Bu madde, uygun değildir.Aralık 2011) ( |
Zivin Muharebesi 25-26 Haziran 1877 tarihinde, Rus İmparatorluğu ile Osmanlı Devleti arasında gerçekleşen ve Osmanlı zaferi ile sonuçlanan muharebedir.
Zivin-dağı Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Rus İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Ahmet Muhtar Paşa İsmail Hakkı Paşa | Vasiliy Aleksandroviç Geyman Prens Mihail Tarieloviç Loris-Melikov | ||||||
Güçler | |||||||
13.500-18.000 asker (16 tabur)-Rus ordusundan daha az süvari kuvveti-18 top | 18.000 asker (16 tabur)-6000 süvari ve 64 top | ||||||
Kayıplar | |||||||
500 ölü ve yaralı | 1300-1500 ölü ve yaralı |
Savaş
Süngütaşı ya da eski adıyla Zivin, Kars ilinin Sarıkamış ilçesine bağlı Sarıkamış'a 39 km uzaklıkta, 65 hanelik bir köydür. Bu köyün doğusunda sarp kayalar üzerine kurulmuş bir kale olan Zivin Kalesi ve kalenin kurulu olduğu tepe bulunmaktadır.
93 Harbinde bu bölge Ahmet Muhtar Paşa tarafından Ruslara karşı önemli bir savunma mekanı olarak görülür zira Aras vadisi ve Erzurum'a bakan yollar bu stratejik öneme sahip yerden geçmektedir. Osmanlı Ordusu başkente yakın Balkan cephesindeki büyük Rus taarruzları nedeniyle zor durumda olduğundan,ardı ardına yenilgiler aldığından kuvvetlerin ve takviyelerin çoğunu bu cephede kullanmakta idi bu nedenle Kafkas cephesinde Osmanlı askerlerin takviye alması çok zor olup,Osmanlılar bölgedeki yerel halk ve Türk ve Kürt aşiret reislerinin verdiği milisler ve eldeki düzenli kuvvetlerle savunma yapmak zorundaydı.Yine bu bölgede bulunan 1 tümen asker Ahmet Muhtar Paşa tarafından zaruri olarak sıkıştırılmaya çalışılan Rusların Erivan (Erivan)'daki kuvvetlerinin komutanı Arshak Ter-Gukasov ile mücadele için çekilmiştir, bu nedenle sadece 12 taburdan oluşan bir Osmanlı Birliği tepeyi savunmak için kalmıştır.Yine bu birliğe 4 tabur askerde ihtiyat olarak ayrılmıştır.Birliğin bunun dışında az miktarda süvari desteği ile 18 topu vardır bu kuvvetler toplam 10 km'ye (6 mile) yakın bir cephe hattı için yetersiz durumdadır.Bununla birlikte Osmanlı komutanlığı bu bölgenin stratejik önemi nedeniyle saldırıya uğrayabileceğini tahmin ettiklerinden herhangi bir saldırı durumuna karşı 2 ay boyunca siper kazmış,istihkamları kurmuş ve tepeyi teraslamıştır. 25 Temmuz'da Karaurgan-Tepeköy yoluna bakan sol kanat dışında istihkamların tamamı tamamlanmıştı,sol kanat pratikte saldırıya daha açıktı, bununla birlikte bu sol kanattaki yamaçlar epey dik konumda olup bu dik konumda piyade ilerlemesini Ruslar için zorlaştırmaktaydı.
Tergukasov kuvvetleri Halyaz Muharebesi'nde yapılan Türk karşı saldırıları ve Fevzi Paşa kuvvetlerinin Doğubayazıt'ı geri almak için yaptığı saldırılar ile zor duruma düşmüştür.Zira, Haylaz Muharebesi'nde Osmanlı Ordusunun ağır kayıplarına karşın, bu Rus kolunun cephanesi tükenmiş,lojistik ve ikmal desteği elinden alınmıştır, Doğubayazıt yönündeki saldırılarla arkadan kuşatılacağını anlayan Tergukasov ilerlemesini durdurmuş ve kuşatılmamak için geri çekilmeyi düşünmektedir.
Ancak Rus komutanlığı da durumun farkına varmış ve diğer kol olan Prens Melikov'un bölgedeki çeşitli Rus birlikleri ile saldırıya geçip Tergukasov'u bu zor durumdan kurtarması için bir yardım harekâtı düzenlemesi yine 2 cepheden Osmanlı kanadının yarılması ve Tergusakov kuvvetleri ile birleşip Türk savunma hattının ortadan kaldırılmasına karar verilir.
Rus komutan Melikov, Tergukasov kuvvetleri ile birleşip Osmanlı savunma hattını yarmak için Zivin dağına mı yoksa Mecinkirt yönündeki bölgeye mi saldırmaları hususunda kararsızdı, sonunda Zivin'e saldırmayı tercih etti.Bununla birlikte Rus komutanlığındaki general Geyman, Türk ordusunun tamamen imhası taraftarıydı ve Melikov'a da bu yönde emirler veriyordu.1829 yılında Osmanlı-Rus savaşında Ruslar yine Zivin'de Türk sol kanadına saldırmışlar,sarp yamaçlara karşın Köprüköy yolundan Türkleri çekilmeye zorlamışlardı. Bu seferde benzer bir durum tartışıldı ancak sağ kanattan yapılacak başarılı bir saldırının bölgedeki Türk ordusunun tümünün çekilme yolunu kapatacağı ve sonuçta bu tepedeki bütün Türk ordusunun imha edileceğini hesapladılar. Bu sebeple Türk ordusunun sağ kanadına saldırmaya karar verdiler. Teknik yönden bu doğru olsa da Osmanlı Ordusunun istihkam hattı bu bölgede kurulmuştu.Buna karşın tepedeki Osmanlı ordusunda süvari kuvveti Ruslara göre son derece azdı, Ruslar top bakımından da Türklerden üstündü ve ateş gücü olarak bir Rus taburu, Türk taburuna göre %25 daha fazla ateş gücüne ve insan desteğine sahipti. Bununla birlikte Melikof eğer 4 taburunu ihtiyatta kullanırsa piyade sayısı ve ateş gücü yönünden Türklerle eşit hale gelecekti; ancak top ve süvari kuvvetleri yönünden üstünlük olduğundan bu birliklerin etkili kullanılması halinde bunun rahatça kapatılabileceği hesaplanmıştı. Melikov'un bu hatalı kararları bütün bir muharebenin kaderini değiştirdi.
Türk ordusunda Ahmet Muhtar Paşa gibi deneyimli ve yetenekli üstüne karşın Zivin Bölgesindeki askerlerin komutanı Feyzi Paşa, yeteneği ve deneyimi olmayan Kürt İsmail Hakkı Paşa gibi çeşitli subay ve üstlere sahip olsa da, birliklerini, İsmail Hakkı Paşa ile birlikte örgütleyecek yeterli vakte sahipti.
Rus Ordusu 25 Haziranda Zivin Çayından Gürcü, Ermeni, Kazak kuvvetlerini de içeren birlikleri desteğinde geçip saldırıya başladı, ilk başta saldırı başarılı olsa da sonrasında Türk tahkimatları önünde Rusların ilerlemesi kesildi, topçu saldırıları ise arazinin engebeli olması nedeniyle bir yarar sağlamadı yine süvari kuvvetleri de engebeli arazide ve tahkimatlar önünde sıkışıp cephe savaşına zorlandı, Türk kuvvetlerini planlandığı gibi çeviremedi.Sonuçta Rus piyade, topçu ve süvari kuvvetleri arasında büyük koordinasyonsuzluk baş gösterdi. Melikof'un ihtiyatta ayrıldığı birliklerdeki hatası nedeniyle piyadeler de, tepeyi savunan askerlerin yoğun tüfek ateşi, göğüs göğüse süngü saldırıları yüzünden 25-26 Haziran'daki saldırılarda başarısız oldu.
Osmanlı Ordusu başarısız olan Ruslara doğru karşı saldırıya geçmek ve Rus kayıplarını daha da arttırmak istediyse de askerlerinin durumunu,zayıflıklarını bilen ve Rusların başka yerlerdeki saldırılarını engellemek için kayıplarını asgaride tutmak zorunda olduğunu anlayan Ahmet Muhtar Paşa subaylarını engelledi ve tatmin edici bir savunma zaferini tercih etti.
27 Haziranda subaylarının tekrar taarruzda ısrarına karşın Melikov verilen kayıpların ağır nitelikte olduğunu ve tepeyi bu güçlerle alamayacağını anladığından birliklerini hızla geri çekmek zorunda kaldı. Ahmet Muhtar Paşa cepheye geldiğinde kendi askerlerinden 500 kişilik ölü ve yaralı kaybına karşılık Rusların 3 katı kayıp verdiğini gördü.
Sonuçları
Bu savaşta alınan bozgun Rus Ordusunun moralini ağır derecede bozmuştur, bu bozgunun ardından Osmanlılarca sıkışan Tergukasov ve onunla birleşemeyen diğer Rus Ordusu da geri çekilmek zorunda kalmıştır.Bununla birlikte (biraz da İsmail Hakkı Paşa ve süvarilerinin başarısız takipleri sayesinde) Tergukasov ve Melikov yönetimindeki Rus ordusu başarılı bir çekilme gerçekleştirmişler ve bu çekilme neticesi Ruslar takviye güç alarak tekrar saldırıya geçmişlerdir.
Kaynakça
- ^ Edward W., Allen D., Muratoff P. - "Caucasian Battlefields: A History of the Wars on the Turco-Caucasian Border ..." İngilizce bölüm url =http://books.google.com.tr/books?id=oDb6P0HXwIcC&pg=PA141&dq=battle+of+zivindag&hl=tr&sa=X&ei=nwDxTpCDAorssgaDr8nxDw&ved=0CDAQ6AEwAA#v=onepage&q=battle%20of%20zivindag&f=false 16 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Aralik 2011 Zivin Muharebesi 25 26 Haziran 1877 tarihinde Rus Imparatorlugu ile Osmanli Devleti arasinda gerceklesen ve Osmanli zaferi ile sonuclanan muharebedir Zivin dagi Muharebesi1877 1878 Osmanli Rus SavasiTarih25 26 Haziran 1877BolgeSungutasi SarikamisSonucOsmanli zaferiTaraflarOsmanli ImparatorluguRus ImparatorluguKomutanlar ve liderlerAhmet Muhtar Pasa Ismail Hakki PasaVasiliy Aleksandrovic Geyman Prens Mihail Tarielovic Loris MelikovGucler13 500 18 000 asker 16 tabur Rus ordusundan daha az suvari kuvveti 18 top18 000 asker 16 tabur 6000 suvari ve 64 topKayiplar500 olu ve yarali1300 1500 olu ve yaraliSavasSungutasi ya da eski adiyla Zivin Kars ilinin Sarikamis ilcesine bagli Sarikamis a 39 km uzaklikta 65 hanelik bir koydur Bu koyun dogusunda sarp kayalar uzerine kurulmus bir kale olan Zivin Kalesi ve kalenin kurulu oldugu tepe bulunmaktadir 93 Harbinde bu bolge Ahmet Muhtar Pasa tarafindan Ruslara karsi onemli bir savunma mekani olarak gorulur zira Aras vadisi ve Erzurum a bakan yollar bu stratejik oneme sahip yerden gecmektedir Osmanli Ordusu baskente yakin Balkan cephesindeki buyuk Rus taarruzlari nedeniyle zor durumda oldugundan ardi ardina yenilgiler aldigindan kuvvetlerin ve takviyelerin cogunu bu cephede kullanmakta idi bu nedenle Kafkas cephesinde Osmanli askerlerin takviye almasi cok zor olup Osmanlilar bolgedeki yerel halk ve Turk ve Kurt asiret reislerinin verdigi milisler ve eldeki duzenli kuvvetlerle savunma yapmak zorundaydi Yine bu bolgede bulunan 1 tumen asker Ahmet Muhtar Pasa tarafindan zaruri olarak sikistirilmaya calisilan Ruslarin Erivan Erivan daki kuvvetlerinin komutani Arshak Ter Gukasov ile mucadele icin cekilmistir bu nedenle sadece 12 taburdan olusan bir Osmanli Birligi tepeyi savunmak icin kalmistir Yine bu birlige 4 tabur askerde ihtiyat olarak ayrilmistir Birligin bunun disinda az miktarda suvari destegi ile 18 topu vardir bu kuvvetler toplam 10 km ye 6 mile yakin bir cephe hatti icin yetersiz durumdadir Bununla birlikte Osmanli komutanligi bu bolgenin stratejik onemi nedeniyle saldiriya ugrayabilecegini tahmin ettiklerinden herhangi bir saldiri durumuna karsi 2 ay boyunca siper kazmis istihkamlari kurmus ve tepeyi teraslamistir 25 Temmuz da Karaurgan Tepekoy yoluna bakan sol kanat disinda istihkamlarin tamami tamamlanmisti sol kanat pratikte saldiriya daha acikti bununla birlikte bu sol kanattaki yamaclar epey dik konumda olup bu dik konumda piyade ilerlemesini Ruslar icin zorlastirmaktaydi Tergukasov kuvvetleri Halyaz Muharebesi nde yapilan Turk karsi saldirilari ve Fevzi Pasa kuvvetlerinin Dogubayazit i geri almak icin yaptigi saldirilar ile zor duruma dusmustur Zira Haylaz Muharebesi nde Osmanli Ordusunun agir kayiplarina karsin bu Rus kolunun cephanesi tukenmis lojistik ve ikmal destegi elinden alinmistir Dogubayazit yonundeki saldirilarla arkadan kusatilacagini anlayan Tergukasov ilerlemesini durdurmus ve kusatilmamak icin geri cekilmeyi dusunmektedir Ancak Rus komutanligi da durumun farkina varmis ve diger kol olan Prens Melikov un bolgedeki cesitli Rus birlikleri ile saldiriya gecip Tergukasov u bu zor durumdan kurtarmasi icin bir yardim harekati duzenlemesi yine 2 cepheden Osmanli kanadinin yarilmasi ve Tergusakov kuvvetleri ile birlesip Turk savunma hattinin ortadan kaldirilmasina karar verilir Rus komutan Melikov Tergukasov kuvvetleri ile birlesip Osmanli savunma hattini yarmak icin Zivin dagina mi yoksa Mecinkirt yonundeki bolgeye mi saldirmalari hususunda kararsizdi sonunda Zivin e saldirmayi tercih etti Bununla birlikte Rus komutanligindaki general Geyman Turk ordusunun tamamen imhasi taraftariydi ve Melikov a da bu yonde emirler veriyordu 1829 yilinda Osmanli Rus savasinda Ruslar yine Zivin de Turk sol kanadina saldirmislar sarp yamaclara karsin Koprukoy yolundan Turkleri cekilmeye zorlamislardi Bu seferde benzer bir durum tartisildi ancak sag kanattan yapilacak basarili bir saldirinin bolgedeki Turk ordusunun tumunun cekilme yolunu kapatacagi ve sonucta bu tepedeki butun Turk ordusunun imha edilecegini hesapladilar Bu sebeple Turk ordusunun sag kanadina saldirmaya karar verdiler Teknik yonden bu dogru olsa da Osmanli Ordusunun istihkam hatti bu bolgede kurulmustu Buna karsin tepedeki Osmanli ordusunda suvari kuvveti Ruslara gore son derece azdi Ruslar top bakimindan da Turklerden ustundu ve ates gucu olarak bir Rus taburu Turk taburuna gore 25 daha fazla ates gucune ve insan destegine sahipti Bununla birlikte Melikof eger 4 taburunu ihtiyatta kullanirsa piyade sayisi ve ates gucu yonunden Turklerle esit hale gelecekti ancak top ve suvari kuvvetleri yonunden ustunluk oldugundan bu birliklerin etkili kullanilmasi halinde bunun rahatca kapatilabilecegi hesaplanmisti Melikov un bu hatali kararlari butun bir muharebenin kaderini degistirdi Turk ordusunda Ahmet Muhtar Pasa gibi deneyimli ve yetenekli ustune karsin Zivin Bolgesindeki askerlerin komutani Feyzi Pasa yetenegi ve deneyimi olmayan Kurt Ismail Hakki Pasa gibi cesitli subay ve ustlere sahip olsa da birliklerini Ismail Hakki Pasa ile birlikte orgutleyecek yeterli vakte sahipti Rus Ordusu 25 Haziranda Zivin Cayindan Gurcu Ermeni Kazak kuvvetlerini de iceren birlikleri desteginde gecip saldiriya basladi ilk basta saldiri basarili olsa da sonrasinda Turk tahkimatlari onunde Ruslarin ilerlemesi kesildi topcu saldirilari ise arazinin engebeli olmasi nedeniyle bir yarar saglamadi yine suvari kuvvetleri de engebeli arazide ve tahkimatlar onunde sikisip cephe savasina zorlandi Turk kuvvetlerini planlandigi gibi ceviremedi Sonucta Rus piyade topcu ve suvari kuvvetleri arasinda buyuk koordinasyonsuzluk bas gosterdi Melikof un ihtiyatta ayrildigi birliklerdeki hatasi nedeniyle piyadeler de tepeyi savunan askerlerin yogun tufek atesi gogus goguse sungu saldirilari yuzunden 25 26 Haziran daki saldirilarda basarisiz oldu Osmanli Ordusu basarisiz olan Ruslara dogru karsi saldiriya gecmek ve Rus kayiplarini daha da arttirmak istediyse de askerlerinin durumunu zayifliklarini bilen ve Ruslarin baska yerlerdeki saldirilarini engellemek icin kayiplarini asgaride tutmak zorunda oldugunu anlayan Ahmet Muhtar Pasa subaylarini engelledi ve tatmin edici bir savunma zaferini tercih etti 27 Haziranda subaylarinin tekrar taarruzda israrina karsin Melikov verilen kayiplarin agir nitelikte oldugunu ve tepeyi bu guclerle alamayacagini anladigindan birliklerini hizla geri cekmek zorunda kaldi Ahmet Muhtar Pasa cepheye geldiginde kendi askerlerinden 500 kisilik olu ve yarali kaybina karsilik Ruslarin 3 kati kayip verdigini gordu SonuclariBu savasta alinan bozgun Rus Ordusunun moralini agir derecede bozmustur bu bozgunun ardindan Osmanlilarca sikisan Tergukasov ve onunla birlesemeyen diger Rus Ordusu da geri cekilmek zorunda kalmistir Bununla birlikte biraz da Ismail Hakki Pasa ve suvarilerinin basarisiz takipleri sayesinde Tergukasov ve Melikov yonetimindeki Rus ordusu basarili bir cekilme gerceklestirmisler ve bu cekilme neticesi Ruslar takviye guc alarak tekrar saldiriya gecmislerdir Kaynakca Edward W Allen D Muratoff P Caucasian Battlefields A History of the Wars on the Turco Caucasian Border Ingilizce bolum url http books google com tr books id oDb6P0HXwIcC amp pg PA141 amp dq battle of zivindag amp hl tr amp sa X amp ei nwDxTpCDAorssgaDr8nxDw amp ved 0CDAQ6AEwAA v onepage amp q battle 20of 20zivindag amp f false 16 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde