Etimesgut Camii veya diğer adıyla Etimesgut Zırhlı Birlikler Camii;Ankara'nın Etimesgut ilçesinde bulunan bir camidir. 1965 yılında inşaatı tamamlanan yapı, Türkiye'deki ilk modern tasarımlı camilerden biri olarak kabul edilir.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Etimesgut, Ankara, Türkiye |
Koordinatlar | 39°55′01″K 32°42′31″D / 39.91694°K 32.70861°D |
İnanç | İslam |
Mezhep | Sünnilik |
Açılış | 1965 |
Durum | Terk edilmiş |
Yönetici | Türk Silahlı Kuvvetleri |
Mimari | |
Mimar(lar) | Cengiz Bektaş |
Mimari tür | Cami |
Mimari biçim | Modern mimari |
İnşaat başlangıcı | 1964 |
Tamamlanma | 1965 |
Özellikler | |
Kubbe sayısı | Yok |
Minare sayısı | Yok |
Malzemeler | Betonarme |
Tarihçe
Günümüzde eski Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Merkezi arazisinin içinde kalan Etimesgut Camii'nin inşasının gündeme gelişi, Türk mimar Cengiz Bektaş'ın yedek subay olarak askerlik görevini yaptığı döneme rastlar. O zamanki alay komutanının Bektaş'tan 1000 kişi kapasiteli bir cami tasarlamasını istemesi üzerine çalışmalara başlayan mimar, gerekli altyapı ve kaynak araştırmalarını yaptıktan sonra ordunun imkanlarını kullanarak 300 kişilik bir cami yapılabileceği bilgisini iletir. 1964 yılında, o dönem Cengiz Bektaş'la birlikte görev yapmakta olan erlerin de işgücü olarak destek vermesiyle başlayan inşaat 1965 yılında tamamlanır ve Etimesgut Camii faaliyete geçer.
Mimari
Üç farklı kotta ve altıgen formda inşa edilmiş olan Etimesgut Camii'nin iç ve dış mekan özellikleri göz önünde bulundurulduğunda, Türkiye'deki geleneksel cami mimarisinin kalıpları dışına çıkılarak tasarlanmış bir yapı olduğu söylenebilir. Dolayısıyla, hemen hemen aynı dönemde inşa edilmiş olan ile birlikte ülkedeki ilk modern camilerden biri olarak kabul edilir. Her ne kadar tasarımındaki bu yenilikçi anlayış, yapının mimari olan Cengiz Bektaş'ın yorumundan kaynaklansa da; böylesi bir projenin hayata geçirilebilmesindeki önemli etkenlerden biri de yaptıranın Türk Silahlı Kuvvetleri olmasıdır.
Klasik mimaride camilerle özdeşleşen minare ve kubbe gibi yapısal elemanlara yer verilmeden tasarlanıp inşa edilen Etimesgut Camii, bu yönüyle alışılagelmişin dışında bir örnek olarak karşımıza çıkar. Üst kattaki kadınlar bölümüne ulaşımı sağlayan merdivene farklı bir yorum katılarak bunun aynı zamanda bir minare işlevi görmesi sağlanmış; çatı ve duvarlar arasındaki ince yırtığın ise geleneksel camilerdeki kubbe figürünü temsil etmesi düşünülmüştür. Dolayısıyla dışarıdan bakıldığında ilk bakışta buranın bir ibadethane olduğunu ayırt etmek zordur.
İç mekânın aydınlatılması, duvarlar arasında bırakılan dikey kesitler ile bina örtüsünün altındaki dar ve yatay açıklıklar aracılığıyla sağlanır. Yani mimar, ışık ve namaz vakitleri arasında bir ilişki kurarak yapının sabah, öğle ve ikindi saatlerinde farklı açılarla ışık almasına yönelik bir tasarım yapmıştır. Akrep ve yelkovan gibi sürekli yer değiştiren ışık ve gölgeler, mekânın bir güneş saati olarak kurgulandığına işaret eder. Kıble duvarının dışındaki beş duvar peygamber Muhammed ve Dört Halife'yi simgelerken, içeriye sızan ışık ise sonsuzluk döngüsüne bir gönderme teşkil eder.
Kaynakça
- ^ Kurtuluş, Emirhan (30 Ocak 2021). . Mimari Düşünce Platformu. 2 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- ^ a b Melek Kutlu; Halil İbrahim Düzenli (Haziran 2016). Alver, Köksal (Ed.). "Cumhuriyet Dönemi İstanbul'unda Cami Mimarisi". Sosyoloji Divanı. 4 (7). Academia.edu. ss. 89-108. ISSN 2147-8902. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2022.
- ^ . Mimarizm. Mimarlık ve Tasarım Yayın Platformu. 4 Mart 2008. 3 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- ^ Kutlu, Melek (Ekim 2012). "Geçmişten Günümüze Cami Mimarisinde Etkin Güç Olarak: Dönemsel Aktörler". Gelenekten Geleceğe Cami Mimarisinde Çağdaş Tasarım ve Teknolojiler. Academia.edu. ss. 105-114. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2022.
- ^ a b Herek, Deniz (31 Ağustos 2020). "Mekân Kimliği ve Onu Modelleyen Işığın Şiiri: Etimesgut Camii 1965-1966". Arkitera. 12 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2022.
Dış bağlantılar
- SALT'ta Etimesgut Camii Tasarım Projesi 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- SALT'ta Etimesgut Camii'nin Fotoğrafları
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Etimesgut Camii veya diger adiyla Etimesgut Zirhli Birlikler Camii Ankara nin Etimesgut ilcesinde bulunan bir camidir 1965 yilinda insaati tamamlanan yapi Turkiye deki ilk modern tasarimli camilerden biri olarak kabul edilir Etimesgut CamiiTemel bilgilerKonumEtimesgut Ankara TurkiyeKoordinatlar39 55 01 K 32 42 31 D 39 91694 K 32 70861 D 39 91694 32 70861InancIslamMezhepSunnilikAcilis1965DurumTerk edilmisYoneticiTurk Silahli KuvvetleriMimariMimar lar Cengiz BektasMimari turCamiMimari bicimModern mimariInsaat baslangici1964Tamamlanma1965OzelliklerKubbe sayisiYokMinare sayisiYokMalzemelerBetonarmeTarihceGunumuzde eski Zirhli Birlikler Okulu ve Egitim Merkezi arazisinin icinde kalan Etimesgut Camii nin insasinin gundeme gelisi Turk mimar Cengiz Bektas in yedek subay olarak askerlik gorevini yaptigi doneme rastlar O zamanki alay komutaninin Bektas tan 1000 kisi kapasiteli bir cami tasarlamasini istemesi uzerine calismalara baslayan mimar gerekli altyapi ve kaynak arastirmalarini yaptiktan sonra ordunun imkanlarini kullanarak 300 kisilik bir cami yapilabilecegi bilgisini iletir 1964 yilinda o donem Cengiz Bektas la birlikte gorev yapmakta olan erlerin de isgucu olarak destek vermesiyle baslayan insaat 1965 yilinda tamamlanir ve Etimesgut Camii faaliyete gecer MimariUc farkli kotta ve altigen formda insa edilmis olan Etimesgut Camii nin ic ve dis mekan ozellikleri goz onunde bulunduruldugunda Turkiye deki geleneksel cami mimarisinin kaliplari disina cikilarak tasarlanmis bir yapi oldugu soylenebilir Dolayisiyla hemen hemen ayni donemde insa edilmis olan ile birlikte ulkedeki ilk modern camilerden biri olarak kabul edilir Her ne kadar tasarimindaki bu yenilikci anlayis yapinin mimari olan Cengiz Bektas in yorumundan kaynaklansa da boylesi bir projenin hayata gecirilebilmesindeki onemli etkenlerden biri de yaptiranin Turk Silahli Kuvvetleri olmasidir Klasik mimaride camilerle ozdeslesen minare ve kubbe gibi yapisal elemanlara yer verilmeden tasarlanip insa edilen Etimesgut Camii bu yonuyle alisilagelmisin disinda bir ornek olarak karsimiza cikar Ust kattaki kadinlar bolumune ulasimi saglayan merdivene farkli bir yorum katilarak bunun ayni zamanda bir minare islevi gormesi saglanmis cati ve duvarlar arasindaki ince yirtigin ise geleneksel camilerdeki kubbe figurunu temsil etmesi dusunulmustur Dolayisiyla disaridan bakildiginda ilk bakista buranin bir ibadethane oldugunu ayirt etmek zordur Ic mekanin aydinlatilmasi duvarlar arasinda birakilan dikey kesitler ile bina ortusunun altindaki dar ve yatay acikliklar araciligiyla saglanir Yani mimar isik ve namaz vakitleri arasinda bir iliski kurarak yapinin sabah ogle ve ikindi saatlerinde farkli acilarla isik almasina yonelik bir tasarim yapmistir Akrep ve yelkovan gibi surekli yer degistiren isik ve golgeler mekanin bir gunes saati olarak kurgulandigina isaret eder Kible duvarinin disindaki bes duvar peygamber Muhammed ve Dort Halife yi simgelerken iceriye sizan isik ise sonsuzluk dongusune bir gonderme teskil eder Kaynakca Kurtulus Emirhan 30 Ocak 2021 Mimari Dusunce Platformu 2 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2022 a b Melek Kutlu Halil Ibrahim Duzenli Haziran 2016 Alver Koksal Ed Cumhuriyet Donemi Istanbul unda Cami Mimarisi Sosyoloji Divani 4 7 Academia edu ss 89 108 ISSN 2147 8902 Erisim tarihi 29 Temmuz 2022 Mimarizm Mimarlik ve Tasarim Yayin Platformu 4 Mart 2008 3 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2022 Kutlu Melek Ekim 2012 Gecmisten Gunumuze Cami Mimarisinde Etkin Guc Olarak Donemsel Aktorler Gelenekten Gelecege Cami Mimarisinde Cagdas Tasarim ve Teknolojiler Academia edu ss 105 114 Erisim tarihi 29 Temmuz 2022 a b Herek Deniz 31 Agustos 2020 Mekan Kimligi ve Onu Modelleyen Isigin Siiri Etimesgut Camii 1965 1966 Arkitera 12 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2022 Dis baglantilarSALT ta Etimesgut Camii Tasarim Projesi 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde SALT ta Etimesgut Camii nin Fotograflari