Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bulgar-Türk İhtilal Komitesi, Makedonya'da 1913'te kurulan ve fiilen İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'ne bağlı bir Bulgar-Türk devrimci örgütüdür. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra örgüt, ağırlıklı olarak Doğu Makedonya ve Trakya'da faaliyet göstermiştir.
Geçmiş
Balkan Savaşlarından Sonra
Komite, Makedonya'nın büyük bir kısmının Yunan ve Sırp egemenliğine girmesinden sonra oluşturuldu. Yeniden canlanan İç Makedon Devrimci Örgütü (İMDC), Sırp kontrolündeki Makedonya'da bulunan Müslüman-Türk ve Arnavut nüfusun desteğini kazanma politikası güttü. Ağustos 1913'te örgüt üyeleri Dimitar Mirçev ve Aleksandr Dimitrov, Said Halim Paşa hükûmetiyle müzakereler yürütmek için İstanbul'a gitti. Bulgar-Türk İhtilal Komitesi adlı ortak bir örgütün kurulması konusunda anlaşmaya varıldı. Örgüt, Sırp ve Yunan makamlarına karşı Bulgar-Türk ittifakıyla Makedonya için özerklik mücadelesini temel alıyordu. İMDC, İstanbul'da daimi bir temsilcilik açar. 17 Kasım 1913 tarihli tutanakta şöyle deniyor:
Makedonya'nın özerk yönetimini elde etmek isteyen Bulgar ve Türk ihtilal komiteleri, bu kutsal amaca ulaşmak için her türlü legal ve illegal yola başvurmaya karar vermişlerdir.
Amaçlanan yasal araçlar, Bulgar, Türk, Arnavut ve Eflak halkları arasında dini ve belediye düzeyinde özyönetim inşa edebilmek için propaganda yapmak ve yasadışı araçlar silahlı mücadele ve sabotajdır.
Eylül 1913'te komite üyesi Esad Paşa, yerel Türklerin Sırp gücüne karşı Bulgar mücadelesine katılmalarına yardımcı olma göreviyle Vardar'a geldi. 1914'ün başında Komite; Akif Bey, Mehmed Ali Bey, Çerkes Ali Bey ve Hüseyin Kaptan komutasındaki ilk beş Türk müfrezesinin Makedonya'ya gelişiyle organizasyon yeteneği kazandı. Komiteye Bulgarlar da eşlik etti ve Kılkış, Drama, Doyran, Radoviş ve İştip'teki Türk nüfusu arasında faaliyet göstermeye başladı. Müfrezelerin başında Bulgaristan'ın Ustrumca kentine yerleşen Jön Türk üyesi Çolak İbrahim Bey yer almaktadır. Türk müfrezeleri, yerel Türk nüfusu yetkililerin aleyhine çevirmeyi ve Türk köylerinde İMDC müfrezelerinin iyi karşılanmasını sağlamayı başardı.
Bulgar-Türk ortak eylemleri, Viyana'daki Osmanlı elçisi ve Makedonya'nın Selanik eski valisi Hüseyin Hilmi Paşa tarafından koordine ediliyordu.
I. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında
1915'te Pavel Shatev, Valandova harekatı de dahil olmak üzere Yunanistan ve Sırbistan'a karşı ortak Bulgar-Türk eylemleri için Fuat Balkan ve Petar Chaulev ve Çolak İbrahim Bey ile işbirliği yaptı. Hüseyin Haki Bey'in Türk müfrezesi, Valandova harekatına Bulgar müfrezeleriyle birlikte katıldı.
1915'te Bulgaristan, Birinci Dünya Savaşı'nda İttifak Devletleri safına girmiş ve 1918'de Osmanlı İmparatorluğu ile birlikte yenilenlerin safında yer aldı. Yeni oluşturulan İMDC'nin başkanları ile Türk tarafı arasındaki ortak eylemler, Paris Barış Konferansı'nın ardından yenilendi. Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından İMDC, dış temsilciliğini İstanbul'da tekrardan kurdu. 1921'de Türk hükûmeti ile İMDC Merkez Komitesi arasında Makedonya'da Sırplara karşı işbirliğine yönelik bir anlaşma da imzalandı ve müzakereler Mustafa Kemal ve Todor Alexandrov'un himayesinde yürütüldü. Sonuç olarak Makedonya'da Bulgar-Türk mangaları oluşturuldu ve birleşmedikleri durumlarda uyum içinde hareket ettiler.
1920'de Yunanlılar, Bulgarlar ve Türklerin bölge için özerklik talebini öne süren bir "Milli Savunma Hükümeti" kurmasıyla Batı ve Doğu Trakya'nın tamamını işgal etti. Büyük güçler, yerel halkın taleplerini görmezden geliyordu. Sonraki Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesinde yaşanan savaşlarda Yunanistan yenildi ve Doğu Trakya'yı kaybetti. Gelişmeler üzerine Bulgarlar ile Türkler tekrardan birleşerek örgütlendiler. Yeni örgüte Bulgar-Türk İç İhtilal Örgütünü kurdular. Tane Nikolov, Örgütün lideri olarak seçildi. Komutasında 13 Bulgar ve 7 Türk müfreze vardı. Türk müfrezelerin lideri ise lider Fuat Balkan. Komitacılar orada kalan Bulgar ve Türk nüfusu örgütlediler, Yunan askerleri arasında iletişimi yok ettiler, Yunan askeri karakollarına ve Yunan sömürgecilerin köylerine saldırdılar. Bulgaristan başbakanı Aleksandır Stamboliyski, Trakya'daki gerçek durumu açıklığa kavuşturarak Lozan Konferansı üzerinde baskı oluşturma umuduyla silah ve cephane desteği sağladı. 9 Haziran 1923'ten sonra uluslararası desteğe ihtiyaç duyan yeni başbakan Aleksandar Tsankov, Bulgar birliklerini dağıttı. Nikolov, Yunanlılara karşı silahlı mücadeleye son verdi ve Türklerin çoğu sınır dışı edildi. Kalanlar ise pasifize edildi. Bununla birlikte, liderlerinden bazıları faaliyetlerini durdurmadı ve Eylül ayında, yalnızca Bulgarlardan oluşan yeni bir örgütü (İç Trakya Devrimci Örgütü) kurdular.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bulgar Turk Ihtilal Komitesi Makedonya da 1913 te kurulan ve fiilen Ic Makedon Edirne Devrimci Orgutu ne bagli bir Bulgar Turk devrimci orgutudur Birinci Dunya Savasi ndan sonra orgut agirlikli olarak Dogu Makedonya ve Trakya da faaliyet gostermistir Fuat Balkan Tane Nikolov ve Hikmet Bey 1922 GecmisBalkan Savaslarindan Sonra Gecen yuzyilin 20 li yillarinin basinda Bati Trakya daki Bulgar Turk milislerinin liderligi Komite Makedonya nin buyuk bir kisminin Yunan ve Sirp egemenligine girmesinden sonra olusturuldu Yeniden canlanan Ic Makedon Devrimci Orgutu IMDC Sirp kontrolundeki Makedonya da bulunan Musluman Turk ve Arnavut nufusun destegini kazanma politikasi guttu Agustos 1913 te orgut uyeleri Dimitar Mircev ve Aleksandr Dimitrov Said Halim Pasa hukumetiyle muzakereler yurutmek icin Istanbul a gitti Bulgar Turk Ihtilal Komitesi adli ortak bir orgutun kurulmasi konusunda anlasmaya varildi Orgut Sirp ve Yunan makamlarina karsi Bulgar Turk ittifakiyla Makedonya icin ozerklik mucadelesini temel aliyordu IMDC Istanbul da daimi bir temsilcilik acar 17 Kasim 1913 tarihli tutanakta soyle deniyor Makedonya nin ozerk yonetimini elde etmek isteyen Bulgar ve Turk ihtilal komiteleri bu kutsal amaca ulasmak icin her turlu legal ve illegal yola basvurmaya karar vermislerdir Amaclanan yasal araclar Bulgar Turk Arnavut ve Eflak halklari arasinda dini ve belediye duzeyinde ozyonetim insa edebilmek icin propaganda yapmak ve yasadisi araclar silahli mucadele ve sabotajdir Eylul 1913 te komite uyesi Esad Pasa yerel Turklerin Sirp gucune karsi Bulgar mucadelesine katilmalarina yardimci olma goreviyle Vardar a geldi 1914 un basinda Komite Akif Bey Mehmed Ali Bey Cerkes Ali Bey ve Huseyin Kaptan komutasindaki ilk bes Turk mufrezesinin