Yeelen, 1987 yılında gösterime girmiş bir Mali filmidir.
Yeelen | |
Yönetmen | |
---|---|
Yapımcı | Souleymane Cissé |
Senarist | Souleymane Cissé |
Oyuncular |
|
Müzik | |
Görüntü yönetmeni |
|
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Drama, Fantastik |
Renk | Siyah-Beyaz |
Yapım yılı | Mayıs 1987 (ilk gösterim; Cannes) 14 Nisan 1989 |
Süre | 105 dk. |
Ülke | Mali / Burkina Faso / Fransa |
Dil | Bambara dili, Fula |
Filmin adı olan "Yeelen" sözcüğü yerli Bambara dilinde "Parlaklık" veya "Işık" manasına gelmektedir. Bambara ve Fula dillerinde çekilmiştir.
Konusu
Afrika'da yaşayan Bambara kabilesinin sözlü kültürü içerisinde yer alan bir efsaneden kaynaklanmaktadır. Filmin geçtiği dönem açıkça belirtilmemiştir. Ancak olasılıkla 13. yüzyıldaki Mali İmparatorluğu içerisinde geçtiği düşünülmektedir.
Nianankoro adındaki genç adam babasının idaresi altındaki bir kabilede yaşamaktadır. Nianankoro gizemli güçleri elde etmek üzere gizlice yola çıkar. Bunun için amcasından yardım almayı planlamaktadır. Tehlikeli yolculukta ilginç bir serüven yaşayacaktır. Babası Soma ise oğlunun yerini elindeki büyülü bir nesne ile bularak izlemeye başlar. Amacı oğluna engel olmaktır.
Yolculuk esnasında Nianankoro ona kaderini söyleyen bir sırtlana rastlar. Yabancı bir kavim tarafından bir hırsız olduğu iddiasıyla yakalanır. Ancak yetenekleri sayesinde kurtulmayı başarır.
Soma, ise tanrıları sakinleştirmek için albino bir adamı ve vahşi bir köpeği kurban eder. Film boyunca büyü gücüne ulaşmasını engellemek isteyen babası ile delikanlı arasındaki çelişki ve güç mücadelesi vurgulanır.
Genç adam babası ile karşılaşmadan önce kutsal suda yıkanır.
Seyirciye büyülü, fantastik ve gerçeküstücü bir serüven sunulmaktadır. İnsanüstü ve doğaüstü güçler insanın hayatında kendi iradesine eşit bir etkiye sahiptir. Geri planda uçsuz bucaksız savan ve kıraç tepeler görülür. Yaptıkları büyülerle insanlara etki edebilen şamanlar, büyüye inanan kabile şefleri (krallar) bulunan ve zaman zaman olabildiğince ıssızlaşan bu diyarda genç adam aşk ile de tanışır.
Teknik özellikler
35 mm, renkli olarak çekilmiştir.
Yorumlar ve övgüler
The Guardian'a göre Afrikanın en iyi 20 filmi arasındadır (11. sırada). Chicago Reader'a göre ise o tarihe kadar yapılmış en iyi Afrika filmidir. Empire Dergisi'nin 2010 yılında yayınladığı "Dünya Sineması'nın En İyi 100 Filmi" ("The 100 Best Films Of World Cinema") listesinde ise 94. sırada yer almıştır.
Oyuncular
- Issiaka Kane - Nianankoro
- Niamanto Sanogo - Soma (baba) / Djigui (ikizi)
- Aoua Sangare - Attou (genç Fulani kadını)
- Balla Moussa Keita - Rouma Boll (Fulani kralı)
- Soumba Traore - Mah (anne)
- Ismaila Sarr - Bofing (amca)
- Youssouf Tenin Cissé - (küçük çocuk)
- Koke Sangare - Komo şefi
Kaynakça
- Yeelen 16 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Film Notes, Kevin Jack Hagopian, Newyork State - Writers Institute, S. University of Newyork (İngilizce)
- Yeelen 5 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Nathaniel Thompson, TCM (Turner Classic Movies), October 16, 2013 (İngilizce)
- Samuel Lelièvre, La Lumière de Souleymane Cissé. Cinéma et Culture, Paris, L'Harmattan, 2013 (). (Fransızca)
- Yeelen (NR), Hal Hinson, Washington Post, 03 March 1989 (İngilizce)
Dipnotlar
- ^ Yeelen (1987)[], Letterboxd (İngilizce), Erişim Tarihi: 02 Mayıs 2022
- ^ Postkolonyal Afrika Sineması 2 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Yüksek Lisans Tezi, Yusuf Ziya Gökçek, Beykent Üniversitesi, Sinema Televizyon Bölümü, 2011
- ^ 20 best African films – ranked! 2 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Guardian, 01 October 2020 (İngilizce) [ayrıca Türkçe haber için: The Guardian’a Göre Tüm Zamanların En İyi 20 Afrika Filmi 21 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Filmlovers, 02/10/2020 (Türkçe)]
- ^ Chicago Reader, 4 January 2002 (İngilizce)
- ^ The 100 Best Films Of World Cinema 23 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Empire Magazine (İngilizce) (2019 da yayınlanan sayfa 2010'a kadar olan filmleri listelemektedir, değişiklik yoktur. Aynı liste için: MUBI - Empire Magazine: The 100 Best Films Of World Cinema | 2010)
Dış bağlantılar
- IMDb'de Yeelen
- Brightness (Yeelen) 15 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Jonathan Rosenbaum
- Yeelen 20 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Beyazperde)
