Ahmed bin Sehl el-Belhî, Ebu Zeyd Ahmed bin Sehl el-Belhî bazen sadece Ebu Zeyd el-Belhî (850 - 934), İranlı Müslüman coğrafyacı, matematikçi, hekim ve psikolog.
Ahmed bin Sehl el-Belhi | |
---|---|
Ahmed bin Sehl el-Belhi tarafından yapılmış Akdeniz haritası | |
Doğum | 850 Belh, Afganistan |
Ölüm | 934 |
Milliyet | Fars |
Din | İslam |
Kariyeri | |
Dalı | Coğrafya, Matematik, Hekim ve Psikolog. |
Etkilendikleri | Kindî |
Ayrıca bunların dışında ilahiyat ile de uğraşmış, ilahiyat dahilinde kelam ve fıkıh gibi dallarla ilgilenmiştir. Bugün Afganistan sınırları içinde bulunan Belh şehrinde doğmuş, Kindî'nin öğrencilerinden biri olmuştur.
Her ne kadar ilgilendiği birçok dalda önemli eserler yazmış olsa da bugüne ulaşan yegâne eseri ' isimli tıp kitabıdır.
Eserleri
- Mesalihü'l-Ebdân ve'l-Enfüs
Bugüne iki yazması ulaşan eserin yazmaları İstanbul'da Süleymaniye Kütüphanesi'ne kayıtlıdır. Birçok açıdan tıp tarihi için önemli olan eserde ortaya atılan ve konu edilen akıl sağlığı ve akıl hastalığı gibi kavramlar ve sinirbilimi tarihinde ilk kez Belhî tarafından ortaya atılmaktaydı. Bu kavramların dışında, eserde medikal psikoloji ve bilişsel psikoloji ve terapi de konu edilmekte, psikofizyoloji ve psikosomatik tıbba da değinilmektedir. Mesâlihu'l ebdân ve'l enfüs isimli kitabı Beden ve Ruh Sağlığı ismiyle Türkçeye çevrilmiştir.
Ebu Zeyd el-Belhî, akıl sağlığını ve akıl hastalığını genellikle 'ruhani sağlık' ile ilişkilendirmiş ve ilk kez bu eserinde gerek beden gerekse 'ruh' hastalıklarını konu almıştır. Ruhani ve psikolojik sağlığı tanımlamak için 'el-Tıbb el-Ruhanî' (yani "Ruhanı Tıp") terimini, akıl sağlığı ile ilgilenen tıp kolu içinse içinse Tıbb el-Kalb terimini kullanmıştır. Ayrıca eserinde, döneminin hekimlerinin fiziksel hastalıklara ve sağlığa önem verip, psikolojik veya akılsal hastalıkları ve sağlığı göz ardı ettiklerini belirtip bu davranışı eleştirmektedir. Ebu Zeyd el-Belhî ayrıca bilinen ilk bilişsel psikolog ve medikal psikolog, nevroz ile psikozu ayrıştıran ilk kişidir. Ayrıca, nevrotik hastalıkları sınıflandıran ve bu sınıflandırılmış hastalıkların her birinin tedavisi için farklı bilişsel terapileri öneren bilinen ilk hekimdir.
Diğer eserleri de şunlardır:
- Ahlak'ul Umem
- Aksam-u Ulum'il Felsefe
- Aksam'ul Ulum
- Beyan-u Vucuh'il Hikmet-i fi'l Evamir-i ve'n Nevahi'iş Şer'iyyeti
- Edeb-üs-Sultan ver-Raiyye
- El-Esma vel-Küna vel-Elkab
- El-İlm vet-Ta'lim
- Kitabu Emed-il-Aksa fil-Hikmeti
- Kitab'un fi'l Hilaf
- Kitab-us-Siyaset-is-Sagir
- Kitab-us-Siyaset-il-Kebir
- Ma Yasıhhu min Ahkam-in-Nücum
- Nazm-ul-Kur'an
- Suvar-ul-Akalim-il-İslamiyye
- Şerai-ul-Edyan
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
Dış bağlantılar
- İslam Düşünce Atlası'nda Ebû Zeyd Belhî
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahmed bin Sehl el Belhi Ebu Zeyd Ahmed bin Sehl el Belhi bazen sadece Ebu Zeyd el Belhi 850 934 Iranli Musluman cografyaci matematikci hekim ve psikolog Ahmed bin Sehl el BelhiAhmed bin Sehl el Belhi tarafindan yapilmis Akdeniz haritasiDogum850 Belh AfganistanOlum934MilliyetFarsDinIslamKariyeriDaliCografya Matematik Hekim ve Psikolog EtkilendikleriKindi Ayrica bunlarin disinda ilahiyat ile de ugrasmis ilahiyat dahilinde kelam ve fikih gibi dallarla ilgilenmistir Bugun Afganistan sinirlari icinde bulunan Belh sehrinde dogmus Kindi nin ogrencilerinden biri olmustur Her ne kadar ilgilendigi bircok dalda onemli eserler yazmis olsa da bugune ulasan yegane eseri isimli tip kitabidir EserleriMesalihu l Ebdan ve l Enfus Bugune iki yazmasi ulasan eserin yazmalari Istanbul da Suleymaniye Kutuphanesi ne kayitlidir Bircok acidan tip tarihi icin onemli olan eserde ortaya atilan ve konu edilen akil sagligi ve akil hastaligi gibi kavramlar ve sinirbilimi tarihinde ilk kez Belhi tarafindan ortaya atilmaktaydi Bu kavramlarin disinda eserde medikal psikoloji ve bilissel psikoloji ve terapi de konu edilmekte psikofizyoloji ve psikosomatik tibba da deginilmektedir Mesalihu l ebdan ve l enfus isimli kitabi Beden ve Ruh Sagligi ismiyle Turkceye cevrilmistir Ebu Zeyd el Belhi akil sagligini ve akil hastaligini genellikle ruhani saglik ile iliskilendirmis ve ilk kez bu eserinde gerek beden gerekse ruh hastaliklarini konu almistir Ruhani ve psikolojik sagligi tanimlamak icin el Tibb el Ruhani yani Ruhani Tip terimini akil sagligi ile ilgilenen tip kolu icinse icinse Tibb el Kalb terimini kullanmistir Ayrica eserinde doneminin hekimlerinin fiziksel hastaliklara ve sagliga onem verip psikolojik veya akilsal hastaliklari ve sagligi goz ardi ettiklerini belirtip bu davranisi elestirmektedir Ebu Zeyd el Belhi ayrica bilinen ilk bilissel psikolog ve medikal psikolog nevroz ile psikozu ayristiran ilk kisidir Ayrica nevrotik hastaliklari siniflandiran ve bu siniflandirilmis hastaliklarin her birinin tedavisi icin farkli bilissel terapileri oneren bilinen ilk hekimdir Diger eserleri de sunlardir Ahlak ul Umem Aksam u Ulum il Felsefe Aksam ul Ulum Beyan u Vucuh il Hikmet i fi l Evamir i ve n Nevahi is Ser iyyeti Edeb us Sultan ver Raiyye El Esma vel Kuna vel Elkab El Ilm vet Ta lim Kitabu Emed il Aksa fil Hikmeti Kitab un fi l Hilaf Kitab us Siyaset is Sagir Kitab us Siyaset il Kebir Ma Yasihhu min Ahkam in Nucum Nazm ul Kur an Suvar ul Akalim il Islamiyye Serai ul EdyanKaynakca Arsivlenmis kopya 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2015 Dis baglantilarIslam Dusunce Atlasi nda Ebu Zeyd Belhi