Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır.Mayıs 2020) ( |
Yeni Ekonomi, yeni çıkan teknolojilerin süregelen ekonomiye (endüstriyel/imalat tabanlı ekonomi) etkisini tarif eden bir deyimdir. Tekstil ağırlıklı endüstriyel üretimin yaygın olduğu 1800 'lü yılların sonlarında otomobil, elektrik enerjisi ve sonradan radyo, telefon ve TV gibi yeni icatların çıkması ile başlayan dönemi tarif eder.
Ekonomist Harry S. Dent'e göre yeni ekonomi belli bir dönem boyunca etkisini gösteren bir çevrimdir ve son iki yüzyıl için bu çevrimin süresi 80 yıla tekabül etmektedir. Aynı ekonomist tarafından tarif edilen 40 yıllık "demografik" çevrimin tam 2 katı uzunlukta sürmektedir.
Tarihçe
- 1800'li yılların sonunda otomobil ve elektrik enerjisi kullanılmaya başlandıktan sonra 1960'ların sonuna kadar süren bir "Yeni Ekonomi" çevrimi söz konusu olmuştur.
- 1885'te Almanya Mannheim'de Karl Benz adında bir mucidin 3 tekerli bir araba geliştirmesi, yeni bir dönemin başlangıcını haber veriyordu. Patentini kaydettirdikten sonra Benz 1888'den itibaren otomobil üretmeye başladı ve ardından otomobillerde çeşitli yenilikler ve geliştirmeler dönemi başladı.
- 1907'de Henry Ford adında Amerikalı sanayici, otomobilin üretim adetlerini yükseltmek üzere çok daha verimli imalat sistemleri düşünüp hayata geçirdi ve sektör çok hızlı bir büyüme dönemine girdi. Bu büyüme 1929'da ekonomi balonunun patlamasına kadar sürecekti.
- 1917 - 1930'lar arası otomobil sektörünün silkelenme ve konsolidasyonu dönemidir. 1900 başından itibaren sektöre giren firmaların 1917'de sayısı 100 'ü bulmuştu. 1930'lara gelindiğinde satın alma ve küçük otomobil firmalarının kapanması ile toplam üretici sayısı 40'ın altına indi.
- 1940'lardan itibaren otomobil sektörü olgunluk dönemine girdi ve 1960'ların sonunda en olgun devresini de tamamladı.
- 1888 civarında başlayan Yeni Ekonomi çevrimi böylelikle 1968 civarında tamamlanarak yerini bir sonraki Yeni Ekonomi çevrimine bıraktı.
- 1968'de Gordon E. Moore ve Robert Noyce adlı iki girişimci, yarı ilekten teknolojisinde birçok yenilik yapabilmek amacıyla Fairchild isimli elektronik imalatçısı firmadaki görevlerinden ayrılarak Intel adında yeni bir firma kurdular.
- Intel'in dünyaya kattığı mikro işlemciler ile hesap yapma işlemi yeni bir boyut kazanmaya başlamış oldu. 1969 sonlarında kurulan MITS adlı teknoloji firması yeni nesil mikro işlemcileri ile "masaüstü hesap makinası" üretip 1971'de piyasaya sürüyordu.
- MITS'ın 1975 başında ilk Personal Computer (PC) 'yi üretmesi sonrası oluşan ilgi odağına Microsoft ve Apple gibi firmalar da katıldı ve 70'ler sonuna doğru sektör iyice hareketlendi.
- Ağustos 1981 'de IBM'in kendi versiyonu olan IBM PC 5150'yi piyasaya çıkardı ve sektör ilk ciddi büyüme dönemine girdi ve 2008'e kadar büyüme devam etti.
- IT kısaltması ile de betimlenebilecek günümüz yeni ekonomisi 2008'den itibaren ilk ciddi silkelenme dönemine girdi. 2008 - 2010 arası dönem firma kapanma veya satın alınmaları ile geçti.
- 2020 başlarına kadar süreceği tahmin edilen bu silkelenme dönemi sonrası günümüz "yeni ekonomi" çevrimi olgunlaşma dönemine girecek ve 2048'de olgunluk döneminin doruğundayken filizlenmeye başlamış bir başka yeni ekonomiye yerini bırakacaktır.
Kritik
Günümüz yeni ekonomisi, bilgi toplumu, bilgi üretimi, yaratıcılık, bilişim gibi kavramlarla ilişkilendirilmektedir. Yeni ekonomi gerçekten de bilgiyi ve bilginin ürünü yeni teknolojileri kullanmakta ve bu yeni teknolojiler ekonominin her alanında verimi artırmaktadır. Ancak bu birçok işin bir daha hiç dönmemecesine kapanmasına ve sosyal hayatta köklü değişikliklere de yol açmaktadır.
Bazı uzmanlar yeni ekonomi kavramını, küreselleşme ve düzensizleştirmeyi de içine alan geniş bir çerçevede ele alırken bazıları da enformasyon ve iletişim teknolojilerine yapılan yoğun yatırımların verimlilik ve büyümeye olan olumlu etkisi olarak değerlendirmektedirler
Ayrıca, yeni ekonomi gelişmiş ülkelerin avantajlı durumunu daha da geliştirmelerini kolaylaştırdığı için, gelişmekte olan ülkelere aynı oranda katkı sağlamadığı da düşünülmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Dent, Harry S. (2009) The Great Depression Ahead Following The Greatest Boom In History 12 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Cem Saatçioğlu (2005). "Yeni Ekonomi ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkisi". Yeni Ekonomi ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkisi, Cilt:19 Sayı:1. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. s. 151-165.
Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Mayis 2020 Yeni Ekonomi yeni cikan teknolojilerin suregelen ekonomiye endustriyel imalat tabanli ekonomi etkisini tarif eden bir deyimdir Tekstil agirlikli endustriyel uretimin yaygin oldugu 1800 lu yillarin sonlarinda otomobil elektrik enerjisi ve sonradan radyo telefon ve TV gibi yeni icatlarin cikmasi ile baslayan donemi tarif eder Ekonomist Harry S Dent e gore yeni ekonomi belli bir donem boyunca etkisini gosteren bir cevrimdir ve son iki yuzyil icin bu cevrimin suresi 80 yila tekabul etmektedir Ayni ekonomist tarafindan tarif edilen 40 yillik demografik cevrimin tam 2 kati uzunlukta surmektedir Tarihce1800 li yillarin sonunda otomobil ve elektrik enerjisi kullanilmaya baslandiktan sonra 1960 larin sonuna kadar suren bir Yeni Ekonomi cevrimi soz konusu olmustur 1885 te Almanya Mannheim de Karl Benz adinda bir mucidin 3 tekerli bir araba gelistirmesi yeni bir donemin baslangicini haber veriyordu Patentini kaydettirdikten sonra Benz 1888 den itibaren otomobil uretmeye basladi ve ardindan otomobillerde cesitli yenilikler ve gelistirmeler donemi basladi 1907 de Henry Ford adinda Amerikali sanayici otomobilin uretim adetlerini yukseltmek uzere cok daha verimli imalat sistemleri dusunup hayata gecirdi ve sektor cok hizli bir buyume donemine girdi Bu buyume 1929 da ekonomi balonunun patlamasina kadar surecekti 1917 1930 lar arasi otomobil sektorunun silkelenme ve konsolidasyonu donemidir 1900 basindan itibaren sektore giren firmalarin 1917 de sayisi 100 u bulmustu 1930 lara gelindiginde satin alma ve kucuk otomobil firmalarinin kapanmasi ile toplam uretici sayisi 40 in altina indi 1940 lardan itibaren otomobil sektoru olgunluk donemine girdi ve 1960 larin sonunda en olgun devresini de tamamladi 1888 civarinda baslayan Yeni Ekonomi cevrimi boylelikle 1968 civarinda tamamlanarak yerini bir sonraki Yeni Ekonomi cevrimine birakti 1968 de Gordon E Moore ve Robert Noyce adli iki girisimci yari ilekten teknolojisinde bircok yenilik yapabilmek amaciyla Fairchild isimli elektronik imalatcisi firmadaki gorevlerinden ayrilarak Intel adinda yeni bir firma kurdular Intel in dunyaya kattigi mikro islemciler ile hesap yapma islemi yeni bir boyut kazanmaya baslamis oldu 1969 sonlarinda kurulan MITS adli teknoloji firmasi yeni nesil mikro islemcileri ile masaustu hesap makinasi uretip 1971 de piyasaya suruyordu MITS in 1975 basinda ilk Personal Computer PC yi uretmesi sonrasi olusan ilgi odagina Microsoft ve Apple gibi firmalar da katildi ve 70 ler sonuna dogru sektor iyice hareketlendi Agustos 1981 de IBM in kendi versiyonu olan IBM PC 5150 yi piyasaya cikardi ve sektor ilk ciddi buyume donemine girdi ve 2008 e kadar buyume devam etti IT kisaltmasi ile de betimlenebilecek gunumuz yeni ekonomisi 2008 den itibaren ilk ciddi silkelenme donemine girdi 2008 2010 arasi donem firma kapanma veya satin alinmalari ile gecti 2020 baslarina kadar surecegi tahmin edilen bu silkelenme donemi sonrasi gunumuz yeni ekonomi cevrimi olgunlasma donemine girecek ve 2048 de olgunluk doneminin dorugundayken filizlenmeye baslamis bir baska yeni ekonomiye yerini birakacaktir KritikGunumuz yeni ekonomisi bilgi toplumu bilgi uretimi yaraticilik bilisim gibi kavramlarla iliskilendirilmektedir Yeni ekonomi gercekten de bilgiyi ve bilginin urunu yeni teknolojileri kullanmakta ve bu yeni teknolojiler ekonominin her alaninda verimi artirmaktadir Ancak bu bircok isin bir daha hic donmemecesine kapanmasina ve sosyal hayatta koklu degisikliklere de yol acmaktadir Bazi uzmanlar yeni ekonomi kavramini kuresellesme ve duzensizlestirmeyi de icine alan genis bir cercevede ele alirken bazilari da enformasyon ve iletisim teknolojilerine yapilan yogun yatirimlarin verimlilik ve buyumeye olan olumlu etkisi olarak degerlendirmektedirler Ayrica yeni ekonomi gelismis ulkelerin avantajli durumunu daha da gelistirmelerini kolaylastirdigi icin gelismekte olan ulkelere ayni oranda katki saglamadigi da dusunulmektedir Ayrica bakinizKapitalizm Ekonomi Bilisim TeknolojiKaynakca Dent Harry S 2009 The Great Depression Ahead Following The Greatest Boom In History 12 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cem Saatcioglu 2005 Yeni Ekonomi ve Finansal Piyasalar Uzerindeki Etkisi Yeni Ekonomi ve Finansal Piyasalar Uzerindeki Etkisi Cilt 19 Sayi 1 Ataturk Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Dergisi s 151 165 Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz