Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Archaeognatha veya zıplayan kılkuyruklar, Insecta sınıfına bağlı bir hayvan altsınıfıdır. Zıplayan kılkuyruklar önceleri ya da kılkuyruklar takımı içine yerleştirilmekte idi, bu iki grubun ortak özelliği karıncık uçlarında kuyruk biçiminde üç adet uzantının yer almasıdır. Archaeognatha takımının üyeleri bu uzantılarını 30 cm. kadar havaya zıplamak için kullanabilmektedirler. Eskiden grubu adlandırmak için kullanılan Microcoryphia adı, küçük anlamına gelen micro ile başlılar anlamına gelen coryphia köklerinden türetilmiştir.[]
| Archaeognatha | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||
| |||||||||
| Families | |||||||||
| |||||||||
| Sinonimler | |||||||||
| |||||||||
Devoniyen dönemde, örümceklerle aynı zaman diliminde ortaya çıkmışlardır, böceklerin en az evrim geçiren grubudur. Archaeognatha Yunanca eski anlamına gelen archaeos ile çeneliler anlamına gelen gnatha sözcüklerinden türetilmiştir. Bu adlandırma tek bir kondil içeren mandibüllerin eklemlenmesi ile ilgili olup, diğer böcek gruplarında kondil sayısı ikidir. Arka (bazen de orta) bacak ile 2.inciden 9.uncuya kadar olan sternitlerinde, bazı uzmanlarca körelmiş uzuvlar olarak değerlendirilen, eklemlenmiş stilusların bulunması da sadece bunlara özgü bir özelliktir. Her bir karıncık (abdomen) sternitinin üç skleritten oluşması ve kabukdeğişimi öncesinde kendilerini zemine buradan yapıştırmaları diğer bir sıra dışı özellikleridir. Tıpkı üyelerinde olduğu gibi, gövde pullarla ve kolayca su kaybetmeye olanak veren ince bir dışiskelet ile örtülüdür.[]
Machilidae ve Meinertellidae olmak üzere iki familya altında toplanan 350 kadar türü tanımlanmıştır. Başta Algler olmak üzere, likenler, yosunlar veya çürümekte olan organik maddelerle beslenirler. Dünyanın her tarafına yayılmıştırlar, hatta diğer böceklerden farklı olarak Arktik bölgede bile yaşayabilmektedirler.[]
Dış bağlantılar
- Archaeognatha5 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Tree of Life Projesi
- Archaeognatha Taksonomi Sitesi[]
![image]()
Wikimedia Commons'ta Zıplayan kılkuyruklar ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.![image]()
Vikitür'de Zıplayan kılkuyruklar ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
| Insecta ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Archaeognatha veya ziplayan kilkuyruklar Insecta sinifina bagli bir hayvan altsinifidir Ziplayan kilkuyruklar onceleri ya da kilkuyruklar takimi icine yerlestirilmekte idi bu iki grubun ortak ozelligi karincik uclarinda kuyruk biciminde uc adet uzantinin yer almasidir Archaeognatha takiminin uyeleri bu uzantilarini 30 cm kadar havaya ziplamak icin kullanabilmektedirler Eskiden grubu adlandirmak icin kullanilan Microcoryphia adi kucuk anlamina gelen micro ile baslilar anlamina gelen coryphia koklerinden turetilmistir kaynak belirtilmeli Archaeognatha PreYeYeOSDCPTJKPgNBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ArthropodaSinif InsectaAlt sinif Archaeognatha 1904Families Sharov 1957 stat nov Carpenter 1992 Grassi 1888 stat nov Zhang et al 2018 Machilidae MeinertellidaeSinonimlerMicrocoryphia Verhoeff 1904 Trinemura Crampton 1916 Protothysanura Crampton 1924 non Smith 1897 Devoniyen donemde orumceklerle ayni zaman diliminde ortaya cikmislardir boceklerin en az evrim geciren grubudur Archaeognatha Yunanca eski anlamina gelen archaeos ile ceneliler anlamina gelen gnatha sozcuklerinden turetilmistir Bu adlandirma tek bir kondil iceren mandibullerin eklemlenmesi ile ilgili olup diger bocek gruplarinda kondil sayisi ikidir Arka bazen de orta bacak ile 2 inciden 9 uncuya kadar olan sternitlerinde bazi uzmanlarca korelmis uzuvlar olarak degerlendirilen eklemlenmis stiluslarin bulunmasi da sadece bunlara ozgu bir ozelliktir Her bir karincik abdomen sternitinin uc skleritten olusmasi ve kabukdegisimi oncesinde kendilerini zemine buradan yapistirmalari diger bir sira disi ozellikleridir Tipki uyelerinde oldugu gibi govde pullarla ve kolayca su kaybetmeye olanak veren ince bir disiskelet ile ortuludur kaynak belirtilmeli Machilidae ve Meinertellidae olmak uzere iki familya altinda toplanan 350 kadar turu tanimlanmistir Basta Algler olmak uzere likenler yosunlar veya curumekte olan organik maddelerle beslenirler Dunyanin her tarafina yayilmistirlar hatta diger boceklerden farkli olarak Arktik bolgede bile yasayabilmektedirler kaynak belirtilmeli Dis baglantilarArchaeognatha5 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tree of Life Projesi Archaeognatha Taksonomi Sitesi olu kirik baglanti Wikimedia Commons ta Ziplayan kilkuyruklar ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Ziplayan kilkuyruklar ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Kaynakca Order Archaeognatha Borner 1904 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2020 30 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2023 Insecta ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz