Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İlhan Koman (17 Haziran 1921, Edirne - 30 Aralık 1986, Stockholm), Türk heykeltıraş.
| İlhan Koman | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 17 Haziran 1921 Edirne, Türkiye |
| Ölüm | 30 Aralık 1986 (65 yaşında) Stockholm, İsveç |
| Uyruk | Türk |
| Evlilik(ler)i | Melda Kaptana |
| Çocukları | Ahmet Koman |
| Alanı | Heykeltıraş |
| Sanat eğitimi | İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi |
| Ünlü yapıtları | Anıtkabir'in doğu rölyefleri Akdeniz Heykeli |
| Ödüller | |
| 1952 Anıtkabir Heykel Yarışması birincilik ödülü 1954 Ankara Devlet Sergisi ikincilik ödülü 1955 Ankara Devlet Sergisi birincilik ödülü | |
1951-1958 arasında İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nde görev yaptıktan sonra 1959'da İsveç'e yerleşen ve Hulda isimli teknesinde yaşayan sanatçı, bilim ve sanatı bir araya getiren eserleriyle sanat dünyasında kendisine özgü bir konum edindi; bu özelliğinden ötürü Türk Da Vinci'si olarak anıldı. Figüratif soyutlama alanında en ünlü ve üzerinde en çok konuşulan çalışması Akdeniz Heykeli'dir.
Yaşamı
17 Haziran 1921'de Edirne'de doğdu. Babası doktorluk ve çiftçilikle uğraşan Fuat Bey, annesi Sevinç Leman Hanım'dır. Baba tarafı Mohaç Savaşı'ndan sonra Konya’dan Balkanlar'a yerleştirilmiş Türk köylülerindendi; aile 1880'lerde Yugoslavya'dan Edirne'ye göç etmişti. Anne tarafından dedesi, II. Abdülhamid devri devrimcilerinden ve Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin kurucularından Mehmet Şeref Aykut Bey'dir.
Çocukluğu Edirne'nin Kaleiçi semtinde geçti. Edirne Lisesi'ni bitirdikten sonra, 1941'de İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü'ne girdi. Hocalarının tavsiyesi üzerine bir yıl sonra heykel bölümüne geçti, Rudolf Belling'in öğrencisi olarak 1945'te bu okulu bitirdi.
1947'de Millî Eğitim Bakanlığının açtığı sınavı kazanarak Neşet Günal, ve Sadi Öziş'le birlikte devlet bursu ile Paris'e gönderildi. 1947-1950 yılları arasında Fransa'da Academie Julian ve l'Ecole du Louvre'da çalışmalar yaptı. Louvre Müzesi'ndeki çalışmaları sırasında özellikle Mezopotamya ve Mısır sanatından etkilendi. Paris yıllarında çağdaş akımlara yakınlık duyan sanatçı, ilk sergisini 1948'de Paris'te açtı. 1951 yılında Türkiye'ye dönmeden hemen önce Melda Kaptana ile evlendi, bu evlilikten bir oğlu dünyaya geldi.
Yurda döndükten sonra İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nde mecburi hizmetine başladı. 1958'e kadar burada görev yaptı. 1952'de, Anıtkabir Heykel Yarışması'ndaanıt mezar bölümüne çıkan merdivenlerin sağındaki Sakarya Meydan Muharebesi konulu kabartma kompozisyonu birinciliğini kazandı. 1952–1954 yılları arasında bu proje kapsamında gerçekleştirdiği ‘Sakarya Meydan Muharebesi’ konulu rölyefleri Paris'te görüp etkilendiği Mezopotamya ve Mısır rölyeflerinden izler taşımaktadır.
1953 yılında akademi bünyesinde kurulan metal atölyesinde Sadi Öziş, Hadi Bara, Şadi Çalık ve Zühtü Müridoğlu ile çalışmaya başladı. Aynı dönemde fabrikatör Mazhar Süleymangil’in sağladığı sermaye ile Şadi Çalık ve Sadi Öziş ile birlikte ‘Karemetal’ adlı mobilya atölyesini kurarak modern mobilyalar tasarladı. Fransız Grup Espas’tan esinlenerek 1955'te Ali Hadi Bara, Şadi Öziş ve mimar Tarık Carım ile Türk Grup Espas adlı topluluğu kurdu. Bu grup ile resim, heykel ve mimarinin işbirliğini savunan işler üretti.
Çalışmaları 1954 Ankara Devlet Sergisi'nde ikincilik, 1955 Ankara Devlet Sergisi'nde birincilik ödüllerini aldı. 1958 yılında, Brüksel'de düzenlenen uluslararası bir sergide Türk pavyonunun yapımını üstlendi. Altı ay süren bu çalışma sırasında tanıştığı mimar Ralph Erskine'in daveti üzerine mimari tasarımları için form araştırmaları yapmak üzer İsveç'e gitti. İlk eşinden ve Güzel Sanatlar Akademisi'ndeki göreviden ayrılan sanatçı, 1959'da İsveç'e yerleşti. 1965 yılında M/S Hulda adlı 1905 yapımı, iki direkli bir yelkenliyi satın alarak içinde yaşamak ve çalışmak üzere restore ettirdi 1986'da ölümüne kadar bu tekneyi ev ve atölye olarak kullandı.
1967'de Stockholm Uygulamalı Sanatlar Yüksek Okulu'na öğretim üyesi olarak kabul edildi. Bu dönemde yeni geometrik türevler ve yel değirmenleri gibi bilimsel buluşları tescillendi. 1969'da İsveç'te Sundsvall'da bir alan düzenlemesi için açılan yarışmada birincilik ödülü, 1970'te de Örebro Belediye Sarayı önüne konulmak üzere yaptırılan heykel yarışmasında da birincilik ödüllerinden birini aldı.
1986'da 65 yaşındayken İsveç'in başkenti Stockholm'de hayatını kaybetti. Vasiyeti üzerine cesedi yakılarak külleri yaşamının büyük bir bölümünü üzerinde geçirdiği Baltık Denizine atılmıştır.
Çoğunluğu Stockholm'da olmak üzere 20 şehrin sokak ve meydanlarında Koman’ın heykelleri bulunur. Stockholm’da Mimarlık Yüksek Okulu önünde "Leonardo'ya Selam" heykeli sanatçının beğenilen eserlerindendir. Yapı Kredi Kültür Sanat (YKSS) binasının önünde bulunan Akdeniz Heykeli sanatçının Türkiye'de bulunan çalışmalarından biridir.
Hakkında yazılanlar
- (1996) İlhan Koman - Fatma Semiha Uçuk, Şimşek yay.
- (2021) İlhan Koman Sözlüğü - Necmi Sönmez, Doğan Kitap,
- (2005) İlhan Koman / Retrospektif, YKY,
Kaynakça
- ^ Sönmez, Necmi. . Radikal gazetesi Kitap eki, 16 Ocak 2004. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2017.
- ^ a b c d e f g Çantay, Deniz. . Ankaraantikacilik.com sitesi. 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2017.
- ^ Dostoğlu, Ali Derya. . Mimarlık Dergisi, Ocak-Şubat 2011, Sayı 357. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2017.
- ^ Hano, Bilal. "XX. Yüzyıl Heykel Sanatında Figüratif Soyutlama". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi, Erzurum, 2015. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Eylül 2017.
- ^ a b Kıranlar, Öner. . Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi 2008. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2017.
- ^ . Anitkabir.org sitesi, 24 Nisan 2011. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2017.
- ^ Yavuz, Ezgi. "DESIGNING THE UNITY: TÜRK GRUP ESPAS AND ARCHITECTURE IN POSTWAR TURKEY" (PDF). Metu, Journal of Faculty of Architecture, Yıl: 2015 Cilt: 32, No:2. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Eylül 2017.
- ^ "Heykeli Soyuta Taşıyan Usta". Hürriyet gazetesi, 19 Nisan 2000. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Eylül 2017.
- ^ "İlhan Koman'ın 110 yıllık teknesi sanat merkezi olacak". Cumhruiyet gazetesi 27 Nisan 2015. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Eylül 2017.
- ^ a b c . İsveç Türk İşçi Dernekleri web sitesi, 11 Mart 2009. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2017.
- ^ Akdeniz heykeli bir kez daha taşınıyor 10 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sanatatak.com 8 Eylül 2017. Erişim tarihi: 17 Haziran 2019
Dış bağlantılar
- İlhan Koman'ın resmi sitesi 2 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ilhan Koman 17 Haziran 1921 Edirne 30 Aralik 1986 Stockholm Turk heykeltiras Ilhan KomanGenel bilgilerDogum17 Haziran 1921 1921 06 17 Edirne TurkiyeOlum30 Aralik 1986 65 yasinda Stockholm IsvecUyrukTurkEvlilik ler iMelda KaptanaCocuklariAhmet KomanAlaniHeykeltirasSanat egitimiIstanbul Guzel Sanatlar AkademisiUnlu yapitlariAnitkabir in dogu rolyefleri Akdeniz HeykeliOduller1952 Anitkabir Heykel Yarismasi birincilik odulu 1954 Ankara Devlet Sergisi ikincilik odulu 1955 Ankara Devlet Sergisi birincilik oduluIlhan Koman a ait Akdeniz Heykeli 1980 Levent IstanbulKoman in Istanbul Bilgi Universitesi santralistanbul kampusunde bulunan Sonsuzluk isimli heykeliIlhan Koman in 1968 yilinda Divan Oteli girisi icin tasarladigi demir heykel 1951 1958 arasinda Istanbul Guzel Sanatlar Akademisi nde gorev yaptiktan sonra 1959 da Isvec e yerlesen ve Hulda isimli teknesinde yasayan sanatci bilim ve sanati bir araya getiren eserleriyle sanat dunyasinda kendisine ozgu bir konum edindi bu ozelliginden oturu Turk Da Vinci si olarak anildi Figuratif soyutlama alaninda en unlu ve uzerinde en cok konusulan calismasi Akdeniz Heykeli dir Yasami17 Haziran 1921 de Edirne de dogdu Babasi doktorluk ve ciftcilikle ugrasan Fuat Bey annesi Sevinc Leman Hanim dir Baba tarafi Mohac Savasi ndan sonra Konya dan Balkanlar a yerlestirilmis Turk koylulerindendi aile 1880 lerde Yugoslavya dan Edirne ye goc etmisti Anne tarafindan dedesi II Abdulhamid devri devrimcilerinden ve Trakya Pasaeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti nin kurucularindan Mehmet Seref Aykut Bey dir Cocuklugu Edirne nin Kaleici semtinde gecti Edirne Lisesi ni bitirdikten sonra 1941 de Istanbul Guzel Sanatlar Akademisi Resim Bolumu ne girdi Hocalarinin tavsiyesi uzerine bir yil sonra heykel bolumune gecti Rudolf Belling in ogrencisi olarak 1945 te bu okulu bitirdi 1947 de Milli Egitim Bakanliginin actigi sinavi kazanarak Neset Gunal ve Sadi Ozis le birlikte devlet bursu ile Paris e gonderildi 1947 1950 yillari arasinda Fransa da Academie Julian ve l Ecole du Louvre da calismalar yapti Louvre Muzesi ndeki calismalari sirasinda ozellikle Mezopotamya ve Misir sanatindan etkilendi Paris yillarinda cagdas akimlara yakinlik duyan sanatci ilk sergisini 1948 de Paris te acti 1951 yilinda Turkiye ye donmeden hemen once Melda Kaptana ile evlendi bu evlilikten bir oglu dunyaya geldi Yurda dondukten sonra Istanbul Guzel Sanatlar Akademisi nde mecburi hizmetine basladi 1958 e kadar burada gorev yapti 1952 de Anitkabir Heykel Yarismasi ndaanit mezar bolumune cikan merdivenlerin sagindaki Sakarya Meydan Muharebesi konulu kabartma kompozisyonu birinciligini kazandi 1952 1954 yillari arasinda bu proje kapsaminda gerceklestirdigi Sakarya Meydan Muharebesi konulu rolyefleri Paris te gorup etkilendigi Mezopotamya ve Misir rolyeflerinden izler tasimaktadir 1953 yilinda akademi bunyesinde kurulan metal atolyesinde Sadi Ozis Hadi Bara Sadi Calik ve Zuhtu Muridoglu ile calismaya basladi Ayni donemde fabrikator Mazhar Suleymangil in sagladigi sermaye ile Sadi Calik ve Sadi Ozis ile birlikte Karemetal adli mobilya atolyesini kurarak modern mobilyalar tasarladi Fransiz Grup Espas tan esinlenerek 1955 te Ali Hadi Bara Sadi Ozis ve mimar Tarik Carim ile Turk Grup Espas adli toplulugu kurdu Bu grup ile resim heykel ve mimarinin isbirligini savunan isler uretti Calismalari 1954 Ankara Devlet Sergisi nde ikincilik 1955 Ankara Devlet Sergisi nde birincilik odullerini aldi 1958 yilinda Bruksel de duzenlenen uluslararasi bir sergide Turk pavyonunun yapimini ustlendi Alti ay suren bu calisma sirasinda tanistigi mimar Ralph Erskine in daveti uzerine mimari tasarimlari icin form arastirmalari yapmak uzer Isvec e gitti Ilk esinden ve Guzel Sanatlar Akademisi ndeki goreviden ayrilan sanatci 1959 da Isvec e yerlesti 1965 yilinda M S Hulda adli 1905 yapimi iki direkli bir yelkenliyi satin alarak icinde yasamak ve calismak uzere restore ettirdi 1986 da olumune kadar bu tekneyi ev ve atolye olarak kullandi 1967 de Stockholm Uygulamali Sanatlar Yuksek Okulu na ogretim uyesi olarak kabul edildi Bu donemde yeni geometrik turevler ve yel degirmenleri gibi bilimsel buluslari tescillendi 1969 da Isvec te Sundsvall da bir alan duzenlemesi icin acilan yarismada birincilik odulu 1970 te de Orebro Belediye Sarayi onune konulmak uzere yaptirilan heykel yarismasinda da birincilik odullerinden birini aldi 1986 da 65 yasindayken Isvec in baskenti Stockholm de hayatini kaybetti Vasiyeti uzerine cesedi yakilarak kulleri yasaminin buyuk bir bolumunu uzerinde gecirdigi Baltik Denizine atilmistir Cogunlugu Stockholm da olmak uzere 20 sehrin sokak ve meydanlarinda Koman in heykelleri bulunur Stockholm da Mimarlik Yuksek Okulu onunde Leonardo ya Selam heykeli sanatcinin begenilen eserlerindendir Yapi Kredi Kultur Sanat YKSS binasinin onunde bulunan Akdeniz Heykeli sanatcinin Turkiye de bulunan calismalarindan biridir Hakkinda yazilanlar 1996 Ilhan Koman Fatma Semiha Ucuk Simsek yay 2021 Ilhan Koman Sozlugu Necmi Sonmez Dogan Kitap ISBN 978 605 09 8400 2 2005 Ilhan Koman Retrospektif YKY ISBN 975 08 0944 0Kaynakca Sonmez Necmi Radikal gazetesi Kitap eki 16 Ocak 2004 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2017 a b c d e f g Cantay Deniz Ankaraantikacilik com sitesi 19 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2017 Dostoglu Ali Derya Mimarlik Dergisi Ocak Subat 2011 Sayi 357 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2017 Hano Bilal XX Yuzyil Heykel Sanatinda Figuratif Soyutlama Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi Erzurum 2015 26 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Eylul 2017 a b Kiranlar Oner Trakya Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 2008 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2017 Anitkabir org sitesi 24 Nisan 2011 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2017 Yavuz Ezgi DESIGNING THE UNITY TURK GRUP ESPAS AND ARCHITECTURE IN POSTWAR TURKEY PDF Metu Journal of Faculty of Architecture Yil 2015 Cilt 32 No 2 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Eylul 2017 Heykeli Soyuta Tasiyan Usta Hurriyet gazetesi 19 Nisan 2000 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Eylul 2017 Ilhan Koman in 110 yillik teknesi sanat merkezi olacak Cumhruiyet gazetesi 27 Nisan 2015 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Eylul 2017 a b c Isvec Turk Isci Dernekleri web sitesi 11 Mart 2009 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2017 Akdeniz heykeli bir kez daha tasiniyor 10 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sanatatak com 8 Eylul 2017 Erisim tarihi 17 Haziran 2019Dis baglantilarIlhan Koman in resmi sitesi 2 Subat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde