Zeynel Bey Türbesi, Batman'ın Hasankeyf ilçesinde bulunan tarihi türbe. Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ın 1473'te Otlukbeli Savaşı'nda ölen oğlu Zeynel Bey için yaptırılmıştır.
Genel bilgiler | |
---|---|
Tür | Türbe |
Konum | Hasankeyf, Batman, Türkiye |
Koordinatlar | 37°43′30″K 41°25′22″D / 37.72500°K 41.42278°D |
Tamamlanma | 1473(?) |
Yükseklik | 4,5 m |
Tasarım ve inşaat | |
Mimar(lar) | Abdurrahman oğlu Pir Hüseyin |
Dicle nehrinin kuzey sahilinde yer alır. Kitâbesinde türbenin Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan’ın oğlu Zeynel Bey için yaptırıldığı yazılıdır. Diğer kitâbede tarih varsa da dökülmüştür. Zeynel Mirza Bey 1473’te Otlukbeli Savaşı’nda öldüğüne göre türbe bu yıllarda inşa edilmiş olmalıdır. Mimarı İran asıllı Abdurrahman oğlu Pîr Hüseyin’dir. Çevresinde gelişen külliye yapıları zamanla yıkılmış, türbe bazı kısımları dışında ana özellikleriyle günümüze kadar gelmiştir. Silindirik bir kaide üzerinde yükselen gövde dıştan daire, içten sekizgen planlıdır. Altında mezar odası bulunan yapının zeminden 4,50 m. yüksekliğe kadar olan kısmı taş, üzeri tuğlayla örülmüştür.
Türbenin gövdesine çıkan merdivenleri, mumyalık bölümünün örtüsü ve alt kısımlardaki kaplama taşları dökülmüştür. Kaidenin doğusundan küçük bir kapıyla mezar odasına geçilmektedir. İçindeki kalıntılarla duvardaki yataklardan bu bölümün ahşap kirişlerle desteklenen basık bir tonozla kapatıldığı anlaşılmaktadır. Üst örtüde çok sayıda çömlek ve testi kullanılmıştır. Mumyalıkta mezar bulunmamaktadır. Gövdeye kuzeyden bir kapıyla girilmektedir. Tam karşısında aynı boyutlarda bir pencere açıklığı vardır. Sekizgen iç mekânın her kenarına kubbe geçişine kadar uzanan sivri kemerli nişler açılmıştır. Dikdörtgen nişlerin arasında kalan sekizgenin köşeleri kemer seviyesinde trompları hatırlatan mukarnaslı hücrelerle teşkilâtlandırılmıştır. Pandantif biçimli baklava motifleriyle süslenen geçiş üstünde mukarnas dolgulu kubbe kasnağı yer alır. Çapı gövdeden daha dar olan çift cidarlı kubbe içten yarım küre, dıştan miğfer şeklindedir. İç kubbede dört, dış kubbede üç pencere vardır.
Türbenin mimarisi kadar fîrûze, mor, kahverengi, siyah ve beyaz renkli mozaik çinileriyle ve sırlı tuğlalardan oluşan süslemeleri de ilginçtir. Silindirik dış yüzeyin tamamı sırlı tuğlayla kaplanmıştır. Düz atkı taşlı kapı ve pencere açıklıkları yüksek sivri kemerlerle kuşatılarak eyvan türünde birer taçkapı görünümü verilmiştir. Nişleri çeviren altıgen geçme motifli kalın dikdörtgen çerçeve alttan birleşerek bütün gövdeyi dolaşmaktadır. Atkı taşı üzerindeki örgülü çiçekli kûfî kitâbelerle kavsaradaki geometrik desenli mozaik çinili süslemeler dökülmüştür. Aynı teknikle işlenen kapı kemeri içinde yıldız formları arasına kelime kelime serpiştirilmiş usta kitâbesi yer almaktadır. Kemer alınlığında ise girift sülüsle iki değişik renkte ve karakterde yazılmış asıl kitâbe mevcuttur. Üçgen boşluklar kıvrık dal, rûmî ve palmetlerden oluşan bitki motifleriyle doldurulmuştur. Güneydeki pencere süslemeleri arasında tekrarlanan kitâbeler okunamayacak derecede bozulmuştur. Gövde, zikzak biçiminde dizilmiş fîrûze sırlı tuğla çerçeveler arasında yukarıdan aşağıya doğru Allah, Muhammed, Ahmed ve Ali adlarının tekrarlandığı, dört sıra satrançlı kûfî yazı örneğiyle bezenmiş, ancak alt ve üst kısımları dökülmüştür. Kasnağındaki köşeleri baklava dizileriyle biten zikzak motiflerden başka kubbenin süslemeleri de günümüze ulaşmamıştır. İçteki sekizgen duvarlar, 1,5 m. yüksekliğe kadar yeşil sırlı ve perdah tekniğiyle işlenmiş altıgen çinilerle kaplanmıştır. İç kubbenin tamamının beş ve altı köşeli yıldızlarla süslendiği kalan izlerinden anlaşılmaktadır. Gövdenin diğer kısımları harçla sıvanmıştır.
Ilısu Barajı tamamlanınca su altında kalacağından dolayı 12 Mayıs 2017 tarihinde bulunduğu yerden özel bir sistemle 2 kilometre uzaklıktaki Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı'na taşındı.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zeynel Bey Turbesi Batman in Hasankeyf ilcesinde bulunan tarihi turbe Akkoyunlu hukumdari Uzun Hasan in 1473 te Otlukbeli Savasi nda olen oglu Zeynel Bey icin yaptirilmistir Zeynel Bey TurbesiGenel bilgilerTurTurbeKonumHasankeyf Batman TurkiyeKoordinatlar37 43 30 K 41 25 22 D 37 72500 K 41 42278 D 37 72500 41 42278Tamamlanma1473 Yukseklik4 5 mTasarim ve insaatMimar lar Abdurrahman oglu Pir Huseyin Dicle nehrinin kuzey sahilinde yer alir Kitabesinde turbenin Akkoyunlu Hukumdari Uzun Hasan in oglu Zeynel Bey icin yaptirildigi yazilidir Diger kitabede tarih varsa da dokulmustur Zeynel Mirza Bey 1473 te Otlukbeli Savasi nda oldugune gore turbe bu yillarda insa edilmis olmalidir Mimari Iran asilli Abdurrahman oglu Pir Huseyin dir Cevresinde gelisen kulliye yapilari zamanla yikilmis turbe bazi kisimlari disinda ana ozellikleriyle gunumuze kadar gelmistir Silindirik bir kaide uzerinde yukselen govde distan daire icten sekizgen planlidir Altinda mezar odasi bulunan yapinin zeminden 4 50 m yukseklige kadar olan kismi tas uzeri tuglayla orulmustur Turbenin govdesine cikan merdivenleri mumyalik bolumunun ortusu ve alt kisimlardaki kaplama taslari dokulmustur Kaidenin dogusundan kucuk bir kapiyla mezar odasina gecilmektedir Icindeki kalintilarla duvardaki yataklardan bu bolumun ahsap kirislerle desteklenen basik bir tonozla kapatildigi anlasilmaktadir Ust ortude cok sayida comlek ve testi kullanilmistir Mumyalikta mezar bulunmamaktadir Govdeye kuzeyden bir kapiyla girilmektedir Tam karsisinda ayni boyutlarda bir pencere acikligi vardir Sekizgen ic mekanin her kenarina kubbe gecisine kadar uzanan sivri kemerli nisler acilmistir Dikdortgen nislerin arasinda kalan sekizgenin koseleri kemer seviyesinde tromplari hatirlatan mukarnasli hucrelerle teskilatlandirilmistir Pandantif bicimli baklava motifleriyle suslenen gecis ustunde mukarnas dolgulu kubbe kasnagi yer alir Capi govdeden daha dar olan cift cidarli kubbe icten yarim kure distan migfer seklindedir Ic kubbede dort dis kubbede uc pencere vardir Turbenin mimarisi kadar firuze mor kahverengi siyah ve beyaz renkli mozaik cinileriyle ve sirli tuglalardan olusan suslemeleri de ilginctir Silindirik dis yuzeyin tamami sirli tuglayla kaplanmistir Duz atki tasli kapi ve pencere acikliklari yuksek sivri kemerlerle kusatilarak eyvan turunde birer tackapi gorunumu verilmistir Nisleri ceviren altigen gecme motifli kalin dikdortgen cerceve alttan birleserek butun govdeyi dolasmaktadir Atki tasi uzerindeki orgulu cicekli kufi kitabelerle kavsaradaki geometrik desenli mozaik cinili suslemeler dokulmustur Ayni teknikle islenen kapi kemeri icinde yildiz formlari arasina kelime kelime serpistirilmis usta kitabesi yer almaktadir Kemer alinliginda ise girift sulusle iki degisik renkte ve karakterde yazilmis asil kitabe mevcuttur Ucgen bosluklar kivrik dal rumi ve palmetlerden olusan bitki motifleriyle doldurulmustur Guneydeki pencere suslemeleri arasinda tekrarlanan kitabeler okunamayacak derecede bozulmustur Govde zikzak biciminde dizilmis firuze sirli tugla cerceveler arasinda yukaridan asagiya dogru Allah Muhammed Ahmed ve Ali adlarinin tekrarlandigi dort sira satrancli kufi yazi ornegiyle bezenmis ancak alt ve ust kisimlari dokulmustur Kasnagindaki koseleri baklava dizileriyle biten zikzak motiflerden baska kubbenin suslemeleri de gunumuze ulasmamistir Icteki sekizgen duvarlar 1 5 m yukseklige kadar yesil sirli ve perdah teknigiyle islenmis altigen cinilerle kaplanmistir Ic kubbenin tamaminin bes ve alti koseli yildizlarla suslendigi kalan izlerinden anlasilmaktadir Govdenin diger kisimlari harcla sivanmistir Ilisu Baraji tamamlaninca su altinda kalacagindan dolayi 12 Mayis 2017 tarihinde bulundugu yerden ozel bir sistemle 2 kilometre uzakliktaki Hasankeyf Yeni Kulturel Park Alani na tasindi Kaynakca Arsivlenmis kopya 25 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Subat 2020 Ve 650 yillik turbe yeni yerine yerlestirildi milliyet com tr 12 Mayis 2017 12 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2017