Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zwolle, Hollanda'da Overijssel ilinin merkez şehri olan bir belediye ve şehirdir.
| Zwolle | |
|---|---|
Belediye | |
     | |
 Bayrak  Zwolle arması | |
 Zwolle'nin Overijssel'daki konumu | |
  Zwolle Zwolle'nin Hollanda'daki konumu | |
| Ülke |  Hollanda |
| İl |  Overijssel |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Peter Snijders (VVD) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 119,28 km² |
| • Su | 8,26 km² (3,18 mil²) |
| Nüfus (2019) | |
| • Toplam | 127,497 |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| Zaman dilimi | (OAS) |
| • Yaz (YSU) | (OAS) |
| Alan kodu | 038 |
Resmî site www.zwole.nl/ | |
Tarihçe
Zwolle'de araştırmalar ve kazılar yapan arkeologlar Zwolle'nin bulunduğu mevkide M,Ö. 1500 civarlarında "İşala" adlı bir kavimin yaşadığını göstermiştir. 1970'li yıllarda şehrin Zwolle-Zuid semtinde yapılan araştırmalar buranın bir Neolitik-bronz devri yerleşkesi olduğunu ortaya çıkartmıştır. Roma döneminde bu bölgede "Franklar"ın "Salii" kabilesi yaşamıştır.
Zwolle yerleşkesi M.S. 800 yıllarında Frisyalı tüccarlar ve Şarlman'ın askerleri tarafından kurulmuştur. "Zwolle" ismi "şişmiş/kabaran" anlamına gelmekte ve şehrin üç akarsu (IJssel, Vecht ve Zwarte Suyu)'nun aralarında bulunan "şişmiş/kabaran" ve bu nedenle sellere maruz kalmayan bir tepenin üzerinde kurulmuş olduğuna atıf etmekte olduğu belirtilmektedir. Şehir hakkında en eski yazılı belge St Micheal'a adanmış bir kilisesinin (Grotekerke veya Sint Michaëlskerk) kurulmasına aittir. Bu kilise XV. yüzyılda yenileştirilmiştir ve bugünde şehirde bulunmaktadır.
31 Ağustos 1230'de Utrecht Başpiskoposu Zwolle'ye şehir olma imtiyazlarını bağışlamıştır. Bağımsız şehir 1294'te Hansa Birliği üyesi olmuştur.
Bağımsız Zwolle şehri bölgedeki asillerin hücumlarına da maruz kaldı Temmuz 1324'te ve Ekim 1361'de bu asiller şehide yangın çıkmasına neden olmuşlardır. 1324'teki yangından şehirde ancak 9 bina nispeten zararsız kurtulmuş ve şehrin diğer binaları yanıp kul olmuştur.
Zwolle, 1361'de Hansa Birliği'nin bir üyesi olarak Hansa Birliği ile Danimarka Kralı IV. Valdemar arasında çıkan savaşa katılmıştır. Bu savaşı sona erdiren 1370 Stralsund Antlaşması ile Zwolle şehri Scania, İsveç'te bir ticaret kolonisi kurma imtiyazı kazanmıştır. XV. yüzyıl Zwolle şehri ve ticareti için altın yıllar olmuş ve şehrin gayrisafi hasılasının 1402-1450 arasında 6 misli arttığı araştırmacılar tarafından hesap edilmiştir.
20. yüzyıl başlarında Zwolle büyük bir nehir ticareti yapan, büyük bir balık pazarı olan ve Rotterdam'dan sonra Hollanda'de en önemli büyükbaş hayvan pazarı olan bir şehir olmuştu. Şehirde aynı zamanda sanayi olarak pamuk ipliği ve kumaş dokumacılık, kumaş beyazlatıcılık ve boyacılık, dericilik, ip ve urgan yapımcılığı, tuz rafineciliği, demir üretimi ve demir işlemeciliği, gemi yapımcılığı sektörleri bulunmaktaydı.
II. Dünya Savaşı sonunda Zwolle kenti Alman istilacılardan Montreal'dan gelen bir Kanadalı rütbesiz bir er olan olan "Leo Major" tarafından tek başına teslim alınmıştır.
2004'te Zwolle'de bulunan "De Librije" Lokantası Michelin Rehberi tarafından 3(3* (Üç-Yıldız) verilerek şereflendirilmiştir ve Hollanda'nın tümünde bu şerefi taşıyan üç lokantadan biri olmuş ve 2007'de bir diğerinin yıldız değeri indirilince Hollanda Michelin 3* taşıyan 2 lokantadan biri olmuştur.
Blauwvingers - Mavi parmaklar
Hollandalılar arasında Zwolle'de yaşayanlar alaycı olarak "Blauwvingers (Mavi parmaklar)" olarak anılmaktadırlar. Bu aynı zamanda Zwolle'nin futbol takımı olan PEC Zwolle'nin takma adıdır. Bunun ortaya çıkması 1682'ye kadar uzanmaktadır. O yıl Zwolle'nin büyük kiliselerinden olan St Michael kilisesi çökmüştür. Zwolle halkı fakir olduğu için bu kiliseyi yeniden yaptırmak için paraları bulunmamaktaydı. Bunun için bu kilisenin çanlarını komşu şehir olan Kampen'e satma kararı aldılar. Bu satış için yüksek fiyat talep ettiler. Kampen'liler bunu bilmekle beraber kilise çanlarını satın almayı kabul ettiler. Fakat canlar Kampen'e getirilip incelenince bu canların da kilise çökmesinden zarar gördüğü ve çalınmalarının imkânsız olduğu öğrenildi. Fakat Zwolle'liler bunu kabul etmeyip üzerine anlaşılan fiyattan Kampen'lilerin para ödenmesini talep ettiler. Çaresiz kalan ama komşularına çok kızan Kampenliler büyük şikayetlerle bu ödemeyi çuval çuval sikkelerle yaptılar. Zwolle'liler bu ödemenin tam ve eksiksiz yapıldığını kontrol etmek için Kampen'liler tarafından gönderilen "duiten" sikkelerini birer birer elden geçirip saydılar. Bu sayım bittikten sonra Zwolle'liler Kampen'lilerin kendilerinden intikam aldıklarını anladılar. Tüm sikke sayıcıların parmakları ve elleri sikkenin bakır olmasından dolayı masmavi olmuştu. Bundan sonra Zwolle'liler için "maviparmaklılar" takma adı kullanılmaya başlandı.
Coğrafya
Zwolle şehri IJssel, Vecht ve Zwarte Suyu'nun aralarında bulunan bir tepe üzerinde kurulmuştur ve zaman zaman yükselip sel getiren bu akarsular bu tepe dolayısıyla Zwolle şehrine yetişememektedirler. Şehir karayolu ile en yakın komşu şehri olan Kampen'e 12 km; Apeldoorn'a 35 km; Enschede'ye 64 km; Groningen'e 84 km ve Amsterdam'a 82 km uzaklıktadır.
Binalar
Zwolle kentinde birçok eski ve yeni ilgi çeken binalar bulunmaktadır. Bunların başında şehir merkezindeki Grotekerk ve Sint Michaëlskerk kilise binaları gelmektedir. Özellikle Sint Michaëlskerk'de Barok dönemi org ustası Arp Schnitger tarafından yapılan eşsiz kilise org vardır. "Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopnemin" adlı Roma Katolik bazilika 1399'da yapılmaya başlanmıştır. Bu kilisesinin can kulesine "Peperbus (biberlik)" adı verilmekte ve Hollanda'da en yüksek can kulelerinden biri olmaktadır. Bu can kulesi kilise ile birlikte çöküp yıkılmıştır ama sonradan yenilenmiştir. Zwolle Belediye Sarayı orijinal olarak 1448'de yapılmıştır ama bu bina da sonradan modernize edilmiştir.
Şehirde bulunan eski ilginç binalar arasında şunlar sayılabilir: şehrin eski kale kapılarından olan "Sassenpoort"; şehir surları; eskiden hardal üretmek için yapılmış "Mosterdmakerstören (Hardal Üreticileri Kulesi)"; 1571'de tamamlanmış şehir Loncalar Konağı; eski vilayet idare merkezi; bir Dominiken manastırı; ve eski Melkmarkt meydanında bulunan iki müze (antika eşyalar sergilendiği ve doğa tarihi için müze olan) "Stedelijk Museum Zwolle" ile Vrouwenhuis. Blijmarkt Meydanı'nda bulunan eski Adalet Sarayı günümüzde "Fundatie Müzesi" adı verilip Overijssell ilinin güzel sanatlar müzesi olmuştur.
"Broerenkerk" 1465'te kurulan Dominiken Manastırı için kilise olarak yapılmıştır. Bu manastır 1580'de reformasyon döneminde kapatılmış; kesişler kovulmuştur. 1640-1982 döneminde bu eski manastır kilisesi bir Protestan kilisesi olarak kullanılmıştır. Sonra restore edilmiş ve 1983-1988 döneminde bir kültürel etkinlikler merkezi olmuştur. Bu merkez 1988'de kapatılmıştır ve bu eski manastır kilisesi bir özel sektör kitap evi olarak kullanılmaktadır.
Şehrin tren garının batısında şehrin batı kesiminde 10. yüzyıl başında yapılan çok sayıda "Art Nouveau" mimarı stilinde yapılmış villadan oluşan bir semt bulunmaktadır. Bunlar Koningin Wilhelminastraat, Prinses Julianastraat ve Prins Hendrikstraat sokaklarında 1900.lu yıllar başında değişik Hollandalı mimar tarafından tasarlanmıştır. Bunlardan 11 tanesi Hollanda Hükûmeti tarafından "millî anıt (rijksmonumenten)" olarak korumaya alınmıştır.
Spor
| Takım | Spor | Lig | Stadyum | Kuruluş |
|---|---|---|---|---|
| PEC Zwolle |  | Eredivisie | FC Zwolle Stadyumu Kapasite: 10,000 | 1990 |
Kardeş şehirler
![image]()
, Almanya
Resimler
-
![image]()
Zwolle - Librije -
![image]()
Zwolle - Drostenhuis -
![image]()
Zwolle - Thorbeckegracht -
![image]()
Peperbus -
![image]()
Zwolle - Praubstraat Sokağı -
![image]()
Zwolle - Sassenpoort şehir kapısı -
![image]()
Zwolle Prins Hendrikstraat'da Art Nouveau bahçe kapısı -
![image]()
Zwolle tren garı
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ F.C. Berkenvelder (1980). . Waanders. 9 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2007.
- ^ F.C. Berkenvelder (1980). . Zwolle 750 jaar stad (Felemenkçe). Waanders. 23 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2007.
- ^ "Zwolle". Encyclopaedia Britannica, 11th edition. 1911. 24 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Eylül 2013.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Zwolle ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Belediye resmi websitesi 5 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Felemenkçe)
- (İngilizce)
- Zwolle Turizm Ofisi turizm rehberi 19 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Felemenkçe), (İngilizce), (Almanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zwolle Hollanda da Overijssel ilinin merkez sehri olan bir belediye ve sehirdir ZwolleBelediyeBayrakZwolle armasiZwolle nin Overijssel daki konumuZwolleZwolle nin Hollanda daki konumuUlkeHollandaIlOverijsselIdare Belediye baskaniPeter Snijders VVD Yuzolcumu Toplam119 28 km Su8 26 km 3 18 mil Nufus 2019 Toplam127 497 Yogunlukoto km Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAS Alan kodu038Resmi site www zwole nl Zwolle topografik haritasiTarihceZwolle de arastirmalar ve kazilar yapan arkeologlar Zwolle nin bulundugu mevkide M O 1500 civarlarinda Isala adli bir kavimin yasadigini gostermistir 1970 li yillarda sehrin Zwolle Zuid semtinde yapilan arastirmalar buranin bir Neolitik bronz devri yerleskesi oldugunu ortaya cikartmistir Roma doneminde bu bolgede Franklar in Salii kabilesi yasamistir Zwolle yerleskesi M S 800 yillarinda Frisyali tuccarlar ve Sarlman in askerleri tarafindan kurulmustur Zwolle ismi sismis kabaran anlamina gelmekte ve sehrin uc akarsu IJssel Vecht ve Zwarte Suyu nun aralarinda bulunan sismis kabaran ve bu nedenle sellere maruz kalmayan bir tepenin uzerinde kurulmus olduguna atif etmekte oldugu belirtilmektedir Sehir hakkinda en eski yazili belge St Micheal a adanmis bir kilisesinin Grotekerke veya Sint Michaelskerk kurulmasina aittir Bu kilise XV yuzyilda yenilestirilmistir ve bugunde sehirde bulunmaktadir 31 Agustos 1230 de Utrecht Baspiskoposu Zwolle ye sehir olma imtiyazlarini bagislamistir Bagimsiz sehir 1294 te Hansa Birligi uyesi olmustur Bagimsiz Zwolle sehri bolgedeki asillerin hucumlarina da maruz kaldi Temmuz 1324 te ve Ekim 1361 de bu asiller sehide yangin cikmasina neden olmuslardir 1324 teki yangindan sehirde ancak 9 bina nispeten zararsiz kurtulmus ve sehrin diger binalari yanip kul olmustur Zwolle 1361 de Hansa Birligi nin bir uyesi olarak Hansa Birligi ile Danimarka Krali IV Valdemar arasinda cikan savasa katilmistir Bu savasi sona erdiren 1370 Stralsund Antlasmasi ile Zwolle sehri Scania Isvec te bir ticaret kolonisi kurma imtiyazi kazanmistir XV yuzyil Zwolle sehri ve ticareti icin altin yillar olmus ve sehrin gayrisafi hasilasinin 1402 1450 arasinda 6 misli arttigi arastirmacilar tarafindan hesap edilmistir 20 yuzyil baslarinda Zwolle buyuk bir nehir ticareti yapan buyuk bir balik pazari olan ve Rotterdam dan sonra Hollanda de en onemli buyukbas hayvan pazari olan bir sehir olmustu Sehirde ayni zamanda sanayi olarak pamuk ipligi ve kumas dokumacilik kumas beyazlaticilik ve boyacilik dericilik ip ve urgan yapimciligi tuz rafineciligi demir uretimi ve demir islemeciligi gemi yapimciligi sektorleri bulunmaktaydi II Dunya Savasi sonunda Zwolle kenti Alman istilacilardan Montreal dan gelen bir Kanadali rutbesiz bir er olan olan Leo Major tarafindan tek basina teslim alinmistir 2004 te Zwolle de bulunan De Librije Lokantasi Michelin Rehberi tarafindan 3 3 Uc Yildiz verilerek sereflendirilmistir ve Hollanda nin tumunde bu serefi tasiyan uc lokantadan biri olmus ve 2007 de bir digerinin yildiz degeri indirilince Hollanda Michelin 3 tasiyan 2 lokantadan biri olmustur Blauwvingers Mavi parmaklarHollandalilar arasinda Zwolle de yasayanlar alayci olarak Blauwvingers Mavi parmaklar olarak anilmaktadirlar Bu ayni zamanda Zwolle nin futbol takimi olan PEC Zwolle nin takma adidir Bunun ortaya cikmasi 1682 ye kadar uzanmaktadir O yil Zwolle nin buyuk kiliselerinden olan St Michael kilisesi cokmustur Zwolle halki fakir oldugu icin bu kiliseyi yeniden yaptirmak icin paralari bulunmamaktaydi Bunun icin bu kilisenin canlarini komsu sehir olan Kampen e satma karari aldilar Bu satis icin yuksek fiyat talep ettiler Kampen liler bunu bilmekle beraber kilise canlarini satin almayi kabul ettiler Fakat canlar Kampen e getirilip incelenince bu canlarin da kilise cokmesinden zarar gordugu ve calinmalarinin imkansiz oldugu ogrenildi Fakat Zwolle liler bunu kabul etmeyip uzerine anlasilan fiyattan Kampen lilerin para odenmesini talep ettiler Caresiz kalan ama komsularina cok kizan Kampenliler buyuk sikayetlerle bu odemeyi cuval cuval sikkelerle yaptilar Zwolle liler bu odemenin tam ve eksiksiz yapildigini kontrol etmek icin Kampen liler tarafindan gonderilen duiten sikkelerini birer birer elden gecirip saydilar Bu sayim bittikten sonra Zwolle liler Kampen lilerin kendilerinden intikam aldiklarini anladilar Tum sikke sayicilarin parmaklari ve elleri sikkenin bakir olmasindan dolayi masmavi olmustu Bundan sonra Zwolle liler icin maviparmaklilar takma adi kullanilmaya baslandi CografyaZwolle sehri IJssel Vecht ve Zwarte Suyu nun aralarinda bulunan bir tepe uzerinde kurulmustur ve zaman zaman yukselip sel getiren bu akarsular bu tepe dolayisiyla Zwolle sehrine yetisememektedirler Sehir karayolu ile en yakin komsu sehri olan Kampen e 12 km Apeldoorn a 35 km Enschede ye 64 km Groningen e 84 km ve Amsterdam a 82 km uzakliktadir BinalarZwolle kentinde bircok eski ve yeni ilgi ceken binalar bulunmaktadir Bunlarin basinda sehir merkezindeki Grotekerk ve Sint Michaelskerk kilise binalari gelmektedir Ozellikle Sint Michaelskerk de Barok donemi org ustasi Arp Schnitger tarafindan yapilan essiz kilise org vardir Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopnemin adli Roma Katolik bazilika 1399 da yapilmaya baslanmistir Bu kilisesinin can kulesine Peperbus biberlik adi verilmekte ve Hollanda da en yuksek can kulelerinden biri olmaktadir Bu can kulesi kilise ile birlikte cokup yikilmistir ama sonradan yenilenmistir Zwolle Belediye Sarayi orijinal olarak 1448 de yapilmistir ama bu bina da sonradan modernize edilmistir Sehirde bulunan eski ilginc binalar arasinda sunlar sayilabilir sehrin eski kale kapilarindan olan Sassenpoort sehir surlari eskiden hardal uretmek icin yapilmis Mosterdmakerstoren Hardal Ureticileri Kulesi 1571 de tamamlanmis sehir Loncalar Konagi eski vilayet idare merkezi bir Dominiken manastiri ve eski Melkmarkt meydaninda bulunan iki muze antika esyalar sergilendigi ve doga tarihi icin muze olan Stedelijk Museum Zwolle ile Vrouwenhuis Blijmarkt Meydani nda bulunan eski Adalet Sarayi gunumuzde Fundatie Muzesi adi verilip Overijssell ilinin guzel sanatlar muzesi olmustur Broerenkerk 1465 te kurulan Dominiken Manastiri icin kilise olarak yapilmistir Bu manastir 1580 de reformasyon doneminde kapatilmis kesisler kovulmustur 1640 1982 doneminde bu eski manastir kilisesi bir Protestan kilisesi olarak kullanilmistir Sonra restore edilmis ve 1983 1988 doneminde bir kulturel etkinlikler merkezi olmustur Bu merkez 1988 de kapatilmistir ve bu eski manastir kilisesi bir ozel sektor kitap evi olarak kullanilmaktadir Sehrin tren garinin batisinda sehrin bati kesiminde 10 yuzyil basinda yapilan cok sayida Art Nouveau mimari stilinde yapilmis villadan olusan bir semt bulunmaktadir Bunlar Koningin Wilhelminastraat Prinses Julianastraat ve Prins Hendrikstraat sokaklarinda 1900 lu yillar basinda degisik Hollandali mimar tarafindan tasarlanmistir Bunlardan 11 tanesi Hollanda Hukumeti tarafindan milli anit rijksmonumenten olarak korumaya alinmistir SporTakim Spor Lig Stadyum KurulusPEC Zwolle Eredivisie FC Zwolle Stadyumu Kapasite 10 000 1990Kardes sehirler AlmanyaResimlerZwolle Librije Zwolle Drostenhuis Zwolle Thorbeckegracht Peperbus Zwolle Praubstraat Sokagi Zwolle Sassenpoort sehir kapisi Zwolle Prins Hendrikstraat da Art Nouveau bahce kapisi Zwolle tren gariAyrica bakinizOverijsselKaynakca F C Berkenvelder 1980 Waanders 9 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mart 2007 F C Berkenvelder 1980 Zwolle 750 jaar stad Felemenkce Waanders 23 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mart 2007 Zwolle Encyclopaedia Britannica 11th edition 1911 24 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Eylul 2013 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Zwolle ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Belediye resmi websitesi 5 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Felemenkce Ingilizce Zwolle Turizm Ofisi turizm rehberi 19 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Felemenkce Ingilizce Almanca