Bu madde, uygun değildir.Ocak 2010) ( |
Si/Al oranı 10-100 olan yüksek silika içeren zeolitler hidrofilik zeolitlerin termokimyasal modifikasyonu veya doğrudan sentez ile elde edilebilirler. Bu malzemeler hidrofobik ve organofilik yapıya sahip olup, gözenek büyüklükleri 0.4-0.8 nm civarıdır. Doğrudan sentezleme ile elde edilen yüksek silikalı zeolitlere örnek olarak Beta, ZSM-5, -11, -12, -21, -34, NU-1 zeolitleri verilebilir. Moleküler eleklere tipik örnekler olarak silikalit-1, silikalit-2 verilebilir. Silikalit ve Şekilde görülen ZSM-5 endüstriyel olarak sıkça kullanılmaktadırlar.

Düşük ve orta Si/Al oranına sahip zeolitler organik maddelerden suyu uzaklaştırmak amacıyla kullanılabilirken, hidrofobik yapıdaki yüksek Si/Al oranına sahip moleküler elekler organik maddeleri sudan uzaklaştırma amacıyla kullanılabilir.
Zeolitlerle kataliz endüstriyel olarak özellikle hidrokarbonların dönüşüm reaksiyonları ve aromatik hidrokarbonların alkillenmesi reaksiyonlarında sıkça kullanılmaktadır. Bu zeolitlerden endüstride en yaygın kullanılan ZSM-5’tir.
Bu zeolit ilk olarak Mobil Oil firması tarafından sentezi gerçekleştirilmiş olan yüksek alüminyum ve düşük silika içerikli bir türdür. Bu zeolitin yapısı düz ve sinüzoidal kanallardan oluşmaktadır. Zeolitin alüminyum içeren kısımları asidik özellik göstermektedir. Tetrahedral yapısını oluşturan Al3+ ve Si4+iyonları çerçevede nötr yapı oluşabilmesi için net bir pozitif yüke ihtiyaç duyarlar. Bu pozitif yük H+ iyonu tarafından sağlandığında, bu durumda zeolitin asitliği son derece yüksek olmaktadır. ZSM-5’in reaksiyonlarında kataliz yeteneği bu asitlikten ileri gelmektedir. ZSM-5 katalizör olarak petrol endüstrisinde, hidrokarbon dönüşüm reaksiyonları için kullanılmaktadır. ZSM-5’in izomerizasyon reaksiyonlarında kullanımına örnek olarak, m-ksilen’in p-ksilene dönüşüm reaksiyonu verilebilir. Asidik özellikteki zeolit izomerizasyonu hızlandırmaktadır. Bunun için iki mekanizma söz konusudur. Birincisi, ürün molekül şekliyle ilgilidir. Normalde p-ksilen zeolit gözenekleri içine kolayca difüzlenebilecek şekle sahiptir ve m-ksilen ile kıyaslandığında bu özellik p-ksilen için bir farklılık teşkil eder. Dolayısıyla ksilenin ZSM-5 zeoliti ile katalitik reaksiyonu neticesinde p-ksilen’e dönüşüm daha fazla olmaktadır. İkinci mekanizma ise, p-ksilene dönüşüme sebep olan zeolit kanalları içindeki reaktif komponentlerin davranışlarıdır.
![]() | Jeoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ocak 2010 Si Al orani 10 100 olan yuksek silika iceren zeolitler hidrofilik zeolitlerin termokimyasal modifikasyonu veya dogrudan sentez ile elde edilebilirler Bu malzemeler hidrofobik ve organofilik yapiya sahip olup gozenek buyuklukleri 0 4 0 8 nm civaridir Dogrudan sentezleme ile elde edilen yuksek silikali zeolitlere ornek olarak Beta ZSM 5 11 12 21 34 NU 1 zeolitleri verilebilir Molekuler eleklere tipik ornekler olarak silikalit 1 silikalit 2 verilebilir Silikalit ve Sekilde gorulen ZSM 5 endustriyel olarak sikca kullanilmaktadirlar ZSM 5 kaplamasinin elektron mikroskobu goruntusu ITU Kimya Muhendisligi Yuksek Lisans tezi Kimya Yuksek Muhendisi Mesut DEMIR tarafindan hazirlanmistir Dusuk ve orta Si Al oranina sahip zeolitler organik maddelerden suyu uzaklastirmak amaciyla kullanilabilirken hidrofobik yapidaki yuksek Si Al oranina sahip molekuler elekler organik maddeleri sudan uzaklastirma amaciyla kullanilabilir Zeolitlerle kataliz endustriyel olarak ozellikle hidrokarbonlarin donusum reaksiyonlari ve aromatik hidrokarbonlarin alkillenmesi reaksiyonlarinda sikca kullanilmaktadir Bu zeolitlerden endustride en yaygin kullanilan ZSM 5 tir Bu zeolit ilk olarak Mobil Oil firmasi tarafindan sentezi gerceklestirilmis olan yuksek aluminyum ve dusuk silika icerikli bir turdur Bu zeolitin yapisi duz ve sinuzoidal kanallardan olusmaktadir Zeolitin aluminyum iceren kisimlari asidik ozellik gostermektedir Tetrahedral yapisini olusturan Al3 ve Si4 iyonlari cercevede notr yapi olusabilmesi icin net bir pozitif yuke ihtiyac duyarlar Bu pozitif yuk H iyonu tarafindan saglandiginda bu durumda zeolitin asitligi son derece yuksek olmaktadir ZSM 5 in reaksiyonlarinda kataliz yetenegi bu asitlikten ileri gelmektedir ZSM 5 katalizor olarak petrol endustrisinde hidrokarbon donusum reaksiyonlari icin kullanilmaktadir ZSM 5 in izomerizasyon reaksiyonlarinda kullanimina ornek olarak m ksilen in p ksilene donusum reaksiyonu verilebilir Asidik ozellikteki zeolit izomerizasyonu hizlandirmaktadir Bunun icin iki mekanizma soz konusudur Birincisi urun molekul sekliyle ilgilidir Normalde p ksilen zeolit gozenekleri icine kolayca difuzlenebilecek sekle sahiptir ve m ksilen ile kiyaslandiginda bu ozellik p ksilen icin bir farklilik teskil eder Dolayisiyla ksilenin ZSM 5 zeoliti ile katalitik reaksiyonu neticesinde p ksilen e donusum daha fazla olmaktadir Ikinci mekanizma ise p ksilene donusume sebep olan zeolit kanallari icindeki reaktif komponentlerin davranislaridir Jeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz