Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Critical Mass, Türkçede yeterli çoğunluk anlamına gelen ve bisiklet ile yapılan bir etkinliktir. Dünyanın üç yüzden fazla şehrinde, genellikle her ayın son cuma günü düzenlenir.
Bu hareket, ilk olarak San Francisco'da, 25 Eylül 1992 tarihinde, yaklaşık elli kadar bisikletçi ile başlamıştır. Daha sonra uluslararası boyutlara ulaşarak Kuzey Amerika'da, Avrupa'da, Avustralya'da, Asya'da ve Latin Amerika ülkelerinde yapılmaya başlanmıştır. Critical Mass'e katılım, şehirlere göre yüzlerce kişiden binlercesine kadar çıkabilmektedir.
Critical Mass, esas olarak şehrin içinde gerçekleşmektedir. Yaklaşık 325 şehirde uygulandığı tahmin edilmektedir. Bu etkinlik, özellikle Reclaim the Street veya Fransa'daki Vélorution gibi çevreci ve küreselleşme karşıtları hareketleri ile bağlantılıdır.
Critical Mass'in Tarihçesi
Critical Mass'e benzeyen ilk bisiklet turu 70'li yılların başında, yüzlerce bisikletçinin katılımı ile Stockholm'de gerçekleşmiştir. İlk gerçek Critical Mass, 25 Eylül 1992'de San Francisco'da başlamıştır. O zamanlar, ismi Comute Clot olup iki düzine kadar bisikletçinin Market Street'te dağıtılan flyerları alması ile gerçekleşmiştir. Bunun hemen ardından etkinliğe katılan birkaç bisikletçi, yerel bir bisiklet dükkânında düzenlenen Ted White'ın Retourn of the Scorcher adlı belgeselinin gösterimine katılmışlardır. Filmde, insan gücüyle çalışan araç tasarımcısı George Bliss'in Çin'deki bisikletçilerin bir araya toplanmasını anlatıp, Critical Mass terimini kullanması üzerine adı daha önce Commute Clot olan etkinlik ikincisinden itibaren Critical Mass adını almıştır.
Critical Mass : Neden bu terim ?
Terimin kökeni Çin'de ışıksız kavşaklarda otomobiller ve bisikletler arasındaki geçiş önceliği anlaşmasına dayanır. Bisikletçiler kavşakta yığılıp yeterli çoğunluğa ulaşınca kavşaktan geçerler. Bunun benzeri bir sahneyi Ted White'ın Return of the Scorcher (1992) adlı belgeselinde görebiliriz.
Bu terim, gerçekleşebilecek fiziki olayların bazı eşiklerini vurgulamak üzere, fizik bilimindeki yeterli çoğunluk kavramından esinlenmiştir. Bu ilkeden yola çıkarsak;
- Halka açık alanları, motorlu taşıtların kullanımından çıkararak, güvenli bir biçimde işgal etmek için yeterli çoğunluğa yani yeterli sayıda bisikletçiye gerek vardır.
- Otomobillerin "yeterli çoğunluğu" kendi ulaşımını dahi engeller ve şehir yaşam tarzında yadsınamaz etkilere sebep olur.
- Otomobillerin çokluğu değil, bisikletlerin "yeterli çoğunluğu" trafik akışını ve hızını belirler.
Buradan, hareketin geleneksel sloganları doğar.
- "Biz trafiği tıkamıyoruz, trafik biziz."
Critical Mass'in amaçları
Critical Mass'in amaçları çeşitlidir. Bu basit sosyal bir buluşma olabileceği gibi, belirli bir tema üzerine de olabilir. Bisikletçiler için altyapı eksikliklerine, güvenlik sorunlarına dikkat çekmek, insanlara çevreci ulaşım olanaklarını göstermek, onları bisiklete özendirmek, var olan yolların ortak kullanımını önermek gibi.
Critical Mass, sıklıkla, özel otomobillerin yerel ve küresel çevre için bir felaket olduğunu düşünen çevreciler ve kamusal alanların sosyal ve fiziksel açıdan yaşam kalitelerini arttırmak için çalışan sivil toplum örgütleri ile ilişkidedir.
Katılımcılarına bağlı olarak Critical Mass'ler şenlikli veya talepkar olabilir. Neredeyse tehlikeli olarak kabul edilen veya yolların zayıf kullanıcılarına uygun olmayan kurallarını sorgulayan bir sivil itaatsizliği başlatabilir.
Critical Mass'in organizasyonu
Critical Mass, özünde kendinden düzenlenmiş bir etkinliktir. Düzenlenmiş tesadüf terimi de sıkça kullanılmaktadır. Hiyerarşisi, önderi, örgütleyicisi, üyelik sistemi yoktur ve bir meydanda veya dört yol ağzında verilen randevuyla start alır. Başlamadan hemen önce biskletçiler için yol kavşaklarını güvenli kılmak üzere gönüllüler öne çıkarlar. Bazen birkaç gün öncesinden rotalar çizilebilir ve yapılan oylama ile bir tanesinde karar kılınabilir ama rota genellikle etkinlik günü, şehrin akışına göre tamamen tesadüfi olarak belirlenir. Bu metotlar Critical Mass'i hiyerarşik bir yapıdan, toplantılardan, iç politika vb. unsurlardan tamamen arındırır ve özgürleştirir.
Daha önceden hazırlanan Critical Mass'ler ise çevreci örgütler veya bisiklet dernekleri tarafından uygulanır. Genelde bu durumda belirli tek bir teması olur, rota üzerindeki yollar önceden işaretlenir, önemli trafik noktalarından geçer ve güvenlik güçlerinin desteği alınır.
