Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sinema fenerleri, vizyona yeni giren filmlerin tanıtımlarının yapılması için sinema salonu işletmecileri tarafından sinema binasının ön cephesine asılmak üzere, bu işlerle uğraşan ressamlara özel olarak yaptırılmış devasa boyutlardaki ışıklı afişlere verilen addır. 1930'lu yılların sonlarından başlayarak 1970'li yıllara kadar kullanılmaya devam edilmiştir.
Tekniği
Bu afişler elle çizilip boyanır, baskı ve fotoğraf teknikleri kullanılmazdı. Genelde filmin oyuncularından biri veya birkaçının filmden alınmış ve filmin temasını yansıtan bir pozu devasa büyüklükteki bez ve kartonlara renkli olarak çizilerek yağlı boya veya benzer tekniklerle ve dikkati çekecek derecede canlı ve abartılı renklerle boyanırdı. Burada maharet sinema fenerinde resmedilen karakterin yüzünün kendisine benzetilmesindeydi.
Daha fazla vurgulama gerektiği zaman da belli bir figür dekupaj (kenarlarını kesip çıkarma) tekniğiyle ön plana çıkartılır ve fon teşkil edecek başka bir afişin üzerine tutturulurdu, böylece fenere üçüncü bir boyut, bir hacim de kazandırılmış olurdu. Dekupaj tekniği yaratıcı bir biçimde de kullanılırdı. Örneğin Göksel Arsoy ve Cavidan Dora'nın oynadıkları filmi Taksim Sineması'nda (eski adı "Majik") oynarken; o film için yapılan fenerde, film ormanda geçtiği için, dekupajla yapılmış orman bitkileri kapı üzerine konmuştu. Bazen de seyirciler sinemaya bir aktörün iki bacağının arasından ya da çatılmış iki kılıcın altından veya bir yaratığın dişleri arasından geçerek girerlerdi. Bu fenerler geceleri de dikkat çekmeleri için projektörlerle aydınlatılırlardı.
Sinema feneri ressamları
O tarihlerde sinema feneri yapabilen sadece birkaç ressam vardı. Bunlardan biri de film afişleri basan Mimeray Matbaası'nın da kurucusu olan (1902-1977)'dır. Mesleğe belediye kontrol memuru olarak başlayan Ağakay 'sinema feneri ressamlığı'na tesadüfen başlamış ama kısa sürede bu mesleğin en çok aranılan ressamı olmuştur. Beyoğlu yakasındaki bütün sinema afişlerini ve sinema fenerlerini o çizerken, Şehzadebaşı sinemalarının çizeri ise 'di. Bir de ve soyadı bilinmeyen Agop Pekmez adında bir ressam daha vardı. Bu dört ressam yerli veya yabancı İstanbul'un bütün film afişlerini ve sinema fenerlerini çiziyorlardı.
Sinema fenerlerinin popüler olmasında en önemli paylardan biri de sinemada tanıtıma önem veren ileri görüşlü bir işletmeci olan 'e aittir. Lale sineması'nın da işletmecisi olan filmer, hemen her yeni film vizyona girdiğinde devasa yeni bir fener yaptırtmıştır.
Fenerleriyle ünlü sinemalar
Dev fenerleri ile özdeşleşmiş sinemalardan en ünlüsü Lale Sineması'ydı. Özellikle de Kasım 1939'daMichael Curtiz'in yönettiği 1938 yapımı The Adventures of Robin Hood filmi bu sinemada vizyona girdiği zaman, bu film için yaptırtılan sinema feneri çok ünlü olmuştu. Vatan Kurtaran Aslan adıyla ve Türkçe dublajla gösterime verilen filmin fenerinde, başrol oyuncusu Errol Flynn'in Robin Hood rolünü canlandırdığı filmden alınmış bir görüntüsü dev bir karton üzerine çizdirilmiş ve dekupaj yapılarak (kenarları kesilerek) isimlerin bulunduğu başka bir panonun da üzerine yapıştırılarak binanın ön cephesine monte edilmişti. Bu sinema fenerinin boyu binanın 4. katına kadar ulaşmaktaydı ve seyirciler sinemaya Errol Flynn'in iki bacağı arasından giriyorlardı.
Dev fenerleriyle ünlü diğer bir sinema da Majik'ti (sonraki adları Venüs ve Taksim). Aslında hem Beyoğlu'nda hem de Şehzadebaşı'nda hatta Anadolu'da bazı sinemalarda da fenerler kullanılıyordu (Özellikle İzmir'deki Lale sineması). Ancak yukarıda adı geçen sinemalar bu işe özel bir önem vermişlerdi. Her programda yeni ve görkemli fenerler yaptırıyorlardı. Filmler daha sonra semt sinemalarında ve bazen yazlık bahçe sinemalarında, hatta Anadolu sinemalarında gösterildikleri zaman bu fenerler veya fenerlere ait daha küçük bazı parçalar o sinemalara da taşınıyordu.
Kaynakça
- ^ Evren, Burçak (1998). Düş Şatoları, Eski İstanbul Sinemaları. Milliyet Yayınları. ss. sf. 144-145.
- ^ a b "5555 afişte Türk sineması". Hürriyet. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2009.[]
- ^ a b Akçura, Gökhan (1995). Albüm Dergisi Sayı: 2, Agah Özgüç'ün makalesi. Hürriyet Yayınları. ss. sayfa 34-41.
- ^ "The Adventures of Robin Hood (1938)" (İngilizce). IMDb. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2009.
- ^ Lale Sineması girişine 1939'da asılmış "Vatan Kurtaran Aslan" filmine ait "sinema feneri"[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sinema fenerleri vizyona yeni giren filmlerin tanitimlarinin yapilmasi icin sinema salonu isletmecileri tarafindan sinema binasinin on cephesine asilmak uzere bu islerle ugrasan ressamlara ozel olarak yaptirilmis devasa boyutlardaki isikli afislere verilen addir 1930 lu yillarin sonlarindan baslayarak 1970 li yillara kadar kullanilmaya devam edilmistir 1940 li yillarda Beyoglu ndaki Lale Sinemasi nin on cephesine asilmis Vatan Kurtaran Aslan The Adventures of Robin Hood filmi icin yaptirilmis bir sinema feneri goruluyorTeknigiBu afisler elle cizilip boyanir baski ve fotograf teknikleri kullanilmazdi Genelde filmin oyuncularindan biri veya birkacinin filmden alinmis ve filmin temasini yansitan bir pozu devasa buyuklukteki bez ve kartonlara renkli olarak cizilerek yagli boya veya benzer tekniklerle ve dikkati cekecek derecede canli ve abartili renklerle boyanirdi Burada maharet sinema fenerinde resmedilen karakterin yuzunun kendisine benzetilmesindeydi Daha fazla vurgulama gerektigi zaman da belli bir figur dekupaj kenarlarini kesip cikarma teknigiyle on plana cikartilir ve fon teskil edecek baska bir afisin uzerine tutturulurdu boylece fenere ucuncu bir boyut bir hacim de kazandirilmis olurdu Dekupaj teknigi yaratici bir bicimde de kullanilirdi Ornegin Goksel Arsoy ve Cavidan Dora nin oynadiklari filmi Taksim Sinemasi nda eski adi Majik oynarken o film icin yapilan fenerde film ormanda gectigi icin dekupajla yapilmis orman bitkileri kapi uzerine konmustu Bazen de seyirciler sinemaya bir aktorun iki bacaginin arasindan ya da catilmis iki kilicin altindan veya bir yaratigin disleri arasindan gecerek girerlerdi Bu fenerler geceleri de dikkat cekmeleri icin projektorlerle aydinlatilirlardi Sinema feneri ressamlariO tarihlerde sinema feneri yapabilen sadece birkac ressam vardi Bunlardan biri de film afisleri basan Mimeray Matbaasi nin da kurucusu olan 1902 1977 dir Meslege belediye kontrol memuru olarak baslayan Agakay sinema feneri ressamligi na tesadufen baslamis ama kisa surede bu meslegin en cok aranilan ressami olmustur Beyoglu yakasindaki butun sinema afislerini ve sinema fenerlerini o cizerken Sehzadebasi sinemalarinin cizeri ise di Bir de ve soyadi bilinmeyen Agop Pekmez adinda bir ressam daha vardi Bu dort ressam yerli veya yabanci Istanbul un butun film afislerini ve sinema fenerlerini ciziyorlardi Sinema fenerlerinin populer olmasinda en onemli paylardan biri de sinemada tanitima onem veren ileri goruslu bir isletmeci olan e aittir Lale sinemasi nin da isletmecisi olan filmer hemen her yeni film vizyona girdiginde devasa yeni bir fener yaptirtmistir Fenerleriyle unlu sinemalarDev fenerleri ile ozdeslesmis sinemalardan en unlusu Lale Sinemasi ydi Ozellikle de Kasim 1939 daMichael Curtiz in yonettigi 1938 yapimi The Adventures of Robin Hood filmi bu sinemada vizyona girdigi zaman bu film icin yaptirtilan sinema feneri cok unlu olmustu Vatan Kurtaran Aslan adiyla ve Turkce dublajla gosterime verilen filmin fenerinde basrol oyuncusu Errol Flynn in Robin Hood rolunu canlandirdigi filmden alinmis bir goruntusu dev bir karton uzerine cizdirilmis ve dekupaj yapilarak kenarlari kesilerek isimlerin bulundugu baska bir panonun da uzerine yapistirilarak binanin on cephesine monte edilmisti Bu sinema fenerinin boyu binanin 4 katina kadar ulasmaktaydi ve seyirciler sinemaya Errol Flynn in iki bacagi arasindan giriyorlardi Dev fenerleriyle unlu diger bir sinema da Majik ti sonraki adlari Venus ve Taksim Aslinda hem Beyoglu nda hem de Sehzadebasi nda hatta Anadolu da bazi sinemalarda da fenerler kullaniliyordu Ozellikle Izmir deki Lale sinemasi Ancak yukarida adi gecen sinemalar bu ise ozel bir onem vermislerdi Her programda yeni ve gorkemli fenerler yaptiriyorlardi Filmler daha sonra semt sinemalarinda ve bazen yazlik bahce sinemalarinda hatta Anadolu sinemalarinda gosterildikleri zaman bu fenerler veya fenerlere ait daha kucuk bazi parcalar o sinemalara da tasiniyordu Kaynakca Evren Burcak 1998 Dus Satolari Eski Istanbul Sinemalari Milliyet Yayinlari ss sf 144 145 a b 5555 afiste Turk sinemasi Hurriyet Erisim tarihi 7 Agustos 2009 olu kirik baglanti a b Akcura Gokhan 1995 Album Dergisi Sayi 2 Agah Ozguc un makalesi Hurriyet Yayinlari ss sayfa 34 41 The Adventures of Robin Hood 1938 Ingilizce IMDb 14 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2009 Lale Sinemasi girisine 1939 da asilmis Vatan Kurtaran Aslan filmine ait sinema feneri olu kirik baglanti