Akçalı Gümüşhane ilinin şiran ilçesine bağlı bir köydür AkçalıKöyGümüşhane nin Türkiye deki konumuAkç

Akçalı, Gümüşhane ilinin Şiran ilçesine bağlı bir köydür.

Akçalı
Köy

Gümüşhane'nin Türkiye'deki konumu
Akçalı Akçalı'nın Gümüşhane'deki konumu
Ülke	Türkiye
İl	Gümüşhane
İlçe	Şiran
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
Rakım	1270 m
Nüfus (2020)
• Toplam	58
Zaman dilimi	(TSİ)
İl alan kodu	0456
İl plaka kodu	29
Posta kodu	29700

Tarihçe

Köyün eski adı Haydürük olup, Ermenicede "Türk Köyü" anlamına gelen Hay (köyü) Dürük (Türk) sözcüğünden gelmektedir. Köy iki mahalle olup, Aşağı Akçalı (Haydürük) ve Yukarı Akçalı (Haydürük), iki mahalle arasındaki kale mevkii tarihi Haydürük köyüdür.^[]Anthony Bryer, Bizans dönemi menzil şehirlerinden olan "Arauraka" yerleşiminin modern Aşağı Haydürük yerleşimi olabileceğini belirtmiştir. Arauraka yerleşiminin konumu olarak da, köy merkezinin güneybatısına tekabül eden bölge öngörülmektedir. Köylülerce "eski kale" olarak adlandırılan bu mevkide yapılan yüzey araştırmalarında çeşitli keramik parçalarına rastlanılmıştır.

1530 yılı Osmanlı tahririnde yerleşim Haydürük adıyla Şiryan (Şiran) nahiyesinin bir köyü olarak kaydedilmiştir. 1642 yılı kaydında Haydarik (Haydirik) adıyla kaydedilen köyde, avarıza konu 10 Müslüman hane ile 2 dini ile 4 askeri görevli bulunmaktaydı. 1847 yılı sayımına göre köydeki 13 Müslüman hanede 40 erkek (2 aktif ve 1 yedek asker, 17 çocuk, 7 yaşlı ve 13 erişkin erkek) yaşamaktadır.

Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşuyla da Haydürük adıyla anılan köyün ismi 1950'lerin sonuna doğru değiştirilmiş olup, 1960 yılı nüfus sayımından itibaren günümüzdeki adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.

Coğrafya

Gümüşhane il merkezine 111 km, Şiran yerleşimine 11 km uzaklıktadır.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2020	58
2019	55
2018	105
2017	27
2016	69
2015	90
2014	78
2013	139
2012	107
2011	130
2010	128
2009	144
2008	152
2007	155
2000	131
1990	235
1985	357

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d ^e . YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o "Gümüşhane Şiran Akçalı Köyü Nüfusu". Nufusune.com. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.
^ https://www.nisanyanmap.com/?y=Ak%C3%A7al%C4%B1&t=%C5%9Eiran&lv=1 ^[]
^ Bryer, Anthony; Winfield, David (1985). The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos (İngilizce). Washington: Dumbarton Oaks Research Library and Collection. s. 31.
^ . 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.
^ Çiğdem, Süleyman; Özkan, Haldun; Yurttaş, Hüseyin; Öztürk, Nurettin (2006). "2005 Yılı Gümüşhane Yüzey Araştırması-24. Araştırma Sonuçları Toplantısı" (PDF). Cilt 1. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü. s. 502. 12 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.
^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 140. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2021.
^ Kul, Eyüp (2010). "1642 Tarihli Avârız Defterine Göre Şiran Kazâsı Ve Köyler". A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 44. DergiPark. ss. 278,289. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.
^ Albayrak, Mustafa (2001). "19. Yüzyılda Şiran Kazasının Sosyal ve Ekonomik Durumu (Maliye Nezareti Temettuat Defterlerine Göre, 1260/1844)" (PDF). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi. s. 73. 1 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.
^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021.

Dış bağlantılar

Akçalı, Şiran için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft

[YER-1] . YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.

[NN-2] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o "Gümüşhane Şiran Akçalı Köyü Nüfusu". Nufusune.com. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.

[3] ttps://www.nisanyanmap.com/?y=Ak%C3%A7al%C4%B1&t=%C5%9Eiran&lv=1 ^[]

[4] Bryer, Anthony; Winfield, David (1985). The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos (İngilizce). Washington: Dumbarton Oaks Research Library and Collection. s. 31.

[5] . 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.

[6] Çiğdem, Süleyman; Özkan, Haldun; Yurttaş, Hüseyin; Öztürk, Nurettin (2006). "2005 Yılı Gümüşhane Yüzey Araştırması-24. Araştırma Sonuçları Toplantısı" (PDF). Cilt 1. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü. s. 502. 12 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.

[7] "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 140. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2021.

[8] Kul, Eyüp (2010). "1642 Tarihli Avârız Defterine Göre Şiran Kazâsı Ve Köyler". A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 44. DergiPark. ss. 278,289. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.

[9] Albayrak, Mustafa (2001). "19. Yüzyılda Şiran Kazasının Sosyal ve Ekonomik Durumu (Maliye Nezareti Temettuat Defterlerine Göre, 1260/1844)" (PDF). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi. s. 73. 1 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021.

[TÜİK1960-10] Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021.