Zakir

Kelime anlamı; mistik İslamda yükselmek için zikrullah yapan kişidir. Tekke ve dergahlarda kurumsal bir kimlik kazanarak ilahi okuyan ve cehri zikir yaptıran görevliye de bu isim verilir. Kadirilikte önemli bir mertebedir.

Yerel inanç ve kültürün bir sonucu olmasına karşın Orta Asya'da da bu tür ozanların yarı dinsel nitelikte şiirler okuduğu bilinmektedir. Ancak 12 İmam inancını benimseyen ve İslamlaşan Türk topluluklarının gelecek yüzyıllardaki etkisi ile Zakirlik geleneği Balkanlara da sıçrayacaktır. Özellikle Bektaşi tarikatı aracılığıyla bugün Bulgaristan, Makedonya, Kosova, Arnavutluk ve Batı Trakya bölgesinde Zakirlik geleneğinin izleri saptanmaktadır.

Alevi- bektaşi geleneğinde ise Cem ibadeti içerisinde deyişleri saz eşliğinde söyleyen ve bu statüye çekirdekten, başka bir deyişle kuşaktan kuşağa sözlü aktarma yolu ile yetişerek gelen ozanlardır. Bunların ortalama 1000 ile 3000 arasında deyişi belleklerinde tuttukları düşünülür. Zakirlerin belleğinde tuttuğu deyişler hem önceki etkili ozanların deyişlerinden, hem de kendi ürettiği ve sentez olduğu anlaşılan ilahi şiirlerden oluşur. Zakirlerin etkilendiği ozanların başında Yedi Ulu Ozan'lar başı çekmektedir. Deyişlerin konusu ile daha çok Allah, İslam, Muhammed, Ali, Oniki İmamlar, Ehli Beyt sevgisi, Hüseyin, Kerbela, Hacı Bektaş-ı Veli, Balım Sultan gibi İslam'ın temel karakterlerinin yanı sıra, öteki Caferi ve İsmaili Alevi topluluklarında Musa, Davut ve Süleyman gibi İslam Peygamberleri de Muhammed ve İmam Ali ile beraber zikretmektedir.

Kaynakça

1. ^ . 19 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2008. 
2. ^ . 17 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2008. 

Dış bağlantılar