Zaman Makinesi (özgün adıyla The Time Machine), H. G. Wells'in 1895 yılında yayınlanan bir bilimkurgu romanıdır. Kitap zaman makinesinin kullanıldığı ilk eserlerden biri olduğu için bilim kurgu edebiyatı için oldukça önemlidir. Aynı ada sahip iki filme de uyarlanmıştır. İlk televizyon uyarlaması BBC tarafından,1950'lerde yapılmış, daha sonra 1960'ta yönetmen George Pal tarafından sinemaya uyarlanmıştır. 2002'de yazarın torunu yönetmen Simon Wells bu filmin yeniden çevrimini çekmiştir.
Yazar | H. G. Wells |
---|---|
Dil | İngilizce |
Tür | Roman |
Yayım | 2000 |
Yayımcı |
Wells'in romanı, yaşadığı Viktorya Dönemi İngiltere'sinde geçen bir çerçeve hikâyeden yararlanarak, Zaman Yolcusunun uzak geleceğe yaptığı yolculuğun anlatımına odaklanır. Geleceğin spekülatif tarihi ve evrimi konu alan bir çalışma olan Zaman Makinesi, modern zamanlarda Wells'in iki ayrı insan türünün ortaya çıktığını öngördüğü dönemde artan eşitsizlik ve sınıf ayrımları üzerine bir yorum olarak yorumlanır: adil, çocuksu "Eloi"ler ile çağdaş üst ve alt sınıfların uzak torunları olan vahşi, maymunsu 'lar.
Wells, 1931'de, kitabın ilk kez yayımlanmasından 36 yıl sonra yazdığı önsözde, Zaman Makinesi romanı için "artık olgunlaşmış yazarı tarafından bir kez daha bakıldığında, oldukça başlangıç seviyesinde bir performans" göründüğünü yazdı, ancak "yazarın bu gençlik çabasından dolayı pişmanlık duymadığını" ekleyecekti.
Romanın ortaya çıkışı
Wells 1888 yılında, Üniversite gazetesinde "The Chronic Argonauts" adlı kısa bir öyküde, zaman yolculuğu kavramını ele almıştı. Bu çalışma Zaman Makinesi'nin temelini oluşturacaktı.
National Observer'ın editörü W.E. Henley'in talebi üzerine "The Chronic Argonauts"u geliştirdi ve bir halinde yeniden kaleme aldı. 17 Mart - 23 Haziran 1894 tarihleri arasında gazetede imzasız olarak yayınlanan, birbiriyle gevşek bağlantılı şekilde yedi bölüm halinde yayımlanan yeni öykü, Henley'in cesaretlendirmesi ile Wells'in hikaye üzerinde çalışmaya devam etmesine yol açtı. Ertesi yıl Ocak ayında öykü bu kez The New Review gazetesinde yeniden tefrika halinde yayımlandı.
Öykünün iki farklı versiyonu 7 Mayıs 1895'te Henry Holt ve Şirketi tarafından, ardından William Heinemann tarafından 29 Mayıs'ta iki farklı baskı olarak kitap halinde yayımlandı. (İki baskı metinsel olarak farklıdır ve genellikle sırasıyla "Holt metni" ve "Heinemann metni" olarak anılırlar. Neredeyse tüm modern yeniden basımlar Heinemann metnini yeniden üretilmektedir.)
Romandaki sınıfsal bakış
Zaman Makinesi, Wells'in sosyalist siyasi görüşlerini, hayata ve bolluğa bakışını ve endüstriyel ilişkilerle ilgili çağdaş kaygıyı yansıtmaktadır. Aynı zamanda Ray Lankester'ın sosyal yozlaşma hakkındaki teorilerinden de etkilenmiştir ve Edward Bulwer-Lytton'un Vril'in, Gelecek Irkın Gücü (1871) adlı romanıyla birçok unsuru benzeşmektedir. Ayrıca Wells'in Eloi ırkının, diğer İngiliz sosyalistlerinin çalışmalarıyla, özellikle de William Morris ve paranın önemsiz olarak tasvir edildiği ve işin yalnızca bir şey olarak üstlenildiği News from Nowhere (1890) adlı çalışmasıyla birçok özelliği paylaştığı düşünülmektedir.
Wells'in kişisel deneyimlerine ve çocukluğuna bakılırsa, işçi sınıfı kelimenin tam anlamıyla zamanının çoğunu, yeraltında, madenlerde çalışarak ya da karanlık ve kötü şartlardaki evlerde geçiriyordu. Kendi ailesi, babalarının dükkânında meşgul olmadıklarında zamanlarının çoğunu bodrumdaki karanlık mutfakta geçirirdi. Daha sonra kendi annesi, personelin ve hizmetçilerin yeraltı odalarında yaşadığı, altında tüneller bulunan bir evde hizmetçi olarak çalışacaktı. Çağının başlarında bir manifaturacı çırağı oldu ve saatlerce bodrumda çalışmak zorunda kaldı. Bu da romanda yeraltında yaşayan Morlockların fikir kaynağını ortaya koymaktadır.
Romandaki semboller
Zaman Makinesi sembolik bir roman olarak da okunabilir. Zaman makinesinin kendisi bir sembol olarak görülebilir ve anlatıda Sfenks, çiçekler ve ateş gibi birçok sembol vardır.
- Sfenksheykeli, Morlock'ların zaman makinesini sakladığı yerdir ve geçmeden önce çözmesi gereken bir bilmece veren Oedipus'un hikâyesinde Sfenks'e gönderme yapar. Sfenks, Wells'in isteği üzerine ilk Londra baskısının kapağında yer aldı.
- Beyaz çiçekler Weena'nın bağlılığını ve masumiyetini simgelemektedir ve zaman makinesinin mekanizmasıyla tezat oluşturmaktadır. Zaman Gezgini'nin hikâyesinin doğru olduğunun tek kanıtı gelecekten getirdiği bu çiçekledir.
- Ateş medeniyeti simgelemektedir: Zaman Gezgini onu Morlock'ları savuşturmak için kullanır, ancak ateş onun kontrolünden kaçar ve bir orman yangınına dönüşür. Bu da sembolik olarak medeniyetin kontrol edilmezse yıkıcı olacağına yönelik bir göndermedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c "The Time Machine". 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2024.
- ^ Wells, H. G.; Warner, Marina; McLean, Steven (2005). Parrinder, Patrick (Ed.). The time machine. Penguin Classics. Londra: Penguin Books. ISBN .
- ^ a b c d Hammond, John Richard (2004). H. G. Wells's "The time machine": a reference guide. Westport (Conn.): Praeger. ISBN .
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta The Time Machine ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- Vikikaynak'ta The Time Machine ile ilgili metin bulabilirsiniz.
- Vikisöz'de The Time Machine ile ilgili sözler mevcuttur.
- Zaman Makinesi at
- Gutenberg Projesi'nde The Time Machine
- The Time Machine 'ta kamu malı kitap
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zaman Makinesi ozgun adiyla The Time Machine H G Wells in 1895 yilinda yayinlanan bir bilimkurgu romanidir Kitap zaman makinesinin kullanildigi ilk eserlerden biri oldugu icin bilim kurgu edebiyati icin oldukca onemlidir Ayni ada sahip iki filme de uyarlanmistir Ilk televizyon uyarlamasi BBC tarafindan 1950 lerde yapilmis daha sonra 1960 ta yonetmen George Pal tarafindan sinemaya uyarlanmistir 2002 de yazarin torunu yonetmen Simon Wells bu filmin yeniden cevrimini cekmistir Zaman MakinesiYazarH G WellsDilIngilizceTurRomanYayim2000Yayimci Wells in romani yasadigi Viktorya Donemi Ingiltere sinde gecen bir cerceve hikayeden yararlanarak Zaman Yolcusunun uzak gelecege yaptigi yolculugun anlatimina odaklanir Gelecegin spekulatif tarihi ve evrimi konu alan bir calisma olan Zaman Makinesi modern zamanlarda Wells in iki ayri insan turunun ortaya ciktigini ongordugu donemde artan esitsizlik ve sinif ayrimlari uzerine bir yorum olarak yorumlanir adil cocuksu Eloi ler ile cagdas ust ve alt siniflarin uzak torunlari olan vahsi maymunsu lar Wells 1931 de kitabin ilk kez yayimlanmasindan 36 yil sonra yazdigi onsozde Zaman Makinesi romani icin artik olgunlasmis yazari tarafindan bir kez daha bakildiginda oldukca baslangic seviyesinde bir performans gorundugunu yazdi ancak yazarin bu genclik cabasindan dolayi pismanlik duymadigini ekleyecekti Romanin ortaya cikisiWells 1888 yilinda Universite gazetesinde The Chronic Argonauts adli kisa bir