Musa Mahmut (Rusça ve Kırım Tatarca: Муса Мамут; 20 Şubat 1931 - 23 Haziran 1978) Kırım Tatarları üzerindeki Sovyet baskısını protesto etmek amacıyla kendisini yakan siyasi eylemci, Kırım millî hareketinin simgelerinden.
Biyografi
20 Şubat 1931’de Balıklava bölgesinin Uzuncı (Kolhoznoye) köyünde çoban bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Beş erkek, iki de kız kardeşi vardı. 1944 yılında, Joseph Stalin Kırım Tatarlarını Nazilerle iş birliği yapmakla suçlayarak onları ülkelerden sürgün etti. Mahmut'un ailesi de sürgüne gönderilenler arasındaydı. Özbekistan'a gönderilen aile büyük sefalet içinde yaşamlarını sürdürmeye çalıştı. Kardeşlerinden dördünü yetersiz beslenme sebebiyle hayatını kaybetti. Bir pamuk depolama tesisinde çalışmaya başlayan Mahmut, 1957 yılında tesisin traktör operatörlerinden biri oldu.
Leonid Brejnev döneminde, Pyotr Grigorenko ve Andrey Saharov gibi insan hakları aktivistleri, Kırım Tatarlarının ülkelerine dönmeleri konusunda seslerini yükselterek, bu konuda onlara destek vermeye başlamıştı. Nihayet Eylül 1967'de, Sovyet yetkililer Kırım Tatarları ile ilgili yapılan suçlamaları düşürdü. Musa Mahmut 1975 yılında ülkesine geri döndü. Akmescit bölgesinin Beş Terek (Donskoye) köyünde bir ev satın aldı. 23 Nisan 1975'te pasaport kanunu ihlal ettiği gerekçesi ile tutuklandı ve eşiyle birlikte 2 yıla mahkûm edildi. Eşi 3 çocuk annesi olması sebebiyle serbest bırakıldı. Musa Mahmut ise iyi hal nedeniyle normal ceza süresinin bitimine 9 ay kala, 18 Temmuz 1977'de hapisten çıktı. 20 Haziran 1978 günü Mahmut ve eşine karşı pasaport rejimine muhalefetten yeni bir ceza davası açıldı. Mahmut bu defa yetkililerin eline sağ olarak geçmeyeceğini bildirdi. 23 Haziran 1978 günü evine polis geldiğinde üzerine benzin dökerek kendini yaktı. Beş gün sonrasında da, kaldırıldığı Akmescit hastanesinde öldü ve 30 Haziran 1978 günü Beş Terek mezarlığında toprağa verildi.
Kaynakça
- ^ a b c Allworth, 1998 & pp.167-169.
- ^ a b c d RFE/RL 2008.
- ^ a b c janpalach.cz.
- ^ . 21 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Musa Mahmut Rusca ve Kirim Tatarca Musa Mamut 20 Subat 1931 23 Haziran 1978 Kirim Tatarlari uzerindeki Sovyet baskisini protesto etmek amaciyla kendisini yakan siyasi eylemci Kirim milli hareketinin simgelerinden Biyografi20 Subat 1931 de Baliklava bolgesinin Uzunci Kolhoznoye koyunde coban bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Bes erkek iki de kiz kardesi vardi 1944 yilinda Joseph Stalin Kirim Tatarlarini Nazilerle is birligi yapmakla suclayarak onlari ulkelerden surgun etti Mahmut un ailesi de surgune gonderilenler arasindaydi Ozbekistan a gonderilen aile buyuk sefalet icinde yasamlarini surdurmeye calisti Kardeslerinden dordunu yetersiz beslenme sebebiyle hayatini kaybetti Bir pamuk depolama tesisinde calismaya baslayan Mahmut 1957 yilinda tesisin traktor operatorlerinden biri oldu Leonid Brejnev doneminde Pyotr Grigorenko ve Andrey Saharov gibi insan haklari aktivistleri Kirim Tatarlarinin ulkelerine donmeleri konusunda seslerini yukselterek bu konuda onlara destek vermeye baslamisti Nihayet Eylul 1967 de Sovyet yetkililer Kirim Tatarlari ile ilgili yapilan suclamalari dusurdu Musa Mahmut 1975 yilinda ulkesine geri dondu Akmescit bolgesinin Bes Terek Donskoye koyunde bir ev satin aldi 23 Nisan 1975 te pasaport kanunu ihlal ettigi gerekcesi ile tutuklandi ve esiyle birlikte 2 yila mahkum edildi Esi 3 cocuk annesi olmasi sebebiyle serbest birakildi Musa Mahmut ise iyi hal nedeniyle normal ceza suresinin bitimine 9 ay kala 18 Temmuz 1977 de hapisten cikti 20 Haziran 1978 gunu Mahmut ve esine karsi pasaport rejimine muhalefetten yeni bir ceza davasi acildi Mahmut bu defa yetkililerin eline sag olarak gecmeyecegini bildirdi 23 Haziran 1978 gunu evine polis geldiginde uzerine benzin dokerek kendini yakti Bes gun sonrasinda da kaldirildigi Akmescit hastanesinde oldu ve 30 Haziran 1978 gunu Bes Terek mezarliginda topraga verildi Kaynakca a b c Allworth 1998 amp pp 167 169 a b c d RFE RL 2008 a b c janpalach cz 21 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2017