Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Debriyaj, motorla vites kutusu arasındaki irtibatı keserek vites değiştirme olanağı sağlayan güç aktarma organlarından biridir.
Ayrıca aracın kalkışı ve vitesteyken basılınca durmasını sağlar.
Araç kalkarken debriyajdan yavaşça ayak çekilerek belli bir devirde araç kalkmalıdır.
Döner haldeki bir parçanın hareketini aynı eksen üzerinde bulunan diğer bir parçaya iletmek veya iletilmekte olan bu hareketi istendiği zaman durdurmak amacıyla kullanılan tertibata kavrama adı verilir. Konumuz olan ve motorlu taşıtlarda kullanılan kavramalar krank mili ekseninde olmak üzere motorla vites kutusu arasına bağlanmış olup, motordan vites kutusuna hareket iletimini sağlar ve istendiği zaman, motor çalışmasına devam ettiği halde, bu hareket iletimini durdurur.
Debriyajın görevi şu şekilde özetlenebilir:
- İlk hareket sırasında motorun hareketini tekerleklere tedricen ileterek taşıtın sarsıntısız olarak harekete geçişini sağlamak.
- Taşıt hareket halinde iken vites durumlarını değiştirmek için motordan vites kutusuna hareket iletimini geçici olarak kesmek.
- Gerekli hallerde motorla güç aktarma organlarının bağlantısını kesmek.
Debriyaj kavrama ve bırakma ile güç iletim yürüten mekanik bir aygıttır, özellikle tahrik milinden sürüş miline kadar güç iletimini sağlar.
Debriyajlar güç iletiminin ya da hareketin miktar ya da süreyle kontrol edilmesini sağlayan cihazlardır. (Örneğin, elektrikli tornavidalar debriyajla birlikte ne kadar tork uygulayacaklarını ayarlar yahut arabalardaki debriyajlar motordan gelen gücün tekerleklere verilip verilmeyeceğine karar verir.).
En basit uygulamada, kavramalar iki dönen mili birbirine bağlar ya da ayırır (şaftları veya çizgi milleri). Bu tarz cihazlarda genellikle bir mil motor ya da diğer güç sağlayıcıya bağlıdır, diğer mil ise bu motordan gelen gücün iş yaptığı kısımdır. Genellikle bu hareketler dönmesel olmasına karşılık doğrusal debriyajlarda vardır.
Örneğin, güç kontrolü olan bir matkapta, bir mil motora bağlıyken diğeri ise matkabın başına bağlıdır. Debriyaj ise bu iki mili birbirine bağlayabilir ve aynı hızda gitmelerini sağlayabilir ya da kilitliyken farklı hızlarda dönmelerine sebep olabilir.
Sürtünme Debriyajları
Debriyajların çoğunun çalışma prensibi sürtünme kuvveti üzerinedir.Bu tarzdaki debriyajların asıl amacı farklı hızlarda dönen iki parçanın hızlarını eşitlemek ya da buradaki güç kontrolünü sağlamaktır. Genellikle hızlar arasında en düşük fark istenendir.
Malzemeler
Çeşitli malzemeler debriyaj disklerinin yapımında kullanılabilir. Geçmişte asbest kullanılmış şimdiler de ise organik bileşenli bir reçine ile bakır telli diskler ya da seramik materyaller kullanılmakta. Seramik materyaller daha ziyade ağır işlerde kullanılır örneğin yarış arabaları yahut ağır yük taşıyan kamyonlar. Seramiğin sertliği arttıkça debriyaj özellikleri değişir.
İtme/Çekme
Sürtünmeli diskler genellikle itme ve çekme tipler olarak sınıflandırılır. Bu sınıflandırma diskin basınç levhasına göre konumuna göre yapılır. Çekme sınıfına giren bir debriyajda pedal basma eylemi yayı çeker ve aracın sürüşünü bırakır. İtme tipinde olan debriyajda ise pedal basma eylemi yayı iter ve yine aracın sürüşünü bırakır.
Amortisörler
Amortisörler debriyajın hareketini yumuşatmaya çalışan araçlardır ve debriyajdan kaynaklanan tutma ve bırakmanın en az şekilde hissedilmesini sağlar. Otomobil endüstrisinde kullanımı genellikle debriyaj dişlisindeki bir mekanizmayla sağlanır. Sönümlü disklerin sürüşteki titreşimi azaltmasına ek olarak ön sönümlü diskler durağan haldeki titreşimi azaltır.
Yük
Mercedes kamyon örnekleri: 33 kN kelepçe yükü tek bir 430 tabaka için normal. 400 çift uygulaması ise sadece 23 kN kelepçe yükü uygular. Yanma hızları ise en zayıf noktalar için genel olarak dakikada beş bin devirdir.
Üretim
Modern debriyaj geliştirme yöntemleri genel olarak üretim tekniğine ve montajın olabildiğince basitleştirilmesine odaklanır. Örneğin sürüş milleri günümüzde sadece torku taşımakta değil aynı zaman da basınç tabakasını taşımaktadır. Diyafram yaylarının üretiminde ise ısı çok önemlidir. Lazerle birleştirme şu anda en sık kullanılan yöntemlerden biridir çünkü lazerli birleştirmede lazer 2-3 kilowatt güce sahiptir ve birleştirme hızı dakikada bir metredir.
Birden fazla plaka kavrama
Bu tür debriyajlar da birkaç sürüş levhası aralanmış ya da birden çok sürüş elemanı dizilmiştir. Formula 1, IndyCar ve World Rally gibi yarış arabalarında kullanılır.
Çoklu levha debriyajı en iyi hızlanmanın gerektiği hızlanma yarışı gibi yarışlarda çok fazla kullanılır. Bu tür debriyajların kullanılmasının nedeni çoklu levha sistemi sayesinde kötü kullanımlara dahi dayanıklıdır. Bu tip debriyajlar ayrıca motosiklet, otomatik şanzıman ve dizel lokomotiflerde de sıkça kullanılır. Ayrıca elektrikle kontrol edilen sürüş sistemlerinde de kullanılır.
Tanklar ve AFV’ler gibi ağır araçlarda da kullanılması çok yaygındır. Motor yarışlarında kullanılmasının en büyük sebebi gerekli olan sürtünme kuvvetini daha küçük yarıçaplı bir diskten elde edebilir.
Motor sporlarında yüksek hızlarda küçük yarıçaplı disklerin kullanılması dönmesel etkiyi azaltır, sürüş parçalarının daha hızlı hızlanmasını sağlar ayrıca açısal hızı da azaltarak aracın yüksek kuvvet binen bu parçasının kırılmasını ya da kullanılmaz hale gelmesini engeller. Formula 1 gibi sporlarda bu kuvvet çok büyüktür dolayısıyla çoklu paralel levhalara sahip debriyajların kullanımı çok yaygındır.
Ağır ekipmanlar ise sıklıkla çok yüksek tork güçleri üretir ve çok fazla güç yükler, bir tek plaka debriyaj gerekli gücü sağlamakta çok zorlanır dolayısıyla çok plakalı debriyajların kullanılması çok önemlidir.
Bir başka önemli örnek ise hızlanma yarışlarında kullanılan debriyajlar bunlar özel olarak en üst seviye üretilir ve özel olarak üretilir mesela az benzim tüketimi isteyen bir araç için farklı komik bir araç için farklı olmalıdır. Bu araçlar o kadar güçlü olmalıdır ki eğer tek yüzeyli debriyaj kullansalardı başlangıçta aracın kontrolünü tamamen kaybederlerdi.
Normal arabalarda ise debriyaj sistemini parçalara ayırarak gerekli hıza ulaşana kadar güç limitlenir. Enerji tasarrufu yüksek araçlarda ise vites geçişleri yerine çok fazla vites oluşturularak benzin tasarrufu sağlanır. Bu araçlardaki bu çoklu vitesler arasındaki geçişler sabit tutulur ve bu sayede vitesler her defasında bir bir tutulur sonuç olarak ise daha az yakıt tüketimi sağlanır.
Bu debriyaj plakaları tek tek tasarlanmış olarak sürücüsü sadece ilk kavrama ile başlar, böylece motor gücünden daha fazla kısmını tutunur.
Bu debriyaj güç motorunun, izin verdiği bir kısmını jantlara aktarır daha yavaş bir araba, ama daha fazla benzin gerektirmeyen bir debriyajdır. Hız büyüdükçe, sürücü, ikinci kavramayı devreye bir kol yardımıyla sokar, tekerlekleri için motor gücünü biraz daha fazla gönderir. Bu işlem böyle devam ederek hızlanmayı sağlar.
Bu araba en son debriyajı devreye sokabileceği bir hıza varıncaya kadar birçok kavrama ile devam eder. Bütün debriyajlar devreye girdiğinde, motor arka tekerleklere tüm gücünü gönderir.
Bu sürücünün el ile debriyajı kullanmasından çok daha verimlidir ve daha çok hıza ulaştırır. Başka bir yararı ise geçişler sürekli olduğu için vites geçişlerinde vakit kaybetmesine gerek yoktur bu sayede bir salisenin bile önemli olduğu hız yarışlarında çok büyük avantaj sağlar.
Normal şekildeki çok debriyajlı sistemlerde tüm vitesler kullanılana kadar tüm dişliler ısınacağından ve sürtünmeye maruz kalacaklarından problemler çıkabilir bunu engellemek için yarış araçlarında son birkaç vites sistemden ayrı tutulur ve tüm viteslerin devreye girebileceği zamana kadar soğuk kalır.
Debriyajın son kısımlarını yapmak göreceli olarak daha kolay ve daha güçlüler çünkü onlar ilk dişlilere bir şey olsa dahi motordan tüm gücü alabilecek şekilde yapılıyorlar. Bu sayede gereken çok yüksek sürtünmeye dayanabiliyorlar.
Islak vs. kuru sistemler
Islak debriyaj yüzeyleri temiz tutar ve daha yumuşak bir performans ve uzun ömür, soğutma ve yağlama sağlayan bir sıvıya batırılır. Islak kavramalar, ancak sıvıdan ötürü biraz enerji kaybederler. Yüzeyler ıslak kavrama kaygan olabilir (Motosiklet gibi bir debriyaj motor yağı), çoklu istifleme debriyaj diskleri kaymayı telafi etmek için daha düşük sürtünme katsayısı olan ve böylece kaymasını ortadan kaldırmak için güç tam olarak devreye girer.
Shaw debriyaj tamamen viskoz etkilerine dayanan ıslak debriyajdır sürtünmeden hiç faydalanmaz.
Kuru debriyaj adından da anlaşılacağı gibi, sıvı içinde kalmamış ve sürtünmeyi kavrama etmek için kullanır.
Santrifüj kavrama
Bir santrifüj debriyaj örneğin testere motor hızını kavrama durumu tanımlar diğer uygulamaları ise bazı araçlarda (örneğin, Moped) kullanılır.
Bu debriyaj sistemi merkezkaç kuvvetini kullanır, motor devri bir eşik seviyesinin üzerine çıktığında otomatik olarak debriyajı arttırmaya ve otomatik olarak motor devri yeterince düştüğünde debriyajı ayırmak için kullanır.
Sistem debriyaj ayağı ve tahrik miline bağlı debriyajdır çıkış miline bağlı içinde dönen bir sistem içerir. Ayaklar merkezkaç kuvvetinin gerilimi belli bir seviyeye gelene kadar içeriye dönüktür sonrasında ise yaya temas eder ve sürüş yapılır.
Bu testerenin zinciri gibi motor boştayken hareketi engeller.
Konik debriyaj
Adından da anlaşılacağı gibi, bir koni debriyajın konik sürtünme yüzeyleri vardır. Koni konik tahrik ünitesinin hareketiyle belirli bir miktar daha yavaş bir disk yaklaşım ya da çekilme yapar anlamına gelir.
Bunun yanı sıra, hareket kuvvet yüzeyleri üzerinde daha fazla baskı oluşturur. Koni debriyajın bilinen en iyi örneği, manuel iletim eşitleyici halka. Eşitleyici halka için kayma hızı ve vites değiştirmek için tekerlek sorumludur.
Tork Limitleyicisi
Aynı zamanda güvenlik debriyajı olarak bilinen bu debriyaj aracın beklenenden daha çok direnç gösterdiği zamanlarda milin dönmesine izin verir bu sayede hareket başlar. Bunun örneği ise çim biçme makinalarında olan debriyajdır. Eğer alet kayaya ya da parçalayamayacağı bir maddeye denk gelirse bu debriyaj devreye girer ve aracın güç transferinin zarara uğramasını engeller.
Motorla çalışan mekanik hesap makinalarında da bu alet vites kısmıyla sürücü motor arasında bir kazayı engellemek için bulunur. Dikkatle hazırlanan debriyaj sistemleri maksimum torku bu tipte bir tehlikede bile sağlar örneğin tork kontrollü vidalamalar.
Dış bağlantılar
- HowStuffWorks22 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Wikimedia Commons'ta Clutch (coupling) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Debriyaj motorla vites kutusu arasindaki irtibati keserek vites degistirme olanagi saglayan guc aktarma organlarindan biridir Basit debriyaj mekanizmasi Ayrica aracin kalkisi ve vitesteyken basilinca durmasini saglar Arac kalkarken debriyajdan yavasca ayak cekilerek belli bir devirde arac kalkmalidir Doner haldeki bir parcanin hareketini ayni eksen uzerinde bulunan diger bir parcaya iletmek veya iletilmekte olan bu hareketi istendigi zaman durdurmak amaciyla kullanilan tertibata kavrama adi verilir Konumuz olan ve motorlu tasitlarda kullanilan kavramalar krank mili ekseninde olmak uzere motorla vites kutusu arasina baglanmis olup motordan vites kutusuna hareket iletimini saglar ve istendigi zaman motor calismasina devam ettigi halde bu hareket iletimini durdurur Debriyajin gorevi su sekilde ozetlenebilir Ilk hareket sirasinda motorun hareketini tekerleklere tedricen ileterek tasitin sarsintisiz olarak harekete gecisini saglamak Tasit hareket halinde iken vites durumlarini degistirmek icin motordan vites kutusuna hareket iletimini gecici olarak kesmek Gerekli hallerde motorla guc aktarma organlarinin baglantisini kesmek Debriyaj kavrama ve birakma ile guc iletim yuruten mekanik bir aygittir ozellikle tahrik milinden surus miline kadar guc iletimini saglar Debriyajlar guc iletiminin ya da hareketin miktar ya da sureyle kontrol edilmesini saglayan cihazlardir Ornegin elektrikli tornavidalar debriyajla birlikte ne kadar tork uygulayacaklarini ayarlar yahut arabalardaki debriyajlar motordan gelen gucun tekerleklere verilip verilmeyecegine karar verir En basit uygulamada kavramalar iki donen mili birbirine baglar ya da ayirir saftlari veya cizgi milleri Bu tarz cihazlarda genellikle bir mil motor ya da diger guc saglayiciya baglidir diger mil ise bu motordan gelen gucun is yaptigi kisimdir Genellikle bu hareketler donmesel olmasina karsilik dogrusal debriyajlarda vardir Ornegin guc kontrolu olan bir matkapta bir mil motora bagliyken digeri ise matkabin basina baglidir Debriyaj ise bu iki mili birbirine baglayabilir ve ayni hizda gitmelerini saglayabilir ya da kilitliyken farkli hizlarda donmelerine sebep olabilir Surtunme DebriyajlariDebriyajlarin cogunun calisma prensibi surtunme kuvveti uzerinedir Bu tarzdaki debriyajlarin asil amaci farkli hizlarda donen iki parcanin hizlarini esitlemek ya da buradaki guc kontrolunu saglamaktir Genellikle hizlar arasinda en dusuk fark istenendir Malzemeler Cesitli malzemeler debriyaj disklerinin yapiminda kullanilabilir Gecmiste asbest kullanilmis simdiler de ise organik bilesenli bir recine ile bakir telli diskler ya da seramik materyaller kullanilmakta Seramik materyaller daha ziyade agir islerde kullanilir ornegin yaris arabalari yahut agir yuk tasiyan kamyonlar Seramigin sertligi arttikca debriyaj ozellikleri degisir Itme Cekme Surtunmeli diskler genellikle itme ve cekme tipler olarak siniflandirilir Bu siniflandirma diskin basinc levhasina gore konumuna gore yapilir Cekme sinifina giren bir debriyajda pedal basma eylemi yayi ceker ve aracin surusunu birakir Itme tipinde olan debriyajda ise pedal basma eylemi yayi iter ve yine aracin surusunu birakir Amortisorler Amortisorler debriyajin hareketini yumusatmaya calisan araclardir ve debriyajdan kaynaklanan tutma ve birakmanin en az sekilde hissedilmesini saglar Otomobil endustrisinde kullanimi genellikle debriyaj dislisindeki bir mekanizmayla saglanir Sonumlu disklerin surusteki titresimi azaltmasina ek olarak on sonumlu diskler duragan haldeki titresimi azaltir Yuk Mercedes kamyon ornekleri 33 kN kelepce yuku tek bir 430 tabaka icin normal 400 cift uygulamasi ise sadece 23 kN kelepce yuku uygular Yanma hizlari ise en zayif noktalar icin genel olarak dakikada bes bin devirdir Uretim Modern debriyaj gelistirme yontemleri genel olarak uretim teknigine ve montajin olabildigince basitlestirilmesine odaklanir Ornegin surus milleri gunumuzde sadece torku tasimakta degil ayni zaman da basinc tabakasini tasimaktadir Diyafram yaylarinin uretiminde ise isi cok onemlidir Lazerle birlestirme su anda en sik kullanilan yontemlerden biridir cunku lazerli birlestirmede lazer 2 3 kilowatt guce sahiptir ve birlestirme hizi dakikada bir metredir Birden fazla plaka kavrama Bu tur debriyajlar da birkac surus levhasi aralanmis ya da birden cok surus elemani dizilmistir Formula 1 IndyCar ve World Rally gibi yaris arabalarinda kullanilir Coklu levha debriyaji en iyi hizlanmanin gerektigi hizlanma yarisi gibi yarislarda cok fazla kullanilir Bu tur debriyajlarin kullanilmasinin nedeni coklu levha sistemi sayesinde kotu kullanimlara dahi dayaniklidir Bu tip debriyajlar ayrica motosiklet otomatik sanziman ve dizel lokomotiflerde de sikca kullanilir Ayrica elektrikle kontrol edilen surus sistemlerinde de kullanilir Tanklar ve AFV ler gibi agir araclarda da kullanilmasi cok yaygindir Motor yarislarinda kullanilmasinin en buyuk sebebi gerekli olan surtunme kuvvetini daha kucuk yaricapli bir diskten elde edebilir Motor sporlarinda yuksek hizlarda kucuk yaricapli disklerin kullanilmasi donmesel etkiyi azaltir surus parcalarinin daha hizli hizlanmasini saglar ayrica acisal hizi da azaltarak aracin yuksek kuvvet binen bu parcasinin kirilmasini ya da kullanilmaz hale gelmesini engeller Formula 1 gibi sporlarda bu kuvvet cok buyuktur dolayisiyla coklu paralel levhalara sahip debriyajlarin kullanimi cok yaygindir Agir ekipmanlar ise siklikla cok yuksek tork gucleri uretir ve cok fazla guc yukler bir tek plaka debriyaj gerekli gucu saglamakta cok zorlanir dolayisiyla cok plakali debriyajlarin kullanilmasi cok onemlidir Bir baska onemli ornek ise hizlanma yarislarinda kullanilan debriyajlar bunlar ozel olarak en ust seviye uretilir ve ozel olarak uretilir mesela az benzim tuketimi isteyen bir arac icin farkli komik bir arac icin farkli olmalidir Bu araclar o kadar guclu olmalidir ki eger tek yuzeyli debriyaj kullansalardi baslangicta aracin kontrolunu tamamen kaybederlerdi Normal arabalarda ise debriyaj sistemini parcalara ayirarak gerekli hiza ulasana kadar guc limitlenir Enerji tasarrufu yuksek araclarda ise vites gecisleri yerine cok fazla vites olusturularak benzin tasarrufu saglanir Bu araclardaki bu coklu vitesler arasindaki gecisler sabit tutulur ve bu sayede vitesler her defasinda bir bir tutulur sonuc olarak ise daha az yakit tuketimi saglanir Bu debriyaj plakalari tek tek tasarlanmis olarak surucusu sadece ilk kavrama ile baslar boylece motor gucunden daha fazla kismini tutunur Bu debriyaj guc motorunun izin verdigi bir kismini jantlara aktarir daha yavas bir araba ama daha fazla benzin gerektirmeyen bir debriyajdir Hiz buyudukce surucu ikinci kavramayi devreye bir kol yardimiyla sokar tekerlekleri icin motor gucunu biraz daha fazla gonderir Bu islem boyle devam ederek hizlanmayi saglar Bu araba en son debriyaji devreye sokabilecegi bir hiza varincaya kadar bircok kavrama ile devam eder Butun debriyajlar devreye girdiginde motor arka tekerleklere tum gucunu gonderir Bu surucunun el ile debriyaji kullanmasindan cok daha verimlidir ve daha cok hiza ulastirir Baska bir yarari ise gecisler surekli oldugu icin vites gecislerinde vakit kaybetmesine gerek yoktur bu sayede bir salisenin bile onemli oldugu hiz yarislarinda cok buyuk avantaj saglar Normal sekildeki cok debriyajli sistemlerde tum vitesler kullanilana kadar tum disliler isinacagindan ve surtunmeye maruz kalacaklarindan problemler cikabilir bunu engellemek icin yaris araclarinda son birkac vites sistemden ayri tutulur ve tum viteslerin devreye girebilecegi zamana kadar soguk kalir Debriyajin son kisimlarini yapmak goreceli olarak daha kolay ve daha gucluler cunku onlar ilk dislilere bir sey olsa dahi motordan tum gucu alabilecek sekilde yapiliyorlar Bu sayede gereken cok yuksek surtunmeye dayanabiliyorlar Islak vs kuru sistemler Islak debriyaj yuzeyleri temiz tutar ve daha yumusak bir performans ve uzun omur sogutma ve yaglama saglayan bir siviya batirilir Islak kavramalar ancak sividan oturu biraz enerji kaybederler Yuzeyler islak kavrama kaygan olabilir Motosiklet gibi bir debriyaj motor yagi coklu istifleme debriyaj diskleri kaymayi telafi etmek icin daha dusuk surtunme katsayisi olan ve boylece kaymasini ortadan kaldirmak icin guc tam olarak devreye girer Shaw debriyaj tamamen viskoz etkilerine dayanan islak debriyajdir surtunmeden hic faydalanmaz Kuru debriyaj adindan da anlasilacagi gibi sivi icinde kalmamis ve surtunmeyi kavrama etmek icin kullanir Santrifuj kavrama Bir santrifuj debriyaj ornegin testere motor hizini kavrama durumu tanimlar diger uygulamalari ise bazi araclarda ornegin Moped kullanilir Bu debriyaj sistemi merkezkac kuvvetini kullanir motor devri bir esik seviyesinin uzerine ciktiginda otomatik olarak debriyaji arttirmaya ve otomatik olarak motor devri yeterince dustugunde debriyaji ayirmak icin kullanir Sistem debriyaj ayagi ve tahrik miline bagli debriyajdir cikis miline bagli icinde donen bir sistem icerir Ayaklar merkezkac kuvvetinin gerilimi belli bir seviyeye gelene kadar iceriye donuktur sonrasinda ise yaya temas eder ve surus yapilir Bu testerenin zinciri gibi motor bostayken hareketi engeller Konik debriyaj Adindan da anlasilacagi gibi bir koni debriyajin konik surtunme yuzeyleri vardir Koni konik tahrik unitesinin hareketiyle belirli bir miktar daha yavas bir disk yaklasim ya da cekilme yapar anlamina gelir Bunun yani sira hareket kuvvet yuzeyleri uzerinde daha fazla baski olusturur Koni debriyajin bilinen en iyi ornegi manuel iletim esitleyici halka Esitleyici halka icin kayma hizi ve vites degistirmek icin tekerlek sorumludur Tork Limitleyicisi Ayni zamanda guvenlik debriyaji olarak bilinen bu debriyaj aracin beklenenden daha cok direnc gosterdigi zamanlarda milin donmesine izin verir bu sayede hareket baslar Bunun ornegi ise cim bicme makinalarinda olan debriyajdir Eger alet kayaya ya da parcalayamayacagi bir maddeye denk gelirse bu debriyaj devreye girer ve aracin guc transferinin zarara ugramasini engeller Motorla calisan mekanik hesap makinalarinda da bu alet vites kismiyla surucu motor arasinda bir kazayi engellemek icin bulunur Dikkatle hazirlanan debriyaj sistemleri maksimum torku bu tipte bir tehlikede bile saglar ornegin tork kontrollu vidalamalar Dis baglantilarHowStuffWorks22 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Clutch coupling ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir