Sutra, (Sanskritçe: सूत्र: sūtra; satır, dize; Pali: Sutta, sūtta; yaymak, özlü söz) Hindistan yazın geleneğinde özellikle Hinduizm, Budizm, Cainizm gibi inanç ve öğretilere ait eski metinlerde başvurulmuş bir edebî tarzın hem de bu türde yazılmış toplu metinlerin de adıdır. Vecize, özdeyiş, atasözü, özlü sözler gibi halk arasında dilden dile yayılma kolaylığı sağlamıştır.
Budizm'de Gautama Buddha'nın öğretilerinden oluşan ve doğrudan Buda'nın sözlerini aktardığı varsayılan metinler de aynı yöntem kullanılmıştır.
Samyutta-Nikaya
Samyutta-Nikaya Budist metinlerinden oluşan bir . Sutta Pitaka’lardan oluşan, beş ’dan üçüncüsüdür. Bu derleme ortalama 2889 Sutra’dan oluşmaktadır.
Kalp Sutra
En yüce bilgelik Sutra’sı Budizm’in ünlü Mahayana Sutra’sına ait olan kutsal metindir. Diğer adı, öteki dünyanın özü, öteki dünyaya ait olan bilgeliktir. (Sutra) (Prajñāpāramitā Hṛdayasūtra), Korece: (Maha-banya-para-mida-simgyeong), Vietnamca: Kinh Ma Ha Bát Nhã Ba La Mật, Japanca: 摩訶般若波羅蜜多心經 (Maka Hannya Haramita Shingyō), Pinyin: Móhē bōrě bōluómìduō xīnjīng, Tibetçe: sNying mDo ve shes rab snying po'i mdo. Sadece Sanskritçe olan orijinal hali değil, Çince metinler de öğretilmektedir.
Elmas Sutra
Yaklaşık olarak 1. yüzyılda kaleme alınan Elmas Sutra (Vajracchedikā-prājñāpāramitā-sūtra) Mahayana Budizmi’nin en önemli metni sayılmaktadır. Elmas Sutra çeşitli Asya ülkelerine kadar yayılmıştır. Ayrıca ‘Prajnaparamita Sutra’nın’ (sanskr. "prajnaparamita" = Bilgeliğin Mükemmelleştirilmesi) bir parçasıdır. Kökeni Çin’e dayanan Sutra’nın ilk versiyonu toplu bir şekilde üretilmiştir. Bu doküman, Gutenberg İncili’nden yaklaşık olarak 600 yıl önce meydana gelen insanlık tarihinin ilk kitap baskısı sayılmaktadır. 1907’de Arkeolog Aurel Stein tarafından bir Çin şehri olan Dunhuang’daki Mogao mağarasında bulunmuştur. Bu Sutra’nın tam başlığı ‘Vajracchedika Prajnaparamita’dır ve ‘Bilgeliğin Mükemmelleştirilmesi’ anlamına gelmektedir.
Biçimi
Elmas Sutra 32 bölümden oluşmaktadır. Bütün Sutra’ların topluluk önünde yüksek sesle ve gerektiği gibi okunması 45 dakika sürmektedir. Bu Sutra ‘Subhuti’, yani Buda’nın öğrencisi ve kendisi arasında soru-cevap şeklinde belirlenmiş bir diyalogdur. Modern bir etki yaratan bu Sutra’nın kalitesi de biçimsel açıdan kayda değerdir. Burada Sutra’nın içeriği, başarılı etkisi ve gelecekteki alımlaması ile ilgili şeyler konuşulmaktadır. Ayrıca metin kendiliğinden sorunsallaşmaktadır.
İçeriği
Elmas Sutra, Buda’nın ’deki Jetovana Parkın’nda verdiği vaazlara dayanmaktadır. Burada Subhuti adında bir rahibin sorusunu cevaplamaktadır.
‘Biçim boşluktur. Boşluk biçimdir.’ Kalp Sutra’dan gelen Budist düşünce (her ne kadar var olmasa da) Elmas Sutra’nın ana temasıdır. Buda’nın öğretilerine göre 2 doğru / 2 gerçek ortaya çıkmaktadır.
1.Bir yanda biçim dünyası, tecrübe edilen olguların dünyası, gösterge ve kavramlar içinde yanıltıcı, tek taraflı doğrular,
2.Diğer yanda boşluk dünyası (Sunyata), ‘Doğruluk Dünyası’, biçimin ötesinde bir etki alanı, doğum ve ölümün ötesinde, başlangıç ve son, kendiliğinden ve kendiliğinden olmayan, bütün kavramların ötesinde bir dünya.
Buda, bu iki gerçekliği birbirleriyle karşılaştırmakla yetinseydi Buda olamazdı. Elmas Sutra’da geçen bu ifade çeşitli varyantlara yayılmıştır. Bu durumda Sutra’nın başlığı tam ve doğru bir şekilde şöyle çevrilmiştir: “Elmas, yanılsamayı ikiye bölmüştür.” (Vajracchedika Sutra) Buda’nın öğretilerinden oluşan Elmas Sutra aslında pek çok yanılsamalarla benzerlik göstermektedir.
- İnsanın özgür bir varlık olduğu, başkalarından ayrıldığı yönündeki yanılsama
- İnsanların aynı kavramların varlığını tam olarak anlayabildiği yönündeki uzak yanılsama
- İnsanların tamamen yok olduğu, boşluğun ötesinde bir varlığın olmadığı yönündeki yanılsama. ‘Biçim boşluktur. Boşluk biçimdir.’
Elmas Sutra’nın Diyalaktiği
Elmas Sutra’nın hemen hemen her bölümünde aşağıdaki fomüllere rastlamaktayız. ‘Dharma diye bilinen her şey Dharma değildir. Bu yüzden her şey Dharma diye adlandırılır.’ Bu birbiriyle çelişkili 3 madde şöyledir:
1)A diye bilinen şey 2) A değildir 3) Bu yüzden A’dır. Vietnamlı Zen ustası Thich Nhat Hanh Sutra yorumlamasında bu çelişkiyi şöyle çözmüştür:
1)A’yı dikkatli bir şekilde inceliyoruz 2) A’nın A olmadığını fark ediyoruz 3) Sonra A’yı en güçlü döneminde görüyoruz (Elmas Sutra)
Ya da başka bir formül:
1)Dharma’yı ayrıntılı bir şekilde inceliyoruz 2) Ve bunların Dharma olmadığını görüyoruz 3) Sonra Dharma’yı görmeye başlıyoruz (Elmas Sutra, devamında)
Ya da “Bir gülü incelediğimizde gül olmayan unsurları fark edebiliyorsak o zaman gül kelimesini kullanmak bizim için tehlikeli değildir.” (Elmas Sutra, devamında)
Bu çelişkili cümleler başlangıçta kısaca sözü edilen gerçeklikler arasında gidip geldiği anda çözülmekte ve her defasında diğer gerçekliklere, daha doğrusu gerçeklikle eşit olan diğer bakış açılarına gönderme yapmaktadır.
4 yanlış gerçeklik
Buda’nın öğretilerinin pek çok felsefi boyutu vardır. Budizm’de insana özgü algılama durumu daima çözülmesi güç bir sorun haline gelmiş, bununla ilgili pek çok sorular sorulmuştur. Ne görüyoruz? Nesnelerin gerçek boyutunu mu, yoksa kendi tasarladıklarımızı / tasvir ettiklerimizi / göstergelerimizi mi görüyoruz? Elmas Sutra’da daima sözünü ettiğimiz 4 yanlış doğru/düşünce vardır.
- Kendiliğinden oluşan düşünce (ayrılmış, kendisi için var olan)
- Bir kişiye ait düşünce (insandan ve insan olmayandan ayrılma)
- Bir canlı varlığın düşüncesi (canlı ve canlı olmayan maddeden ayrılma)
- Yaşam aralığı düşüncesi (doğum ve ölüm)
Bütün bu düşünceler olguların etkinlik alanına sıkı sıkıya bağlı kalmış, kavramsal-mantıksal farklılıklar alanında varlığını korumuş ve bununla birlikte bu düşünceleri aşan nesnelerin gerçek doğasına ulaşamamıştır.
Lotus Sutra
Asya’nın en ünlü Elmas Sutra’sının yanı sıra, Lotus Sutra, Mahayana Budizm’inin metinlerinden biridir. Ayrıca 25 bölümden oluşmaktadır.
Tarihi
Buda Shakyamuni’nin ölümünden 700 yıl sonra bu Sutra’ların Hindistan’da yazıya geçirildiğine inanılmaktadır. Kucha’da bugün en çok bilinen bu Mahayana Sutra’larının yaklaşık olarak 350 ila 380 tanesi muhtemelen Kumarajavas’ın hocası Suryasoma tarafından bir araya getirilmiştir ve bugün en çok bilinen metninde kayıtlıdır.
Lotus Sutra Hindistan’a, Nepal’e, Sanskritçe’nin hâkim olduğu Merkez Asya’ya kadar yayılmış ve ayrıca Tibetçe, Çinçe’ye çevrilmiştir.
Çoğu yorumlamalar ve çeviriler (modern dillerde de) eski Çince çevirilere göre yönünü belirlemektedir. Bu versiyonda Lotus Sutra Çinli Tiantai Zong ve Japon Tendai-shu’nun temeli sayılmaktadır.
Pali Derlemeleri’nde de yazıldığı üzere eski Buda öğretilerinin aksine esas üzerinde durulması gereken nokta, ruhun kurtulması ve kutsanması için değil, aynı zamanda insanlığın kurtulması için çaba göstermektir.
Lotus Sutra, insanların kendi yaşamlarını ve kendi kaderlerini kendilerinin belirlemesinin her insana şans getireceğini ifade etmektedir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sutra Sanskritce स त र sutra satir dize Pali Sutta sutta yaymak ozlu soz Hindistan yazin geleneginde ozellikle Hinduizm Budizm Cainizm gibi inanc ve ogretilere ait eski metinlerde basvurulmus bir edebi tarzin hem de bu turde yazilmis toplu metinlerin de adidir Vecize ozdeyis atasozu ozlu sozler gibi halk arasinda dilden dile yayilma kolayligi saglamistir Budizm de Gautama Buddha nin ogretilerinden olusan ve dogrudan Buda nin sozlerini aktardigi varsayilan metinler de ayni yontem kullanilmistir Samyutta NikayaSamyutta Nikaya Budist metinlerinden olusan bir Sutta Pitaka lardan olusan bes dan ucuncusudur Bu derleme ortalama 2889 Sutra dan olusmaktadir Kalp SutraEn yuce bilgelik Sutra si Budizm in unlu Mahayana Sutra sina ait olan kutsal metindir Diger adi oteki dunyanin ozu oteki dunyaya ait olan bilgeliktir Sutra Prajnaparamita Hṛdayasutra Korece Maha banya para mida simgyeong Vietnamca Kinh Ma Ha Bat Nha Ba La Mật Japanca 摩訶般若波羅蜜多心經 Maka Hannya Haramita Shingyō Pinyin Mohe bōre bōluomiduō xinjing Tibetce sNying mDo ve shes rab snying po i mdo Sadece Sanskritce olan orijinal hali degil Cince metinler de ogretilmektedir Elmas SutraYaklasik olarak 1 yuzyilda kaleme alinan Elmas Sutra Vajracchedika prajnaparamita sutra Mahayana Budizmi nin en onemli metni sayilmaktadir Elmas Sutra cesitli Asya ulkelerine kadar yayilmistir Ayrica Prajnaparamita Sutra nin sanskr prajnaparamita Bilgeligin Mukemmellestirilmesi bir parcasidir Kokeni Cin e dayanan Sutra nin ilk versiyonu toplu bir sekilde uretilmistir Bu dokuman Gutenberg Incili nden yaklasik olarak 600 yil once meydana gelen insanlik tarihinin ilk kitap baskisi sayilmaktadir 1907 de Arkeolog Aurel Stein tarafindan bir Cin sehri olan Dunhuang daki Mogao magarasinda bulunmustur Bu Sutra nin tam basligi Vajracchedika Prajnaparamita dir ve Bilgeligin Mukemmellestirilmesi anlamina gelmektedir Bicimi Elmas Sutra 32 bolumden olusmaktadir Butun Sutra larin topluluk onunde yuksek sesle ve gerektigi gibi okunmasi 45 dakika surmektedir Bu Sutra Subhuti yani Buda nin ogrencisi ve kendisi arasinda soru cevap seklinde belirlenmis bir diyalogdur Modern bir etki yaratan bu Sutra nin kalitesi de bicimsel acidan kayda degerdir Burada Sutra nin icerigi basarili etkisi ve gelecekteki alimlamasi ile ilgili seyler konusulmaktadir Ayrica metin kendiliginden sorunsallasmaktadir Icerigi Elmas Sutra Buda nin deki Jetovana Parkin nda verdigi vaazlara dayanmaktadir Burada Subhuti adinda bir rahibin sorusunu cevaplamaktadir Bicim bosluktur Bosluk bicimdir Kalp Sutra dan gelen Budist dusunce her ne kadar var olmasa da Elmas Sutra nin ana temasidir Buda nin ogretilerine gore 2 dogru 2 gercek ortaya cikmaktadir 1 Bir yanda bicim dunyasi tecrube edilen olgularin dunyasi gosterge ve kavramlar icinde yaniltici tek tarafli dogrular 2 Diger yanda bosluk dunyasi Sunyata Dogruluk Dunyasi bicimin otesinde bir etki alani dogum ve olumun otesinde baslangic ve son kendiliginden ve kendiliginden olmayan butun kavramlarin otesinde bir dunya Buda bu iki gercekligi birbirleriyle karsilastirmakla yetinseydi Buda olamazdi Elmas Sutra da gecen bu ifade cesitli varyantlara yayilmistir Bu durumda Sutra nin basligi tam ve dogru bir sekilde soyle cevrilmistir Elmas yanilsamayi ikiye bolmustur Vajracchedika Sutra Buda nin ogretilerinden olusan Elmas Sutra aslinda pek cok yanilsamalarla benzerlik gostermektedir Insanin ozgur bir varlik oldugu baskalarindan ayrildigi yonundeki yanilsama Insanlarin ayni kavramlarin varligini tam olarak anlayabildigi yonundeki uzak yanilsama Insanlarin tamamen yok oldugu boslugun otesinde bir varligin olmadigi yonundeki yanilsama Bicim bosluktur Bosluk bicimdir Elmas Sutra nin Diyalaktigi Elmas Sutra nin hemen hemen her bolumunde asagidaki fomullere rastlamaktayiz Dharma diye bilinen her sey Dharma degildir Bu yuzden her sey Dharma diye adlandirilir Bu birbiriyle celiskili 3 madde soyledir 1 A diye bilinen sey 2 A degildir 3 Bu yuzden A dir Vietnamli Zen ustasi Thich Nhat Hanh Sutra yorumlamasinda bu celiskiyi soyle cozmustur 1 A yi dikkatli bir sekilde inceliyoruz 2 A nin A olmadigini fark ediyoruz 3 Sonra A yi en guclu doneminde goruyoruz Elmas Sutra Ya da baska bir formul 1 Dharma yi ayrintili bir sekilde inceliyoruz 2 Ve bunlarin Dharma olmadigini goruyoruz 3 Sonra Dharma yi gormeye basliyoruz Elmas Sutra devaminda Ya da Bir gulu inceledigimizde gul olmayan unsurlari fark edebiliyorsak o zaman gul kelimesini kullanmak bizim icin tehlikeli degildir Elmas Sutra devaminda Bu celiskili cumleler baslangicta kisaca sozu edilen gerceklikler arasinda gidip geldigi anda cozulmekte ve her defasinda diger gercekliklere daha dogrusu gerceklikle esit olan diger bakis acilarina gonderme yapmaktadir 4 yanlis gerceklikBuda nin ogretilerinin pek cok felsefi boyutu vardir Budizm de insana ozgu algilama durumu daima cozulmesi guc bir sorun haline gelmis bununla ilgili pek cok sorular sorulmustur Ne goruyoruz Nesnelerin gercek boyutunu mu yoksa kendi tasarladiklarimizi tasvir ettiklerimizi gostergelerimizi mi goruyoruz Elmas Sutra da daima sozunu ettigimiz 4 yanlis dogru dusunce vardir Kendiliginden olusan dusunce ayrilmis kendisi icin var olan Bir kisiye ait dusunce insandan ve insan olmayandan ayrilma Bir canli varligin dusuncesi canli ve canli olmayan maddeden ayrilma Yasam araligi dusuncesi dogum ve olum Butun bu dusunceler olgularin etkinlik alanina siki sikiya bagli kalmis kavramsal mantiksal farkliliklar alaninda varligini korumus ve bununla birlikte bu dusunceleri asan nesnelerin gercek dogasina ulasamamistir Lotus SutraAsya nin en unlu Elmas Sutra sinin yani sira Lotus Sutra Mahayana Budizm inin metinlerinden biridir Ayrica 25 bolumden olusmaktadir Tarihi Buda Shakyamuni nin olumunden 700 yil sonra bu Sutra larin Hindistan da yaziya gecirildigine inanilmaktadir Kucha da bugun en cok bilinen bu Mahayana Sutra larinin yaklasik olarak 350 ila 380 tanesi muhtemelen Kumarajavas in hocasi Suryasoma tarafindan bir araya getirilmistir ve bugun en cok bilinen metninde kayitlidir Lotus Sutra Hindistan a Nepal e Sanskritce nin hakim oldugu Merkez Asya ya kadar yayilmis ve ayrica Tibetce Cince ye cevrilmistir Cogu yorumlamalar ve ceviriler modern dillerde de eski Cince cevirilere gore yonunu belirlemektedir Bu versiyonda Lotus Sutra Cinli Tiantai Zong ve Japon Tendai shu nun temeli sayilmaktadir Pali Derlemeleri nde de yazildigi uzere eski Buda ogretilerinin aksine esas uzerinde durulmasi gereken nokta ruhun kurtulmasi ve kutsanmasi icin degil ayni zamanda insanligin kurtulmasi icin caba gostermektir Lotus Sutra insanlarin kendi yasamlarini ve kendi kaderlerini kendilerinin belirlemesinin her insana sans getirecegini ifade etmektedir Kaynakca Keown Damien 1996 Buddhism a very short introduction New York Oxford University Press ISBN 978 0192853868 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi cog1 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme