Fâtıma el-Fihrî (Arapça: فاطمة بنت محمد الفهرية القرشية), günümüzde Tunus sınırlarındaki Kayravan'da doğan ve 859 yılında Fas'ın Fes şehrinde inşa edilmiş ve medresesinin kurucusu.
Fâtıma el-Fihrî | |
---|---|
Doğum | 800 Kayrevan, İdrîsîler |
Ölüm | M.S. 880 Fes, Abbasiler |
Fâtıma el-Fihrî'nin caminin kurucusu olduğu hikâyesi İbn Ebu Zer (ö. 1310-1320 yılları arasında) tarafından Rawd al-Qirtas eserinde anlatılır. Hikâye Fâtıma el-Fihrî'nin ölümünden yaklaşık 450 yıl sonra ilk kez bahsedildiğinden, bazı modern tarihçiler onun varlığından şüphe ederek hikâyeyi kanıtlamanın zor olduğunu düşünmüştür.
Hayatı
El-Fihri zengin ve eğitimli bir tüccarın kızıydı. Aile, Kayravan şehrinden Fes'e göç eden büyük bir topluluğun parçasıydı ve bu yüzden göç ettikleri şehrin ismini yaptıkları yapıya vermişlerdir.
Karaviyyîn Camii
ve medresesi günümüzde Karaviyyîn Üniversitesi olarak hizmet vermektedir ve bu medrese dünyanın en eski üniversitesidir. Kütüphanesi son dönemde restore edilmiştir ve Mayıs 2016 da tekrar açılmıştır. Kütüphanenin koleksiyonunda 4000'in üzerinde el yazması bulunmaktadır. Bunların içinde 9. yüzyıldan kalma Kuran ve daha öncesi yıllarda yazılmış hadisler koleksiyonunu da bulunmaktadır. Cami de faal haldedir Kuzey Afrika'nın en büyük camilerinden birisidir.
Fatma'nın kız kardeşi Meryem de Fes'in içindeki El-Endülüs Camii'nin mali destekçilerindendi.[] Bu iki cami de kadınların kurduğu geleneksel camilerdir.
Tarihsellik
Fes'in en ünlü iki camisini kuran iki kız kardeş hikâyesinin tarihselliği, muhtemelen efsaneden kaynaklandığını düşünen bazı modern tarihçiler tarafından sorgulanmıştır. İbn Ebî Zer de çağdaş tarihçiler tarafından nispeten güvenilmez bir kaynak olarak değerlendirilmektedir. Tarihçi Roger Le Tourneau, Fâtıma'nın, Kayravan Camii'ni ve kız kardeşi Meryem'in Endülüs Camii'ni inşa ettiğine dair geleneksel anlatımın doğruluğundan şüphe etmiştir. İki kız kardeş ve iki caminin muhtemelen dindar bir efsane olduğunu belirtir. İslam mimarisi uzmanı Jonathan Bloom da bu hikâyenin olası olmadığına dikkat çekmiştir. Caminin geleneksel kuruluş hikâyesinin akademik tarihten çok, efsaneye ait olduğunu belirtmiştir ve bugün caminin hiçbir bölümünün onuncu yüzyıldan daha eski olmadığına dikkat çekmiştir.
Kaynakça
- ^ "Alī ibn ʻAbd Allāh Ibn Abī Zarʻ al-Fāsī (1964)". 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ a b American University, Lebanese (1 Ocak 1970). "First Woman TV Announcer in Saudi Arabia". Al-Raida Journal: 14-15. doi:10.32380/alrj.v0i0.1385. ISSN 0259-9953.
- ^ a b c Benchekroun, Chafik T. (2 Kasım 2012). "Les Idrissides: L'histoire contre son histoire". Al-Masāq (İngilizce). 23 (3): 171-188. doi:10.1080/09503110.2011.617063. ISSN 0950-3110. 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ a b c Bloom, Jonathan Max (2020). Architecture of the Islamic west: North Africa and the Iberian Peninsula, 700-1800. New Haven (Conn.): Yale university press. ISBN .
- ^ . 1 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016.
- ^ Golvin, Lucien (1971). "Roger Le Tourneau, l'homme, le savant. Travaux de Roger Le Tourneau". Revue de l'Occident musulman et de la Méditerranée. 10 (1): 9-18. doi:10.3406/remmm.1971.1118. ISSN 0035-1474.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fatima el Fihri Arapca فاطمة بنت محمد الفهرية القرشية gunumuzde Tunus sinirlarindaki Kayravan da dogan ve 859 yilinda Fas in Fes sehrinde insa edilmis ve medresesinin kurucusu Fatima el FihriDogum800 Kayrevan IdrisilerOlumM S 880 Fes Abbasiler Fatima el Fihri nin caminin kurucusu oldugu hikayesi Ibn Ebu Zer o 1310 1320 yillari arasinda tarafindan Rawd al Qirtas eserinde anlatilir Hikaye Fatima el Fihri nin olumunden yaklasik 450 yil sonra ilk kez bahsedildiginden bazi modern tarihciler onun varligindan suphe ederek hikayeyi kanitlamanin zor oldugunu dusunmustur HayatiKaraviyin Camii ve UniversitesiKaraviyin Camii El Fihri zengin ve egitimli bir tuccarin kiziydi Aile Kayravan sehrinden Fes e goc eden buyuk bir toplulugun parcasiydi ve bu yuzden goc ettikleri sehrin ismini yaptiklari yapiya vermislerdir Karaviyyin Camiive medresesi gunumuzde Karaviyyin Universitesi olarak hizmet vermektedir ve bu medrese dunyanin en eski universitesidir Kutuphanesi son donemde restore edilmistir ve Mayis 2016 da tekrar acilmistir Kutuphanenin koleksiyonunda 4000 in uzerinde el yazmasi bulunmaktadir Bunlarin icinde 9 yuzyildan kalma Kuran ve daha oncesi yillarda yazilmis hadisler koleksiyonunu da bulunmaktadir Cami de faal haldedir Kuzey Afrika nin en buyuk camilerinden birisidir Fatma nin kiz kardesi Meryem de Fes in icindeki El Endulus Camii nin mali destekcilerindendi kaynak belirtilmeli Bu iki cami de kadinlarin kurdugu geleneksel camilerdir TarihsellikKaraviyin Camii ve UniversitesiKaraviyin Camii Fes in en unlu iki camisini kuran iki kiz kardes hikayesinin tarihselligi muhtemelen efsaneden kaynaklandigini dusunen bazi modern tarihciler tarafindan sorgulanmistir Ibn Ebi Zer de cagdas tarihciler tarafindan nispeten guvenilmez bir kaynak olarak degerlendirilmektedir Tarihci Roger Le Tourneau Fatima nin Kayravan Camii ni ve kiz kardesi Meryem in Endulus Camii ni insa ettigine dair geleneksel anlatimin dogrulugundan suphe etmistir Iki kiz kardes ve iki caminin muhtemelen dindar bir efsane oldugunu belirtir Islam mimarisi uzmani Jonathan Bloom da bu hikayenin olasi olmadigina dikkat cekmistir Caminin geleneksel kurulus hikayesinin akademik tarihten cok efsaneye ait oldugunu belirtmistir ve bugun caminin hicbir bolumunun onuncu yuzyildan daha eski olmadigina dikkat cekmistir Kaynakca Ali ibn ʻAbd Allah Ibn Abi Zarʻ al Fasi 1964 1 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2023 a b American University Lebanese 1 Ocak 1970 First Woman TV Announcer in Saudi Arabia Al Raida Journal 14 15 doi 10 32380 alrj v0i0 1385 ISSN 0259 9953 a b c Benchekroun Chafik T 2 Kasim 2012 Les Idrissides L histoire contre son histoire Al Masaq Ingilizce 23 3 171 188 doi 10 1080 09503110 2011 617063 ISSN 0950 3110 1 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2023 a b c Bloom Jonathan Max 2020 Architecture of the Islamic west North Africa and the Iberian Peninsula 700 1800 New Haven Conn Yale university press ISBN 978 0 300 21870 1 1 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2016 Golvin Lucien 1971 Roger Le Tourneau l homme le savant Travaux de Roger Le Tourneau Revue de l Occident musulman et de la Mediterranee 10 1 9 18 doi 10 3406 remmm 1971 1118 ISSN 0035 1474