Zemo Krihi Başmelek Kilisesi (Gürcüce: ზემო კრიხის მთავარანგელოზის ეკლესია), Batı Gürcistan'ın tarihi ve kültürel Raça bölgesindeki dağlık Ambrolauri belediyesinde konumlanmış bir 10-11. yüzyıl kilisesidir. Yapı, taş oymalar, freskler ve Orta Çağ Gürcü yazıtları ile bezenmiş, çıkıntılı apsisli bir salon kilisesidir. 1991'deki Raça depreminde neredeyse tamamen yıkılan kilise, 2009 yılında yeniden inşa edilmiştir. Kilise, Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.
![]() Zemo Krihi. Kuzey duvarındaki bağışçı freskleri. | |
![]() | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Zemo Krihi, Ambrolauri, Raca-Leçhumi ve Kvemo Svaneti, Gürcistan |
Koordinatlar | 42°29′49″K 43°11′37″D / 42.49694°K 43.19361°D |
Mimari | |
Mimari tür | Salon kilisesi |
Tarihi
Zemo Krihi Başmelek Mikail kilisesi, kuzeybatı Gürcistan'ın Raca-Leçhumi ve Kvemo Svaneti bölgesindeki Zemo Krihi köyünün batı eteklerinde yer almaktadır. Bina, Rioni Nehri'nin "Krihula" kolunun sol yakasındaki bir tepeye konumlanmıştır. Bölge, tarihi ve kültürel Raça bölgesinin parçasıdır. Mimari özelliklere dayanarak, Zemo Krihi kilisesinin 10. yüzyılın sonları veya 11. yüzyılın başlarında inşa edildiği düşünülmektedir. Kiliseden ilk kez, 1650'lerde batı Gürcistan'ı gezen Rus elçiler Toloçanov ve Yevlyev'in seyahat notlarında ve 17-18. yüzyıla ait Gürcü bağış anlaşmalarında bahsedilmiştir. Kilise, 29 Nisan 1991'de Raça'yı vuran şiddetli depremde çökmüştür. 2009 yılında ise yeniden inşa edildi.
Planı
13.4 × 5.7 m ölçülerindeki Zemo Krihi kilisesi, süslenmiş taş blok ve kireçten inşa edilmiştir. Yapı, doğu tarafında çıkıntılı bir apsisi bulunan salon kilisesidir. Apsisin dışı beşgen, içi ise yarım daire şekillidir. Kilisenin güneyinde ve batısında ek binalar vardır. 11. yüzyılda sonra inşa edilmiş sakalebo adındaki bu yapılar, kadınlar için özel olarak inşa edilmiştir. Batı taraftaki duvar ve ek yapı, 1884 yılında yeniden modellenmiştir. Gürcistan'daki standart çağdaş salon kiliselerinde bulunan üçlü sığınağın aksine, kilisenin üç bölüme ayrılmış bir beması vardır: iki derin ve yüksek kubbe-başlı niş, her iki taraftaki sunağı çevreleyerek iç kısmın boyutuna göre anıtsal görünmesini sağlar. Bema ikiş pencereyle aydınlatılmaktadır. Kilisenin dış ve iç duvarları, süslenmiş taş oymalarla zengin bir şekilde dekore edilmiştir. Cepheler, paleografik olarak 11. yüzyıla tarihlenen Orta Çağ Gürcü alfabeleri asomtavruli ve nushuri ile yazılmış bir düzine kitabeye sahiptir. Kilisenin içi, 11. yüzyıldan kalma freskler ile bezenmiştir. Galeride, İncilden sahneler, aralarında bir grup kadın azizin de olduğu azizler, din adamları ve seküler bağışçıların portreleri sergilenmektedir.
Kaynakça
- ^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
- ^ Bochoridze, Giorgi (1933). "რაჭის ისტორიული ძეგლები" [Historical monuments of Racha]. Sakartvelos muzeumis moambe (Gürcüce). Cilt 7. ss. 233-240.
- ^ Zaalishvili, V.; Sulberidze, O.; Chelidze, T.; Varazanashvili O.; Javakhishvili Z. (2000). "Seismicity and cultural monuments of Georgia". Balassanian S.; Cisternas A.; Melkumyan M. (Ed.). Earthquake hazard and seismic risk reduction. Advances in natural and technological hazards research. 12. s. 129. ISBN .
- ^ Tsintsadze, Vakhtang (1963). "ზემო კრიხის ხუროთმოძღვრული ძეგლი" [Architectural monument of Zemo Krikhi]. Ars Georgica (Gürcüce). Cilt 6. ss. 57-102.
- ^ Eastmond, Antony (1998). Royal imagery in medieval Georgia. Pennsylvania State University Press. ss. 49-50. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zemo Krihi Basmelek Kilisesi Gurcuce ზემო კრიხის მთავარანგელოზის ეკლესია Bati Gurcistan in tarihi ve kulturel Raca bolgesindeki daglik Ambrolauri belediyesinde konumlanmis bir 10 11 yuzyil kilisesidir Yapi tas oymalar freskler ve Orta Cag Gurcu yazitlari ile bezenmis cikintili apsisli bir salon kilisesidir 1991 deki Raca depreminde neredeyse tamamen yikilan kilise 2009 yilinda yeniden insa edilmistir Kilise Ulusal Oneme Sahip Tasinmaz Kultur Anitlari listesine eklenmistir Zemo Krihi Basmelek Kilisesi ზემო კრიხის მთავარანგელოზის ეკლესიაZemo Krihi Kuzey duvarindaki bagisci freskleri Temel bilgilerKonumZemo Krihi Ambrolauri Raca Lechumi ve Kvemo Svaneti GurcistanKoordinatlar42 29 49 K 43 11 37 D 42 49694 K 43 19361 D 42 49694 43 19361MimariMimari turSalon kilisesiTarihiZemo Krihi Basmelek Mikail kilisesi kuzeybati Gurcistan in Raca Lechumi ve Kvemo Svaneti bolgesindeki Zemo Krihi koyunun bati eteklerinde yer almaktadir Bina Rioni Nehri nin Krihula kolunun sol yakasindaki bir tepeye konumlanmistir Bolge tarihi ve kulturel Raca bolgesinin parcasidir Mimari ozelliklere dayanarak Zemo Krihi kilisesinin 10 yuzyilin sonlari veya 11 yuzyilin baslarinda insa edildigi dusunulmektedir Kiliseden ilk kez 1650 lerde bati Gurcistan i gezen Rus elciler Tolocanov ve Yevlyev in seyahat notlarinda ve 17 18 yuzyila ait Gurcu bagis anlasmalarinda bahsedilmistir Kilise 29 Nisan 1991 de Raca yi vuran siddetli depremde cokmustur 2009 yilinda ise yeniden insa edildi Plani13 4 5 7 m olculerindeki Zemo Krihi kilisesi suslenmis tas blok ve kirecten insa edilmistir Yapi dogu tarafinda cikintili bir apsisi bulunan salon kilisesidir Apsisin disi besgen ici ise yarim daire sekillidir Kilisenin guneyinde ve batisinda ek binalar vardir 11 yuzyilda sonra insa edilmis sakalebo adindaki bu yapilar kadinlar icin ozel olarak insa edilmistir Bati taraftaki duvar ve ek yapi 1884 yilinda yeniden modellenmistir Gurcistan daki standart cagdas salon kiliselerinde bulunan uclu siginagin aksine kilisenin uc bolume ayrilmis bir bemasi vardir iki derin ve yuksek kubbe basli nis her iki taraftaki sunagi cevreleyerek ic kismin boyutuna gore anitsal gorunmesini saglar Bema ikis pencereyle aydinlatilmaktadir Kilisenin dis ve ic duvarlari suslenmis tas oymalarla zengin bir sekilde dekore edilmistir Cepheler paleografik olarak 11 yuzyila tarihlenen Orta Cag Gurcu alfabeleri asomtavruli ve nushuri ile yazilmis bir duzine kitabeye sahiptir Kilisenin ici 11 yuzyildan kalma freskler ile bezenmistir Galeride Incilden sahneler aralarinda bir grup kadin azizin de oldugu azizler din adamlari ve sekuler bagiscilarin portreleri sergilenmektedir Kaynakca List of Immovable Cultural Monuments PDF Gurcuce National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia 12 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Temmuz 2019 Bochoridze Giorgi 1933 რაჭის ისტორიული ძეგლები Historical monuments of Racha Sakartvelos muzeumis moambe Gurcuce Cilt 7 ss 233 240 Zaalishvili V Sulberidze O Chelidze T Varazanashvili O Javakhishvili Z 2000 Seismicity and cultural monuments of Georgia Balassanian S Cisternas A Melkumyan M Ed Earthquake hazard and seismic risk reduction Advances in natural and technological hazards research 12 s 129 ISBN 978 0 7923 6390 3 Tsintsadze Vakhtang 1963 ზემო კრიხის ხუროთმოძღვრული ძეგლი Architectural monument of Zemo Krikhi Ars Georgica Gurcuce Cilt 6 ss 57 102 Eastmond Antony 1998 Royal imagery in medieval Georgia Pennsylvania State University Press ss 49 50 ISBN 0271016280