- Yeelen (Souleymane Cissé, 1987) - Ngbooart
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yeelen 1987 yilinda gosterime girmis bir Mali filmidir YeelenYeelenYonetmenYapimciSouleymane CisseSenaristSouleymane CisseOyuncularIssiaka KaneAoua SangareNiamanto SanogoMuzikSalif KeitaGoruntu yonetmeniJean Noel FerragutJean Michel HumeauCinsiSinema filmiTuruDrama FantastikRenkSiyah BeyazYapim yiliMayis 1987 1987 05 ilk gosterim Cannes 14 Nisan 1989 1989 04 14 Sure105 dk UlkeMali Burkina Faso FransaDilBambara dili Fula Filmin adi olan Yeelen sozcugu yerli Bambara dilinde Parlaklik veya Isik manasina gelmektedir Bambara ve Fula dillerinde cekilmistir KonusuAfrika da yasayan Bambara kabilesinin sozlu kulturu icerisinde yer alan bir efsaneden kaynaklanmaktadir Filmin gectigi donem acikca belirtilmemistir Ancak olasilikla 13 yuzyildaki Mali Imparatorlugu icerisinde gectigi dusunulmektedir Nianankoro adindaki genc adam babasinin idaresi altindaki bir kabilede yasamaktadir Nianankoro gizemli gucleri elde etmek uzere gizlice yola cikar Bunun icin amcasindan yardim almayi planlamaktadir Tehlikeli yolculukta ilginc bir seruven yasayacaktir Babasi Soma ise oglunun yerini elindeki buyulu bir nesne ile bularak izlemeye baslar Amaci ogluna engel olmaktir Yolculuk esnasinda Nianankoro ona kaderini soyleyen bir sirtlana rastlar Yabanci bir kavim tarafindan bir hirsiz oldugu iddiasiyla yakalanir Ancak yetenekleri sayesinde kurtulmayi basarir Soma ise tanrilari sakinlestirmek icin albino bir adami ve vahsi bir kopegi kurban eder Film boyunca buyu gucune ulasmasini engellemek isteyen babasi ile delikanli arasindaki celiski ve guc mucadelesi vurgulanir Genc adam babasi ile karsilasmadan once kutsal suda yikanir Seyirciye buyulu fantastik ve gercekustucu bir seruven sunulmaktadir Insanustu ve dogaustu gucler insanin hayatinda kendi iradesine esit bir etkiye sahiptir Geri planda ucsuz bucaksiz savan ve kirac tepeler gorulur Yaptiklari buyulerle insanlara etki edebilen samanlar buyuye inanan kabile sefleri krallar bulunan ve zaman zaman olabildigince issizlasan bu diyarda genc adam ask ile de tanisir Teknik ozellikler35 mm renkli olarak cekilmistir Yorumlar ve ovgulerThe Guardian a gore Afrikanin en iyi 20 filmi arasindadir 11 sirada Chicago Reader a gore ise o tarihe kadar yapilmis en iyi Afrika filmidir Empire Dergisi nin 2010 yilinda yayinladigi Dunya Sinemasi nin En Iyi 100 Filmi The 100 Best Films Of World Cinema listesinde ise 94 sirada yer almistir OyuncularIssiaka Kane Nianankoro Niamanto Sanogo Soma baba Djigui ikizi Aoua Sangare Attou genc Fulani kadini Balla Moussa Keita Rouma Boll Fulani krali Soumba Traore Mah anne Ismaila Sarr Bofing amca Youssouf Tenin Cisse kucuk cocuk Koke Sangare Komo sefiKaynakcaYeelen 16 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Film Notes Kevin Jack Hagopian Newyork State Writers Institute S University of Newyork Ingilizce Yeelen 5 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nathaniel Thompson TCM Turner Classic Movies October 16 2013 Ingilizce Samuel Lelievre La Lumiere de Souleymane Cisse Cinema et Culture Paris L Harmattan 2013 ISBN 978 2 343 00201 9 Fransizca Yeelen NR Hal Hinson Washington Post 03 March 1989 Ingilizce Dipnotlar Yeelen 1987 olu kirik baglanti Letterboxd Ingilizce Erisim Tarihi 02 Mayis 2022 Postkolonyal Afrika Sinemasi 2 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek Lisans Tezi Yusuf Ziya Gokcek Beykent Universitesi Sinema Televizyon Bolumu 2011 20 best African films ranked 2 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Guardian 01 October 2020 Ingilizce ayrica Turkce haber icin The Guardian a Gore Tum Zamanlarin En Iyi 20 Afrika Filmi 21 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Filmlovers 02 10 2020 Turkce Chicago Reader 4 January 2002 Ingilizce The 100 Best Films Of World Cinema 23 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Empire Magazine Ingilizce 2019 da yayinlanan sayfa 2010 a kadar olan filmleri listelemektedir degisiklik yoktur Ayni liste icin MUBI Empire Magazine The 100 Best Films Of World Cinema 2010 Dis baglantilarIMDb de Yeelen Brightness Yeelen 15 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jonathan Rosenbaum Yeelen 20 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Beyazperde Yeelen Souleymane Cisse 1987 NgbooartAyrica bakinizAfrika sinemasi