Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tokat elmalı yazması (findi), Tokat'ta yaygın kullanılan eski bir yazma çeşidi.
Tokat’a özgü yazma desenleri içerisinden en bilinenenlerdendir. Sivas’ta, Tokat'ın Zile, Almus ve Reşadiye ilçelerinde çok kullanılan bir desendir. Yörenin adetlerinde ve folkloründe özel bir yeri vardır.
Elma motifinin pamuklu siyah dokuma kumaş üzerine bordo, koyu kırmızı, mor renklerde tekrar eden şekillerde basılması ile üretilir. Tarağa benzer bir motifin ters ve düz basılması ile meydana getirilen bir kenar süsü ile çevrelenir.
Süslemek için yazmanın kenarlarına ve arkada kalan üçgen bölümüne küçük gümüş pullar işlenir. Bu yazmayı kadınlar, feslerinin üzerine üçgen şeklinde çene altından bağlayarak kullanır.
Yazmalar, üzerindeki elma motifinin tam yuvarlak olması halinde "tam elmalı yazma", "aynalı" ya da "kömüş gözü" olarak adlandırılır. Elma motiflerinin daha küçük ve deforme olmuş şekillerde olduğu yazmalar, "yarım elmalı" olarak adlandırılır.
Yöre insanı için elmalı yazmadaki elma motifinin bir meyve olmaktan öte anlam taşıdığı bilinmektedir. Bir rivayete göre genç kızlar evlilik öncesi yarım elmalı yazma kullanırken evlenince kayınvalidesi ona Tokat tam elmalısı hediye ederdi; çünkü elma, türkülerde aşk sembolü olarak bulunmaktadır.
Bir başka rivayete göre Tokat'ta, düğün davetiyesi olarak davetlilerin evine yazma gönderildiği dönemlerde davetlilere ana-babalı kızların kınası için tam elmalı yazma; öksüz-yetim kızların kınasın için yarım elmalı yazma göndermek âdetti. Konuklar, yarım elmalı yazma ile davet edilmişlerse kendi çeyizinden veya kızının çeyizinden bir hediye götürürdü. "Yarım elma, gönü alma" sözünün bu âdet ile ilişkili olduğu söylenir. Âdetlere göre kına gecesinde kayınvalidesi yarım elmalı yazma takmış geline kendi sandığından çıkardığı bir Tokat tam elmalısı takarak onun artık analı babalı olduğunu ifade ederdi.
Kaynakça
- ^ Tum Cebeci, Dilek (Aralık 2021). "Tokat Yazmacılık Sanatında Elvan Baskı Uygulamaları". Folklor Akademi Dergisi.
- ^ Çetiner, Muazzez (30 Nisan 2023). "SÜRDÜRÜLEBİLİR MODA VE BÖLGESEL MARKALAMA: TOKAT ÖNERİSİ". Folklor Akademi Dergisi. 6 (1): 341-364. doi:10.55666/folklor.1176780. ISSN 2651-253X. 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ Ölmez, Filiz (4 Ocak 2013). "Meyve ve Türk Sanatları Bağlamında Elma". Art-e Sanat Dergisi (İngilizce). 5 (10): 77-102. doi:10.21602/sgsfsd.94318. ISSN 1308-2698.
- ^ a b Naskali, Emine Gürsoy (Nisan 2022). "Şehir Efsaneleri" (PDF). Paradigma Akademi.
- ^ Uzunöz, Emine (2019). "Tokat türküleri(İnceleme- metinler)". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü yüksek lisans tezi.
- ^ . Kelkit Gazetesi: Tokat Haber, Erbaa Haber, Son Dakika Haber. 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
Dış bağlantılar
- Elmalı yazma, TRT Belgesel
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tokat elmali yazmasi findi Tokat ta yaygin kullanilan eski bir yazma cesidi Tokat Elmalisi Tokat a ozgu yazma desenleri icerisinden en bilinenenlerdendir Sivas ta Tokat in Zile Almus ve Resadiye ilcelerinde cok kullanilan bir desendir Yorenin adetlerinde ve folklorunde ozel bir yeri vardir Elma motifinin pamuklu siyah dokuma kumas uzerine bordo koyu kirmizi mor renklerde tekrar eden sekillerde basilmasi ile uretilir Taraga benzer bir motifin ters ve duz basilmasi ile meydana getirilen bir kenar susu ile cevrelenir Suslemek icin yazmanin kenarlarina ve arkada kalan ucgen bolumune kucuk gumus pullar islenir Bu yazmayi kadinlar feslerinin uzerine ucgen seklinde cene altindan baglayarak kullanir Yazmalar uzerindeki elma motifinin tam yuvarlak olmasi halinde tam elmali yazma aynali ya da komus gozu olarak adlandirilir Elma motiflerinin daha kucuk ve deforme olmus sekillerde oldugu yazmalar yarim elmali olarak adlandirilir Yore insani icin elmali yazmadaki elma motifinin bir meyve olmaktan ote anlam tasidigi bilinmektedir Bir rivayete gore genc kizlar evlilik oncesi yarim elmali yazma kullanirken evlenince kayinvalidesi ona Tokat tam elmalisi hediye ederdi cunku elma turkulerde ask sembolu olarak bulunmaktadir Bir baska rivayete gore Tokat ta dugun davetiyesi olarak davetlilerin evine yazma gonderildigi donemlerde davetlilere ana babali kizlarin kinasi icin tam elmali yazma oksuz yetim kizlarin kinasin icin yarim elmali yazma gondermek adetti Konuklar yarim elmali yazma ile davet edilmislerse kendi ceyizinden veya kizinin ceyizinden bir hediye gotururdu Yarim elma gonu alma sozunun bu adet ile iliskili oldugu soylenir Adetlere gore kina gecesinde kayinvalidesi yarim elmali yazma takmis geline kendi sandigindan cikardigi bir Tokat tam elmalisi takarak onun artik anali babali oldugunu ifade ederdi Kaynakca Tum Cebeci Dilek Aralik 2021 Tokat Yazmacilik Sanatinda Elvan Baski Uygulamalari Folklor Akademi Dergisi Cetiner Muazzez 30 Nisan 2023 SURDURULEBILIR MODA VE BOLGESEL MARKALAMA TOKAT ONERISI Folklor Akademi Dergisi 6 1 341 364 doi 10 55666 folklor 1176780 ISSN 2651 253X 10 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Olmez Filiz 4 Ocak 2013 Meyve ve Turk Sanatlari Baglaminda Elma Art e Sanat Dergisi Ingilizce 5 10 77 102 doi 10 21602 sgsfsd 94318 ISSN 1308 2698 a b Naskali Emine Gursoy Nisan 2022 Sehir Efsaneleri PDF Paradigma Akademi Uzunoz Emine 2019 Tokat turkuleri Inceleme metinler Ataturk Universitesi Turkiyat Arastirmalari Enstitusu yuksek lisans tezi Kelkit Gazetesi Tokat Haber Erbaa Haber Son Dakika Haber 10 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2024 Dis baglantilarElmali yazma TRT Belgesel