Organizasyon Broşürü
CM İstanbul için;
- CM İSTANBUL BROŞÜRÜ[]
Dış bağlantılar
- www.facebook.com/CriticalMassistanbul
- Critical Mass üzerine kısa bir belgesel 27 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Critical Mass Turkcede yeterli cogunluk anlamina gelen ve bisiklet ile yapilan bir etkinliktir Dunyanin uc yuzden fazla sehrinde genellikle her ayin son cuma gunu duzenlenir Critical Mass Prag 22 eylul 2007 Bu hareket ilk olarak San Francisco da 25 Eylul 1992 tarihinde yaklasik elli kadar bisikletci ile baslamistir Daha sonra uluslararasi boyutlara ulasarak Kuzey Amerika da Avrupa da Avustralya da Asya da ve Latin Amerika ulkelerinde yapilmaya baslanmistir Critical Mass e katilim sehirlere gore yuzlerce kisiden binlercesine kadar cikabilmektedir Critical Mass esas olarak sehrin icinde gerceklesmektedir Yaklasik 325 sehirde uygulandigi tahmin edilmektedir Bu etkinlik ozellikle Reclaim the Street veya Fransa daki Velorution gibi cevreci ve kuresellesme karsitlari hareketleri ile baglantilidir Critical Mass in TarihcesiCritical Mass e benzeyen ilk bisiklet turu 70 li yillarin basinda yuzlerce bisikletcinin katilimi ile Stockholm de gerceklesmistir Ilk gercek Critical Mass 25 Eylul 1992 de San Francisco da baslamistir O zamanlar ismi Comute Clot olup iki duzine kadar bisikletcinin Market Street te dagitilan flyerlari almasi ile gerceklesmistir Bunun hemen ardindan etkinlige katilan birkac bisikletci yerel bir bisiklet dukkaninda duzenlenen Ted White in Retourn of the Scorcher adli belgeselinin gosterimine katilmislardir Filmde insan gucuyle calisan arac tasarimcisi George Bliss in Cin deki bisikletcilerin bir araya toplanmasini anlatip Critical Mass terimini kullanmasi uzerine adi daha once Commute Clot olan etkinlik ikincisinden itibaren Critical Mass adini almistir Critical Mass Neden bu terim Terimin kokeni Cin de isiksiz kavsaklarda otomobiller ve bisikletler arasindaki gecis onceligi anlasmasina dayanir Bisikletciler kavsakta yigilip yeterli cogunluga ulasinca kavsaktan gecerler Bunun benzeri bir sahneyi Ted White in Return of the Scorcher 1992 adli belgeselinde gorebiliriz Bu terim gerceklesebilecek fiziki olaylarin bazi esiklerini vurgulamak uzere fizik bilimindeki yeterli cogunluk kavramindan esinlenmistir Bu ilkeden yola cikarsak Halka acik alanlari motorlu tasitlarin kullanimindan cikararak guvenli bir bicimde isgal etmek icin yeterli cogunluga yani yeterli sayida bisikletciye gerek vardir Otomobillerin yeterli cogunlugu kendi ulasimini dahi engeller ve sehir yasam tarzinda yadsinamaz etkilere sebep olur Otomobillerin coklugu degil bisikletlerin yeterli cogunlugu trafik akisini ve hizini belirler Buradan hareketin geleneksel sloganlari dogar Biz trafigi tikamiyoruz trafik biziz Critical Mass in amaclariCritical Mass in amaclari cesitlidir Bu basit sosyal bir bulusma olabilecegi gibi belirli bir tema uzerine de olabilir Bisikletciler icin altyapi eksikliklerine guvenlik sorunlarina dikkat cekmek insanlara cevreci ulasim olanaklarini gostermek onlari bisiklete ozendirmek var olan yollarin ortak kullanimini onermek gibi Critical Mass siklikla ozel otomobillerin yerel ve kuresel cevre icin bir felaket oldugunu dusunen cevreciler ve kamusal alanlarin sosyal ve fiziksel acidan yasam kalitelerini arttirmak icin calisan sivil toplum orgutleri ile iliskidedir Katilimcilarina bagli olarak Critical Mass ler senlikli veya talepkar olabilir Neredeyse tehlikeli olarak kabul edilen veya yollarin zayif kullanicilarina uygun olmayan kurallarini sorgulayan bir sivil itaatsizligi baslatabilir Critical Mass in organizasyonuCritical Mass ozunde kendinden duzenlenmis bir etkinliktir Duzenlenmis tesaduf terimi de sikca kullanilmaktadir Hiyerarsisi onderi orgutleyicisi uyelik sistemi yoktur ve bir meydanda veya dort yol agzinda verilen randevuyla start alir Baslamadan hemen once biskletciler icin yol kavsaklarini guvenli kilmak uzere gonulluler one cikarlar Bazen birkac gun oncesinden rotalar cizilebilir ve yapilan oylama ile bir tanesinde karar kilinabilir ama rota genellikle etkinlik gunu sehrin akisina gore tamamen tesadufi olarak belirlenir Bu metotlar Critical Mass i hiyerarsik bir yapidan toplantilardan ic politika vb unsurlardan tamamen arindirir ve ozgurlestirir Daha onceden hazirlanan Critical Mass ler ise cevreci orgutler veya bisiklet dernekleri tarafindan uygulanir Genelde bu durumda belirli tek bir temasi olur rota uzerindeki yollar onceden isaretlenir onemli trafik noktalarindan gecer ve guvenlik guclerinin destegi alinir Organizasyon BrosuruCM Istanbul icin CM ISTANBUL BROSURU olu kirik baglanti Dis baglantilarwww facebook com CriticalMassistanbul Critical Mass uzerine kisa bir belgesel 27 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde