Seyyid Mahmut Hayrani Türbesi Akşehir’de bulunan tarihi bir türbedir. Türbeye adıni veren Seyyid Mahmud Hayranî Horasanlı Alevî Türkmen aşiretlerinden Kureyşan ocağı mensubudur.
Seyyid Mahmûd-ı Hayrânî (Alevî-Bektâşî Türkmen Pîri) | |
---|---|
Ölüm | 1269 Akşehir |
Milliyet | Türkmen (Türk) |
Etnik köken | Alevî Türkmen (Seyyid) |
Vatandaşlık | Türkmen (Türk) |
Din | İslam (Alevî-Bektâşî) |
Ebeveyn(ler) | Seyyid Mesud Paşa (babası) |
Aile | Necmeddin Ahmed (erkek kardeşi) |
Yerleşim
Türbe Konya ili Akşehir ilçesinde kentin güney kesiminde Sultan Dağlarının kuzey yamaçları üzerinde ve 38°21′10″K 31°24′48″D / 38.35278°K 31.41333°D koordinatlarındadır. Türbenin bulunduğu bahçe üzerinde ayrıca Ferruhşah Mescidi olarak bilinen bir mescit de yer alır.
Tarihi
Türbe Seyyid Mahmud Hayranî adlı bir sufi'nin türbesidir. İslam ansiklopedisi Seydi Mahmur hakkında şu bilgiyi vermektedir:Mahmûd-ı Hayrânî’nin Baba İlyas ve Hacı Bektaş ile münasebet içinde bulunduğuna bakılarak bu çevrelere mensup olduğu söylenebilir. Mahmud Hayrânî'nin ölüm tarihi dikkate alınınca, türbenin bir 13. Yüzyıl türbesi olduğu anlaşılmaktadır. Her ne kadar binanın yapılış tarihi hakkında bir kayıt yoksa da sanduka üzerindeki 667 (yani Miladi 1268) binanın yapım tarihi olabilir. Bir kitabeye göre mimarı Asilzade Abdullah oğlu Ahmet’tir. Türbenin bahçesinde yer alan Ferruhşah Mescidi ise tarihi kayıtlara Osmanlı sultanı I. Bayezid’in (Yıldırım Bayezid) tutuklu olduğu yer olarak geçmiştir. 1402 yılındaki Ankara Savaşında Timur’a esir düşen Bayazit bir süre bu mescitte tutuklu kalmıştır. Osmanlı İmparatorluğunda Bayazit’in ölümünden sonraki Fetret devrinde Akşehir de Karamanoğlu Beyliği sınırları içindeydi. Bu dönemde Karamanoğlu 2. Mehmet Bey (1402-1420) türbeyi restore ettirmiştir.
Seyyid Mahmud Hayrânî
İslam Ansiklopedisine göre Seyyid Mahmud'un babası Selçuklu devlet adamı Seyyid Mesut Paşa, dedesinin adı da Mahmut'tur. Alevi Türkmenlerin Türbelerine adını veren Seyyid Mahmud Hayrânî, Mevlana Celaleddin Rumi’nin bir öğrencisidir.Harran’da doğmuş, Konya’da Mevlana’dan ders almış, daha sonra Akşehir’e gelmiş ve 1268 yılında yine Akşehir’de ölmüştür. Büyük bir ihtimalle Nasrettin Hoca’nın da hocasıdır.
Teknik özellikler
Türbenin alt kısmı dörtgen planlı olup üst bölümü ise dairesel planlıdır. Çatısı koniktir. Türbe içinde tahta işçiliği ile dikkati çeken dört sanduka vardı. Ancak bu sandukalar çalınmış, çalınan sandukalardan ikisi henüz yurt dışına çıkarılmadan önce bulunarak Türk ve İslam Eserleri Müzesine teslim edilmiştir. Diğer sandukalar Danimarka'daki Kopenhag David Samling Müzesindedir.
Kaynakça
- ^ a b Seyyid Mahmud Hayrânî Alevî-Bektâşî ve Türkmen Pîr ve Şeyhi'dir (Eski Yazar olan Rıza Zelyut, Seyyid Mahmud Hayrânî'nin Alevî-Bektâşî Horasan Pîri ve Türkmen Şeyhi olduğunu belgeledi.)
- ^ Ansiklopedisi
- ^ "Akşehir Postası". 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2019.
- ^ a b "Kimkimdir sayfası". 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2019.
- ^ "Islam Ansiklopedisi". 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seyyid Mahmut Hayrani Turbesi Aksehir de bulunan tarihi bir turbedir Turbeye adini veren Seyyid Mahmud Hayrani Horasanli Alevi Turkmen asiretlerinden Kureysan ocagi mensubudur Seyyid Mahmud i Hayrani Alevi Bektasi Turkmen Piri Olum1269 AksehirMilliyetTurkmen Turk Etnik kokenAlevi Turkmen Seyyid VatandaslikTurkmen Turk DinIslam Alevi Bektasi Ebeveyn ler Seyyid Mesud Pasa babasi AileNecmeddin Ahmed erkek kardesi Alevi Turkmen Piri Seyyid Mahmut Hayrani TurbesiYerlesimTurbe Konya ili Aksehir ilcesinde kentin guney kesiminde Sultan Daglarinin kuzey yamaclari uzerinde ve 38 21 10 K 31 24 48 D 38 35278 K 31 41333 D 38 35278 31 41333 koordinatlarindadir Turbenin bulundugu bahce uzerinde ayrica Ferruhsah Mescidi olarak bilinen bir mescit de yer alir TarihiTurbe Seyyid Mahmud Hayrani adli bir sufi nin turbesidir Islam ansiklopedisi Seydi Mahmur hakkinda su bilgiyi vermektedir Mahmud i Hayrani nin Baba Ilyas ve Haci Bektas ile munasebet icinde bulunduguna bakilarak bu cevrelere mensup oldugu soylenebilir Mahmud Hayrani nin olum tarihi dikkate alininca turbenin bir 13 Yuzyil turbesi oldugu anlasilmaktadir Her ne kadar binanin yapilis tarihi hakkinda bir kayit yoksa da sanduka uzerindeki 667 yani Miladi 1268 binanin yapim tarihi olabilir Bir kitabeye gore mimari Asilzade Abdullah oglu Ahmet tir Turbenin bahcesinde yer alan Ferruhsah Mescidi ise tarihi kayitlara Osmanli sultani I Bayezid in Yildirim Bayezid tutuklu oldugu yer olarak gecmistir 1402 yilindaki Ankara Savasinda Timur a esir dusen Bayazit bir sure bu mescitte tutuklu kalmistir Osmanli Imparatorlugunda Bayazit in olumunden sonraki Fetret devrinde Aksehir de Karamanoglu Beyligi sinirlari icindeydi Bu donemde Karamanoglu 2 Mehmet Bey 1402 1420 turbeyi restore ettirmistir Seyyid Mahmud HayraniIslam Ansiklopedisine gore Seyyid Mahmud un babasi Selcuklu devlet adami Seyyid Mesut Pasa dedesinin adi da Mahmut tur Alevi Turkmenlerin Turbelerine adini veren Seyyid Mahmud Hayrani Mevlana Celaleddin Rumi nin bir ogrencisidir Harran da dogmus Konya da Mevlana dan ders almis daha sonra Aksehir e gelmis ve 1268 yilinda yine Aksehir de olmustur Buyuk bir ihtimalle Nasrettin Hoca nin da hocasidir Teknik ozelliklerTurbenin alt kismi dortgen planli olup ust bolumu ise dairesel planlidir Catisi koniktir Turbe icinde tahta isciligi ile dikkati ceken dort sanduka vardi Ancak bu sandukalar calinmis calinan sandukalardan ikisi henuz yurt disina cikarilmadan once bulunarak Turk ve Islam Eserleri Muzesine teslim edilmistir Diger sandukalar Danimarka daki Kopenhag David Samling Muzesindedir Kaynakca a b Seyyid Mahmud Hayrani Alevi Bektasi ve Turkmen Pir ve Seyhi dir Eski Yazar olan Riza Zelyut Seyyid Mahmud Hayrani nin Alevi Bektasi Horasan Piri ve Turkmen Seyhi oldugunu belgeledi Ansiklopedisi Aksehir Postasi 20 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2019 a b Kimkimdir sayfasi 20 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2019 Islam Ansiklopedisi 26 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2021