Halk arasında Bini (Benin) olarak adlandırılan Edo (aksanlı,İgbo dili: Ẹ̀dó), Nijerya'nın Edo Eyaletinde konuşulan bir dildir. ana dilidir ve Benin İmparatorluğu'nun ve öncülü ana diliydi.
Edo | |
---|---|
Bini | |
İgbo dili: Ẹ̀dó | |
Ana dili olanlar | Nijerya |
Bölge | Edo Eyaleti |
Etnisite | |
Konuşan sayısı | 2.000.000 (2020) |
Dil ailesi | Nijer-Kongo?
|
Diyalektler | Latin |
Dil kodları | |
ISO 639-2 | bin |
ISO 639-3 | bin |
Glottolog | bini1246 |
![]() Nijerya'da Edo dilini konuşanların bulunduğu yer. |
Dağıtım
Edo dili konuşanlarının çoğu Nijerya'nın Edo Eyaletinde yaşıyor. Delta Eyaleti, Ondo Eyaleti ve Nijerya'nın diğer bölgelerinde daha az sayıda konuşan da bulunur.
Edo, bir Bu diller Nijerya'nın Rivers Eyaleti ve Bayelsa Eyaletinde de konuşulmaktadır.
Fonoloji
Ünlü harfler
Yedi ünlü harf vardır, , hepsi uzun veya nazal ve üç ton olabilir.
Ünsüz harfler
Edo, bir Edoid dili için oldukça ortalama bir ünsüz envanterine sahiptir. Yalnızca tek bir fonemik nazal, /m/ tutar, ancak 13 sözlü ünsüz, ve gibi nazal ses tonlarına sahip 8 durak ve nazal ünlülerden önce nazallaştırılmış ses tonlarına sahiptir.
Dudaksıl | Dişyuvasıl | Velar | Gırtlaksı | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
| ||||
sürtünmeli | |||||||
Yaklaşımı | |||||||
Açık |
|
|
|
Üç , sesli ve sessiz trillerin yanı sıra gevşek bir İngilizce-tipi yaklaşım olarak tanımlanmıştır. Bununla birlikte, Ladefoged[] üçünün de yaklaşık olduğunu buldu, sesli–sessiz çift yükseltildi (sürtünmesiz) ve belki de üçüncüsüne kıyasla biraz farklı bir , ancak trillerle değil.
Fonotaktikler
Hece yapısı basittir, maksimum cvv'dir, burada VV uzun bir sesli harf veya artı farklı bir sözlü veya nazal sesli harftir.
Yazım
Edo alfabesi, /ʋ/ ve /l/, mw ve n'nin nazallaştırılmış alofonları için ayrı harflere sahiptir:
A | B | D | E | Ẹ | F | G | Gb | Gh | H | I | K | Kh | Kp | L | M | Mw | N | O | Ọ | P | R | Rh | Rr | S | T | U | V | Vb | W | Y | Z |
Uzun ünlüler harfi ikiye katlayarak yazılır. Nazal ünlüler son -n ile veya ilk nazal ünsüz ile yazılabilir. Ton, keskin vurgu, ağır vurgu ve işaretsiz veya son -h (-nh nazal sesli harfle) ile yazılabilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Bini". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ^ Laurie Bauer, 2007, The Linguistics Student's Handbook, Edinburgh
- ^
- Emovon, Joshua A. (1979). Edo'nun (Bini) sözlü cümleye özel referansla fonolojik bir çalışması. Londra Üniversitesi, Doğu ve Afrika Çalışmaları Okulu (Birleşik Krallık)
Harici bağlantılar
- Çevrimiçi Edo Dili Sözlüğü 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Hans Melzian'ın Edo-İngilizce Sözlüğü
- Rebecca Agheyisi'nin Edo-İngilizce Sözlüğü
- Edo Çalışmaları Merkezi 24 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Edo/Afrika isimleri sözlüğü {kaynak Edoworld} 24 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bini (Edo) kelime listeleri ve UCLA Fonetik Arşivindeki kayıtlar
- Bini (Edo) Pazar Günleri Calender [sic] yerel Naija'da
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Halk arasinda Bini Benin olarak adlandirilan Edo ˈ ɛ d oʊ aksanli Igbo dili Ẹ do Nijerya nin Edo Eyaletinde konusulan bir dildir ana dilidir ve Benin Imparatorlugu nun ve onculu ana diliydi EdoBiniIgbo dili Ẹ doAna dili olanlarNijeryaBolgeEdo EyaletiEtnisiteKonusan sayisi2 000 000 2020 Dil ailesiNijer Kongo Atlantik Kongo Kuzey OrtaEdo Esan OraEdoDiyalektlerLatinDil kodlariISO 639 2binISO 639 3binGlottolog a rel nofollow class external text href http glottolog org resource languoid id bini1246 bini1246 a Nijerya da Edo dilini konusanlarin bulundugu yer DagitimEdo dili konusanlarinin cogu Nijerya nin Edo Eyaletinde yasiyor Delta Eyaleti Ondo Eyaleti ve Nijerya nin diger bolgelerinde daha az sayida konusan da bulunur Edo bir Bu diller Nijerya nin Rivers Eyaleti ve Bayelsa Eyaletinde de konusulmaktadir FonolojiUnlu harfler Yedi unlu harf vardir i e ɛ a ɔ o u hepsi uzun veya nazal ve uc ton olabilir Unsuz harfler Edo bir Edoid dili icin oldukca ortalama bir unsuz envanterine sahiptir Yalnizca tek bir fonemik nazal m tutar ancak 13 sozlu unsuz r l ʋ j w ve n ɲ ŋʷ gibi nazal ses tonlarina sahip 8 durak ve nazal unlulerden once ʋ j w nazallastirilmis ses tonlarina sahiptir Dudaksil Disyuvasil Velar Girtlaksi m p b pm bm t d tn dn k ɡ kŋ ɡŋ k p ɡ b k pŋ m ɡ bŋ m surtunmeli f v s z ɦ r Yaklasimi ɹ ɹ Acik ʋ ʋ l n j ɲ j w ŋʷ w Uc sesli ve sessiz trillerin yani sira gevsek bir Ingilizce tipi yaklasim olarak tanimlanmistir Bununla birlikte Ladefoged sayfa belirt ucunun de yaklasik oldugunu buldu sesli sessiz cift yukseltildi surtunmesiz ve belki de ucuncusune kiyasla biraz farkli bir ancak trillerle degil Fonotaktikler Hece yapisi basittir maksimum cvv dir burada VV uzun bir sesli harf veya i u arti farkli bir sozlu veya nazal sesli harftir YazimEdo alfabesi ʋ ve l mw ve n nin nazallastirilmis alofonlari icin ayri harflere sahiptir A B D E Ẹ F G Gb Gh H I K Kh Kp L M Mw N O Ọ P R Rh Rr S T U V Vb W Y Z a b d e ɛ f g gb ɣ ɦ i k x kp l m ʋ l o ɔ p r ɹ ɹ s t u v ʋ w j z Uzun unluler harfi ikiye katlayarak yazilir Nazal unluler son n ile veya ilk nazal unsuz ile yazilabilir Ton keskin vurgu agir vurgu ve isaretsiz veya son h nh nazal sesli harfle ile yazilabilir Ayrica bakinizBenin ImparatorluguKaynakca Hammarstrom Harald Forkel Robert Haspelmath Martin Ed 2017 Bini Glottolog 3 0 Jena Germany Max Planck Institute for the Science of Human History Laurie Bauer 2007 The Linguistics Student s Handbook Edinburgh Emovon Joshua A 1979 Edo nun Bini sozlu cumleye ozel referansla fonolojik bir calismasi Londra Universitesi Dogu ve Afrika Calismalari Okulu Birlesik Krallik Harici baglantilarCevrimici Edo Dili Sozlugu 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hans Melzian in Edo Ingilizce Sozlugu Rebecca Agheyisi nin Edo Ingilizce Sozlugu Edo Calismalari Merkezi 24 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Edo Afrika isimleri sozlugu kaynak Edoworld 24 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bini Edo kelime listeleri ve UCLA Fonetik Arsivindeki kayitlar Bini Edo Pazar Gunleri Calender sic yerel Naija da