oykude zaman yolculugu kavramini ele almisti Bu calisma Zaman Makinesi nin temelini olusturacakti National Observer in editoru W E Henley in talebi uzerine The Chronic Argonauts u gelistirdi ve bir halinde yeniden kaleme aldi 17 Mart 23 Haziran 1894 tarihleri arasinda gazetede imzasiz olarak yayinlanan birbiriyle gevsek baglantili sekilde yedi bolum halinde yayimlanan yeni oyku Henley in cesaretlendirmesi ile Wells in hikaye uzerinde calismaya devam etmesine yol acti Ertesi yil Ocak ayinda oyku bu kez The New Review gazetesinde yeniden tefrika halinde yayimlandi Oykunun iki farkli versiyonu 7 Mayis 1895 te Henry Holt ve Sirketi tarafindan ardindan William Heinemann tarafindan 29 Mayis ta iki farkli baski olarak kitap halinde yayimlandi Iki baski metinsel olarak farklidir ve genellikle sirasiyla Holt metni ve Heinemann metni olarak anilirlar Neredeyse tum modern yeniden basimlar Heinemann metnini yeniden uretilmektedir Romandaki sinifsal bakisZaman Makinesi Wells in sosyalist siyasi goruslerini hayata ve bolluga bakisini ve endustriyel iliskilerle ilgili cagdas kaygiyi yansitmaktadir Ayni zamanda Ray Lankester in sosyal yozlasma hakkindaki teorilerinden de etkilenmistir ve Edward Bulwer Lytton un Vril in Gelecek Irkin Gucu 1871 adli romaniyla bircok unsuru benzesmektedir Ayrica Wells in Eloi irkinin diger Ingiliz sosyalistlerinin calismalariyla ozellikle de William Morris ve paranin onemsiz olarak tasvir edildigi ve isin yalnizca bir sey olarak ustlenildigi News from Nowhere 1890 adli calismasiyla bircok ozelligi paylastigi dusunulmektedir Wells in kisisel deneyimlerine ve cocukluguna bakilirsa isci sinifi kelimenin tam anlamiyla zamaninin cogunu yeraltinda madenlerde calisarak ya da karanlik ve kotu sartlardaki evlerde geciriyordu Kendi ailesi babalarinin dukkaninda mesgul olmadiklarinda zamanlarinin cogunu bodrumdaki karanlik mutfakta gecirirdi Daha sonra kendi annesi personelin ve hizmetcilerin yeralti odalarinda yasadigi altinda tuneller bulunan bir evde hizmetci olarak calisacakti Caginin baslarinda bir manifaturaci ciragi oldu ve saatlerce bodrumda calismak zorunda kaldi Bu da romanda yeraltinda yasayan Morlocklarin fikir kaynagini ortaya koymaktadir Romandaki sembollerZaman Makinesi sembolik bir roman olarak da okunabilir Zaman makinesinin kendisi bir sembol olarak gorulebilir ve anlatida Sfenks cicekler ve ates gibi bircok sembol vardir Sfenksheykeli Morlock larin zaman makinesini sakladigi yerdir ve gecmeden once cozmesi gereken bir bilmece veren Oedipus un hikayesinde Sfenks e gonderme yapar Sfenks Wells in istegi uzerine ilk Londra baskisinin kapaginda yer aldi Beyaz cicekler Weena nin bagliligini ve masumiyetini simgelemektedir ve zaman makinesinin mekanizmasiyla tezat olusturmaktadir Zaman Gezgini nin hikayesinin dogru oldugunun tek kaniti gelecekten getirdigi bu cicekledir Ates medeniyeti simgelemektedir Zaman Gezgini onu Morlock lari savusturmak icin kullanir ancak ates onun kontrolunden kacar ve bir orman yanginina donusur Bu da sembolik olarak medeniyetin kontrol edilmezse yikici olacagina yonelik bir gondermedir Ayrica bakinizIthaki Bilimkurgu Klasikleri dizisiKaynakca a b c The Time Machine 31 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2024 Wells H G Warner Marina McLean Steven 2005 Parrinder Patrick Ed The time machine Penguin Classics Londra Penguin Books ISBN 978 0 14 143997 6 a b c d Hammond John Richard 2004 H G Wells s The time machine a reference guide Westport Conn Praeger ISBN 978 0 313 33007 0 Dis baglantilarWikimedia Commons ta The Time Machine ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikikaynak ta The Time Machine ile ilgili metin bulabilirsiniz Vikisoz de The Time Machine ile ilgili sozler mevcuttur Zaman Makinesi at Gutenberg Projesi nde The Time Machine The Time Machine ta kamu mali kitap