Z kuşağı jargonu, Z Kuşağı olarak adlandırılan, 1990'ların sonları ile 2010'ların başları arasında doğmuş bireylerin kullandığı dildir.
Yapısı
Z Kuşağı'nın kullandığı dilin karakteristik özellikleri arasında sözcük icat etme, var olan anlamları esnetme, bu anlamların üzerine yeni mecazlı kullanımlar ekleme, sözcüklerin kullanım alanını değiştirme, yeni birleşik sözcükler üretme ve diğer dillerden yeni unsurlar alıntılama yer almaktadır. Z Kuşağı dilinde İnternet kültürü ve mizah önemli bir rol oynar.
Alıntı kelimeler
Z Kuşağı'nın kullandığı dilde İngilizce alıntılar ön plana çıkmaktadır. İngilizce sahip olduğu küresel lingua franca statüsünde ötürü diğer diller üzerinde etki göstermektedir. İngilizce alıntı kelimelerin Türkçenin kelime oluşturma mantığı içerisinde işlenmesi ile oluşturulduğu belirtilmektedir. Örneğin stalking kelimesi alıntılanırken okunuşu icabı stolklamak olarak alınmış ve İngilizce -ing eki düşmüştür. İngilizce sözcüklerin "tribe girmek", "Minecraft kasmak" ya da "fake atmak" söz öbeklerinde olduğu üzere birleşik fiillere dahil edildiği gözlemlenir.
Liste
Kelime veya söz öbeği | Anlamı | Köken | Ek açıklama | Kaynak |
---|---|---|---|---|
+1 | Aynı fikirde olduğunu ifade etmek için kullanılır | |||
AFK | Bilgisayar başında olmamak | İngilizce | Away from keyboard söz öbeğinin kısaltması | |
Atarlanmak | Çabucak öfkelenmek | Türkçe | ||
Ben şok | Şaşırma ifadesi | Türkçe | ||
Bro | Yakın arkadaş | İngilizce | ||
Birine yürümek | Birine ondan hoşlandığını belli eden hareketler yapmak, onu etkilemek için çeşitli eylemlerde bulunmak | Türkçe | ||
Başkası yerine utanmak | İngilizce | |||
Cancel culture | Kişilerin geçmişte yaptıkları şeyle nedeniyle hedef gösterilmesi | İngilizce | ||
Catfishing | Sosyal medyada sahte profil vasıtasıyla insanları kandırmak | İngilizce | ||
Cool | Havalı | İngilizce | ||
Date’e çıkmak | Romantik bir ilişki kurma umuduyla diğer insanlarla etkileşim ve tanışma süreci | İngilizce | ||
Dewamke | Devam et | Kürtçe | Arapça devām ile Farsça kerden sözcüklerinin birleşimiyle oluşmuştur. | |
DM | Sosyal medya üzerinde özel mesajlaşma | İngilizce | Direct Message kelimesinin kısaltılması olan kelime "di em" olarak okunur | |
Dis atmak | Birini eleştirmek | İngilizce | Afro-Amerikalı argosunda 1980’li yıllarda disrespect “saygısızlık etmek” ya da dismiss “kovmak, işten atmak” kelimelerinin kısalması ile diss oluşmuştur. | |
Düşmek | Aşık olmak | Türkçe | ||
Efso | Efsane kelimesinin kısaltılmış hâli | Türkçe | ||
Fake | Gerçek olmayan şey | İngilizce | Birinin gerçek olmayan bir şeyi yaptığını belirtmek için "fake atmak" olarak fiilleşitirlebilir. | |
Gaslighting | kişiye kendisinden şüphe edecek şekilde manipüle etmek | İngilizce | ||
Ghostlamak ya da Ghosting | İlişkide bir tarafın aniden diğer taraf ile habersiz iletişimini kesmesi | İngilizce | ||
Görüldü atmak | Sosyal medyadan gelen mesajı okuyup cevap vermemek | Türkçe | ||
Kasmak | Bir şeyi gereğinden fazla önemsemek, önemsenen şey için çaba ve vakit harcamak | Türkçe | ||
Kopmak | Eğlence mekanlarında eğlenmek | Türkçe | 2000’lerin başlarında “çok gülmek” anlamında kullanılmıştır | |
LOL | Sesli gülmek | İngilizce | Laugh out loud söz öbeğinin kısaltılması | |
ya da Manifesting | Tezahür etmek | İngilizce | ||
Meme | İnternet'te yayılan ve geniş kitlelerce manası bilinen olgular | İngilizce | ||
Mention ya da Menşın | Birisini bir gönderiye etkilemek | İngilizce | mentionlaşmak veya mentionlamak olarak fiil hâline gelebilir | |
Mezuna kalmak | Liseyi bitirdikten hemen sonra üniversiteye başlamayıp bir yıl daha hazırlanmak | Türkçe | ||
PP | Profil fotoğrafı | İngilizce | "Profile picture" kısaltması | |
RT'lemek | Twitter'daki bir gönderiyi paylaşmak, retweetlemek | İngilizce | ||
Sallamak | Uydurmak | Türkçe | Bol keseden sallamak deyiminden türemiştir | |
Shiplemek | Dizi veya film oyuncularını birbirine yakıştırmak | İngilizce | Relationship kelimesinin son kısmından türetilmiştir. | |
Stolklamak ya da Stalklamak | sosyal medyadan gizlice takip etmek | İngilizce | ||
Story | 24 saatlik paylaşılan içerik | İngilizce | ||
Trip atmak | Pasif agresif tavırlar sergilemek | Türkçe | Muhtemelen "lay a guilt trip on someone" deyiminden alıntılanmıştır | |
Viral | Sosyal medyada hızla yayılan şey | İngilizce | ||
Vibe almak | Karşı taraftan alınan duygu, his ya da izlenim | İngilizce | ||
Tarz, cazibe veya çekicilik yoluyla karşıdaki kişiyi etkileme yeteneğini | İngilizce | 2023 yılında tarafından "Yılın Kelimesi" seçildi |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m çOkol-, Elmas (2020). "Kuşak Çatışmaları Ekseninde Z Kuşağının Dili" (PDF). International Journal of Languages Education. 8.2 (8.2): 404-419. doi:10.29228/ijlet.43454. ISSN 2198-4999. 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t "Z Kuşağı Terimlerini Öğrenelim!". Salihli Sektör Gazetesi - Manisa'nın En Büyük Gazetesi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
- ^ a b "TDK'dan Z kuşağı sözlüğü: Love Bombing, Ghosting, Gaslighting... - Türkiye'de İş Dünyası". PatronlarDunyasi. 18 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
- ^ a b c ŞAFAK, Zehra; BİLGİNSOY, Mertcan (21 Ağustos 2019). "Z generation of young people in social media usage patterns of neologisms a quantitative approach in the sample Kırklareli province center". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi: 125-136. doi:10.29000/rumelide.606082. ISSN 2148-7782.
- ^ "Rizz nedir? Yılın kelimesi seçilen "rizz" ne demek?". CNN Türk. 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Z kusagi jargonu Z Kusagi olarak adlandirilan 1990 larin sonlari ile 2010 larin baslari arasinda dogmus bireylerin kullandigi dildir YapisiZ Kusagi nin kullandigi dilin karakteristik ozellikleri arasinda sozcuk icat etme var olan anlamlari esnetme bu anlamlarin uzerine yeni mecazli kullanimlar ekleme sozcuklerin kullanim alanini degistirme yeni birlesik sozcukler uretme ve diger dillerden yeni unsurlar alintilama yer almaktadir Z Kusagi dilinde Internet kulturu ve mizah onemli bir rol oynar Alinti kelimeler Z Kusagi nin kullandigi dilde Ingilizce alintilar on plana cikmaktadir Ingilizce sahip oldugu kuresel lingua franca statusunde oturu diger diller uzerinde etki gostermektedir Ingilizce alinti kelimelerin Turkcenin kelime olusturma mantigi icerisinde islenmesi ile olusturuldugu belirtilmektedir Ornegin stalking kelimesi alintilanirken okunusu icabi stolklamak olarak alinmis ve Ingilizce ing eki dusmustur Ingilizce sozcuklerin tribe girmek Minecraft kasmak ya da fake atmak soz obeklerinde oldugu uzere birlesik fiillere dahil edildigi gozlemlenir ListeKelime veya soz obegi Anlami Koken Ek aciklama Kaynak 1 Ayni fikirde oldugunu ifade etmek icin kullanilirAFK Bilgisayar basinda olmamak Ingilizce Away from keyboard soz obeginin kisaltmasiAtarlanmak Cabucak ofkelenmek TurkceBen sok Sasirma ifadesi TurkceBro Yakin arkadas IngilizceBirine yurumek Birine ondan hoslandigini belli eden hareketler yapmak onu etkilemek icin cesitli eylemlerde bulunmak TurkceBaskasi yerine utanmak IngilizceCancel culture Kisilerin gecmiste yaptiklari seyle nedeniyle hedef gosterilmesi IngilizceCatfishing Sosyal medyada sahte profil vasitasiyla insanlari kandirmak IngilizceCool Havali IngilizceDate e cikmak Romantik bir iliski kurma umuduyla diger insanlarla etkilesim ve tanisma sureci IngilizceDewamke Devam et Kurtce Arapca devam ile Farsca kerden sozcuklerinin birlesimiyle olusmustur DM Sosyal medya uzerinde ozel mesajlasma Ingilizce Direct Message kelimesinin kisaltilmasi olan kelime di em olarak okunurDis atmak Birini elestirmek Ingilizce Afro Amerikali argosunda 1980 li yillarda disrespect saygisizlik etmek ya da dismiss kovmak isten atmak kelimelerinin kisalmasi ile diss olusmustur Dusmek Asik olmak TurkceEfso Efsane kelimesinin kisaltilmis hali TurkceFake Gercek olmayan sey Ingilizce Birinin gercek olmayan bir seyi yaptigini belirtmek icin fake atmak olarak fiillesitirlebilir Gaslighting kisiye kendisinden suphe edecek sekilde manipule etmek IngilizceGhostlamak ya da Ghosting Iliskide bir tarafin aniden diger taraf ile habersiz iletisimini kesmesi IngilizceGoruldu atmak Sosyal medyadan gelen mesaji okuyup cevap vermemek TurkceKasmak Bir seyi gereginden fazla onemsemek onemsenen sey icin caba ve vakit harcamak TurkceKopmak Eglence mekanlarinda eglenmek Turkce 2000 lerin baslarinda cok gulmek anlaminda kullanilmistirLOL Sesli gulmek Ingilizce Laugh out loud soz obeginin kisaltilmasiya da Manifesting Tezahur etmek IngilizceMeme Internet te yayilan ve genis kitlelerce manasi bilinen olgular IngilizceMention ya da Mensin Birisini bir gonderiye etkilemek Ingilizce mentionlasmak veya mentionlamak olarak fiil haline gelebilirMezuna kalmak Liseyi bitirdikten hemen sonra universiteye baslamayip bir yil daha hazirlanmak TurkcePP Profil fotografi Ingilizce Profile picture kisaltmasiRT lemek Twitter daki bir gonderiyi paylasmak retweetlemek IngilizceSallamak Uydurmak Turkce Bol keseden sallamak deyiminden turemistirShiplemek Dizi veya film oyuncularini birbirine yakistirmak Ingilizce Relationship kelimesinin son kismindan turetilmistir Stolklamak ya da Stalklamak sosyal medyadan gizlice takip etmek IngilizceStory 24 saatlik paylasilan icerik IngilizceTrip atmak Pasif agresif tavirlar sergilemek Turkce Muhtemelen lay a guilt trip on someone deyiminden alintilanmistirViral Sosyal medyada hizla yayilan sey IngilizceVibe almak Karsi taraftan alinan duygu his ya da izlenim IngilizceTarz cazibe veya cekicilik yoluyla karsidaki kisiyi etkileme yetenegini Ingilizce 2023 yilinda tarafindan Yilin Kelimesi secildiKaynakca a b c d e f g h i j k l m cOkol Elmas 2020 Kusak Catismalari Ekseninde Z Kusaginin Dili PDF International Journal of Languages Education 8 2 8 2 404 419 doi 10 29228 ijlet 43454 ISSN 2198 4999 21 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Nisan 2024 a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Z Kusagi Terimlerini Ogrenelim Salihli Sektor Gazetesi Manisa nin En Buyuk Gazetesi Erisim tarihi 17 Nisan 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b TDK dan Z kusagi sozlugu Love Bombing Ghosting Gaslighting Turkiye de Is Dunyasi PatronlarDunyasi 18 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2024 a b c SAFAK Zehra BILGINSOY Mertcan 21 Agustos 2019 Z generation of young people in social media usage patterns of neologisms a quantitative approach in the sample Kirklareli province center RumeliDE Dil ve Edebiyat Arastirmalari Dergisi 125 136 doi 10 29000 rumelide 606082 ISSN 2148 7782 Rizz nedir Yilin kelimesi secilen rizz ne demek CNN Turk 17 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2024