Makedonya ya gelisiyle organizasyon yetenegi kazandi Komiteye Bulgarlar da eslik etti ve Kilkis Drama Doyran Radovis ve Istip teki Turk nufusu arasinda faaliyet gostermeye basladi Mufrezelerin basinda Bulgaristan in Ustrumca kentine yerlesen Jon Turk uyesi Colak Ibrahim Bey yer almaktadir Turk mufrezeleri yerel Turk nufusu yetkililerin aleyhine cevirmeyi ve Turk koylerinde IMDC mufrezelerinin iyi karsilanmasini saglamayi basardi Bulgar Turk ortak eylemleri Viyana daki Osmanli elcisi ve Makedonya nin Selanik eski valisi Huseyin Hilmi Pasa tarafindan koordine ediliyordu I Dunya Savasi sirasinda ve sonrasinda Trakya Bolugunun bayragi onunde Fuat Balkan 1915 te Pavel Shatev Valandova harekati de dahil olmak uzere Yunanistan ve Sirbistan a karsi ortak Bulgar Turk eylemleri icin Fuat Balkan ve Petar Chaulev ve Colak Ibrahim Bey ile isbirligi yapti Huseyin Haki Bey in Turk mufrezesi Valandova harekatina Bulgar mufrezeleriyle birlikte katildi 1915 te Bulgaristan Birinci Dunya Savasi nda Ittifak Devletleri safina girmis ve 1918 de Osmanli Imparatorlugu ile birlikte yenilenlerin safinda yer aldi Yeni olusturulan IMDC nin baskanlari ile Turk tarafi arasindaki ortak eylemler Paris Baris Konferansi nin ardindan yenilendi Birinci Dunya Savasi nin sona ermesinin ardindan IMDC dis temsilciligini Istanbul da tekrardan kurdu 1921 de Turk hukumeti ile IMDC Merkez Komitesi arasinda Makedonya da Sirplara karsi isbirligine yonelik bir anlasma da imzalandi ve muzakereler Mustafa Kemal ve Todor Alexandrov un himayesinde yurutuldu Sonuc olarak Makedonya da Bulgar Turk mangalari olusturuldu ve birlesmedikleri durumlarda uyum icinde hareket ettiler 1920 de Yunanlilar Bulgarlar ve Turklerin bolge icin ozerklik talebini one suren bir Milli Savunma Hukumeti kurmasiyla Bati ve Dogu Trakya nin tamamini isgal etti Buyuk gucler yerel halkin taleplerini gormezden geliyordu Sonraki Turk Kurtulus Savasi Bati Cephesinde yasanan savaslarda Yunanistan yenildi ve Dogu Trakya yi kaybetti Gelismeler uzerine Bulgarlar ile Turkler tekrardan birleserek orgutlendiler Yeni orgute Bulgar Turk Ic Ihtilal Orgutunu kurdular Tane Nikolov Orgutun lideri olarak secildi Komutasinda 13 Bulgar ve 7 Turk mufreze vardi Turk mufrezelerin lideri ise lider Fuat Balkan Komitacilar orada kalan Bulgar ve Turk nufusu orgutlediler Yunan askerleri arasinda iletisimi yok ettiler Yunan askeri karakollarina ve Yunan somurgecilerin koylerine saldirdilar Bulgaristan basbakani Aleksandir Stamboliyski Trakya daki gercek durumu acikliga kavusturarak Lozan Konferansi uzerinde baski olusturma umuduyla silah ve cephane destegi sagladi 9 Haziran 1923 ten sonra uluslararasi destege ihtiyac duyan yeni basbakan Aleksandar Tsankov Bulgar birliklerini dagitti Nikolov Yunanlilara karsi silahli mucadeleye son verdi ve Turklerin cogu sinir disi edildi Kalanlar ise pasifize edildi Bununla birlikte liderlerinden bazilari faaliyetlerini durdurmadi ve Eylul ayinda yalnizca Bulgarlardan olusan yeni bir orgutu Ic Trakya Devrimci Orgutu kurdular Kaynakca kafkasevi com 16 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Agustos 2023 Onlajn Biblioteka Strumski 10 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Agustos 2023