan i olusturan tarihsel bolgelerden biri olan Kola da yer alir Nitekim bu bolgeyi Osmanlilar 16 yuzyilin ikinci yarisinda Gurculerden ele gecirmistir Koyde gunumuze kalintilari ulasan bir kilisenin 10 11 yuzyila tarihlenen Gurcuce yaziti koyun Gurcu Kralligi doneminde bir Gurcu yerlesimi oldugunu gostermektedir Ote yandan Kola bolgesi sadece Gurcu tarihinde degil dokuz azizle baglantili olarak Gurcu Ortodoks inancinda da onemli bir yere sahiptir Uc Kilisa uzun sure Osmanli yonetiminde kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan 1878 de imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi 1886 nufus sayimida Rus idaresinin Uc Kilisa Uch Kilisa seklinde kaydettigi koy Ardahan sancaginin Gole kazasina bagli Yunan nahiyesinin 13 koyunden biriydi Koyun nufusu 51 i erkek ve 55 i kadin olmak uzere 19 hanede yasayan 106 kisiden olusuyordu Hem koyun hem de nahiyenin nufusunun tamami Rumlardan olusuyordu Bu nufus 1896 yilinda 138 kisiye 1906 yilinda 242 kisiye ulasmistir Gole bolgesinde 1907 yilinda arastirma gezisi yapan Gurcu tarihci ve arkeolog Ekvtime Takaisvili nin verdigi bilgiye gore 1907 yilinda Uc Kilise koyunde iki kilisenin kucuk capli kalintilari duruyordu Ucuncu kilise Rumlar tarafindan yikilip yeniden insa edilmisti Nitekim Takaisvili 1877 1878 Osmanli Rus Savasi sirasinda Musluman Gurculerden bosalmis olan yerlere Osmanli ulkesinden Ruslarin egemenligine gecen topraklara goc etmis olan Rumlarin ve Ermenilerin yerlestirilmis oldugunu yazmistir Gurcu arastirmaci Konstantine Martvileli ise Uc Kilise nin bir Rum koyu oldugunu burada uc kilise bulundugunu yazmistir Rumlar eski uc kiliseden birini yikmis taslariyla yeni bir kilise insa etmislerdi Diger iki kilise ise o tarihte gorece saglamdi ama Rumlar kiliselerin duvarlarindan bazi taslari sokup almislardi Uc Kilisa koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure fiilen Ermenistan in sinirlari icinde kaldi 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca koy Turkiye ye birakildi Uc Kilise koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Uc Kilisa اوچ كلیسا adiyla Kars vilayetinin Gole kazasinin Okam nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda Uc Kilise biciminde yazilmis olan koy ayni idari konuma sahipti ve nufusu 194 kisiden olusuyordu Uc Kilisa Uc Kilise aadi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Yavuzlar olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Yavuzlar koyunun nufusu 497 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde sadece 107 kisi okuma yazma biliyordu Yavuzlar koyunun eski adinin kaynagi olan uc kiliseden geriye cesitli kalintilar ulasmistir Ilk kiliseden temel seviyesinde iki duvar parcasi kalmistir Bu kiliseden alinmis bir pencere alinligi koyde bir evin duvarinda kullanilmistir Bir baska tasta Asomtavruli harflerle iki satirlik Gurcuce yazi ესე ჯუარნი საფლავსა ზედა Bu haclar yukaridaki mezarin seklinde okunmustur Soz konusu yazi 10 11 yuzyila tarihlendirilmistir Ikinci kilise bugunku caminin yerinde bulunuyordu Ne var ki kilisenin bulundugu yerde herangi bir kalinti bulunmamaktadir Ancak hemen yakinindaki bir evde kiliseden alinmis sutun ve iki sutun basligi tespit edilmistir Ucuncu kilise ise koydeki cesmenin yaninda bulunuyordu Bu kiliseden geriye pilaster oldugu tahmin edilen bir tas kalmistir CografyaKoy Ardahan il merkezine 53 km Gole ilce merkezine ise 36 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 1032021 1092020 1142019 1132018 1252017 1182016 1032015 1112014 1282013 1472012 1262011 1192010 1232009 1172008 1222007 1232000 1551990 2221985 360Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 11 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Gole Yavuzlar Koy Nufusu Nufusune com 16 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Gurcuce Sakartvelo gazetesi 9 Ekim 1917 sayi 221 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2023 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 133 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 a b Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Kars oblasti Sira no 466 11 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 771 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2015 s 133 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 113 ISBN 9786052100271 Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi Gurcuce Paris 1938 s 10 15 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2021 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2022 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 352 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 775 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 359 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 133 134 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 a b YerelNet org tr 3 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarYavuzlar Gole icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft